| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಘಟಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Ghaṭasuttavaṇṇanā
೨೩೭. ತತಿಯೇ ಏಕವಿಹಾರೇತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಗಬ್ಭೇ। ತದಾ ಕಿರ ಬಹೂ ಆಗನ್ತುಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ತಸ್ಮಿಂ ಪರಿವೇಣಗ್ಗೇನ ವಾ ವಿಹಾರಗ್ಗೇನ ವಾ ಸೇನಾಸನೇಸು ಅಪಾಪುಣನ್ತೇಸು ದ್ವಿನ್ನಂ ಥೇರಾನಂ ಏಕೋ ಗಬ್ಭೋ ಸಮ್ಪತ್ತೋ। ತೇ ದಿವಾ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕೇಸು ಠಾನೇಸು ನಿಸೀದನ್ತಿ, ರತ್ತಿಂ ಪನ ನೇಸಂ ಅನ್ತರೇ ಚೀವರಸಾಣಿಂ ಪಸಾರೇನ್ತಿ। ತೇ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಪತ್ತಟ್ಠಾನೇಯೇವ ನಿಸೀದನ್ತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಏಕವಿಹಾರೇ’’ತಿ। ಓಳಾರಿಕೇನಾತಿ ಇದಂ ಓಳಾರಿಕಾರಮ್ಮಣತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುದಿಬ್ಬಸೋತಧಾತುವಿಹಾರೇನ ಹಿ ಸೋ ವಿಹಾಸಿ, ತೇಸಞ್ಚ ರೂಪಾಯತನಸದ್ದಾಯತನಸಙ್ಖಾತಂ ಓಳಾರಿಕಂ ಆರಮ್ಮಣಂ। ಇತಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಸ್ಸ ದಿಟ್ಠತ್ತಾ ದಿಬ್ಬಾಯ ಚ ಸೋತಧಾತುಯಾ ಸದ್ದಸ್ಸ ಸುತತ್ತಾ ಸೋ ವಿಹಾರೋ ಓಳಾರಿಕೋ ನಾಮ ಜಾತೋ। ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ವಿಸುಜ್ಝೀತಿ ಭಗವತೋ ರೂಪದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ವಿಸುದ್ಧಂ ಅಹೋಸಿ। ದಿಬ್ಬಾ ಚ ಸೋತಧಾತೂತಿ ಸಾಪಿ ಭಗವತೋ ಸದ್ದಸುಣನತ್ಥಂ ವಿಸುಜ್ಝಿ । ಭಗವತೋಪಿ ಥೇರಸ್ಸ ರೂಪದಸ್ಸನತ್ಥಞ್ಚೇವ ಸದ್ದಸುಣನತ್ಥಞ್ಚ ತದುಭಯಂ ವಿಸುಜ್ಝಿ। ತದಾ ಕಿರ ಥೇರೋ ‘‘ಕಥಂ ನು ಖೋ ಏತರಹಿ ಸತ್ಥಾ ವಿಹರತೀ’’ತಿ ಆಲೋಕಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಸತ್ಥಾರಂ ಜೇತವನೇ ವಿಹಾರೇ ಗನ್ಧಕುಟಿಯಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ದಿಸ್ವಾ ತಸ್ಸ ದಿಬ್ಬಾಯ ಸೋತಧಾತುಯಾ ಸದ್ದಂ ಸುಣಿ। ಸತ್ಥಾಪಿ ತಥೇವ ಅಕಾಸಿ। ಏವಂ ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಸ್ಸಿಂಸು ಚೇವ, ಸದ್ದಞ್ಚ ಅಸ್ಸೋಸುಂ।
237. Tatiye ekavihāreti ekasmiṃ gabbhe. Tadā kira bahū āgantukā bhikkhū sannipatiṃsu. Tasmiṃ pariveṇaggena vā vihāraggena vā senāsanesu apāpuṇantesu dvinnaṃ therānaṃ eko gabbho sampatto. Te divā pāṭiyekkesu ṭhānesu nisīdanti, rattiṃ pana nesaṃ antare cīvarasāṇiṃ pasārenti. Te attano attano pattapattaṭṭhāneyeva nisīdanti. Tena vuttaṃ ‘‘ekavihāre’’ti. Oḷārikenāti idaṃ oḷārikārammaṇataṃ sandhāya vuttaṃ. Dibbacakkhudibbasotadhātuvihārena hi so vihāsi, tesañca rūpāyatanasaddāyatanasaṅkhātaṃ oḷārikaṃ ārammaṇaṃ. Iti dibbacakkhunā rūpassa diṭṭhattā dibbāya ca sotadhātuyā saddassa sutattā so vihāro oḷāriko nāma jāto. Dibbacakkhu visujjhīti bhagavato rūpadassanatthāya visuddhaṃ ahosi. Dibbā ca sotadhātūti sāpi bhagavato saddasuṇanatthaṃ visujjhi . Bhagavatopi therassa rūpadassanatthañceva saddasuṇanatthañca tadubhayaṃ visujjhi. Tadā kira thero ‘‘kathaṃ nu kho etarahi satthā viharatī’’ti ālokaṃ vaḍḍhetvā dibbena cakkhunā satthāraṃ jetavane vihāre gandhakuṭiyaṃ nisinnaṃ disvā tassa dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇi. Satthāpi tatheva akāsi. Evaṃ te aññamaññaṃ passiṃsu ceva, saddañca assosuṃ.
ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋತಿ ಪರಿಪುಣ್ಣವೀರಿಯೋ ಪಗ್ಗಹಿತವೀರಿಯೋ। ಯಾವದೇವ ಉಪನಿಕ್ಖೇಪನಮತ್ತಾಯಾತಿ ತಿಯೋಜನಸಹಸ್ಸವಿತ್ಥಾರಸ್ಸ ಹಿಮವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಠಪಿತಾ ಸಾಸಪಮತ್ತಾ ಪಾಸಾಣಸಕ್ಖರಾ ‘‘ಹಿಮವಾ ನು ಖೋ ಮಹಾ, ಅಯಂ ನು ಖೋ ಪಾಸಾಣಸಕ್ಖರಾ’’ತಿ ಏವಂ ಯಾವ ಉಪನಿಕ್ಖೇಪನಮತ್ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಾಯ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಪರತೋಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಕಪ್ಪನ್ತಿ ಆಯುಕಪ್ಪಂ। ಲೋಣಘಟಾಯಾತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಾ ಆಧಾರಕಂ ಕತ್ವಾ ಮುಖವಟ್ಟಿಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಂ ಆಹಚ್ಚ ಠಿತಾಯ ಲೋಣಚಾಟಿಯಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Āraddhavīriyoti paripuṇṇavīriyo paggahitavīriyo. Yāvadeva upanikkhepanamattāyāti tiyojanasahassavitthārassa himavato santike ṭhapitā sāsapamattā pāsāṇasakkharā ‘‘himavā nu kho mahā, ayaṃ nu kho pāsāṇasakkharā’’ti evaṃ yāva upanikkhepanamattasseva atthāya bhaveyyāti vuttaṃ hoti. Paratopi eseva nayo. Kappanti āyukappaṃ. Loṇaghaṭāyāti cakkavāḷamukhavaṭṭiyā ādhārakaṃ katvā mukhavaṭṭiyā brahmalokaṃ āhacca ṭhitāya loṇacāṭiyāti dasseti.
ಇಮೇ ಪನ ಥೇರಾ ಉಪಮಂ ಆಹರನ್ತಾ ಸರಿಕ್ಖಕೇನೇವ ಚ ವಿಜ್ಜಮಾನಗುಣೇನ ಚ ಆಹರಿಂಸು। ಕಥಂ? ಅಯಞ್ಹಿ ಇದ್ಧಿ ನಾಮ ಅಚ್ಚುಗ್ಗತಟ್ಠೇನ ಚೇವ ವಿಪುಲಟ್ಠೇನ ಚ ಹಿಮವನ್ತಸದಿಸಾ, ಪಞ್ಞಾ ಚತುಭೂಮಕಧಮ್ಮೇ ಅನುಪವಿಸಿತ್ವಾ ಠಿತಟ್ಠೇನ ಸಬ್ಬಬ್ಯಞ್ಜನೇಸು ಅನುಪವಿಟ್ಠಲೋಣರಸಸದಿಸಾ। ಏವಂ ತಾವ ಸರಿಕ್ಖಕಟ್ಠೇನ ಆಹರಿಂಸು। ಸಮಾಧಿಲಕ್ಖಣಂ ಪನ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನತ್ಥೇರಸ್ಸ ವಿಭೂತಂ ಪಾಕಟಂ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅವಿಜ್ಜಮಾನಇದ್ಧಿ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ಭಗವತಾ ಪನ ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಇದ್ಧಿಮನ್ತಾನಂ ಯದಿದಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ’’ತಿ ಅಯಮೇವ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ। ವಿಪಸ್ಸನಾಲಕ್ಖಣಂ ಪನ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ವಿಭೂತಂ ಪಾಕಟಂ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪಿ ಪಞ್ಞಾ ಅತ್ಥಿ, ಭಗವತಾ ಪನ ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಾನಂ ಯದಿದಂ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೧೮೯) ಅಯಮೇವ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ। ತಸ್ಮಾ ಯಥಾ ಏತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಧುರಂ ನ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ಏವಂ ವಿಜ್ಜಮಾನಗುಣೇನ ಆಹರಿಂಸು। ಸಮಾಧಿಲಕ್ಖಣಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ನಿಪ್ಫತ್ತಿಂ ಗತೋ, ವಿಪಸ್ಸನಾಲಕ್ಖಣೇ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋ, ದ್ವೀಸುಪಿ ಏತೇಸು ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋತಿ। ತತಿಯಂ।
Ime pana therā upamaṃ āharantā sarikkhakeneva ca vijjamānaguṇena ca āhariṃsu. Kathaṃ? Ayañhi iddhi nāma accuggataṭṭhena ceva vipulaṭṭhena ca himavantasadisā, paññā catubhūmakadhamme anupavisitvā ṭhitaṭṭhena sabbabyañjanesu anupaviṭṭhaloṇarasasadisā. Evaṃ tāva sarikkhakaṭṭhena āhariṃsu. Samādhilakkhaṇaṃ pana mahāmoggallānattherassa vibhūtaṃ pākaṭaṃ. Kiñcāpi sāriputtattherassa avijjamānaiddhi nāma natthi, bhagavatā pana ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ iddhimantānaṃ yadidaṃ mahāmoggallāno’’ti ayameva etadagge ṭhapito. Vipassanālakkhaṇaṃ pana sāriputtattherassa vibhūtaṃ pākaṭaṃ. Kiñcāpi mahāmoggallānattherassāpi paññā atthi, bhagavatā pana ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ mahāpaññānaṃ yadidaṃ sāriputto’’ti (a. ni. 1.189) ayameva etadagge ṭhapito. Tasmā yathā ete aññamaññassa dhuraṃ na pāpuṇanti, evaṃ vijjamānaguṇena āhariṃsu. Samādhilakkhaṇasmiñhi mahāmoggallāno nipphattiṃ gato, vipassanālakkhaṇe sāriputtatthero, dvīsupi etesu sammāsambuddhoti. Tatiyaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೩. ಘಟಸುತ್ತಂ • 3. Ghaṭasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೩. ಘಟಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Ghaṭasuttavaṇṇanā
