Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ಯಮಕಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ
Yamakapakaraṇa-mūlaṭīkā
ಗನ್ಥಾರಮ್ಭವಣ್ಣನಾ
Ganthārambhavaṇṇanā
ಕಥಾವತ್ಥುಪಕರಣೇನ ಸಙ್ಖೇಪೇನೇವ ದೇಸಿತೇನ ಧಮ್ಮೇಸು ವಿಪರೀತಗ್ಗಹಣಂ ನಿವಾರೇತ್ವಾ ತೇಸ್ವೇವ ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಹಾದೀಸು ಪಕಾಸಿತೇಸು ಧಮ್ಮಪುಗ್ಗಲೋಕಾಸಾದಿನಿಸ್ಸಯಾನಂ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಸಂಸಯಾನಂ ವಸೇನ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಓಸಲ್ಲತ್ಥಂ ಯಮಕಪಕರಣಂ ಆರದ್ಧಂ, ತಂ ಸಮಯದೇಸದೇಸಕವಸೇನೇವ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಂವಣ್ಣನಾಕ್ಕಮಞ್ಚಸ್ಸ ಅನುಪ್ಪತ್ತಂ ‘‘ಆಗತೋ ಭಾರೋ ಅವಸ್ಸಂ ವಹಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಸಂವಣ್ಣನಮಸ್ಸ ಪಟಿಜಾನನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಙ್ಖೇಪೇನೇವಾ’’ತಿಆದಿ।
Kathāvatthupakaraṇena saṅkhepeneva desitena dhammesu viparītaggahaṇaṃ nivāretvā tesveva dhammesu dhammasaṅgahādīsu pakāsitesu dhammapuggalokāsādinissayānaṃ sanniṭṭhānasaṃsayānaṃ vasena nānappakārakaosallatthaṃ yamakapakaraṇaṃ āraddhaṃ, taṃ samayadesadesakavaseneva dassetvā saṃvaṇṇanākkamañcassa anuppattaṃ ‘‘āgato bhāro avassaṃ vahitabbo’’ti saṃvaṇṇanamassa paṭijānanto āha ‘‘saṅkhepenevā’’tiādi.
ತತ್ಥ ಯಮಸ್ಸ ವಿಸಯಾತೀತೋತಿ ಜಾತಿಯಾ ಸತಿ ಮರಣಂ ಹೋತೀತಿ ಜಾತಿ, ಪಞ್ಚ ವಾ ಉಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ ಯಮಸ್ಸ ವಿಸಯೋ, ತಂ ಸಮುದಯಪ್ಪಹಾನೇನ ಅತೀತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಮಸ್ಸ ವಾ ರಞ್ಞೋ ವಿಸಯಂ ಮರಣಂ, ತಸ್ಸ ಆಣಾಪವತ್ತಿಟ್ಠಾನಂ ದೇಸಂ ವಾ ಅತೀತೋ। ‘‘ಛಚ್ಚಾಭಿಠಾನಾನಿ ಅಭಬ್ಬ ಕಾತು’’ನ್ತಿ (ಖು॰ ಪಾ॰ ೬.೧೧; ಸು॰ ನಿ॰ ೨೩೪) ವುತ್ತಾನಂ ಛನ್ನಂ ಅಭಬ್ಬಟ್ಠಾನಾನಂ ದೇಸಕೋತಿ ಛಟ್ಠಾನದೇಸಕೋ । ಅಯಮಾ ಏಕೇಕಾ ಹುತ್ವಾ ಆವತ್ತಾ ನೀಲಾ ಅಮಲಾ ಚ ತನುರುಹಾ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅಯಮಾವತ್ತನೀಲಾಮಲತನುರುಹೋ।
Tattha yamassa visayātītoti jātiyā sati maraṇaṃ hotīti jāti, pañca vā upādānakkhandhā yamassa visayo, taṃ samudayappahānena atītoti attho. Yamassa vā rañño visayaṃ maraṇaṃ, tassa āṇāpavattiṭṭhānaṃ desaṃ vā atīto. ‘‘Chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti (khu. pā. 6.11; su. ni. 234) vuttānaṃ channaṃ abhabbaṭṭhānānaṃ desakoti chaṭṭhānadesako. Ayamā ekekā hutvā āvattā nīlā amalā ca tanuruhā assāti ayamāvattanīlāmalatanuruho.
ಗನ್ಥಾರಮ್ಭವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.