Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੨. ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Gāravasuttavaṇṇanā
੧੭੩. ਦੁਤਿਯੇ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਅਯਂ વਿਤਕ੍ਕੋ ਪਞ੍ਚਮੇ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਉਦਪਾਦਿ। ਅਗਾਰવੋਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਗਾਰવਰਹਿਤੋ, ਕਞ੍ਚਿ ਗਰੁਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਪਤਿਸ੍ਸਯਰਹਿਤੋ, ਕਞ੍ਚਿ ਜੇਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
173. Dutiye udapādīti ayaṃ vitakko pañcame sattāhe udapādi. Agāravoti aññasmiṃ gāravarahito, kañci garuṭṭhāne aṭṭhapetvāti attho. Appatissoti patissayarahito, kañci jeṭṭhakaṭṭhāne aṭṭhapetvāti attho.
ਸਦੇવਕੇਤਿਆਦੀਸੁ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੇવੇਹਿ ਸਦੇવਕੇ। ਦੇવਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮੇਸੁ ਗਹਿਤੇਸੁਪਿ ਮਾਰੋ ਨਾਮ વਸવਤ੍ਤੀ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਉਪਰਿ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਨਾਮ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ ਏਕਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇ ਆਲੋਕਂ ਫਰਤਿ। ਦ੍વੀਹਿ ਦ੍વੀਸੁ…ਪੇ॰… ਦਸਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਦਸਸੁਪਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਆਲੋਕਂ ਫਰਤਿ, ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਰੋਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਤੂਤਿ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇਤਿ વਿਸੁਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਥਾ ਸਮਣਾ ਨਾਮ ਏਕਨਿਕਾਯਾਦਿવਸੇਨ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਸੀਲવਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਪਿ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾਦਿવਸੇਨ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਰਾਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਨ੍ਤੂਤਿ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਗਹਿਤਮੇવ ਗਹੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਪਦਾਨਿ ਲੋਕવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਿ ਦ੍વੇ ਪਜਾવਸੇਨ। ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਰਨ੍ਤਿ ਸੀਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਰਂ, ਅਧਿਕਤਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੀਲਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਕਥਿਤਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਲੋਕਿਯਮੇવ। ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ ਹੇਤਂ।
Sadevaketiādīsu saddhiṃ devehi sadevake. Devaggahaṇena cettha mārabrahmesu gahitesupi māro nāma vasavattī sabbesaṃ upari vasaṃ vatteti, brahmā nāma mahānubhāvo ekaṅguliyā ekasmiṃ cakkavāḷasahasse ālokaṃ pharati. Dvīhi dvīsu…pe… dasahi aṅgulīhi dasasupi cakkavāḷasahassesu ālokaṃ pharati, so iminā sīlasampannataroti vattuṃ mā labhatūti samārake sabrahmaketi visuṃ vuttaṃ. Tathā samaṇā nāma ekanikāyādivasena bahussutā sīlavanto paṇḍitā, brāhmaṇāpi vatthuvijjādivasena bahussutā paṇḍitā, te iminā sīlasampannatarāti vattuṃ mā labhantūti sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāyāti vuttaṃ. Sadevamanussāyāti idaṃ pana nippadesato dassanatthaṃ gahitameva gahetvā vuttaṃ. Apicettha purimāni tīṇi padāni lokavasena vuttāni, pacchimāni dve pajāvasena. Sīlasampannataranti sīlena sampannataraṃ, adhikataranti attho. Sesesupi eseva nayo. Ettha ca sīlādayo cattāro dhammā lokiyalokuttarā kathitā, vimuttiñāṇadassanaṃ lokiyameva. Paccavekkhaṇañāṇaṃ hetaṃ.
ਪਾਤੁਰਹੋਸੀਤਿ – ‘‘ਅਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਅવੀਚਿਤੋ ਯਾવ ਭવਗ੍ਗਾ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਕਤਰਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘ਮਯਾ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਂ ਨવਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਮੇવ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਕਾਰਣਂ ਭਗવਾ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਅਤ੍ਥਂ વੁਡ੍ਢਿવਿਸੇਸਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਗਚ੍ਛਾਮਿਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਭਿਮੁਖੇ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Pāturahosīti – ‘‘ayaṃ satthā avīcito yāva bhavaggā sīlādīhi attanā adhikataraṃ apassanto ‘mayā paṭividdhaṃ navalokuttaradhammameva sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharissāmī’ti cinteti, kāraṇaṃ bhagavā cinteti, atthaṃ vuḍḍhivisesaṃ cinteti, gacchāmissa ussāhaṃ janessāmī’’ti cintetvā purato pākaṭo ahosi, abhimukhe aṭṭhāsīti attho.
વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ વਦੇਯ੍ਯ ‘‘વਿਹਰਨ੍ਤੀਤਿ વਚਨਤੋ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਬਹੂ ਬੁਦ੍ਧਾ’’ਤਿ, ਸੋ ‘‘ਭਗવਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਰਹਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਚਨੇਨ ਪਟਿਬਾਹਿਤਬ੍ਬੋ।
Viharanti cāti ettha yo vadeyya ‘‘viharantīti vacanato paccuppannepi bahū buddhā’’ti, so ‘‘bhagavāpi, bhante, etarahi arahaṃ sammāsambuddho’’ti iminā vacanena paṭibāhitabbo.
‘‘ਨ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਦਿਸੋ ਮੇ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ।
‘‘Na me ācariyo atthi, sadiso me na vijjati;
ਸਦੇવਕਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ॥ (ਮਹਾવ॰ ੧੧; ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੮੫) –
Sadevakasmiṃ lokasmiṃ, natthi me paṭipuggalo’’ti. (mahāva. 11; ma. ni. 1.285) –
ਆਦੀਹਿ ਚਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਭਾવੋ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਗਰੁਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ। ਮਹਤ੍ਤਮਭਿਕਙ੍ਖਤਾਤਿ ਮਹਨ੍ਤਭਾવਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨੇਨ। ਸਰਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨ-ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਸਰਨ੍ਤੇਨ। ਦੁਤਿਯਂ।
Ādīhi cassa suttehi aññesaṃ buddhānaṃ abhāvo dīpetabbo. Tasmāti yasmā sabbepi buddhā saddhammagaruno, tasmā. Mahattamabhikaṅkhatāti mahantabhāvaṃ patthayamānena. Saraṃ buddhāna-sāsananti buddhānaṃ sāsanaṃ sarantena. Dutiyaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੨. ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Gāravasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੨. ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Gāravasuttavaṇṇanā