Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཉྩཔཀརཎ-མཱུལཊཱིཀཱ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
༎ ནམོ ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ༎
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ཡམཀཔཀརཎ-མཱུལཊཱིཀཱ
Yamakapakaraṇa-mūlaṭīkā
གནྠཱརམྦྷཝཎྞནཱ
Ganthārambhavaṇṇanā
ཀཐཱཝཏྠུཔཀརཎེན སངྑེཔེནེཝ དེསིཏེན དྷམྨེསུ ཝིཔརཱིཏགྒཧཎཾ ནིཝཱརེཏྭཱ ཏེསྭེཝ དྷམྨེསུ དྷམྨསངྒཧཱདཱིསུ པཀཱསིཏེསུ དྷམྨཔུགྒལོཀཱསཱདིནིསྶཡཱནཾ སནྣིཊྛཱནསཾསཡཱནཾ ཝསེན ནཱནཔྤཀཱརཀཨོསལླཏྠཾ ཡམཀཔཀརཎཾ ཨཱརདྡྷཾ, ཏཾ སམཡདེསདེསཀཝསེནེཝ དསྶེཏྭཱ སཾཝཎྞནཱཀྐམཉྩསྶ ཨནུཔྤཏྟཾ ‘‘ཨཱགཏོ བྷཱརོ ཨཝསྶཾ ཝཧིཏབྦོ’’ཏི སཾཝཎྞནམསྶ པཊིཛཱནནྟོ ཨཱཧ ‘‘སངྑེཔེནེཝཱ’’ཏིཨཱདི།
Kathāvatthupakaraṇena saṅkhepeneva desitena dhammesu viparītaggahaṇaṃ nivāretvā tesveva dhammesu dhammasaṅgahādīsu pakāsitesu dhammapuggalokāsādinissayānaṃ sanniṭṭhānasaṃsayānaṃ vasena nānappakārakaosallatthaṃ yamakapakaraṇaṃ āraddhaṃ, taṃ samayadesadesakavaseneva dassetvā saṃvaṇṇanākkamañcassa anuppattaṃ ‘‘āgato bhāro avassaṃ vahitabbo’’ti saṃvaṇṇanamassa paṭijānanto āha ‘‘saṅkhepenevā’’tiādi.
ཏཏྠ ཡམསྶ ཝིསཡཱཏཱིཏོཏི ཛཱཏིཡཱ སཏི མརཎཾ ཧོཏཱིཏི ཛཱཏི, པཉྩ ཝཱ ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ ཡམསྶ ཝིསཡོ, ཏཾ སམུདཡཔྤཧཱནེན ཨཏཱིཏོཏི ཨཏྠོ། ཡམསྶ ཝཱ རཉྙོ ཝིསཡཾ མརཎཾ, ཏསྶ ཨཱཎཱཔཝཏྟིཊྛཱནཾ དེསཾ ཝཱ ཨཏཱིཏོ། ‘‘ཚཙྩཱབྷིཋཱནཱནི ཨབྷབྦ ཀཱཏུ’’ནྟི (ཁུ॰ པཱ॰ ༦.༡༡; སུ॰ ནི॰ ༢༣༤) ཝུཏྟཱནཾ ཚནྣཾ ཨབྷབྦཊྛཱནཱནཾ དེསཀོཏི ཚཊྛཱནདེསཀོ ། ཨཡམཱ ཨེཀེཀཱ ཧུཏྭཱ ཨཱཝཏྟཱ ནཱིལཱ ཨམལཱ ཙ ཏནུརུཧཱ ཨསྶཱཏི ཨཡམཱཝཏྟནཱིལཱམལཏནུརུཧོ།
Tattha yamassa visayātītoti jātiyā sati maraṇaṃ hotīti jāti, pañca vā upādānakkhandhā yamassa visayo, taṃ samudayappahānena atītoti attho. Yamassa vā rañño visayaṃ maraṇaṃ, tassa āṇāpavattiṭṭhānaṃ desaṃ vā atīto. ‘‘Chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti (khu. pā. 6.11; su. ni. 234) vuttānaṃ channaṃ abhabbaṭṭhānānaṃ desakoti chaṭṭhānadesako. Ayamā ekekā hutvā āvattā nīlā amalā ca tanuruhā assāti ayamāvattanīlāmalatanuruho.
གནྠཱརམྦྷཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.