| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
6. ගතිකථා
6. Gatikathā
231. ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? රූපාවචරානං දෙවානං කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? අරූපාවචරානං දෙවානං කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති?
231. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Rūpāvacarānaṃ devānaṃ katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Arūpāvacarānaṃ devānaṃ katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti?
ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති. ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති. රූපාවචරානං දෙවානං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති. අරූපාවචරානං දෙවානං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Gatisampattiyā ñāṇasampayutte aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Rūpāvacarānaṃ devānaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Arūpāvacarānaṃ devānaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
232. ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ කතමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ තයො හෙතූ කුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – කුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා. නිකන්‌තික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ අකුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – අකුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ අබ්‍යාකතා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘නාමරූපපච්‌චයාපි විඤ්‌ඤාණං, විඤ්‌ඤාණපච්‌චයාපි නාමරූපං’’ .
232. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’ .
පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො මහාභූතා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො ජීවිතසඞ්‌ඛාරා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති , විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච රූපඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො ඛන්‌ධා අරූපිනො සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච විඤ්‌ඤාණඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ අට්‌ඨවීසති ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ ඉමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti , vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime aṭṭhavīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Gatisampattiyā ñāṇasampayutte imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ කතමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ තයො හෙතූ කුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘කුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා’’. නිකන්‌තික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ අකුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘අකුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා’’. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ අබ්‍යාකතා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘නාමරූපපච්‌චයාපි විඤ්‌ඤාණං, විඤ්‌ඤාණපච්‌චයාපි නාමරූපං’’.
Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’.
පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො මහාභූතා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො ජීවිතසඞ්‌ඛාරා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච රූපඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො ඛන්‌ධා අරූපිනො සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච විඤ්‌ඤාණඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ අට්‌ඨවීසති ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණසම්‌පයුත්‌තෙ ඉමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime aṭṭhavīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇasampayutte imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
රූපාවචරානං දෙවානං කතමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ තයො හෙතූ කුසලා…පෙ.… රූපාවචරානං දෙවානං ඉමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Rūpāvacarānaṃ devānaṃ katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā…pe… rūpāvacarānaṃ devānaṃ imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
අරූපාවචරානං දෙවානං කතමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ තයො හෙතූ කුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘කුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා’’. නිකන්‌තික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ අකුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘අකුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා’’. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ අබ්‍යාකතා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘නාමපච්‌චයාපි විඤ්‌ඤාණං විඤ්‌ඤාණපච්‌චයාපි නාමං’’.
Arūpāvacarānaṃ devānaṃ katamesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe tayo hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā’’. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmapaccayāpi viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi nāmaṃ’’.
පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො ඛන්‌ධා අරූපිනො සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො හෙතූ සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච විඤ්‌ඤාණඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. අරූපාවචරානං දෙවානං ඉමෙසං අට්‌ඨන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe pañcindriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Arūpāvacarānaṃ devānaṃ imesaṃ aṭṭhannaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
233. ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ කතිනං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති?
233. Gatisampattiyā ñāṇavippayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte katinaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti?
ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති. ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති .
Gatisampattiyā ñāṇavippayutte channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti. Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti .
ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ කතමෙසං ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ කුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – කුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා. නිකන්‌තික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ අකුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – අකුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ අබ්‍යාකතා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘නාමරූපපච්‌චයාපි විඤ්‌ඤාණං, විඤ්‌ඤාණපච්‌චයාපි නාමරූපං’’.
Gatisampattiyā ñāṇavippayutte katamesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe dve hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Nikantikkhaṇe dve hetū akusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – akusalamūlapaccayāpi saṅkhārā. Paṭisandhikkhaṇe dve hetū abyākatā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ, viññāṇapaccayāpi nāmarūpaṃ’’.
පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො මහාභූතා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ තයො ජීවිතසඞ්‌ඛාරා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච රූපඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ චුද්‌දස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරො ඛන්‌ධා අරූපිනො සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ නාමඤ්‌ච විඤ්‌ඤාණඤ්‌ච සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ ද්‌වාදස ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති . පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ ඉමෙ ඡබ්‌බීසති ධම්‌මා සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපච්‌චයා හොන්‌ති, නිස්‌සයපච්‌චයා හොන්‌ති, විප්‌පයුත්‌තපච්‌චයා හොන්‌ති. ගතිසම්‌පත්‌තියා ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ ඉමෙසං ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති.
Paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro mahābhūtā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe tayo jīvitasaṅkhārā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca rūpañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime cuddasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāro khandhā arūpino sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe cattāri indriyāni sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe dve hetū sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe nāmañca viññāṇañca sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭisandhikkhaṇe ime dvādasa dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti . Paṭisandhikkhaṇe ime chabbīsati dhammā sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, vippayuttapaccayā honti. Gatisampattiyā ñāṇavippayutte imesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti.
ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ කතමෙසං ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොති? කුසලකම්‌මස්‌ස ජවනක්‌ඛණෙ ද්‌වෙ හෙතූ කුසලා; තස්‌මිං ඛණෙ ජාතචෙතනාය සහජාතපච්‌චයා හොන්‌ති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘කුසලමූලපච්‌චයාපි සඞ්‌ඛාරා…පෙ.… ඛත්‌තියමහාසාලානං බ්‍රාහ්‌මණමහාසාලානං ගහපතිමහාසාලානං කාමාවචරානං දෙවානං ඤාණවිප්‌පයුත්‌තෙ ඉමෙසං ඡන්‌නං හෙතූනං පච්‌චයා උපපත්‌ති හොතී’’ති.
Khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte katamesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hoti? Kusalakammassa javanakkhaṇe dve hetū kusalā; tasmiṃ khaṇe jātacetanāya sahajātapaccayā honti. Tena vuccati – ‘‘kusalamūlapaccayāpi saṅkhārā…pe… khattiyamahāsālānaṃ brāhmaṇamahāsālānaṃ gahapatimahāsālānaṃ kāmāvacarānaṃ devānaṃ ñāṇavippayutte imesaṃ channaṃ hetūnaṃ paccayā upapatti hotī’’ti.
ගතිකථා නිට්‌ඨිතා.
Gatikathā niṭṭhitā.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ගතිකථාවණ්‌ණනා • Gatikathāvaṇṇanā
