Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၆. ဂတိကထာ
6. Gatikathā
၂၃၁. ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? အရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ?
231. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Rūpāvacarānaṃ devānaṃ katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Arūpāvacarānaṃ devānaṃ katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti?
ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။ ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။ ရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။ အရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Gatisampattiyā ñāṇasampayutte aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Rūpāvacarānaṃ devānaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Arūpāvacarānaṃ devānaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
၂၃၂. ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ကတမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ တယော ဟေတူ ကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ။ နိကန္တိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ အကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – အကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ အဗ္ယာကတာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘နာမရူပပစ္စယာပိ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာပိ နာမရူပံ’’ ။
232. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’ .
ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စက္ခန္ဓာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော မဟာဘူတာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဇီဝိတသင္ခာရာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ , ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ဝိညာဏဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ အဋ္ဌဝီသတိ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ဣမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti , vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime aṭṭhavīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ကတမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ တယော ဟေတူ ကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘ကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ’’။ နိကန္တိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ အကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘အကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ’’။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ အဗ္ယာကတာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘နာမရူပပစ္စယာပိ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာပိ နာမရူပံ’’။
Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’.
ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စက္ခန္ဓာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော မဟာဘူတာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဇီဝိတသင္ခာရာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ဝိညာဏဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ အဋ္ဌဝီသတိ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ ဣမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime aṭṭhavīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
ရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ကတမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ တယော ဟေတူ ကုသလာ။ပေ.။ ရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဣမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Rūpāvacarānaṃ devānaṃ katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā…pe… rūpāvacarānaṃ devānaṃ imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
အရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ကတမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ တယော ဟေတူ ကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘ကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ’’။ နိကန္တိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ အကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘အကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ’’။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ အဗ္ယာကတာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘နာမပစ္စယာပိ ဝိညာဏံ ဝိညာဏပစ္စယာပိ နာမံ’’။
Arūpāvacarānaṃ devānaṃ katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmapaccayāpi viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi nāmaṃ’’.
ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဟေတူ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ဝိညာဏဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ အရူပာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဣမေသံ အဋ္ဌန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Arūpāvacarānaṃ devānaṃ imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
၂၃၃. ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ကတိနံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ?
233. Gatisampattiyā ñāṇavippayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti?
ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။ ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ ။
Gatisampattiyā ñāṇavippayutte channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti .
ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ကတမေသံ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ ကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ။ နိကန္တိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ အကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – အကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ အဗ္ယာကတာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘နာမရူပပစ္စယာပိ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာပိ နာမရူပံ’’။
Gatisampattiyā ñāṇavippayutte katamesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe dve hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Paṭisandhikkhaṇe dve hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’.
ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ပဉ္စက္ခန္ဓာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော မဟာဘူတာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တယော ဇီဝိတသင္ခာရာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ စုဒ္ဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စတ္တာရိ ဣန္ဒ္ရိယာနိ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ နာမဉ္စ ဝိညာဏဉ္စ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ ဒ္ဝာဒသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, သမ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဣမေ ဆဗ္ဗီသတိ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ, အညမညပစ္စယာ ဟောန္တိ, နိသ္သယပစ္စယာ ဟောန္တိ, ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ဣမေသံ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ။
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāri indriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe dve hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime dvādasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti . Paṭisandhikkhaṇe ime chabbīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Gatisampattiyā ñāṇavippayutte imesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ကတမေသံ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတိ? ကုသလကမ္မသ္သ ဇဝနက္ခဏေ ဒ္ဝေ ဟေတူ ကုသလာ; တသ္မိံ ခဏေ ဇာတစေတနာယ သဟဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘ကုသလမူလပစ္စယာပိ သင္ခာရာ။ပေ.။ ခတ္တိယမဟာသာလာနံ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာနံ ဂဟပတိမဟာသာလာနံ ကာမာဝစရာနံ ဒေဝာနံ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ဣမေသံ ဆန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာ ဥပပတ္တိ ဟောတီ’’တိ။
Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte katamesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe dve hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā…pe… khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte imesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hotī’’ti.
ဂတိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Gatikathā niṭṭhitā.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ဂတိကထာဝဏ္ဏနာ • Gatikathāvaṇṇanā