| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၃. ဂိဟိပဗ္ဗဇိတသမ္မာပဋိပတ္တိပဉ္ဟော
3. Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho
[၃] ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ ဘဂဝတာ ‘ဂိဟိနော ဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ သမ္မာပဋိပတ္တိံ ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟီ ဝာ ဘိက္ခဝေ ပဗ္ဗဇိတော ဝာ သမ္မာပဋိပန္နော သမ္မာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလ’’န္တိ။ ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဂိဟီ ဩဒာတဝသနော ကာမဘောဂီ ပုတ္တဒာရသမ္ဗာဓသယနံ အဇ္ဈာဝသန္တော ကာသိကစန္ဒနံ ပစ္စနုဘောန္တော မာလာဂန္ဓဝိလေပနံ ဓာရေန္တော ဇာတရူပရဇတံ သာဒိယန္တော မဏိကုဏ္ဍလ 1 ဝိစိတ္တမောဠိဗဒ္ဓော သမ္မာပဋိပန္နော အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ, ပဗ္ဗဇိတောပိ ဘဏ္ဍုကာသာဝဝတ္ထဝသနော ပရပိဏ္ဍမဇ္ဈုပဂတော စတူသု သီလက္ခန္ဓေသု သမ္မာပရိပူရကာရီ ဒိယဍ္ဎေသု သိက္ခာပဒသတေသု သမာဒာယ ဝတ္တန္တော တေရသသု ဓုတဂုဏေသု အနဝသေသံ ဝတ္တန္တော သမ္မာပဋိပန္နော အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ။ တတ္ထ, ဘန္တေ, ကော ဝိသေသော ဂိဟိနော ဝာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ? အဖလံ ဟောတိ တပောကမ္မံ, နိရတ္ထကာ ပဗ္ဗဇ္ဇာ။ ဝဉ္ဈာ သိက္ခာပဒဂောပနာ, မောဃံ ဓုတဂုဏသမာဒာနံ, ကိံ တတ္ထ ဒုက္ခမနုစိဏ္ဏေန, နနု နာမ သုခေနေဝ သုခံ အဓိဂန္တဗ္ဗ’’န္တိ။
[3] ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā bhikkhave pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Yadi, bhante nāgasena, gihī odātavasano kāmabhogī puttadārasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto maṇikuṇḍala 2 vicittamoḷibaddho sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi bhaṇḍukāsāvavatthavasano parapiṇḍamajjhupagato catūsu sīlakkhandhesu sammāparipūrakārī diyaḍḍhesu sikkhāpadasatesu samādāya vattanto terasasu dhutaguṇesu anavasesaṃ vattanto sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. Tattha, bhante, ko viseso gihino vā pabbajitassa vā? Aphalaṃ hoti tapokammaṃ, niratthakā pabbajjā. Vañjhā sikkhāpadagopanā, moghaṃ dhutaguṇasamādānaṃ, kiṃ tattha dukkhamanuciṇṇena, nanu nāma sukheneva sukhaṃ adhigantabba’’nti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘ဂိဟိနော ဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ သမ္မာပဋိပတ္တိံ ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟီ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတော ဝာ သမ္မာပဋိပန္နော သမ္မာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလ’’န္တိ။ ဧဝမေတံ, မဟာရာဇ, သမ္မာပဋိပန္နောဝ သေဋ္ဌော, ပဗ္ဗဇိတောပိ, မဟာရာဇ, ‘ပဗ္ဗဇိတောမ္ဟီ’တိ န သမ္မာ ပဋိပဇ္ဇေယ္ယ, အထ ခော သော အာရကာဝ သာမညာ, အာရကာဝ ဗ္ရဟ္မညာ, ပဂေဝ ဂိဟီ ဩဒာတဝသနော။ ဂိဟီပိ, မဟာရာဇ, သမ္မာပဋိပန္နော အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ, ပဗ္ဗဇိတောပိ, မဟာရာဇ, သမ္မာပဋိပန္နော အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ။
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Evametaṃ, mahārāja, sammāpaṭipannova seṭṭho, pabbajitopi, mahārāja, ‘pabbajitomhī’ti na sammā paṭipajjeyya, atha kho so ārakāva sāmaññā, ārakāva brahmaññā, pageva gihī odātavasano. Gihīpi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘အပိ စ ခော, မဟာရာဇ, ပဗ္ဗဇိတောဝ သာမညသ္သ ဣသ္သရော အဓိပတိ; ပဗ္ဗဇ္ဇာ, မဟာရာဇ, ဗဟုဂုဏာ အနေကဂုဏာ အပ္ပမာဏဂုဏာ, န သက္ကာ ပဗ္ဗဇ္ဇာယ ဂုဏံ ပရိမာဏံ ကာတုံ။
‘‘Api ca kho, mahārāja, pabbajitova sāmaññassa issaro adhipati; pabbajjā, mahārāja, bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ကာမဒဒသ္သ မဏိရတနသ္သ န သက္ကာ ဓနေန အဂ္ဃော ပရိမာဏံ ကာတုံ ‘ဧတ္တကံ မဏိရတနသ္သ မူလ’န္တိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဗဟုဂုဏာ အနေကဂုဏာ အပ္ပမာဏဂုဏာ, န သက္ကာ ပဗ္ဗဇ္ဇာယ ဂုဏံ ပရိမာဏံ ကာတုံ။
‘‘Yathā, mahārāja, kāmadadassa maṇiratanassa na sakkā dhanena aggho parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakaṃ maṇiratanassa mūla’nti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ယထာ ဝာ ပန, မဟာရာဇ, မဟာသမုဒ္ဒေ ဦမိယော န သက္ကာ ပရိမာဏံ ကာတုံ ‘ဧတ္တကာ မဟာသမုဒ္ဒေ ဦမိယော’တိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဗဟုဂုဏာ အနေကဂုဏာ အပ္ပမာဏဂုဏာ, န သက္ကာ ပဗ္ဗဇ္ဇာယ ဂုဏံ ပရိမာဏံ ကာတုံ။
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, mahāsamudde ūmiyo na sakkā parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakā mahāsamudde ūmiyo’ti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ပဗ္ဗဇိတသ္သ, မဟာရာဇ, ယံ ကိဉ္စိ ကရဏီယံ, သဗ္ဗံ တံ ခိပ္ပမေဝ သမိဇ္ဈတိ နော စိရရတ္တာယ။ ကိံ ကာရဏာ? ပဗ္ဗဇိတော, မဟာရာဇ, အပ္ပိစ္ဆော ဟောတိ သန္တုဋ္ဌော ပဝိဝိတ္တော အသံသဋ္ဌော အာရဒ္ဓဝီရိယော နိရာလယော အနိကေတော ပရိပုဏ္ဏသီလော သလ္လေခိတာစာရော ဓုတပ္ပဋိပတ္တိကုသလော ဟောတိ, တံ ကာရဏာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ယံ ကိဉ္စိ ကရဏီယံ, သဗ္ဗံ တံ ခိပ္ပမေဝ သမိဇ္ဈတိ နော စိရရတ္တာယ။ ယထာ, မဟာရာဇ, နိဂ္ဂဏ္ဌိသမသုဓောတဥဇုဝိမလနာရာစော သုသဇ္ဇိတော သမ္မာ ဝဟတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ပဗ္ဗဇိတသ္သ ယံ ကိဉ္စိ ကရဏီယံ, သဗ္ဗံ တံ ခိပ္ပမေဝ သမိဇ္ဈတိ နော စိရရတ္တာယာ’’တိ။ ‘‘သာဓု, ဘန္တေ နာဂသေန, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Pabbajitassa, mahārāja, yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Kiṃ kāraṇā? Pabbajito, mahārāja, appiccho hoti santuṭṭho pavivitto asaṃsaṭṭho āraddhavīriyo nirālayo aniketo paripuṇṇasīlo sallekhitācāro dhutappaṭipattikusalo hoti, taṃ kāraṇā pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Yathā, mahārāja, niggaṇṭhisamasudhotaujuvimalanārāco susajjito sammā vahati, evameva kho, mahārāja, pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāyā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဂိဟိပဗ္ဗဇိတသမ္မာပဋိပတ္တိပဉ္ဟော တတိယော။
Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho tatiyo.
Footnotes:
