| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੩. ਗਿਹਿਪਬ੍ਬਜਿਤਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਹੋ
3. Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho
[੩] ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ ਭਗવਤਾ ‘ਗਿਹਿਨੋ વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ વਣ੍ਣੇਮਿ, ਗਿਹੀ વਾ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਹੇਤੁ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ। ਯਦਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨੋ ਕਾਮਭੋਗੀ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਸਮ੍ਬਾਧਸਯਨਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਨ੍ਤੋ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲ 1 વਿਚਿਤ੍ਤਮੋਲ਼ਿਬਦ੍ਧੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਪਿ ਭਣ੍ਡੁਕਾਸਾવવਤ੍ਥવਸਨੋ ਪਰਪਿਣ੍ਡਮਜ੍ਝੁਪਗਤੋ ਚਤੂਸੁ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਦਿਯਡ੍ਢੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਤੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਤੇਰਸਸੁ ਧੁਤਗੁਣੇਸੁ ਅਨવਸੇਸਂ વਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ। ਤਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋ વਿਸੇਸੋ ਗਿਹਿਨੋ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ? ਅਫਲਂ ਹੋਤਿ ਤਪੋਕਮ੍ਮਂ, ਨਿਰਤ੍ਥਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ। વਞ੍ਝਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਗੋਪਨਾ, ਮੋਘਂ ਧੁਤਗੁਣਸਮਾਦਾਨਂ, ਕਿਂ ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਚਿਣ੍ਣੇਨ, ਨਨੁ ਨਾਮ ਸੁਖੇਨੇવ ਸੁਖਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।
[3] ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā bhikkhave pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Yadi, bhante nāgasena, gihī odātavasano kāmabhogī puttadārasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto maṇikuṇḍala 2 vicittamoḷibaddho sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi bhaṇḍukāsāvavatthavasano parapiṇḍamajjhupagato catūsu sīlakkhandhesu sammāparipūrakārī diyaḍḍhesu sikkhāpadasatesu samādāya vattanto terasasu dhutaguṇesu anavasesaṃ vattanto sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. Tattha, bhante, ko viseso gihino vā pabbajitassa vā? Aphalaṃ hoti tapokammaṃ, niratthakā pabbajjā. Vañjhā sikkhāpadagopanā, moghaṃ dhutaguṇasamādānaṃ, kiṃ tattha dukkhamanuciṇṇena, nanu nāma sukheneva sukhaṃ adhigantabba’’nti.
‘‘ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਗવਤਾ ‘ਗਿਹਿਨੋ વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ વਣ੍ਣੇਮਿ, ਗਿਹੀ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਹੇਤੁ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋવ ਸੇਟ੍ਠੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਪਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਆਰਕਾવ ਸਾਮਞ੍ਞਾ, ਆਰਕਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾ, ਪਗੇવ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨੋ। ਗਿਹੀਪਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਪਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Evametaṃ, mahārāja, sammāpaṭipannova seṭṭho, pabbajitopi, mahārāja, ‘pabbajitomhī’ti na sammā paṭipajjeyya, atha kho so ārakāva sāmaññā, ārakāva brahmaññā, pageva gihī odātavasano. Gihīpi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਅਪਿ ਚ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋવ ਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰੋ ਅਧਿਪਤਿ; ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਬਹੁਗੁਣਾ ਅਨੇਕਗੁਣਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਗੁਣਾ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਤੁਂ।
‘‘Api ca kho, mahārāja, pabbajitova sāmaññassa issaro adhipati; pabbajjā, mahārāja, bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਾਮਦਦਸ੍ਸ ਮਣਿਰਤਨਸ੍ਸ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਧਨੇਨ ਅਗ੍ਘੋ ਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਤੁਂ ‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਮਣਿਰਤਨਸ੍ਸ ਮੂਲ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਬਹੁਗੁਣਾ ਅਨੇਕਗੁਣਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਗੁਣਾ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਤੁਂ।
‘‘Yathā, mahārāja, kāmadadassa maṇiratanassa na sakkā dhanena aggho parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakaṃ maṇiratanassa mūla’nti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਊਮਿਯੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਤੁਂ ‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਊਮਿਯੋ’ਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਬਹੁਗੁਣਾ ਅਨੇਕਗੁਣਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਗੁਣਾ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਤੁਂ।
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, mahāsamudde ūmiyo na sakkā parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakā mahāsamudde ūmiyo’ti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ ਨੋ ਚਿਰਰਤ੍ਤਾਯ। ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਹੋਤਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਪવਿવਿਤ੍ਤੋ ਅਸਂਸਟ੍ਠੋ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ ਨਿਰਾਲਯੋ ਅਨਿਕੇਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਲੋ ਸਲ੍ਲੇਖਿਤਾਚਾਰੋ ਧੁਤਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਕਾਰਣਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ ਨੋ ਚਿਰਰਤ੍ਤਾਯ। ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਠਿਸਮਸੁਧੋਤਉਜੁવਿਮਲਨਾਰਾਚੋ ਸੁਸਜ੍ਜਿਤੋ ਸਮ੍ਮਾ વਹਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ ਨੋ ਚਿਰਰਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Pabbajitassa, mahārāja, yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Kiṃ kāraṇā? Pabbajito, mahārāja, appiccho hoti santuṭṭho pavivitto asaṃsaṭṭho āraddhavīriyo nirālayo aniketo paripuṇṇasīlo sallekhitācāro dhutappaṭipattikusalo hoti, taṃ kāraṇā pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Yathā, mahārāja, niggaṇṭhisamasudhotaujuvimalanārāco susajjito sammā vahati, evameva kho, mahārāja, pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāyā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਗਿਹਿਪਬ੍ਬਜਿਤਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਹੋ ਤਤਿਯੋ।
Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho tatiyo.
Footnotes:
