Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
8. க³வம்பதித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
8. Gavampatittheragāthāvaṇṇanā
யோ இத்³தி⁴யா ஸரபு⁴ந்தி ஆயஸ்மதோ க³வம்பதித்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? ஸோ கிர புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ இதோ ஏகதிங்ஸே கப்பே ஸிகி²ங் ப⁴க³வந்தங் பஸ்ஸித்வா பஸன்னமானஸோ புப்பே²ஹி பூஜங் அகாஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வலோகே உப்பன்னோ அபராபரங் புஞ்ஞானி கரொந்தோ கோணாக³மனஸ்ஸ ப⁴க³வதோ சேதியே ச²த்தஞ்ச வேதி³கஞ்ச காரேஸி. கஸ்ஸபஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ காலே அஞ்ஞதரஸ்மிங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ. தஸ்மிஞ்ச குலே ப³ஹுங் கோ³மண்ட³லங் அஹோஸி. தங் கோ³பாலகா ரக்க²ந்தி. அயங் தத்த² அந்தரந்தரா யுத்தப்பயுத்தங் விசாரெந்தோ விசரதி. ஸோ ஏகங் கீ²ணாஸவத்தே²ரங் கா³மே பிண்டா³ய சரித்வா ப³ஹிகா³மே தே³வஸிகங் ஏகஸ்மிங் பதே³ஸே ப⁴த்தகிச்சங் கரொந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘அய்யோ ஸூரியாதபேன கிலமிஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெத்வா சத்தாரோ ஸிரீஸத³ண்டே³ உஸ்ஸாபெத்வா தேஸங் உபரி ஸிரீஸஸாகா²யோ ட²பெத்வா ஸாகா²மண்ட³பங் கத்வா அதா³ஸி. ‘‘மண்ட³பஸ்ஸ ஸமீபே ஸிரீஸருக்க²ங் ரோபேஸீ’’தி ச வத³ந்தி. தஸ்ஸ அனுகம்பாய தே³வஸிகங் தே²ரோ தத்த² நிஸீதி³. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன ததோ சவித்வா சாதுமஹாராஜிகேஸு நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ புரிமகம்மஸங்ஸூசகங் விமானத்³வாரே மஹந்தங் ஸிரீஸவனங் நிப்³ப³த்தி வண்ணக³ந்த⁴ஸம்பன்னேஹி அஞ்ஞேஹி புப்பே²ஹி ஸப்³ப³காலே உபஸோப⁴யமானங், தேன தங் விமானங் ‘‘ஸேரீஸக’’ந்தி பஞ்ஞாயித்த². ஸோ தே³வபுத்தோ ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ யஸத்தே²ரஸ்ஸ சதூஸு கி³ஹிஸஹாயேஸு க³வம்பதி நாம ஹுத்வா ஆயஸ்மதோ யஸஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதபா⁴வங் ஸுத்வா அத்தனோ ஸஹாயேஹி ஸத்³தி⁴ங் ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³மாஸி . ஸத்தா² தஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. ஸோ தே³ஸனாவஸானே ஸஹாயேஹி ஸத்³தி⁴ங் அரஹத்தே பதிட்டா²ஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.53.42-47) –
Yoiddhiyā sarabhunti āyasmato gavampatittherassa gāthā. Kā uppatti? So kira purimabuddhesu katādhikāro ito ekatiṃse kappe sikhiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso pupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devaloke uppanno aparāparaṃ puññāni karonto koṇāgamanassa bhagavato cetiye chattañca vedikañca kāresi. Kassapassa pana bhagavato kāle aññatarasmiṃ kulagehe nibbatto. Tasmiñca kule bahuṃ gomaṇḍalaṃ ahosi. Taṃ gopālakā rakkhanti. Ayaṃ tattha antarantarā yuttappayuttaṃ vicārento vicarati. So ekaṃ khīṇāsavattheraṃ gāme piṇḍāya caritvā bahigāme devasikaṃ ekasmiṃ padese bhattakiccaṃ karontaṃ disvā ‘‘ayyo sūriyātapena kilamissatī’’ti cintetvā cattāro sirīsadaṇḍe ussāpetvā tesaṃ upari sirīsasākhāyo ṭhapetvā sākhāmaṇḍapaṃ katvā adāsi. ‘‘Maṇḍapassa samīpe sirīsarukkhaṃ ropesī’’ti ca vadanti. Tassa anukampāya devasikaṃ thero tattha nisīdi. So tena puññakammena tato cavitvā cātumahārājikesu nibbatti. Tassa purimakammasaṃsūcakaṃ vimānadvāre mahantaṃ sirīsavanaṃ nibbatti vaṇṇagandhasampannehi aññehi pupphehi sabbakāle upasobhayamānaṃ, tena taṃ vimānaṃ ‘‘serīsaka’’nti paññāyittha. So devaputto ekaṃ buddhantaraṃ devesu ca manussesu ca saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde yasattherassa catūsu gihisahāyesu gavampati nāma hutvā āyasmato yasassa pabbajitabhāvaṃ sutvā attano sahāyehi saddhiṃ bhagavato santikaṃ agamāsi . Satthā tassa dhammaṃ desesi. So desanāvasāne sahāyehi saddhiṃ arahatte patiṭṭhāsi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.53.42-47) –
‘‘மிக³லுத்³தோ³ புரே ஆஸிங், விபினே விசரங் அஹங்;
‘‘Migaluddo pure āsiṃ, vipine vicaraṃ ahaṃ;
அத்³த³ஸங் விரஜங் பு³த்³த⁴ங், ஸப்³ப³த⁴ம்மான பாரகு³ங்.
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, sabbadhammāna pāraguṃ.
‘‘தஸ்மிங் மஹாகாருணிகே, ஸப்³ப³ஸத்தஹிதே ரதே;
‘‘Tasmiṃ mahākāruṇike, sabbasattahite rate;
பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, நேலபுப்ப²ங் அபூஜயிங்.
Pasannacitto sumano, nelapupphaṃ apūjayiṃ.
‘‘ஏகதிங்ஸே இதோ கப்பே, யங் புப்ப²மபி⁴பூஜயிங்;
‘‘Ekatiṃse ito kappe, yaṃ pupphamabhipūjayiṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா தே²ரோ விமுத்திஸுக²ங் படிஸங்வேதெ³ந்தோ ஸாகேதே விஹரதி அஞ்ஜனவனே. தேன ச ஸமயேன ப⁴க³வா மஹதா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் ஸாகேதங் க³ந்த்வா அஞ்ஜனவனே விஹாஸி. ஸேனாஸனங் நப்பஹோஸி. ஸம்ப³ஹுலா பி⁴க்கூ² விஹாரஸாமந்தா ஸரபு⁴யா நதி³யா வாலிகாபுளினே ஸயிங்ஸு. அத² அட்³ட⁴ரத்தஸமயே நதி³யா உத³கோகே⁴ ஆக³ச்ச²ந்தே ஸாமணேராத³யோ உச்சாஸத்³த³மஹாஸத்³தா³ அஹேஸுங். ப⁴க³வா தங் ஞத்வா ஆயஸ்மந்தங் க³வம்பதிங் ஆணாபேஸி – ‘‘க³ச்ச², க³வம்பதி, ஜலோக⁴ங் விக்க²ம்பெ⁴த்வா பி⁴க்கூ²னங் பா²ஸுவிஹாரங் கரோஹீ’’தி. தே²ரோ ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே’’தி இத்³தி⁴ப³லேன நதீ³ஸோதங் விக்க²ம்பி⁴, தங் தூ³ரதோவ பப்³ப³தகூடங் விய அட்டா²ஸி. ததோ பட்டா²ய தே²ரஸ்ஸ ஆனுபா⁴வோ லோகே பாகடோ அஹோஸி. அதே²கதி³வஸங் ஸத்தா² மஹதியா தே³வபரிஸாய மஜ்ஜே² நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தங் தே²ரங் தி³ஸ்வா லோகானுகம்பாய தஸ்ஸ கு³ணானங் விபா⁴வனத்த²ங் தங் பஸங்ஸந்தோ ‘‘யோ இத்³தி⁴யா ஸரபு⁴’’ந்தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Arahattaṃ pana patvā thero vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedento sākete viharati añjanavane. Tena ca samayena bhagavā mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ sāketaṃ gantvā añjanavane vihāsi. Senāsanaṃ nappahosi. Sambahulā bhikkhū vihārasāmantā sarabhuyā nadiyā vālikāpuḷine sayiṃsu. Atha aḍḍharattasamaye nadiyā udakoghe āgacchante sāmaṇerādayo uccāsaddamahāsaddā ahesuṃ. Bhagavā taṃ ñatvā āyasmantaṃ gavampatiṃ āṇāpesi – ‘‘gaccha, gavampati, jaloghaṃ vikkhambhetvā bhikkhūnaṃ phāsuvihāraṃ karohī’’ti. Thero ‘‘sādhu, bhante’’ti iddhibalena nadīsotaṃ vikkhambhi, taṃ dūratova pabbatakūṭaṃ viya aṭṭhāsi. Tato paṭṭhāya therassa ānubhāvo loke pākaṭo ahosi. Athekadivasaṃ satthā mahatiyā devaparisāya majjhe nisīditvā dhammaṃ desentaṃ theraṃ disvā lokānukampāya tassa guṇānaṃ vibhāvanatthaṃ taṃ pasaṃsanto ‘‘yo iddhiyā sarabhu’’nti gāthaṃ abhāsi.
38. தத்த² இத்³தி⁴யாதி அதி⁴ட்டா²னித்³தி⁴யா. ஸரபு⁴ந்தி ஏவங்னாமிகங் நதி³ங், யங் லோகே ‘‘ஸரபு⁴’’ந்தி வத³ந்தி. அட்ட²பேஸீதி ஸந்தி³துங் அதெ³ந்தோ ஸோதங் நிவத்தெத்வா பப்³ப³தகூடங் விய மஹந்தங் ஜலராஸிங் கத்வா ட²பேஸி. அஸிதோதி நஸிதோ, தண்ஹாதி³ட்டி²னிஸ்ஸயரஹிதோ, ப³ந்த⁴னஸங்கா²தானங் வா ஸப்³ப³ஸங்யோஜனானங் ஸமுச்சி²ன்னத்தா கேனசிபி ப³ந்த⁴னேன அப³த்³தோ⁴, ததோ ஏவ ஏஜானங் கிலேஸானங் அபா⁴வதோ அனேஜோ ஸோ, க³வம்பதி, தங் ஸப்³ப³ஸங்கா³திக³தங் தாதி³ஸங் ஸப்³பே³பி ராக³தோ³ஸமோஹமானதி³ட்டி²ஸங்கே³ அதிக்கமித்வா டி²தத்தா ஸப்³ப³ஸங்கா³திக³தங், அஸெக்க²முனிபா⁴வதோ மஹாமுனிங், ததோ ஏவ காமகம்மப⁴வாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ ஸகலஸ்ஸபி ப⁴வஸ்ஸ பாரங் நிப்³பா³னங் க³தத்தா ப⁴வஸ்ஸ பாரகு³ங். தே³வா நமஸ்ஸந்தீதி தே³வாபி இமஸ்ஸந்தி, பகே³வ இதரா பஜாதி.
38. Tattha iddhiyāti adhiṭṭhāniddhiyā. Sarabhunti evaṃnāmikaṃ nadiṃ, yaṃ loke ‘‘sarabhu’’nti vadanti. Aṭṭhapesīti sandituṃ adento sotaṃ nivattetvā pabbatakūṭaṃ viya mahantaṃ jalarāsiṃ katvā ṭhapesi. Asitoti nasito, taṇhādiṭṭhinissayarahito, bandhanasaṅkhātānaṃ vā sabbasaṃyojanānaṃ samucchinnattā kenacipi bandhanena abaddho, tato eva ejānaṃ kilesānaṃ abhāvato anejo so, gavampati, taṃ sabbasaṅgātigataṃ tādisaṃ sabbepi rāgadosamohamānadiṭṭhisaṅge atikkamitvā ṭhitattā sabbasaṅgātigataṃ, asekkhamunibhāvato mahāmuniṃ, tato eva kāmakammabhavādibhedassa sakalassapi bhavassa pāraṃ nibbānaṃ gatattā bhavassa pāraguṃ. Devā namassantīti devāpi imassanti, pageva itarā pajāti.
கா³தா²பரியோஸானே மஹதோ ஜனகாயஸ்ஸ த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ அஹோஸி. தே²ரோ அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ ‘‘ஸத்தா²ரங் பூஜெஸ்ஸாமீ’’தி இமமேவ கா³த²ங் அபா⁴ஸீதி.
Gāthāpariyosāne mahato janakāyassa dhammābhisamayo ahosi. Thero aññaṃ byākaronto ‘‘satthāraṃ pūjessāmī’’ti imameva gāthaṃ abhāsīti.
க³வம்பதித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Gavampatittheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 8. க³வம்பதித்தே²ரகா³தா² • 8. Gavampatittheragāthā