Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వినయవినిచ్ఛయ-టీకా • Vinayavinicchaya-ṭīkā

    నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    ఉత్తరవినిచ్ఛయ-టీకా

    Uttaravinicchaya-ṭīkā

    గన్థారమ్భకథావణ్ణనా

    Ganthārambhakathāvaṇṇanā

    (క)

    (Ka)

    దేవాతిదేవం సుగతం, దేవబ్ర్హ్మిన్దవన్దితం;

    Devātidevaṃ sugataṃ, devabrhmindavanditaṃ;

    ధమ్మఞ్చ వట్టుపచ్ఛేదం, నత్వా వట్టాతితం గణం.

    Dhammañca vaṭṭupacchedaṃ, natvā vaṭṭātitaṃ gaṇaṃ.

    (ఖ)

    (Kha)

    వన్దనామయపుఞ్ఞేన, కమ్మేన రతనత్తయే;

    Vandanāmayapuññena, kammena ratanattaye;

    ఛేత్వా ఉపద్దవే సబ్బే, ఆరభిస్సం సమాహితో.

    Chetvā upaddave sabbe, ārabhissaṃ samāhito.

    (గ)

    (Ga)

    థేరేన బుద్ధదత్తేన, రచితస్స సమాసతో;

    Therena buddhadattena, racitassa samāsato;

    సంవణ్ణనమసంకిణ్ణం, ఉత్తరస్స యథాబలం.

    Saṃvaṇṇanamasaṃkiṇṇaṃ, uttarassa yathābalaṃ.

    . అథాయమాచరియో అత్తనో విరచితే వినయే తస్సుపనిస్సయే వినయపిటకే చ భిక్ఖూనం నానప్పకారకోసల్లజననత్థం పరివారట్ఠకథాయఞ్చ ఆగతవినిచ్ఛయం సఙ్గహేత్వా ఉత్తరపకరణం వణ్ణయితుకామో పఠమం తావ అన్తరాయనివారణేన యథాధిప్పేతసాధనత్థం రతనత్తయం వన్దన్తో ఆహ ‘‘సబ్బసత్తుత్తమ’’న్తిఆది.

    1. Athāyamācariyo attano viracite vinaye tassupanissaye vinayapiṭake ca bhikkhūnaṃ nānappakārakosallajananatthaṃ parivāraṭṭhakathāyañca āgatavinicchayaṃ saṅgahetvā uttarapakaraṇaṃ vaṇṇayitukāmo paṭhamaṃ tāva antarāyanivāraṇena yathādhippetasādhanatthaṃ ratanattayaṃ vandanto āha ‘‘sabbasattuttama’’ntiādi.

    పకరణారమ్భే రతనత్తయవన్దనాపయోజనం తత్థ తత్థాచరియేహి బహుధా పపఞ్చితం, అమ్హేహి చ వినయవినిచ్ఛయవణ్ణనాయం సమాసతో దస్సితన్తి న తం ఇధ వణ్ణయిస్సామ. పకరణాభిధేయ్య కరణప్పకారపయోజనానిపి తత్థ దస్సితనయానుసారేన ఇధాపి వేదితబ్బాని. సమ్బన్ధాదిదస్సనముఖేన అనుత్తానపదవణ్ణనమేవేత్థ కరిస్సామి.

    Pakaraṇārambhe ratanattayavandanāpayojanaṃ tattha tatthācariyehi bahudhā papañcitaṃ, amhehi ca vinayavinicchayavaṇṇanāyaṃ samāsato dassitanti na taṃ idha vaṇṇayissāma. Pakaraṇābhidheyya karaṇappakārapayojanānipi tattha dassitanayānusārena idhāpi veditabbāni. Sambandhādidassanamukhena anuttānapadavaṇṇanamevettha karissāmi.

    జినం, ధమ్మఞ్చ, గణఞ్చ వన్దిత్వా ఉత్తరం దాని కరిస్సామీతి సమ్బన్ధో. కింవిసిట్ఠం జినం, ధమ్మం, గణఞ్చ వన్దిత్వాతి ఆహ ‘‘సబ్బసత్తుత్తమ’’న్తిఆది. తత్థ సబ్బసత్తుత్తమన్తి పఞ్చసు కామగుణేసు సత్తా ఆసత్తా విసత్తా లగ్గితాతి సత్తా, పరమత్థతో సత్తపఞ్ఞత్తియా ఉపాదానభూతా ఉపాదానక్ఖన్ధా వోహారతో ఖన్ధసన్తతిం ఉపాదాయ పఞ్ఞత్తా సమ్ముతి ‘‘సత్తా’’తి వుచ్చన్తి. తే పన కామావచరాదిభూమివసేన, నిరయాదిపదేసవసేన, అహేతుకాదిపటిసన్ధివసేనాతి ఏవమాదీహి అనన్తపభేదా. తేసు ఖీణాసవానం యథావుత్తనిబ్బచనత్థేన సత్తవోహారో న లబ్భతి. తథాపి తే భూతపుబ్బగతియా వా తంసదిసత్తా వా ‘‘సత్తా’’తి వుచ్చన్తి. సబ్బే చ తే సత్తా చా తి సబ్బసత్తా. ఉద్ధటతమత్తా, ఉగ్గతతమత్తా, సేట్ఠత్తా చ ఉత్తమో, సబ్బసత్తానం లోకియలోకుత్తరేహి రూపారూపగుణేహి ఉత్తమో, సబ్బసత్తేసు వా ఉత్తమో పవరో సేట్ఠోతి సబ్బసత్తుత్తమో. ‘‘జిన’’న్తి ఏతస్స విసేసనం.

    Jinaṃ, dhammañca, gaṇañca vanditvā uttaraṃ dāni karissāmīti sambandho. Kiṃvisiṭṭhaṃ jinaṃ, dhammaṃ, gaṇañca vanditvāti āha ‘‘sabbasattuttama’’ntiādi. Tattha sabbasattuttamanti pañcasu kāmaguṇesu sattā āsattā visattā laggitāti sattā, paramatthato sattapaññattiyā upādānabhūtā upādānakkhandhā vohārato khandhasantatiṃ upādāya paññattā sammuti ‘‘sattā’’ti vuccanti. Te pana kāmāvacarādibhūmivasena, nirayādipadesavasena, ahetukādipaṭisandhivasenāti evamādīhi anantapabhedā. Tesu khīṇāsavānaṃ yathāvuttanibbacanatthena sattavohāro na labbhati. Tathāpi te bhūtapubbagatiyā vā taṃsadisattā vā ‘‘sattā’’ti vuccanti. Sabbe ca te sattā cā ti sabbasattā. Uddhaṭatamattā, uggatatamattā, seṭṭhattā ca uttamo, sabbasattānaṃ lokiyalokuttarehi rūpārūpaguṇehi uttamo, sabbasattesu vā uttamo pavaro seṭṭhoti sabbasattuttamo. ‘‘Jina’’nti etassa visesanaṃ.

    పునపి కింవిసిట్ఠన్తి ఆహ ‘‘ధీర’’న్తి. ధీ వుచ్చతి పఞ్ఞా, తాయ ఈరతి వత్తతీతి ధీరో, తం. తాదిభావేన ఇన్దఖీలసినేరుఆదయో వియ అట్ఠలోకధమ్మసఙ్ఖాతేన భుసవాతేన అకమ్పియట్ఠేన, చతువేసారజ్జవసేన సదేవకే లోకే కేనచి అకమ్పనీయట్ఠేన చ ధీరం, ధితిసమ్పన్నన్తి అత్థో. ఇదమ్పి తస్సేవ విసేసనం.

    Punapi kiṃvisiṭṭhanti āha ‘‘dhīra’’nti. Dhī vuccati paññā, tāya īrati vattatīti dhīro, taṃ. Tādibhāvena indakhīlasineruādayo viya aṭṭhalokadhammasaṅkhātena bhusavātena akampiyaṭṭhena, catuvesārajjavasena sadevake loke kenaci akampanīyaṭṭhena ca dhīraṃ, dhitisampannanti attho. Idampi tasseva visesanaṃ.

    వన్దిత్వాతి కాయవచీమనోద్వారేహి అభివాదేత్వాతి అత్థో, యథాభుచ్చగుణసంకిత్తనేన థోమేత్వా. సిరసాతి భత్తిభావనతుత్తమఙ్గేన కరణభూతేన. ఇమినా విసేసతో కాయపణామో దస్సితో, గుణసంకిత్తనేన వచీపణామో, ఉభయపణామేహి నానన్తరియకతాయ మనోపణామోపి దస్సితో చ హోతి.

    Vanditvāti kāyavacīmanodvārehi abhivādetvāti attho, yathābhuccaguṇasaṃkittanena thometvā. Sirasāti bhattibhāvanatuttamaṅgena karaṇabhūtena. Iminā visesato kāyapaṇāmo dassito, guṇasaṃkittanena vacīpaṇāmo, ubhayapaṇāmehi nānantariyakatāya manopaṇāmopi dassito ca hoti.

    జినన్తి దేవపుత్తకిలేసాభిసఙ్ఖారమచ్చుఖన్ధమారసఙ్ఖాతే పఞ్చవిధే మారే బలవిధమనసమఉచ్ఛేదపహానసహాయవేకల్లనిదానోపచ్ఛేదవిసయాతిక్కమవసేన పఞ్చహి ఆకారేహి జితవాతి జినో, తం.

    Jinanti devaputtakilesābhisaṅkhāramaccukhandhamārasaṅkhāte pañcavidhe māre balavidhamanasamaucchedapahānasahāyavekallanidānopacchedavisayātikkamavasena pañcahi ākārehi jitavāti jino, taṃ.

    ‘‘ధమ్మ’’న్తి ఏతస్స నిబ్బచనాదివసేన అత్థవినిచ్ఛయో హేట్ఠా దస్సితోవ. అధమ్మవిద్ధంసన్తి ధమ్మసఙ్ఖాతస్స కుసలస్స పటిపక్ఖత్తా అధమ్మో వుచ్చతి అకుసలధమ్మో, తం అకుసలసఙ్ఖాతం అధమ్మం విద్ధంసేతి వినాసేతి పజహతి తదఙ్గవిక్ఖమ్భనసముచ్ఛేదపటిప్పస్సద్ధినిస్సరణప్పహానేనాతి అధమ్మవిద్ధంసో, సపరియత్తికో నవలోకుత్తరో ధమ్మో. పరియత్తి హి పఞ్చన్నం పహానానం మూలకారణత్తా ఫలూపచారేన తథా వుచ్చతి, తం అధమ్మవిద్ధంసం. ‘‘ధమ్మ’’న్తి ఏతస్స విసేసనం.

    ‘‘Dhamma’’nti etassa nibbacanādivasena atthavinicchayo heṭṭhā dassitova. Adhammaviddhaṃsanti dhammasaṅkhātassa kusalassa paṭipakkhattā adhammo vuccati akusaladhammo, taṃ akusalasaṅkhātaṃ adhammaṃ viddhaṃseti vināseti pajahati tadaṅgavikkhambhanasamucchedapaṭippassaddhinissaraṇappahānenāti adhammaviddhaṃso, sapariyattiko navalokuttaro dhammo. Pariyatti hi pañcannaṃ pahānānaṃ mūlakāraṇattā phalūpacārena tathā vuccati, taṃ adhammaviddhaṃsaṃ. ‘‘Dhamma’’nti etassa visesanaṃ.

    గణన్తి అట్ఠన్నం అరియపుగ్గలానం సమూహం, సఙ్ఘన్తి అత్థో. అఙ్గణనాసనన్తి అత్తనో నిస్సయం అఙ్గన్తి మత్థేన్తీతి అఙ్గణా, కిలేసా రాగదోసమోహా, తే అఙ్గణే నాసేతి యథాయోగం తదఙ్గవిక్ఖమ్భనసముచ్ఛేదపటిప్పస్సద్ధినిస్సరణప్పహానేహి పజహతీతి అఙ్గణనాసనో, తం. ‘‘గణ’’న్తి ఏతస్స విసేసనం.

    Gaṇanti aṭṭhannaṃ ariyapuggalānaṃ samūhaṃ, saṅghanti attho. Aṅgaṇanāsananti attano nissayaṃ aṅganti matthentīti aṅgaṇā, kilesā rāgadosamohā, te aṅgaṇe nāseti yathāyogaṃ tadaṅgavikkhambhanasamucchedapaṭippassaddhinissaraṇappahānehi pajahatīti aṅgaṇanāsano, taṃ. ‘‘Gaṇa’’nti etassa visesanaṃ.

    . మయా వినయస్స యో సారో వినిచ్ఛయో రచితో, తస్స వినిచ్ఛయస్సాతి యోజనా. నత్థి తస్స ఉత్తరోతి అనుత్తరో, సబ్బేసు వినిచ్ఛయేసు, సబ్బేసం వా వినిచ్ఛయానం అనుత్తరో ఉత్తమో వినిచ్ఛయోతి సబ్బానుత్తరో, తం. ఉత్తరం పకరణం ఇదాని కరిస్సామీతి యోజనా.

    2. Mayā vinayassa yo sāro vinicchayo racito, tassa vinicchayassāti yojanā. Natthi tassa uttaroti anuttaro, sabbesu vinicchayesu, sabbesaṃ vā vinicchayānaṃ anuttaro uttamo vinicchayoti sabbānuttaro, taṃ. Uttaraṃ pakaraṇaṃ idāni karissāmīti yojanā.

    . భణతోతి భణన్తస్స పగుణం వాచుగ్గతం కరోన్తస్స. పఠతోతి పఠన్తస్స వాచుగ్గతం సజ్ఝాయన్తస్స. పయుఞ్జతోతి తత్థ పకారేన యుఞ్జన్తస్స, తం అఞ్ఞేసం వాచేన్తస్స వా. సుణతోతి పరేహి వుచ్చమానం సుణన్తస్స. చిన్తయతోతి యథాసుతం అత్థతో, సద్దతో చ చిన్తేన్తస్స. ‘‘అబుద్ధస్స బుద్ధివడ్ఢన’’న్తి వత్తబ్బే గాథాబన్ధవసేన విభత్తిలోపో. అబుద్ధస్స బాలస్స వినయే అప్పకతఞ్ఞునో భిక్ఖుభిక్ఖునిజనస్స. బుద్ధివడ్ఢనం వినయవినిచ్ఛయే పఞ్ఞావుద్ధినిప్ఫాదకం. అథ వా బుద్ధస్స వినిచ్ఛయే కతపరిచయత్తా పఞ్ఞవతో జనస్స బుద్ధివడ్ఢనం బుద్ధియా పఞ్ఞాయ తిక్ఖవిసదభావాపాదనేన భియ్యోభావసాధకం. పరమం ఉత్తమం ఉత్తరం నామ పకరణం వదతో కథేన్తస్స మే మమ సన్తికా నిరతా వినిచ్ఛయే, తీసు సిక్ఖాసు వా విసేసేన రతా నిబోధథ జానాథ సుతమయఞాణం అభినిప్ఫాదేథాతి సోతుజనం సవనే నియోజేతి.

    3.Bhaṇatoti bhaṇantassa paguṇaṃ vācuggataṃ karontassa. Paṭhatoti paṭhantassa vācuggataṃ sajjhāyantassa. Payuñjatoti tattha pakārena yuñjantassa, taṃ aññesaṃ vācentassa vā. Suṇatoti parehi vuccamānaṃ suṇantassa. Cintayatoti yathāsutaṃ atthato, saddato ca cintentassa. ‘‘Abuddhassa buddhivaḍḍhana’’nti vattabbe gāthābandhavasena vibhattilopo. Abuddhassa bālassa vinaye appakataññuno bhikkhubhikkhunijanassa. Buddhivaḍḍhanaṃ vinayavinicchaye paññāvuddhinipphādakaṃ. Atha vā buddhassa vinicchaye kataparicayattā paññavato janassa buddhivaḍḍhanaṃ buddhiyā paññāya tikkhavisadabhāvāpādanena bhiyyobhāvasādhakaṃ. Paramaṃ uttamaṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ vadato kathentassa me mama santikā niratā vinicchaye, tīsu sikkhāsu vā visesena ratā nibodhatha jānātha sutamayañāṇaṃ abhinipphādethāti sotujanaṃ savane niyojeti.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact