| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
ಕಥಾವತ್ಥುಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ
Kathāvatthupakaraṇa-anuṭīkā
ಗನ್ಥಾರಮ್ಭವಣ್ಣನಾ
Ganthārambhavaṇṇanā
ಸಮುದಾಯೇ ಏಕದೇಸಾ ಅನ್ತೋಗಧಾತಿ ಸಮುದಾಯೋ ತೇಸಂ ಅಧಿಟ್ಠಾನಭಾವೇನ ವುತ್ತೋ ಯಥಾ ‘‘ರುಕ್ಖೇ ಸಾಖಾ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಕಥಾಸಮುದಾಯಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿನಾ। ತತ್ಥ ಕಥಾನನ್ತಿ ತಿಸ್ಸೋ ಕಥಾ ವಾದೋ ಜಪ್ಪೋ ವಿತಣ್ಡಾತಿ। ತೇಸು ಯೇನ ಪಮಾಣತಕ್ಕೇಹಿ ಪಕ್ಖಪಟಿಪಕ್ಖಾನಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪನಪಟಿಕ್ಖೇಪಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸೋ ವಾದೋ। ಏಕಾಧಿಕರಣಾ ಹಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞವಿರುದ್ಧಾ ಧಮ್ಮಾ ಪಕ್ಖಪಟಿಪಕ್ಖಾ ಯಥಾ ‘‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ, ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’’ತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೬೫)। ನಾನಾಧಿಕರಣಾ ಪನ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞವಿರುದ್ಧಾಪಿ ಪಕ್ಖಪಟಿಪಕ್ಖಾ ನಾಮ ನ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾ ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ ರೂಪಂ, ನಿಚ್ಚಂ ನಿಬ್ಬಾನ’’ನ್ತಿ। ಯೇನ ಛಲಜಾತಿನಿಗ್ಗಹಟ್ಠಾನೇಹಿ ಪಕ್ಖಪಟಿಪಕ್ಖಾನಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪನಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಾರಮ್ಭೋ, ಸೋ ಜಪ್ಪೋ। ಆರಮ್ಭಮತ್ತಮೇವೇತ್ಥ, ನ ಅತ್ಥಸಿದ್ಧೀತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಆರಮ್ಭಗ್ಗಹಣಂ। ಯಾಯ ಪನ ಛಲಜಾತಿನಿಗ್ಗಹಟ್ಠಾನೇಹಿ ಪಟಿಪಕ್ಖಪಟಿಕ್ಖೇಪಾಯ ವಾಯಮನ್ತಿ, ಸಾ ವಿತಣ್ಡಾ। ತತ್ಥ ಅತ್ಥವಿಕಪ್ಪುಪಪತ್ತಿಯಾ ವಚನವಿಘಾತೋ ಛಲಂ ಯಥಾ ‘‘ನವಕಮ್ಬಲೋಯಂ ಪುರಿಸೋ, ರಾಜಾ ನೋ ಸಕ್ಖೀ’’ತಿ ಏವಮಾದಿ । ದೂಸನಭಾಸಾ ಜಾತಯೋ, ಉತ್ತರಪತಿರೂಪಕಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಿಗ್ಗಹಟ್ಠಾನಾನಿ ಪರತೋ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಏವಂ ವಾದಜಪ್ಪವಿತಣ್ಡಪ್ಪಭೇದಾಸು ತೀಸು ಕಥಾಸು ಇಧ ವಾದಕಥಾ ‘‘ಕಥಾ’’ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಸಾ ಚ ಖೋ ಅವಿಪರೀತಧಮ್ಮತಾಯ ಪತಿಟ್ಠಾಪನವಸೇನ, ನ ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಕಥಾಭಾವೇನಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಮಾತಿಕಾಠಪನೇನೇವಾತಿ ಉದ್ದೇಸದೇಸನಾಯ ಏವ। ಠಪಿತಸ್ಸಾತಿ ದೇಸಿತಸ್ಸ। ದೇಸನಾ ಹಿ ದೇಸೇತಬ್ಬಮತ್ಥಂ ವಿನೇಯ್ಯಸನ್ತಾನೇಸು ಠಪನತೋ ನಿಕ್ಖಿಪನತೋ ಠಪನಂ, ನಿಕ್ಖೇಪೋತಿ ಚ ವುಚ್ಚತಿ।
Samudāye ekadesā antogadhāti samudāyo tesaṃ adhiṭṭhānabhāvena vutto yathā ‘‘rukkhe sākhā’’ti dasseti ‘‘kathāsamudāyassā’’tiādinā. Tattha kathānanti tisso kathā vādo jappo vitaṇḍāti. Tesu yena pamāṇatakkehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanapaṭikkhepā honti, so vādo. Ekādhikaraṇā hi aññamaññaviruddhā dhammā pakkhapaṭipakkhā yathā ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti (dī. ni. 1.65). Nānādhikaraṇā pana aññamaññaviruddhāpi pakkhapaṭipakkhā nāma na honti yathā ‘‘aniccaṃ rūpaṃ, niccaṃ nibbāna’’nti. Yena chalajātiniggahaṭṭhānehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanaṃ paṭikkhepārambho, so jappo. Ārambhamattamevettha, na atthasiddhīti dassanatthaṃ ārambhaggahaṇaṃ. Yāya pana chalajātiniggahaṭṭhānehi paṭipakkhapaṭikkhepāya vāyamanti, sā vitaṇḍā. Tattha atthavikappupapattiyā vacanavighāto chalaṃ yathā ‘‘navakambaloyaṃ puriso, rājā no sakkhī’’ti evamādi . Dūsanabhāsā jātayo, uttarapatirūpakāti attho. Niggahaṭṭhānāni parato āvi bhavissanti. Evaṃ vādajappavitaṇḍappabhedāsu tīsu kathāsu idha vādakathā ‘‘kathā’’ti adhippetā. Sā ca kho aviparītadhammatāya patiṭṭhāpanavasena, na viggāhikakathābhāvenāti veditabbaṃ. Mātikāṭhapanenevāti uddesadesanāya eva. Ṭhapitassāti desitassa. Desanā hi desetabbamatthaṃ vineyyasantānesu ṭhapanato nikkhipanato ṭhapanaṃ, nikkhepoti ca vuccati.
ಗನ್ಥಾರಮ್ಭವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.
