| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ
Kathāvatthupakaraṇa-anuṭīkā
ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭવਣ੍ਣਨਾ
Ganthārambhavaṇṇanā
ਸਮੁਦਾਯੇ ਏਕਦੇਸਾ ਅਨ੍ਤੋਗਧਾਤਿ ਸਮੁਦਾਯੋ ਤੇਸਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾવੇਨ વੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ‘‘ਰੁਕ੍ਖੇ ਸਾਖਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ‘‘ਕਥਾਸਮੁਦਾਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਕਥਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਕਥਾ વਾਦੋ ਜਪ੍ਪੋ વਿਤਣ੍ਡਾਤਿ। ਤੇਸੁ ਯੇਨ ਪਮਾਣਤਕ੍ਕੇਹਿ ਪਕ੍ਖਪਟਿਪਕ੍ਖਾਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ વਾਦੋ। ਏਕਾਧਿਕਰਣਾ ਹਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞવਿਰੁਦ੍ਧਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਕ੍ਖਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਯਥਾ ‘‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੧.੬੫)। ਨਾਨਾਧਿਕਰਣਾ ਪਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞવਿਰੁਦ੍ਧਾਪਿ ਪਕ੍ਖਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਰੂਪਂ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਯੇਨ ਛਲਜਾਤਿਨਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪਕ੍ਖਪਟਿਪਕ੍ਖਾਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਰਮ੍ਭੋ, ਸੋ ਜਪ੍ਪੋ। ਆਰਮ੍ਭਮਤ੍ਤਮੇવੇਤ੍ਥ, ਨ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਰਮ੍ਭਗ੍ਗਹਣਂ। ਯਾਯ ਪਨ ਛਲਜਾਤਿਨਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਿ, ਸਾ વਿਤਣ੍ਡਾ। ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥવਿਕਪ੍ਪੁਪਪਤ੍ਤਿਯਾ વਚਨવਿਘਾਤੋ ਛਲਂ ਯਥਾ ‘‘ਨવਕਮ੍ਬਲੋਯਂ ਪੁਰਿਸੋ, ਰਾਜਾ ਨੋ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿ । ਦੂਸਨਭਾਸਾ ਜਾਤਯੋ, ਉਤ੍ਤਰਪਤਿਰੂਪਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਪਰਤੋ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਏવਂ વਾਦਜਪ੍ਪવਿਤਣ੍ਡਪ੍ਪਭੇਦਾਸੁ ਤੀਸੁ ਕਥਾਸੁ ਇਧ વਾਦਕਥਾ ‘‘ਕਥਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਸਾ ਚ ਖੋ ਅવਿਪਰੀਤਧਮ੍ਮਤਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨવਸੇਨ, ਨ વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਾਭਾવੇਨਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਮਾਤਿਕਾਠਪਨੇਨੇવਾਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਦੇਸਨਾਯ ਏવ। ਠਪਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦੇਸਿਤਸ੍ਸ। ਦੇਸਨਾ ਹਿ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਮਤ੍ਥਂ વਿਨੇਯ੍ਯਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਠਪਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਤੋ ਠਪਨਂ, ਨਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਤਿ।
Samudāye ekadesā antogadhāti samudāyo tesaṃ adhiṭṭhānabhāvena vutto yathā ‘‘rukkhe sākhā’’ti dasseti ‘‘kathāsamudāyassā’’tiādinā. Tattha kathānanti tisso kathā vādo jappo vitaṇḍāti. Tesu yena pamāṇatakkehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanapaṭikkhepā honti, so vādo. Ekādhikaraṇā hi aññamaññaviruddhā dhammā pakkhapaṭipakkhā yathā ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti (dī. ni. 1.65). Nānādhikaraṇā pana aññamaññaviruddhāpi pakkhapaṭipakkhā nāma na honti yathā ‘‘aniccaṃ rūpaṃ, niccaṃ nibbāna’’nti. Yena chalajātiniggahaṭṭhānehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanaṃ paṭikkhepārambho, so jappo. Ārambhamattamevettha, na atthasiddhīti dassanatthaṃ ārambhaggahaṇaṃ. Yāya pana chalajātiniggahaṭṭhānehi paṭipakkhapaṭikkhepāya vāyamanti, sā vitaṇḍā. Tattha atthavikappupapattiyā vacanavighāto chalaṃ yathā ‘‘navakambaloyaṃ puriso, rājā no sakkhī’’ti evamādi . Dūsanabhāsā jātayo, uttarapatirūpakāti attho. Niggahaṭṭhānāni parato āvi bhavissanti. Evaṃ vādajappavitaṇḍappabhedāsu tīsu kathāsu idha vādakathā ‘‘kathā’’ti adhippetā. Sā ca kho aviparītadhammatāya patiṭṭhāpanavasena, na viggāhikakathābhāvenāti veditabbaṃ. Mātikāṭhapanenevāti uddesadesanāya eva. Ṭhapitassāti desitassa. Desanā hi desetabbamatthaṃ vineyyasantānesu ṭhapanato nikkhipanato ṭhapanaṃ, nikkhepoti ca vuccati.
ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.
