| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
7. ඝටිකාරපඤ්‌හො
7. Ghaṭikārapañho
7. ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, භාසිතම්‌පෙතං භගවතා ‘ඝටිකාරස්‌ස කුම්‌භකාරස්‌ස ආවෙසනං සබ්‌බං තෙමාසං ආකාසච්‌ඡදනං අට්‌ඨාසි, න දෙවොතිවස්‌සී’ති. පුන ච භණිතං ‘කස්‌සපස්‌ස තථාගතස්‌ස 1 කුටි ඔවස්‌සතී’ති. කිස්‌ස පන, භන්‌තෙ නාගසෙන, තථාගතස්‌ස එවමුස්‌සන්‌නකුසලමූලස්‌ස 2 කුටි ඔවස්‌සති, තථාගතස්‌ස නාම සො ආනුභාවො ඉච්‌ඡිතබ්‌බො? යදි, භන්‌තෙ නාගසෙන, ඝටිකාරස්‌ස කුම්‌භකාරස්‌ස ආවෙසනං අනොවස්‌සං ආකාසච්‌ඡදනං අහොසි, තෙන හි ‘තථාගතස්‌ස කුටි ඔවස්‌සතී’ති යං වචනං, තං මිච්‌ඡා. යදි තථාගතස්‌ස කුටි ඔවස්‌සති, තෙන හි ‘ඝටිකාරස්‌ස කුම්‌භකාරස්‌ස ආවෙසනං අනොවස්‌සකං අහොසි ආකාසච්‌ඡදන’න්‌ති තම්‌පි වචනං මිච්‌ඡා. අයම්‌පි උභතො කොටිකො පඤ්‌හො තවානුප්‌පත්‌තො, සො තයා නිබ්‌බාහිතබ්‌බො’’ති.
7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ sabbaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassī’ti. Puna ca bhaṇitaṃ ‘kassapassa tathāgatassa 3 kuṭi ovassatī’ti. Kissa pana, bhante nāgasena, tathāgatassa evamussannakusalamūlassa 4 kuṭi ovassati, tathāgatassa nāma so ānubhāvo icchitabbo? Yadi, bhante nāgasena, ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ anovassaṃ ākāsacchadanaṃ ahosi, tena hi ‘tathāgatassa kuṭi ovassatī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatassa kuṭi ovassati, tena hi ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ anovassakaṃ ahosi ākāsacchadana’nti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘භාසිතම්‌පෙතං, මහාරාජ, භගවතා ‘ඝටිකාරස්‌ස කුම්‌භකාරස්‌ස ආවෙසනං සබ්‌බං තෙමාසං ආකාසච්‌ඡදනං අට්‌ඨාසි, න දෙවොතිවස්‌සී’ති. භණිතඤ්‌ච ‘කස්‌සපස්‌ස තථාගතස්‌ස කුටි ඔවස්‌සතී’ති. ඝටිකාරො, මහාරාජ, කුම්‌භකාරො සීලවා කල්‍යාණධම්‌මො උස්‌සන්‌නකුසලමූලො අන්‌ධෙ ජිණ්‌ණෙ මාතාපිතරො පොසෙති, තස්‌ස අසම්‌මුඛා අනාපුච්‌ඡායෙවස්‌ස ඝරෙ තිණං හරිත්‌වා භගවතො කුටිං ඡාදෙසුං, සො තෙන තිණහරණෙන අකම්‌පිතං අසඤ්‌චලිතං සුසණ්‌ඨිතං විපුලමසමං පීතිං පටිලභති, භිය්‍යො සොමනස්‌සඤ්‌ච අතුලං උප්‌පාදෙසි ‘අහො වත මෙ භගවා ලොකුත්‌තමො සුවිස්‌සත්‌ථො’ති, තෙන තස්‌ස දිට්‌ඨධම්‌මිකො විපාකො නිබ්‌බත්‌තො. න හි, මහාරාජ, තථාගතො තාවතකෙන විකාරෙන චලති.
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ sabbaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassī’ti. Bhaṇitañca ‘kassapassa tathāgatassa kuṭi ovassatī’ti. Ghaṭikāro, mahārāja, kumbhakāro sīlavā kalyāṇadhammo ussannakusalamūlo andhe jiṇṇe mātāpitaro poseti, tassa asammukhā anāpucchāyevassa ghare tiṇaṃ haritvā bhagavato kuṭiṃ chādesuṃ, so tena tiṇaharaṇena akampitaṃ asañcalitaṃ susaṇṭhitaṃ vipulamasamaṃ pītiṃ paṭilabhati, bhiyyo somanassañca atulaṃ uppādesi ‘aho vata me bhagavā lokuttamo suvissattho’ti, tena tassa diṭṭhadhammiko vipāko nibbatto. Na hi, mahārāja, tathāgato tāvatakena vikārena calati.
‘‘යථා, මහාරාජ, සිනෙරු ගිරිරාජා අනෙකසතසහස්‌සවාතසම්‌පහාරෙනපි න කම්‌පති න චලති, මහොදධි වරප්‌පවරසාගරො අනෙකසතනහුතමහාගඞ්‌ගාසතසහස්‌සෙහිපි න පූරති න විකාරමාපජ්‌ජති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, තථාගතො න තාවතකෙන විකාරෙන චලති.
‘‘Yathā, mahārāja, sineru girirājā anekasatasahassavātasampahārenapi na kampati na calati, mahodadhi varappavarasāgaro anekasatanahutamahāgaṅgāsatasahassehipi na pūrati na vikāramāpajjati, evameva kho, mahārāja, tathāgato na tāvatakena vikārena calati.
‘‘යං පන, මහාරාජ, තථාගතස්‌ස කුටි ඔවස්‌සති, තං මහතො ජනකායස්‌ස අනුකම්‌පාය. ද්‌වෙමෙ, මහාරාජ, අත්‌ථවසෙ සම්‌පස්‌සමානා තථාගතා සයං නිම්‌මිතං පච්‌චයං නප්‌පටිසෙවන්‌ති, ‘අයං අග්‌ගදක්‌ඛිණෙය්‍යො සත්‌ථා’ති භගවතො පච්‌චයං දත්‌වා දෙවමනුස්‌සා සබ්‌බදුග්‌ගතිතො පරිමුච්‌චිස්‌සන්‌තීති, දස්‌සෙත්‌වා වුත්‌තිං පරියෙසන්‌තීති ‘මා අඤ්‌ඤෙ උපවදෙය්‍යු’න්‌ති. ඉමෙ ද්‌වෙ අත්‌ථවසෙ සම්‌පස්‌සමානා තථාගතා සයං නිම්‌මිතං පච්‌චයං නප්‌පටිසෙවන්‌ති. යදි, මහාරාජ, සක්‌කො වා තං කුටිං අනොවස්‌සං කරෙය්‍ය බ්‍රහ්‌මා වා සයං වා, සාවජ්‌ජං භවෙය්‍ය තං යෙව කරණං 5 සදොසං සනිග්‌ගහං, ඉමෙ විභූතං 6 කත්‌වා ලොකං සම්‌මොහෙන්‌ති අධිකතං කරොන්‌තීති, තස්‌මා තං කරණං වජ්‌ජනීයං. න, මහාරාජ, තථාගතා වත්‌ථුං යාචන්‌ති, තාය අවත්‌ථුයාචනාය අපරිභාසියා භවන්‌තී’’ති. ‘‘සාධු, භන්‌තෙ නාගසෙන, එවමෙතං තථා සම්‌පටිච්‌ඡාමී’’ති.
‘‘Yaṃ pana, mahārāja, tathāgatassa kuṭi ovassati, taṃ mahato janakāyassa anukampāya. Dveme, mahārāja, atthavase sampassamānā tathāgatā sayaṃ nimmitaṃ paccayaṃ nappaṭisevanti, ‘ayaṃ aggadakkhiṇeyyo satthā’ti bhagavato paccayaṃ datvā devamanussā sabbaduggatito parimuccissantīti, dassetvā vuttiṃ pariyesantīti ‘mā aññe upavadeyyu’nti. Ime dve atthavase sampassamānā tathāgatā sayaṃ nimmitaṃ paccayaṃ nappaṭisevanti. Yadi, mahārāja, sakko vā taṃ kuṭiṃ anovassaṃ kareyya brahmā vā sayaṃ vā, sāvajjaṃ bhaveyya taṃ yeva karaṇaṃ 7 sadosaṃ saniggahaṃ, ime vibhūtaṃ 8 katvā lokaṃ sammohenti adhikataṃ karontīti, tasmā taṃ karaṇaṃ vajjanīyaṃ. Na, mahārāja, tathāgatā vatthuṃ yācanti, tāya avatthuyācanāya aparibhāsiyā bhavantī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ඝටිකාරපඤ්‌හො සත්‌තමො.
Ghaṭikārapañho sattamo.
Footnotes:
