| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੭. ਘਟਿਕਾਰਪਞ੍ਹੋ
7. Ghaṭikārapañho
੭. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ ਭਗવਤਾ ‘ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਆવੇਸਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਮਾਸਂ ਆਕਾਸਚ੍ਛਦਨਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਨ ਦੇવੋਤਿવਸ੍ਸੀ’ਤਿ। ਪੁਨ ਚ ਭਣਿਤਂ ‘ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ 1 ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਏવਮੁਸ੍ਸਨ੍ਨਕੁਸਲਮੂਲਸ੍ਸ 2 ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸੋ ਆਨੁਭਾવੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ? ਯਦਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਆવੇਸਨਂ ਅਨੋવਸ੍ਸਂ ਆਕਾਸਚ੍ਛਦਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਨ ਹਿ ‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਯਂ વਚਨਂ, ਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਯਦਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਹਿ ‘ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਆવੇਸਨਂ ਅਨੋવਸ੍ਸਕਂ ਅਹੋਸਿ ਆਕਾਸਚ੍ਛਦਨ’ਨ੍ਤਿ ਤਮ੍ਪਿ વਚਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਉਭਤੋ ਕੋਟਿਕੋ ਪਞ੍ਹੋ ਤવਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਯਾ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ sabbaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassī’ti. Puna ca bhaṇitaṃ ‘kassapassa tathāgatassa 3 kuṭi ovassatī’ti. Kissa pana, bhante nāgasena, tathāgatassa evamussannakusalamūlassa 4 kuṭi ovassati, tathāgatassa nāma so ānubhāvo icchitabbo? Yadi, bhante nāgasena, ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ anovassaṃ ākāsacchadanaṃ ahosi, tena hi ‘tathāgatassa kuṭi ovassatī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatassa kuṭi ovassati, tena hi ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ anovassakaṃ ahosi ākāsacchadana’nti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਗવਤਾ ‘ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਆવੇਸਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਮਾਸਂ ਆਕਾਸਚ੍ਛਦਨਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਨ ਦੇવੋਤਿવਸ੍ਸੀ’ਤਿ। ਭਣਿਤਞ੍ਚ ‘ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਘਟਿਕਾਰੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ਸੀਲવਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਕੁਸਲਮੂਲੋ ਅਨ੍ਧੇ ਜਿਣ੍ਣੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੋਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮੁਖਾ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾਯੇવਸ੍ਸ ਘਰੇ ਤਿਣਂ ਹਰਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਕੁਟਿਂ ਛਾਦੇਸੁਂ, ਸੋ ਤੇਨ ਤਿਣਹਰਣੇਨ ਅਕਮ੍ਪਿਤਂ ਅਸਞ੍ਚਲਿਤਂ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਂ વਿਪੁਲਮਸਮਂ ਪੀਤਿਂ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਞ੍ਚ ਅਤੁਲਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ ‘ਅਹੋ વਤ ਮੇ ਭਗવਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਮੋ ਸੁવਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ’ਤਿ, ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕੋ વਿਪਾਕੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਨ ਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤੋ ਤਾવਤਕੇਨ વਿਕਾਰੇਨ ਚਲਤਿ।
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ sabbaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassī’ti. Bhaṇitañca ‘kassapassa tathāgatassa kuṭi ovassatī’ti. Ghaṭikāro, mahārāja, kumbhakāro sīlavā kalyāṇadhammo ussannakusalamūlo andhe jiṇṇe mātāpitaro poseti, tassa asammukhā anāpucchāyevassa ghare tiṇaṃ haritvā bhagavato kuṭiṃ chādesuṃ, so tena tiṇaharaṇena akampitaṃ asañcalitaṃ susaṇṭhitaṃ vipulamasamaṃ pītiṃ paṭilabhati, bhiyyo somanassañca atulaṃ uppādesi ‘aho vata me bhagavā lokuttamo suvissattho’ti, tena tassa diṭṭhadhammiko vipāko nibbatto. Na hi, mahārāja, tathāgato tāvatakena vikārena calati.
‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਿਨੇਰੁ ਗਿਰਿਰਾਜਾ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸવਾਤਸਮ੍ਪਹਾਰੇਨਪਿ ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ ਨ ਚਲਤਿ, ਮਹੋਦਧਿ વਰਪ੍ਪવਰਸਾਗਰੋ ਅਨੇਕਸਤਨਹੁਤਮਹਾਗਙ੍ਗਾਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿਪਿ ਨ ਪੂਰਤਿ ਨ વਿਕਾਰਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਤਾવਤਕੇਨ વਿਕਾਰੇਨ ਚਲਤਿ।
‘‘Yathā, mahārāja, sineru girirājā anekasatasahassavātasampahārenapi na kampati na calati, mahodadhi varappavarasāgaro anekasatanahutamahāgaṅgāsatasahassehipi na pūrati na vikāramāpajjati, evameva kho, mahārāja, tathāgato na tāvatakena vikārena calati.
‘‘ਯਂ ਪਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕੁਟਿ ਓવਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ਮਹਤੋ ਜਨਕਾਯਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ। ਦ੍વੇਮੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਤ੍ਥવਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨਾ ਤਥਾਗਤਾ ਸਯਂ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਪਚ੍ਚਯਂ ਨਪ੍ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਿ, ‘ਅਯਂ ਅਗ੍ਗਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੋ ਸਤ੍ਥਾ’ਤਿ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਯਂ ਦਤ੍વਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਬ੍ਬਦੁਗ੍ਗਤਿਤੋ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ, ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੀਤਿ ‘ਮਾ ਅਞ੍ਞੇ ਉਪવਦੇਯ੍ਯੁ’ਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਦ੍વੇ ਅਤ੍ਥવਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨਾ ਤਥਾਗਤਾ ਸਯਂ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਪਚ੍ਚਯਂ ਨਪ੍ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਿ। ਯਦਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਕ੍ਕੋ વਾ ਤਂ ਕੁਟਿਂ ਅਨੋવਸ੍ਸਂ ਕਰੇਯ੍ਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਾ ਸਯਂ વਾ, ਸਾવਜ੍ਜਂ ਭવੇਯ੍ਯ ਤਂ ਯੇવ ਕਰਣਂ 5 ਸਦੋਸਂ ਸਨਿਗ੍ਗਹਂ, ਇਮੇ વਿਭੂਤਂ 6 ਕਤ੍વਾ ਲੋਕਂ ਸਮ੍ਮੋਹੇਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਕਰਣਂ વਜ੍ਜਨੀਯਂ। ਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤਾ વਤ੍ਥੁਂ ਯਾਚਨ੍ਤਿ, ਤਾਯ ਅવਤ੍ਥੁਯਾਚਨਾਯ ਅਪਰਿਭਾਸਿਯਾ ਭવਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Yaṃ pana, mahārāja, tathāgatassa kuṭi ovassati, taṃ mahato janakāyassa anukampāya. Dveme, mahārāja, atthavase sampassamānā tathāgatā sayaṃ nimmitaṃ paccayaṃ nappaṭisevanti, ‘ayaṃ aggadakkhiṇeyyo satthā’ti bhagavato paccayaṃ datvā devamanussā sabbaduggatito parimuccissantīti, dassetvā vuttiṃ pariyesantīti ‘mā aññe upavadeyyu’nti. Ime dve atthavase sampassamānā tathāgatā sayaṃ nimmitaṃ paccayaṃ nappaṭisevanti. Yadi, mahārāja, sakko vā taṃ kuṭiṃ anovassaṃ kareyya brahmā vā sayaṃ vā, sāvajjaṃ bhaveyya taṃ yeva karaṇaṃ 7 sadosaṃ saniggahaṃ, ime vibhūtaṃ 8 katvā lokaṃ sammohenti adhikataṃ karontīti, tasmā taṃ karaṇaṃ vajjanīyaṃ. Na, mahārāja, tathāgatā vatthuṃ yācanti, tāya avatthuyācanāya aparibhāsiyā bhavantī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਘਟਿਕਾਰਪਞ੍ਹੋ ਸਤ੍ਤਮੋ।
Ghaṭikārapañho sattamo.
Footnotes:
