Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
4. ඝොටමුඛසුත්තවණ්ණනා
4. Ghoṭamukhasuttavaṇṇanā
412. ඛෙමියා නාම රඤ්ඤො දෙවියා රොපිතත්තා තං අම්බවනං ඛෙමියම්බවනන්ති වුච්චතීති වදන්ති. ධම්මිකොති ධම්මයුත්තො සබ්බසොව අධම්මං පහාය ධම්මෙ ඨිතො. පරිබ්බජති පබ්බජති එතෙනාති පරිබ්බජො, ඝරාවාසතො නික්ඛමනපුබ්බකං ලිඞ්ගග්ගහණවසෙන සීලසමාදානං. එත්ථාති එතස්මිං පරිබ්බජෙ. සභාවොති තං පරිබ්බාජනියං, තෙහි තෙහි පරිබ්බාජකෙහි අනුට්ඨාතබ්බො පටිපත්තිධම්මසඞ්ඛාතො සභාවො. ධම්මොව පමාණන්ති එතෙන මයං අහිරිමනා චිත්තස්ස යථාඋපට්ඨිතං කථෙම, තස්මා තං අප්පමාණං, යො පනෙත්ථ අවිතථො ධම්මො, තදෙව පමාණං. අධිගතපටිපත්තිසඞ්ඛාතො සභාවො අත්ථි, තස්ස තුම්හෙහි තුම්හෙහි බහුනා නානාසන්දස්සනාදි කම්මෙන ඉධ භවිතබ්බං, බහුදෙවෙත්ථ වත්තබ්බන්ති අධිප්පායො.
412. Khemiyā nāma rañño deviyā ropitattā taṃ ambavanaṃ khemiyambavananti vuccatīti vadanti. Dhammikoti dhammayutto sabbasova adhammaṃ pahāya dhamme ṭhito. Paribbajati pabbajati etenāti paribbajo, gharāvāsato nikkhamanapubbakaṃ liṅgaggahaṇavasena sīlasamādānaṃ. Etthāti etasmiṃ paribbaje. Sabhāvoti taṃ paribbājaniyaṃ, tehi tehi paribbājakehi anuṭṭhātabbo paṭipattidhammasaṅkhāto sabhāvo. Dhammova pamāṇanti etena mayaṃ ahirimanā cittassa yathāupaṭṭhitaṃ kathema, tasmā taṃ appamāṇaṃ, yo panettha avitatho dhammo, tadeva pamāṇaṃ. Adhigatapaṭipattisaṅkhāto sabhāvo atthi, tassa tumhehi tumhehi bahunā nānāsandassanādi kammena idha bhavitabbaṃ, bahudevettha vattabbanti adhippāyo.
414. සාරත්තරත්තාති සාරජ්ජනවසෙන රත්තා, බහුලරාගවසෙන අභිරත්තාති අත්ථො. අත්තනා ඤාපෙතබ්බමත්ථං අනුග්ගහාපෙති බොධෙතීති අනුග්ගහො, ඤාපිතකාරණං, සහ අනුග්ගහෙනාති සානුග්ගහා. තෙනාහ ‘‘සකාරණා’’ති. කිං පන තං කාරණං? ඉමස්සාධිප්පායො ‘‘නත්ථි ධම්මිකො පරිබ්බජො’’ති මයා වුත්තො, අද්ධා පනායස්මා උදෙනො යාථාවතො ධම්මිකං පරිබ්බජං මෙ ආචික්ඛතීති. තෙනාහ ‘‘වුත්තඤ්හෙත’’න්තිආදි.
414.Sārattarattāti sārajjanavasena rattā, bahularāgavasena abhirattāti attho. Attanā ñāpetabbamatthaṃ anuggahāpeti bodhetīti anuggaho, ñāpitakāraṇaṃ, saha anuggahenāti sānuggahā. Tenāha ‘‘sakāraṇā’’ti. Kiṃ pana taṃ kāraṇaṃ? Imassādhippāyo ‘‘natthi dhammiko paribbajo’’ti mayā vutto, addhā panāyasmā udeno yāthāvato dhammikaṃ paribbajaṃ me ācikkhatīti. Tenāha ‘‘vuttañheta’’ntiādi.
421. සබ්බමිදං ථාවරජඞ්ගමං පුරිසකතං, තස්මා යං කිඤ්චි කත්වා අත්තා පොසෙතබ්බො රක්ඛිතබ්බොති ලොකායතනිස්සිතො නීතිමග්ගො ඝොටමුඛකන්තො, තස්මා ආහ ‘‘එතස්ස කිර ජානනසිප්පෙ’’තිආදි. සග්ගෙ නිබ්බත්තො නාම නත්ථි අකත්තබ්බමෙව කරණතො. දෙවලොකපරියාපන්නධනං මනුස්සානං උපකප්පපුඤ්ඤාභාවතො පුබ්බෙ අත්තනා නිහිතධනං ‘‘අසුකෙ චා’’ති ආචික්ඛිත්වා ගතො. සෙසං සුවිඤ්ඤෙය්යමෙව.
421. Sabbamidaṃ thāvarajaṅgamaṃ purisakataṃ, tasmā yaṃ kiñci katvā attā posetabbo rakkhitabboti lokāyatanissito nītimaggo ghoṭamukhakanto, tasmā āha ‘‘etassa kira jānanasippe’’tiādi. Saggenibbatto nāma natthi akattabbameva karaṇato. Devalokapariyāpannadhanaṃ manussānaṃ upakappapuññābhāvato pubbe attanā nihitadhanaṃ ‘‘asuke cā’’ti ācikkhitvā gato. Sesaṃ suviññeyyameva.
ඝොටමුඛසුත්තවණ්ණනාය ලීනත්ථප්පකාසනා සමත්තා.
Ghoṭamukhasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya / 4. ඝොටමුඛසුත්තං • 4. Ghoṭamukhasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්ඣිමනිකාය (අට්ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 4. ඝොටමුඛසුත්තවණ්ණනා • 4. Ghoṭamukhasuttavaṇṇanā