Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
။ နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ။
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ယမကပကရဏ-မူလဋီကာ
Yamakapakaraṇa-mūlaṭīkā
ဂန္ထာရမ္ဘဝဏ္ဏနာ
Ganthārambhavaṇṇanā
ကထာဝတ္ထုပကရဏေန သင္ခေပေနေဝ ဒေသိတေန ဓမ္မေသု ဝိပရီတဂ္ဂဟဏံ နိဝာရေတ္ဝာ တေသ္ဝေဝ ဓမ္မေသု ဓမ္မသင္ဂဟာဒီသု ပကာသိတေသု ဓမ္မပုဂ္ဂလောကာသာဒိနိသ္သယာနံ သန္နိဋ္ဌာနသံသယာနံ ဝသေန နာနပ္ပကာရကဩသလ္လတ္ထံ ယမကပကရဏံ အာရဒ္ဓံ, တံ သမယဒေသဒေသကဝသေနေဝ ဒသ္သေတ္ဝာ သံဝဏ္ဏနာက္ကမဉ္စသ္သ အနုပ္ပတ္တံ ‘‘အာဂတော ဘာရော အဝသ္သံ ဝဟိတဗ္ဗော’’တိ သံဝဏ္ဏနမသ္သ ပဋိဇာနန္တော အာဟ ‘‘သင္ခေပေနေဝာ’’တိအာဒိ။
Kathāvatthupakaraṇena saṅkhepeneva desitena dhammesu viparītaggahaṇaṃ nivāretvā tesveva dhammesu dhammasaṅgahādīsu pakāsitesu dhammapuggalokāsādinissayānaṃ sanniṭṭhānasaṃsayānaṃ vasena nānappakārakaosallatthaṃ yamakapakaraṇaṃ āraddhaṃ, taṃ samayadesadesakavaseneva dassetvā saṃvaṇṇanākkamañcassa anuppattaṃ ‘‘āgato bhāro avassaṃ vahitabbo’’ti saṃvaṇṇanamassa paṭijānanto āha ‘‘saṅkhepenevā’’tiādi.
တတ္ထ ယမသ္သ ဝိသယာတီတောတိ ဇာတိယာ သတိ မရဏံ ဟောတီတိ ဇာတိ, ပဉ္စ ဝာ ဥပာဒာနက္ခန္ဓာ ယမသ္သ ဝိသယော, တံ သမုဒယပ္ပဟာနေန အတီတောတိ အတ္ထော။ ယမသ္သ ဝာ ရညော ဝိသယံ မရဏံ, တသ္သ အာဏာပဝတ္တိဋ္ဌာနံ ဒေသံ ဝာ အတီတော။ ‘‘ဆစ္စာဘိဌာနာနိ အဘဗ္ဗ ကာတု’’န္တိ (ခု. ပာ. ၆.၁၁; သု. နိ. ၂၃၄) ဝုတ္တာနံ ဆန္နံ အဘဗ္ဗဋ္ဌာနာနံ ဒေသကောတိ ဆဋ္ဌာနဒေသကော ။ အယမာ ဧကေကာ ဟုတ္ဝာ အာဝတ္တာ နီလာ အမလာ စ တနုရုဟာ အသ္သာတိ အယမာဝတ္တနီလာမလတနုရုဟော။
Tattha yamassa visayātītoti jātiyā sati maraṇaṃ hotīti jāti, pañca vā upādānakkhandhā yamassa visayo, taṃ samudayappahānena atītoti attho. Yamassa vā rañño visayaṃ maraṇaṃ, tassa āṇāpavattiṭṭhānaṃ desaṃ vā atīto. ‘‘Chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti (khu. pā. 6.11; su. ni. 234) vuttānaṃ channaṃ abhabbaṭṭhānānaṃ desakoti chaṭṭhānadesako. Ayamā ekekā hutvā āvattā nīlā amalā ca tanuruhā assāti ayamāvattanīlāmalatanuruho.
ဂန္ထာရမ္ဘဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.