| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๑๐. ฆฎีการสุตฺตวณฺณนา
10. Ghaṭīkārasuttavaṇṇanā
๕๐. ‘‘อุปปนฺนาเส’’ติ เส-การาคมํ กตฺวา นิเทฺทโส, ‘‘อุปปนฺนา’’อิเจฺจว อโตฺถติ อาห ‘‘นิพฺพตฺติวเสน อุปคตา’’ติฯ อตฺตโน สมฺปตฺติโต อวิหานโต อวิหา, เตสํ พฺรหฺมโลโก อวิหาพฺรหฺมโลโก, ตสฺมิํฯ อุปปตฺติสมนนฺตรเมวาติ ปฐมโกฎฺฐาเส เอวฯ อรหตฺตผลวิมุตฺติยาติ อเสกฺขวิมุตฺติยาฯ เสกฺขวิมุตฺติยา ปน อวิหูปปตฺติโต ปเคว วิมุตฺตาฯ มานุสํ เทหํ สมติกฺกมนฺติ จิตฺตุปกฺกิเลสปหานวเสนาติ ผเลน เหตุทสฺสนมิทนฺติ อาห ‘‘มานุสํ เทหนฺติ อิธ…เป.… วุตฺตานี’’ติฯ ทิวิ ภวํ ทิพฺพํ, พฺรหฺมตฺตภาวสญฺญิตํ ขนฺธปญฺจกํฯ ตตฺถ สํโยชนโกติ วุตฺตํ ‘‘ทิพฺพํ โยคนฺติ ปญฺจ อุทฺธมฺภาคิยสํโยชนานี’’ติฯ อิมสฺสาติ เทวปุตฺตสฺสฯ ‘‘หิตฺวา มานุสํ เทหํ, ทิพฺพโยคํ อุปจฺจคุ’’นฺติ เตสํ ตฺวํ กุสลํ สพฺพาวชฺชปฺปหาเนน อนวชฺชตํ ภาสตีติ กุสลี วเทสิฯ อเตฺถน สทฺทสฺส อเภโทปจารํ กตฺวา คมฺภีรวจนํ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘คมฺภีรตฺถ’’นฺติ อตฺถเสฺสว คมฺภีรโต, น สทฺทสฺสฯ สมุจฺฉินฺนกามราคตาย สพฺพโส กามวิสยปฺปหาเนน นิรามิสพฺรหฺมจารี นาม อนาคามีฯ นิวาสนฎฺฐานภูโต สมาโน เอโก คาโม เอตสฺสาติ อาห ‘‘เอกคามวาสี’’ติฯ
50. ‘‘Upapannāse’’ti se-kārāgamaṃ katvā niddeso, ‘‘upapannā’’icceva atthoti āha ‘‘nibbattivasena upagatā’’ti. Attano sampattito avihānato avihā, tesaṃ brahmaloko avihābrahmaloko, tasmiṃ. Upapattisamanantaramevāti paṭhamakoṭṭhāse eva. Arahattaphalavimuttiyāti asekkhavimuttiyā. Sekkhavimuttiyā pana avihūpapattito pageva vimuttā. Mānusaṃ dehaṃ samatikkamanti cittupakkilesapahānavasenāti phalena hetudassanamidanti āha ‘‘mānusaṃ dehanti idha…pe… vuttānī’’ti. Divi bhavaṃ dibbaṃ, brahmattabhāvasaññitaṃ khandhapañcakaṃ. Tattha saṃyojanakoti vuttaṃ ‘‘dibbaṃ yoganti pañca uddhambhāgiyasaṃyojanānī’’ti. Imassāti devaputtassa. ‘‘Hitvā mānusaṃ dehaṃ, dibbayogaṃ upaccagu’’nti tesaṃ tvaṃ kusalaṃ sabbāvajjappahānena anavajjataṃ bhāsatīti kusalī vadesi. Atthena saddassa abhedopacāraṃ katvā gambhīravacanaṃ vuttanti āha ‘‘gambhīrattha’’nti atthasseva gambhīrato, na saddassa. Samucchinnakāmarāgatāya sabbaso kāmavisayappahānena nirāmisabrahmacārī nāma anāgāmī. Nivāsanaṭṭhānabhūto samāno eko gāmo etassāti āha ‘‘ekagāmavāsī’’ti.
ฆฎีการสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ghaṭīkārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
อาทิตฺตวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ādittavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑๐. ฆฎีการสุตฺตํ • 10. Ghaṭīkārasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. ฆฎีการสุตฺตวณฺณนา • 10. Ghaṭīkārasuttavaṇṇanā
