| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
២. គារវសុត្តវណ្ណនា
2. Gāravasuttavaṇṇanā
១៧៣. ទុតិយេ ឧទបាទីតិ អយំ វិតក្កោ បញ្ចមេ សត្តាហេ ឧទបាទិ។ អគារវោតិ អញ្ញស្មិំ គារវរហិតោ, កញ្ចិ គរុដ្ឋានេ អដ្ឋបេត្វាតិ អត្ថោ។ អប្បតិស្សោតិ បតិស្សយរហិតោ, កញ្ចិ ជេដ្ឋកដ្ឋានេ អដ្ឋបេត្វាតិ អត្ថោ។
173. Dutiye udapādīti ayaṃ vitakko pañcame sattāhe udapādi. Agāravoti aññasmiṃ gāravarahito, kañci garuṭṭhāne aṭṭhapetvāti attho. Appatissoti patissayarahito, kañci jeṭṭhakaṭṭhāne aṭṭhapetvāti attho.
សទេវកេតិអាទីសុ សទ្ធិំ ទេវេហិ សទេវកេ។ ទេវគ្គហណេន ចេត្ថ មារព្រហ្មេសុ គហិតេសុបិ មារោ នាម វសវត្តី សព្ពេសំ ឧបរិ វសំ វត្តេតិ, ព្រហ្មា នាម មហានុភាវោ ឯកង្គុលិយា ឯកស្មិំ ចក្កវាឡសហស្សេ អាលោកំ ផរតិ។ ទ្វីហិ ទ្វីសុ…បេ.… ទសហិ អង្គុលីហិ ទសសុបិ ចក្កវាឡសហស្សេសុ អាលោកំ ផរតិ, សោ ឥមិនា សីលសម្បន្នតរោតិ វត្តុំ មា លភតូតិ សមារកេ សព្រហ្មកេតិ វិសុំ វុត្តំ។ តថា សមណា នាម ឯកនិកាយាទិវសេន ពហុស្សុតា សីលវន្តោ បណ្ឌិតា, ព្រាហ្មណាបិ វត្ថុវិជ្ជាទិវសេន ពហុស្សុតា បណ្ឌិតា, តេ ឥមិនា សីលសម្បន្នតរាតិ វត្តុំ មា លភន្តូតិ សស្សមណព្រាហ្មណិយា បជាយាតិ វុត្តំ។ សទេវមនុស្សាយាតិ ឥទំ បន និប្បទេសតោ ទស្សនត្ថំ គហិតមេវ គហេត្វា វុត្តំ។ អបិចេត្ថ បុរិមានិ តីណិ បទានិ លោកវសេន វុត្តានិ, បច្ឆិមានិ ទ្វេ បជាវសេន។ សីលសម្បន្នតរន្តិ សីលេន សម្បន្នតរំ, អធិកតរន្តិ អត្ថោ។ សេសេសុបិ ឯសេវ នយោ។ ឯត្ថ ច សីលាទយោ ចត្តារោ ធម្មា លោកិយលោកុត្តរា កថិតា, វិមុត្តិញាណទស្សនំ លោកិយមេវ។ បច្ចវេក្ខណញាណំ ហេតំ។
Sadevaketiādīsu saddhiṃ devehi sadevake. Devaggahaṇena cettha mārabrahmesu gahitesupi māro nāma vasavattī sabbesaṃ upari vasaṃ vatteti, brahmā nāma mahānubhāvo ekaṅguliyā ekasmiṃ cakkavāḷasahasse ālokaṃ pharati. Dvīhi dvīsu…pe… dasahi aṅgulīhi dasasupi cakkavāḷasahassesu ālokaṃ pharati, so iminā sīlasampannataroti vattuṃ mā labhatūti samārake sabrahmaketi visuṃ vuttaṃ. Tathā samaṇā nāma ekanikāyādivasena bahussutā sīlavanto paṇḍitā, brāhmaṇāpi vatthuvijjādivasena bahussutā paṇḍitā, te iminā sīlasampannatarāti vattuṃ mā labhantūti sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāyāti vuttaṃ. Sadevamanussāyāti idaṃ pana nippadesato dassanatthaṃ gahitameva gahetvā vuttaṃ. Apicettha purimāni tīṇi padāni lokavasena vuttāni, pacchimāni dve pajāvasena. Sīlasampannataranti sīlena sampannataraṃ, adhikataranti attho. Sesesupi eseva nayo. Ettha ca sīlādayo cattāro dhammā lokiyalokuttarā kathitā, vimuttiñāṇadassanaṃ lokiyameva. Paccavekkhaṇañāṇaṃ hetaṃ.
បាតុរហោសីតិ – ‘‘អយំ សត្ថា អវីចិតោ យាវ ភវគ្គា សីលាទីហិ អត្តនា អធិកតរំ អបស្សន្តោ ‘មយា បដិវិទ្ធំ នវលោកុត្តរធម្មមេវ សក្កត្វា គរុំ កត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរិស្សាមី’តិ ចិន្តេតិ, ការណំ ភគវា ចិន្តេតិ, អត្ថំ វុឌ្ឍិវិសេសំ ចិន្តេតិ, គច្ឆាមិស្ស ឧស្សាហំ ជនេស្សាមី’’តិ ចិន្តេត្វា បុរតោ បាកដោ អហោសិ, អភិមុខេ អដ្ឋាសីតិ អត្ថោ។
Pāturahosīti – ‘‘ayaṃ satthā avīcito yāva bhavaggā sīlādīhi attanā adhikataraṃ apassanto ‘mayā paṭividdhaṃ navalokuttaradhammameva sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharissāmī’ti cinteti, kāraṇaṃ bhagavā cinteti, atthaṃ vuḍḍhivisesaṃ cinteti, gacchāmissa ussāhaṃ janessāmī’’ti cintetvā purato pākaṭo ahosi, abhimukhe aṭṭhāsīti attho.
វិហរន្តិ ចាតិ ឯត្ថ យោ វទេយ្យ ‘‘វិហរន្តីតិ វចនតោ បច្ចុប្បន្នេបិ ពហូ ពុទ្ធា’’តិ, សោ ‘‘ភគវាបិ, ភន្តេ, ឯតរហិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ’’តិ ឥមិនា វចនេន បដិពាហិតព្ពោ។
Viharanti cāti ettha yo vadeyya ‘‘viharantīti vacanato paccuppannepi bahū buddhā’’ti, so ‘‘bhagavāpi, bhante, etarahi arahaṃ sammāsambuddho’’ti iminā vacanena paṭibāhitabbo.
‘‘ន មេ អាចរិយោ អត្ថិ, សទិសោ មេ ន វិជ្ជតិ;
‘‘Na me ācariyo atthi, sadiso me na vijjati;
សទេវកស្មិំ លោកស្មិំ, នត្ថិ មេ បដិបុគ្គលោ’’តិ។ (មហាវ. ១១; ម. និ. ១.២៨៥) –
Sadevakasmiṃ lokasmiṃ, natthi me paṭipuggalo’’ti. (mahāva. 11; ma. ni. 1.285) –
អាទីហិ ចស្ស សុត្តេហិ អញ្ញេសំ ពុទ្ធានំ អភាវោ ទីបេតព្ពោ។ តស្មាតិ យស្មា សព្ពេបិ ពុទ្ធា សទ្ធម្មគរុនោ, តស្មា។ មហត្តមភិកង្ខតាតិ មហន្តភាវំ បត្ថយមានេន។ សរំ ពុទ្ធាន-សាសនន្តិ ពុទ្ធានំ សាសនំ សរន្តេន។ ទុតិយំ។
Ādīhi cassa suttehi aññesaṃ buddhānaṃ abhāvo dīpetabbo. Tasmāti yasmā sabbepi buddhā saddhammagaruno, tasmā. Mahattamabhikaṅkhatāti mahantabhāvaṃ patthayamānena. Saraṃ buddhāna-sāsananti buddhānaṃ sāsanaṃ sarantena. Dutiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ២. គារវសុត្តំ • 2. Gāravasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. គារវសុត្តវណ្ណនា • 2. Gāravasuttavaṇṇanā
