Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya

    ੪. ਗਾવੀਉਪਮਾਸੁਤ੍ਤਂ

    4. Gāvīupamāsuttaṃ

    ੩੫. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਾવੀ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਾ ਬਾਲਾ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਅਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਅਕੁਸਲਾ વਿਸਮੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚਰਿਤੁਂ। ਤਸ੍ਸਾ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਞ੍ਚੇવ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸਾ ਪੁਰਿਮਂ ਪਾਦਂ ਨ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰੇਯ੍ਯ। ਸਾ ਨ ਚੇવ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਂ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ; ਯਸ੍ਮਿਂ ਚਸ੍ਸਾ ਪਦੇਸੇ ਠਿਤਾਯ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਞ੍ਚੇવ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਦੇਸਂ ਨ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਤਥਾ ਹਿ ਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਾવੀ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਾ ਬਾਲਾ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਅਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਅਕੁਸਲਾ વਿਸਮੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚਰਿਤੁਂ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਅਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਅਕੁਸਲੋ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ; ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਆਸੇવਤਿ ਨ ਭਾવੇਤਿ ਨ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਨ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    35. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, gāvī pabbateyyā bālā abyattā akhettaññū akusalā visame pabbate carituṃ. Tassā evamassa – ‘yaṃnūnāhaṃ agatapubbañceva disaṃ gaccheyyaṃ, akhāditapubbāni ca tiṇāni khādeyyaṃ, apītapubbāni ca pānīyāni piveyya’nti. Sā purimaṃ pādaṃ na suppatiṭṭhitaṃ patiṭṭhāpetvā pacchimaṃ pādaṃ uddhareyya. Sā na ceva agatapubbaṃ disaṃ gaccheyya, na ca akhāditapubbāni tiṇāni khādeyya, na ca apītapubbāni pānīyāni piveyya; yasmiṃ cassā padese ṭhitāya evamassa – ‘yaṃnūnāhaṃ agatapubbañceva disaṃ gaccheyyaṃ, akhāditapubbāni ca tiṇāni khādeyyaṃ, apītapubbāni ca pānīyāni piveyya’nti tañca padesaṃ na sotthinā paccāgaccheyya. Taṃ kissa hetu? Tathā hi sā, bhikkhave, gāvī pabbateyyā bālā abyattā akhettaññū akusalā visame pabbate carituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, idhekacco bhikkhu bālo abyatto akhettaññū akusalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; so taṃ nimittaṃ na āsevati na bhāveti na bahulīkaroti na svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਤੁਂ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਤੁਂ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਭਤੋ ਭਟ੍ਠੋ ਉਭਤੋ ਪਰਿਹੀਨੋ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਾ ਗਾવੀ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਾ ਬਾਲਾ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਅਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਅਕੁਸਲਾ વਿਸਮੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚਰਿਤੁਂ’’’।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. So na sakkoti vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharituṃ. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. So na sakkoti vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharituṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘bhikkhu ubhato bhaṭṭho ubhato parihīno, seyyathāpi sā gāvī pabbateyyā bālā abyattā akhettaññū akusalā visame pabbate carituṃ’’’.

    ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਾવੀ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਕੁਸਲਾ વਿਸਮੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚਰਿਤੁਂ। ਤਸ੍ਸਾ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਞ੍ਚੇવ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸਾ ਪੁਰਿਮਂ ਪਾਦਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰੇਯ੍ਯ। ਸਾ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਞ੍ਚੇવ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯ, ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਚਸ੍ਸਾ ਪਦੇਸੇ ਠਿਤਾਯ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਞ੍ਚੇવ ਦਿਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਪੀਤਪੁਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿવੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਦੇਸਂ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਤਥਾ ਹਿ ਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਾવੀ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਕੁਸਲਾ વਿਸਮੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚਰਿਤੁਂ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਖੇਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਕੁਸਲੋ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, gāvī pabbateyyā paṇḍitā byattā khettaññū kusalā visame pabbate carituṃ. Tassā evamassa – ‘yaṃnūnāhaṃ agatapubbañceva disaṃ gaccheyyaṃ, akhāditapubbāni ca tiṇāni khādeyyaṃ, apītapubbāni ca pānīyāni piveyya’nti. Sā purimaṃ pādaṃ suppatiṭṭhitaṃ patiṭṭhāpetvā pacchimaṃ pādaṃ uddhareyya. Sā agatapubbañceva disaṃ gaccheyya, akhāditapubbāni ca tiṇāni khādeyya, apītapubbāni ca pānīyāni piveyya. Yasmiṃ cassā padese ṭhitāya evamassa – ‘yaṃnūnāhaṃ agatapubbañceva disaṃ gaccheyyaṃ, akhāditapubbāni ca tiṇāni khādeyyaṃ, apītapubbāni ca pānīyāni piveyya’nti tañca padesaṃ sotthinā paccāgaccheyya. Taṃ kissa hetu? Tathā hi sā, bhikkhave, gāvī pabbateyyā paṇḍitā byattā khettaññū kusalā visame pabbate carituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, idhekacco bhikkhu paṇḍito byatto khettaññū kusalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. So dutiyaṃ jhānaṃ anabhihiṃsamāno vitakkavicārānaṃ vūpasamā… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰੇਯ੍ਯਂ ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ, ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਯ੍ਯਂ ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀਤਿ ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihareyyaṃ sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeyyaṃ yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. So tatiyaṃ jhānaṃ anabhihiṃsamāno pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. So catutthaṃ jhānaṃ anabhihiṃsamāno sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ …ਪੇ॰… ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. So ākāsānañcāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā …pe… ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. So viññāṇañcāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. So ākiñcaññāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. So nevasaññānāsaññāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਅਨਭਿਹਿਂਸਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ।

    ‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja vihareyya’nti. So saññāvedayitanirodhaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati.

    ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਤਦੇવ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿਪਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿਪਿ, ਤਸ੍ਸ ਮੁਦੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਂ। ਮੁਦੁਨਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ ਸੁਭਾવਿਤੋ। ਸੋ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਸੁਭਾવਿਤੇਨ ਯਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸਚ੍ਛਿਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘Yato kho, bhikkhave, bhikkhu taṃ tadeva samāpattiṃ samāpajjatipi vuṭṭhātipi, tassa mudu cittaṃ hoti kammaññaṃ. Mudunā kammaññena cittena appamāṇo samādhi hoti subhāvito. So appamāṇena samādhinā subhāvitena yassa yassa abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭવੇਯ੍ਯਂ, ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਅਸ੍ਸਂ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਅਸ੍ਸਂ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – ‘anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhaveyyaṃ, ekopi hutvā bahudhā assaṃ, bahudhāpi hutvā eko assaṃ…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ…ਪੇ॰… ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – dibbāya sotadhātuyā…pe… sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਸਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੀਤਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਸਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੀਤਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਸਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮੋਹਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਉਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – ‘parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajāneyyaṃ, sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītarāgaṃ vā cittaṃ vītarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, sadosaṃ vā cittaṃ sadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītadosaṃ vā cittaṃ vītadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ, samohaṃ vā cittaṃ samohaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītamohaṃ vā cittaṃ… saṃkhittaṃ vā cittaṃ… vikkhittaṃ vā cittaṃ… mahaggataṃ vā cittaṃ… amahaggataṃ vā cittaṃ… sauttaraṃ vā cittaṃ… anuttaraṃ vā cittaṃ… samāhitaṃ vā cittaṃ… asamāhitaṃ vā cittaṃ… vimuttaṃ vā cittaṃ… avimuttaṃ vā cittaṃ avimuttaṃ cittanti pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ…ਪੇ॰… ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – ‘anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyyaṃ, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ…ਪੇ॰… ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – ‘dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena…pe… yathākammūpage satte pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.

    ‘‘ਸੋ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਆਯਤਨੇ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।

    ‘‘So sace ākaṅkhati – ‘āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane’’ti. Catutthaṃ.







    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਗਾવੀਉਪਮਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Gāvīupamāsuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪. ਗਾવੀਉਪਮਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Gāvīupamāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact