Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
९. गिहिसुत्तवण्णना
9. Gihisuttavaṇṇanā
१७९. नवमे आभिचेतसिकानन्ति अभिचेतोति अभिक्कन्तं विसुद्धचित्तं वुच्चति अधिचित्तं वा, अभिचेतसि जातानि आभिचेतसिकानि, अभिचेतो सन्निस्सितानीति वा आभिचेतसिकानि। तेनेवाह ‘‘उत्तमचित्तनिस्सितान’’न्ति। दिट्ठधम्मसुखविहारानन्ति दिट्ठधम्मे सुखविहारानं। दिट्ठधम्मोति पच्चक्खो अत्तभावो वुच्चति, तत्थ सुखविहारानन्ति अत्थो। रूपावचरज्झानानमेतं अधिवचनं। तानि हि अप्पेत्वा निसिन्ना झायिनो इमस्मिंयेव अत्तभावे असंकिलिट्ठं नेक्खम्मसुखं विन्दन्ति, तस्मा ‘‘दिट्ठधम्मसुखविहारानी’’ति वुच्चन्ति।
179. Navame ābhicetasikānanti abhicetoti abhikkantaṃ visuddhacittaṃ vuccati adhicittaṃ vā, abhicetasi jātāni ābhicetasikāni, abhiceto sannissitānīti vā ābhicetasikāni. Tenevāha ‘‘uttamacittanissitāna’’nti. Diṭṭhadhammasukhavihārānanti diṭṭhadhamme sukhavihārānaṃ. Diṭṭhadhammoti paccakkho attabhāvo vuccati, tattha sukhavihārānanti attho. Rūpāvacarajjhānānametaṃ adhivacanaṃ. Tāni hi appetvā nisinnā jhāyino imasmiṃyeva attabhāve asaṃkiliṭṭhaṃ nekkhammasukhaṃ vindanti, tasmā ‘‘diṭṭhadhammasukhavihārānī’’ti vuccanti.
चतुब्बिधमेरयन्ति पुप्फासवो, फलासवो, गुळासवो, मध्वासवोति एवं चतुप्पभेदं मेरयं। पञ्चविधञ्च सुरन्ति पूवसुरा, पिट्ठसुरा, ओदनसुरा, किण्णपक्खित्ता, सम्भारसंयुत्ताति एवं पञ्चप्पभेदं सुरं। पुञ्ञं अत्थो एतस्साति पुञ्ञत्थो। यस्मा पनेस पुञ्ञेन अत्थिको नाम होति, तस्मा वुत्तं ‘‘पुञ्ञेन अत्थिकस्सा’’ति। सेसमेत्थ उत्तानमेव।
Catubbidhamerayanti pupphāsavo, phalāsavo, guḷāsavo, madhvāsavoti evaṃ catuppabhedaṃ merayaṃ. Pañcavidhañca suranti pūvasurā, piṭṭhasurā, odanasurā, kiṇṇapakkhittā, sambhārasaṃyuttāti evaṃ pañcappabhedaṃ suraṃ. Puññaṃ attho etassāti puññattho. Yasmā panesa puññena atthiko nāma hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘puññena atthikassā’’ti. Sesamettha uttānameva.
गिहिसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Gihisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ९. गिहिसुत्तं • 9. Gihisuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ९. गिहिसुत्तवण्णना • 9. Gihisuttavaṇṇanā