Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၄. စတုတ္ထဝဂ္ဂော
4. Catutthavaggo
၁. ဂိဟိသ္သ အရဟာတိကထာဝဏ္ဏနာ
1. Gihissa arahātikathāvaṇṇanā
၃၈၇. ဣဒာနိ ဂိဟိသ္သ အရဟာတိ ကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ယသကုလပုတ္တာဒီနံ ဂိဟိဗ္ယဉ္ဇနေ ဌိတာနံ အရဟတ္တပ္ပတ္တိံ ဒိသ္ဝာ ‘‘ဂိဟိ အသ္သ အရဟာ’’တိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဧတရဟိ ဥတ္တရာပထကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ။ တတ္ထ ဂိဟိသ္သာတိ ယော ဂိဟိသံယောဇနသမ္ပယုတ္တတာယ ဂိဟိ, သော အရဟံ အသ္သာတိ အတ္ထော။ ပရဝာဒီ ပန အဓိပ္ပာယံ အသလ္လက္ခေတ္ဝာ ဂိဟိဗ္ယဉ္ဇနမတ္တမေဝ ပသ္သန္တော ပဋိဇာနာတိ။ ဣဒာနိသ္သ ‘‘ဂိဟိ နာမ ဂိဟိသံယောဇနေန ဟောတိ, န ဗ္ယဉ္ဇနမတ္တေန။ ယထာဟ ဘဂဝာ –
387. Idāni gihissa arahāti kathā nāma hoti. Tattha yesaṃ yasakulaputtādīnaṃ gihibyañjane ṭhitānaṃ arahattappattiṃ disvā ‘‘gihi assa arahā’’ti laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa. Tattha gihissāti yo gihisaṃyojanasampayuttatāya gihi, so arahaṃ assāti attho. Paravādī pana adhippāyaṃ asallakkhetvā gihibyañjanamattameva passanto paṭijānāti. Idānissa ‘‘gihi nāma gihisaṃyojanena hoti, na byañjanamattena. Yathāha bhagavā –
‘အလင္ကတော စေပိ သမံ စရေယ္ယ၊
‘Alaṅkato cepi samaṃ careyya,
သန္တော ဒန္တော နိယတော ဗ္ရဟ္မစာရီ။
Santo danto niyato brahmacārī;
သဗ္ဗေသု ဘူတေသု နိဓာယ ဒဏ္ဍံ၊
Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ,
သော ဗ္ရာဟ္မဏော သော သမဏော သ ဘိက္ခူ’’’တိ။ (ဓ. ပ. ၁၄၂)။
So brāhmaṇo so samaṇo sa bhikkhū’’’ti. (dha. pa. 142);
ဣမံ နယံ ဒသ္သေတုံ အတ္ထိ အရဟတောတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တံ သဗ္ဗံ ဥတ္တာနတ္ထမေဝာတိ။
Imaṃ nayaṃ dassetuṃ atthi arahatotiādi āraddhaṃ. Taṃ sabbaṃ uttānatthamevāti.
ဂိဟိသ္သ အရဟာတိကထာဝဏ္ဏနာ။
Gihissa arahātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၃၃) ၁. ဂိဟိသ္သ အရဟာတိကထာ • (33) 1. Gihissa arahātikathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၁. ဂိဟိသ္သ အရဟာတိကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Gihissa arahātikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁. ဂိဟိသ္သ အရဟာတိကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Gihissa arahātikathāvaṇṇanā