Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၉. ဂာထာဘိဂီတဘောဇနကထာပဉ္ဟော
9. Gāthābhigītabhojanakathāpañho
၉. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ ဘဂဝတာ –
9. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā –
‘‘‘ဂာထာဘိဂီတံ မေ အဘောဇနေယ္ယံ 1၊ သမ္ပသ္သတံ ဗ္ရာဟ္မဏ နေသ ဓမ္မာ။
‘‘‘Gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ 2, sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammā;
ဂာထာဘိဂီတံ ပနုဒန္တိ ဗုဒ္ဓာ၊ ဓမ္မေ သတီ ဗ္ရာဟ္မဏ ဝုတ္တိရေသာ’တိ။
Gāthābhigītaṃ panudanti buddhā, dhamme satī brāhmaṇa vuttiresā’ti.
‘‘ပုန စ ဘဂဝာ ပရိသာယ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ကထေန္တော အနုပုဗ္ဗိကထံ ပဌမံ တာဝ ဒာနကထံ ကထေတိ, ပစ္ဆာ သီလကထံ, တသ္သ ဘဂဝတော သဗ္ဗလောကိသ္သရသ္သ ဘာသိတံ သုတ္ဝာ ဒေဝမနုသ္သာ အဘိသင္ခရိတ္ဝာ ဒာနံ ဒေန္တိ, တသ္သ တံ ဥယ္ယောဇိတံ ဒာနံ သာဝကာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဘဂဝတာ ဘဏိတံ ‘ဂာထာဘိဂီတံ မေ အဘောဇနေယ္ယ’န္တိ, တေန ဟိ ‘ဘဂဝာ ဒာနကထံ ပဌမံ ကထေတီ’တိ ယံ ဝစနံ, တံ မိစ္ဆာ။ ယဒိ ဒာနကထံ ပဌမံ ကထေတိ, တေန ဟိ ‘ဂာထာဘိဂီတံ မေ အဘောဇနေယ္ယ’န္တိ တမ္ပိ ဝစနံ မိစ္ဆာ။ ကိံ ကာရဏံ? ယော သော, ဘန္တေ, ဒက္ခိဏေယ္ယော ဂိဟီနံ ပိဏ္ဍပာတဒာနသ္သ ဝိပာကံ ကထေတိ, တသ္သ တေ ဓမ္မကထံ သုတ္ဝာ ပသန္နစိတ္တာ အပရာပရံ ဒာနံ ဒေန္တိ, ယေ တံ ဒာနံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သဗ္ဗေ တေ ဂာထာဘိဂီတံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အယမ္ပိ ဥဘတော ကောဋိကော ပဉ္ဟော နိပုဏော ဂမ္ဘီရော တပာနုပ္ပတ္တော, သော တယာ နိဗ္ဗာဟိတဗ္ဗော’’တိ။
‘‘Puna ca bhagavā parisāya dhammaṃ desento kathento anupubbikathaṃ paṭhamaṃ tāva dānakathaṃ katheti, pacchā sīlakathaṃ, tassa bhagavato sabbalokissarassa bhāsitaṃ sutvā devamanussā abhisaṅkharitvā dānaṃ denti, tassa taṃ uyyojitaṃ dānaṃ sāvakā paribhuñjanti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘gāthābhigītaṃ me abhojaneyya’nti, tena hi ‘bhagavā dānakathaṃ paṭhamaṃ kathetī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi dānakathaṃ paṭhamaṃ katheti, tena hi ‘gāthābhigītaṃ me abhojaneyya’nti tampi vacanaṃ micchā. Kiṃ kāraṇaṃ? Yo so, bhante, dakkhiṇeyyo gihīnaṃ piṇḍapātadānassa vipākaṃ katheti, tassa te dhammakathaṃ sutvā pasannacittā aparāparaṃ dānaṃ denti, ye taṃ dānaṃ paribhuñjanti, sabbe te gāthābhigītaṃ paribhuñjanti. Ayampi ubhato koṭiko pañho nipuṇo gambhīro tapānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘ဂာထာဘိဂီတံ မေ အဘောဇနေယ္ယံ, သမ္ပသ္သတံ ဗ္ရာဟ္မဏ နေသ ဓမ္မော။ ဂာထာဘိဂီတံ ပနုဒန္တိ ဗုဒ္ဓာ, ဓမ္မေ သတီ ဗ္ရာဟ္မဏ ဝုတ္တိရေသာ’တိ, ကထေတိ စ ဘဂဝာ ပဌမံ ဒာနကထံ, တဉ္စ ပန ကိရိယံ သဗ္ဗေသံ တထာဂတာနံ ပဌမံ ဒာနကထာယ, တတ္ထ စိတ္တံ အဘိရမာပေတ္ဝာ ပစ္ဆာ သီလေ နိယောဇေန္တိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, မနုသ္သာ တရုဏဒာရကာနံ ပဌမံ တာဝ ကီဠာဘဏ္ဍကာနိ ဒေန္တိ။ သေယ္ယထိဒံ, ဝင္ကကံ ဃဋိကံ စိင္ဂုလကံ ပတ္တာဠ္ဟကံ ရထကံ ဓနုကံ, ပစ္ဆာ တေ သကေ သကေ ကမ္မေ နိယောဇေန္တိ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, တထာဂတော ပဌမံ ဒာနကထာယ စိတ္တံ အဘိရမာပေတ္ဝာ ပစ္ဆာ သီလေ နိယောဇေတိ။
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ, sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammo. Gāthābhigītaṃ panudanti buddhā, dhamme satī brāhmaṇa vuttiresā’ti, katheti ca bhagavā paṭhamaṃ dānakathaṃ, tañca pana kiriyaṃ sabbesaṃ tathāgatānaṃ paṭhamaṃ dānakathāya, tattha cittaṃ abhiramāpetvā pacchā sīle niyojenti. Yathā, mahārāja, manussā taruṇadārakānaṃ paṭhamaṃ tāva kīḷābhaṇḍakāni denti. Seyyathidaṃ, vaṅkakaṃ ghaṭikaṃ ciṅgulakaṃ pattāḷhakaṃ rathakaṃ dhanukaṃ, pacchā te sake sake kamme niyojenti. Evameva kho, mahārāja, tathāgato paṭhamaṃ dānakathāya cittaṃ abhiramāpetvā pacchā sīle niyojeti.
‘‘ယထာ ဝာ ပန, မဟာရာဇ, ဘိသက္ကော နာမ အာတုရာနံ ပဌမံ တာဝ စတူဟပဉ္စာဟံ တေလံ ပာယေတိ ဗလကရဏာယ သိနေဟနာယ, ပစ္ဆာ ဝိရေစေတိ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, တထာဂတော ပဌမံ တာဝ ဒာနကထာယ စိတ္တံ အဘိရမာပေတ္ဝာ ပစ္ဆာ သီလေ နိယောဇေတိ။ ဒာယကာနံ, မဟာရာဇ, ဒာနပတီနံ စိတ္တံ မုဒုကံ ဟောတိ မဒ္ဒဝံ သိနိဒ္ဓံ, တေန တေ ဒာနသေတုသင္ကမေန ဒာနနာဝာယ သံသာရသာဂရပာရမနုဂစ္ဆန္တိ, တသ္မာ တေသံ ပဌမံ ကမ္မဘူမိမနုသာသတိ, န စ ကေနစိ 3 ဝိညတ္တိမာပဇ္ဇတီ’’တိ။
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, bhisakko nāma āturānaṃ paṭhamaṃ tāva catūhapañcāhaṃ telaṃ pāyeti balakaraṇāya sinehanāya, pacchā vireceti. Evameva kho, mahārāja, tathāgato paṭhamaṃ tāva dānakathāya cittaṃ abhiramāpetvā pacchā sīle niyojeti. Dāyakānaṃ, mahārāja, dānapatīnaṃ cittaṃ mudukaṃ hoti maddavaṃ siniddhaṃ, tena te dānasetusaṅkamena dānanāvāya saṃsārasāgarapāramanugacchanti, tasmā tesaṃ paṭhamaṃ kammabhūmimanusāsati, na ca kenaci 4 viññattimāpajjatī’’ti.
‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ‘ဝိညတ္တိ’န္တိ ယံ ဝဒေသိ, ကတိ ပန တာ ဝိညတ္တိယော’’တိ? ‘‘ဒ္ဝေမာ, မဟာရာဇ, ဝိညတ္တိယော ကာယဝိညတ္တိ ဝစီဝိညတ္တိ စာတိ။ တတ္ထ အတ္ထိ ကာယဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, အတ္ထိ အနဝဇ္ဇာ။ အတ္ထိ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, အတ္ထိ အနဝဇ္ဇာ။
‘‘Bhante nāgasena, ‘viññatti’nti yaṃ vadesi, kati pana tā viññattiyo’’ti? ‘‘Dvemā, mahārāja, viññattiyo kāyaviññatti vacīviññatti cāti. Tattha atthi kāyaviññatti sāvajjā, atthi anavajjā. Atthi vacīviññatti sāvajjā, atthi anavajjā.
‘‘ကတမာ ကာယဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ? ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ကုလာနိ ဥပဂန္တ္ဝာ အနောကာသေ ဌိတော ဌာနံ ဘဉ္ဇတိ, အယံ ကာယဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ။ တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Katamā kāyaviññatti sāvajjā? Idhekacco bhikkhu kulāni upagantvā anokāse ṭhito ṭhānaṃ bhañjati, ayaṃ kāyaviññatti sāvajjā. Tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ကုလာနိ ဥပဂန္တ္ဝာ အနောကာသေ ဌိတော ဂလံ ပဏာမေတ္ဝာ မောရပေက္ခိတံ ပေက္ခတိ ‘ဧဝံ ဣမေ ပသ္သန္တီ’တိ, တေန စ တေ ပသ္သန္တိ။ အယမ္ပိ ကာယဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ။ တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, idhekacco bhikkhu kulāni upagantvā anokāse ṭhito galaṃ paṇāmetvā morapekkhitaṃ pekkhati ‘evaṃ ime passantī’ti, tena ca te passanti. Ayampi kāyaviññatti sāvajjā. Tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ဟနုကာယ ဝာ ဘမုကာယ ဝာ အင္ဂုဋ္ဌေန ဝာ ဝိညာပေတိ, အယမ္ပိ ကာယဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, idhekacco bhikkhu hanukāya vā bhamukāya vā aṅguṭṭhena vā viññāpeti, ayampi kāyaviññatti sāvajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ကတမာ ကာယဝိညတ္တိ အနဝဇ္ဇာ? ဣဓ ဘိက္ခု ကုလာနိ ဥပဂန္တ္ဝာ သတော သမာဟိတော သမ္ပဇာနော ဌာနေပိ အဋ္ဌာနေပိ ယထာနုသိဋ္ဌိံ ဂန္တ္ဝာ ဌာနေ တိဋ္ဌတိ, ဒာတုကာမေသု တိဋ္ဌတိ, အဒာတုကာမေသု ပက္ကမတိ။ အယံ ကာယဝိညတ္တိ အနဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဝဏ္ဏိတော ဟောတိ ထုတော ပသတ္ထော သလ္လေခိတာစာရော, ပရိသုဒ္ဓာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ဒေဝာတိဒေဝေန –
‘‘Katamā kāyaviññatti anavajjā? Idha bhikkhu kulāni upagantvā sato samāhito sampajāno ṭhānepi aṭṭhānepi yathānusiṭṭhiṃ gantvā ṭhāne tiṭṭhati, dātukāmesu tiṭṭhati, adātukāmesu pakkamati. Ayaṃ kāyaviññatti anavajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye vaṇṇito hoti thuto pasattho sallekhitācāro, parisuddhājīvotveva saṅkhaṃ gacchati. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena –
ဥဒ္ဒိသ္သ အရိယာ တိဋ္ဌန္တိ၊ ဧသာ အရိယာန ယာစနာ’တိ။
Uddissa ariyā tiṭṭhanti, esā ariyāna yācanā’ti.
‘‘ကတမာ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ? ဣဓ, မဟာရာဇ, ဘိက္ခု ဝာစာယ ဗဟုဝိဓံ ဝိညာပေတိ စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ, အယံ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Katamā vacīviññatti sāvajjā? Idha, mahārāja, bhikkhu vācāya bahuvidhaṃ viññāpeti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ, ayaṃ vacīviññatti sāvajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ပရေသံ သာဝေန္တော ဧဝံ ဘဏတိ ‘ဣမိနာ မေ အတ္ထော’တိ, တာယ စ ဝာစာယ ပရေသံ သာဝိတာယ တသ္သ လာဘော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အယမ္ပိ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, idhekacco bhikkhu paresaṃ sāvento evaṃ bhaṇati ‘iminā me attho’ti, tāya ca vācāya paresaṃ sāvitāya tassa lābho uppajjati, ayampi vacīviññatti sāvajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ဝစီဝိပ္ဖာရေန ပရိသာယ သာဝေတိ ‘ဧဝဉ္စ ဧဝဉ္စ ဘိက္ခူနံ ဒာတဗ္ဗ’န္တိ, တဉ္စ တေ ဝစနံ သုတ္ဝာ ပရိကိတ္တိတံ အဘိဟရန္တိ, အယမ္ပိ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, idhekacco bhikkhu vacīvipphārena parisāya sāveti ‘evañca evañca bhikkhūnaṃ dātabba’nti, tañca te vacanaṃ sutvā parikittitaṃ abhiharanti, ayampi vacīviññatti sāvajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘နနု, မဟာရာဇ, ထေရောပိ သာရိပုတ္တော အတ္ထင္ဂတေ သူရိယေ ရတ္တိဘာဂေ ဂိလာနော သမာနော ထေရေန မဟာမောဂ္ဂလ္လာနေန ဘေသဇ္ဇံ ပုစ္ဆီယမာနော ဝာစံ ဘိန္ဒိ, တသ္သ တေန ဝစီဘေဒေန ဘေသဇ္ဇံ ဥပ္ပဇ္ဇိ။ အထ ထေရော သာရိပုတ္တော ‘ဝစီဘေဒေန မေ ဣမံ ဘေသဇ္ဇံ ဥပ္ပန္နံ, မာ မေ အာဇီဝော ဘိဇ္ဇီ’တိ အာဇီဝဘေဒဘယာ တံ ဘေသဇ္ဇံ ပဇဟိ န ဥပဇီဝိ။ ဧဝမ္ပိ ဝစီဝိညတ္တိ သာဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဩညာတော ဟောတိ ဟီဠိတော ခီဠိတော ဂရဟိတော ပရိဘူတော အစိတ္တီကတော, ဘိန္နာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘Nanu, mahārāja, theropi sāriputto atthaṅgate sūriye rattibhāge gilāno samāno therena mahāmoggallānena bhesajjaṃ pucchīyamāno vācaṃ bhindi, tassa tena vacībhedena bhesajjaṃ uppajji. Atha thero sāriputto ‘vacībhedena me imaṃ bhesajjaṃ uppannaṃ, mā me ājīvo bhijjī’ti ājīvabhedabhayā taṃ bhesajjaṃ pajahi na upajīvi. Evampi vacīviññatti sāvajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā na paribhuñjanti. So ca puggalo ariyānaṃ samaye oññāto hoti hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato, bhinnājīvotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ကတမာ ဝစီဝိညတ္တိ အနဝဇ္ဇာ? ဣဓ, မဟာရာဇ, ဘိက္ခု သတိ ပစ္စယေ ဘေသဇ္ဇံ ဝိညာပေတိ ဉာတိပဝာရိတေသု ကုလေသု, အယံ ဝစီဝိညတ္တိ အနဝဇ္ဇာ, တာယ စ ဝိညာပိတံ အရိယာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, သော စ ပုဂ္ဂလော အရိယာနံ သမယေ ဝဏ္ဏိတော ဟောတိ ထောမိတော ပသတ္ထော, ပရိသုဒ္ဓာဇီဝောတ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ, အနုမတော တထာဂတေဟိ အရဟန္တေဟိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေဟိ။
‘‘Katamā vacīviññatti anavajjā? Idha, mahārāja, bhikkhu sati paccaye bhesajjaṃ viññāpeti ñātipavāritesu kulesu, ayaṃ vacīviññatti anavajjā, tāya ca viññāpitaṃ ariyā paribhuñjanti, so ca puggalo ariyānaṃ samaye vaṇṇito hoti thomito pasattho, parisuddhājīvotveva saṅkhaṃ gacchati, anumato tathāgatehi arahantehi sammāsambuddhehi.
‘‘ယံ ပန, မဟာရာဇ, တထာဂတော ကသိဘာရဒ္ဝာဇသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ဘောဇနံ ပဇဟိ 7, တံ အာဝေဌနဝိနိဝေဌနကဍ္ဎနနိဂ္ဂဟပ္ပဋိကမ္မေန နိဗ္ဗတ္တိ, တသ္မာ တထာဂတော တံ ပိဏ္ဍပာတံ ပဋိက္ခိပိ န ဥပဇီဝီ’’တိ။
‘‘Yaṃ pana, mahārāja, tathāgato kasibhāradvājassa brāhmaṇassa bhojanaṃ pajahi 8, taṃ āveṭhanaviniveṭhanakaḍḍhananiggahappaṭikammena nibbatti, tasmā tathāgato taṃ piṇḍapātaṃ paṭikkhipi na upajīvī’’ti.
‘‘သဗ္ဗကာလံ, ဘန္တေ နာဂသေန, တထာဂတေ ဘုဉ္ဇမာနေ ဒေဝတာ ဒိဗ္ဗံ ဩဇံ ပတ္တေ အာကိရန္တိ, ဥဒာဟု ‘သူကရမဒ္ဒဝေ စ မဓုပာယာသေ စာ’တိ ဒ္ဝီသု ယေဝ ပိဏ္ဍပာတေသု အာကိရိံသူ’’တိ? ‘‘သဗ္ဗကာလံ, မဟာရာဇ, တထာဂတေ ဘုဉ္ဇမာနေ ဒေဝတာ ဒိဗ္ဗံ ဩဇံ ဂဟေတ္ဝာ ဥပတိဋ္ဌိတ္ဝာ ဥဒ္ဓဋုဒ္ဓဋေ အာလောပေ အာကိရန္တိ။
‘‘Sabbakālaṃ, bhante nāgasena, tathāgate bhuñjamāne devatā dibbaṃ ojaṃ patte ākiranti, udāhu ‘sūkaramaddave ca madhupāyāse cā’ti dvīsu yeva piṇḍapātesu ākiriṃsū’’ti? ‘‘Sabbakālaṃ, mahārāja, tathāgate bhuñjamāne devatā dibbaṃ ojaṃ gahetvā upatiṭṭhitvā uddhaṭuddhaṭe ālope ākiranti.
‘‘ယထာ , မဟာရာဇ, ရညော သူဒော ရညော ဘုဉ္ဇန္တသ္သ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ဥပတိဋ္ဌိတ္ဝာ ကဗဠေ ကဗဠေ သူပံ အာကိရတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သဗ္ဗကာလံ တထာဂတေ ဘုဉ္ဇမာနေ ဒေဝတာ ဒိဗ္ဗံ ဩဇံ ဂဟေတ္ဝာ ဥပတိဋ္ဌိတ္ဝာ ဥဒ္ဓဋုဒ္ဓဋေ အာလောပေ ဒိဗ္ဗံ ဩဇံ အာကိရန္တိ။ ဝေရဉ္ဇာယမ္ပိ, မဟာရာဇ , တထာဂတသ္သ သုက္ခယဝပုလကေ 9 ဘုဉ္ဇမာနသ္သ ဒေဝတာ ဒိဗ္ဗေန ဩဇေန တေမယိတ္ဝာ တေမယိတ္ဝာ ဥပသံဟရိံသု, တေန တထာဂတသ္သ ကာယော ဥပစိတော အဟောသီ’’တိ။ ‘‘လာဘာ ဝတ, ဘန္တေ နာဂသေန, တာသံ ဒေဝတာနံ, ယာ တထာဂတသ္သ သရီရပ္ပဋိဇဂ္ဂနေ သတတံ သမိတံ ဥသ္သုက္ကမာပန္နာ။ သာဓု, ဘန္တေ နာဂသေန, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Yathā , mahārāja, rañño sūdo rañño bhuñjantassa sūpaṃ gahetvā upatiṭṭhitvā kabaḷe kabaḷe sūpaṃ ākirati, evameva kho, mahārāja, sabbakālaṃ tathāgate bhuñjamāne devatā dibbaṃ ojaṃ gahetvā upatiṭṭhitvā uddhaṭuddhaṭe ālope dibbaṃ ojaṃ ākiranti. Verañjāyampi, mahārāja , tathāgatassa sukkhayavapulake 10 bhuñjamānassa devatā dibbena ojena temayitvā temayitvā upasaṃhariṃsu, tena tathāgatassa kāyo upacito ahosī’’ti. ‘‘Lābhā vata, bhante nāgasena, tāsaṃ devatānaṃ, yā tathāgatassa sarīrappaṭijaggane satataṃ samitaṃ ussukkamāpannā. Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဂာထာဘိဂီတဘောဇနကထာပဉ္ဟော နဝမော။
Gāthābhigītabhojanakathāpañho navamo.
Footnotes: