| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
១០. គិលានទស្សនសុត្តំ
10. Gilānadassanasuttaṃ
៣៥២. តេន ខោ បន សមយេន ចិត្តោ គហបតិ អាពាធិកោ ហោតិ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ។ អថ ខោ សម្ពហុលា អារាមទេវតា វនទេវតា រុក្ខទេវតា ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថា ទេវតា សង្គម្ម សមាគម្ម ចិត្តំ គហបតិំ ឯតទវោចុំ – ‘‘បណិធេហិ, គហបតិ, អនាគតមទ្ធានំ រាជា អស្សំ ចក្កវត្តី’’តិ។
352. Tena kho pana samayena citto gahapati ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho sambahulā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā saṅgamma samāgamma cittaṃ gahapatiṃ etadavocuṃ – ‘‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’’ti.
ឯវំ វុត្តេ, ចិត្តោ គហបតិ តា អារាមទេវតា វនទេវតា រុក្ខទេវតា ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថា ទេវតា ឯតទវោច – ‘‘តម្បិ អនិច្ចំ, តម្បិ អទ្ធុវំ, តម្បិ បហាយ គមនីយ’’ន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ, ចិត្តស្ស គហបតិនោ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ចិត្តំ គហបតិំ ឯតទវោចុំ – ‘‘សតិំ, អយ្យបុត្ត, ឧបដ្ឋបេហិ, មា វិប្បលបី’’តិ។ ‘‘កិំ តាហំ វទាមិ យំ មំ តុម្ហេ ឯវំ វទេថ – ‘សតិំ, អយ្យបុត្ត, ឧបដ្ឋបេហិ, មា វិប្បលបី’’’តិ? ‘‘ឯវំ ខោ ត្វំ, អយ្យបុត្ត, វទេសិ – ‘តម្បិ អនិច្ចំ, តម្បិ អទ្ធុវំ, តម្បិ បហាយ គមនីយ’’’ន្តិ។ ‘‘តថា ហិ បន មំ អារាមទេវតា វនទេវតា រុក្ខទេវតា ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថា ទេវតា ឯវមាហំសុ – ‘បណិធេហិ, គហបតិ, អនាគតមទ្ធានំ រាជា អស្សំ ចក្កវត្តី’តិ។ តាហំ ឯវំ វទាមិ – ‘តម្បិ អនិច្ចំ…បេ.… តម្បិ បហាយ គមនីយ’’’ន្តិ។ ‘‘កិំ បន តា, អយ្យបុត្ត, អារាមទេវតា វនទេវតា រុក្ខទេវតា ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថា ទេវតា អត្ថវសំ សម្បស្សមានា ឯវមាហំសុ – ‘បណិធេហិ, គហបតិ, អនាគតមទ្ធានំ រាជា អស្សំ ចក្កវត្តី’’’តិ? ‘‘តាសំ ខោ អារាមទេវតានំ វនទេវតានំ រុក្ខទេវតានំ ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថានំ ទេវតានំ ឯវំ ហោតិ – ‘អយំ ខោ ចិត្តោ គហបតិ, សីលវា 1 កល្យាណធម្មោ។ សចេ បណិទហិស្សតិ – អនាគតមទ្ធានំ រាជា អស្សំ ចក្កវត្តី’តិ, ‘តស្ស ខោ អយំ ឥជ្ឈិស្សតិ, សីលវតោ ចេតោបណិធិ វិសុទ្ធត្តា ធម្មិកោ ធម្មិកំ ផលំ អនុបស្សតី’តិ។ ឥមំ ខោ តា អារាមទេវតា វនទេវតា រុក្ខទេវតា ឱសធិតិណវនប្បតីសុ អធិវត្ថា ទេវតា អត្ថវសំ សម្បស្សមានា ឯវមាហំសុ – ‘បណិធេហិ, គហបតិ, អនាគតមទ្ធានំ រាជា អស្សំ ចក្កវត្តី’តិ។ តាហំ ឯវំ វទាមិ – ‘តម្បិ អនិច្ចំ, តម្បិ អទ្ធុវំ, តម្បិ បហាយ គមនីយ’’’ន្តិ។
Evaṃ vutte, citto gahapati tā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā etadavoca – ‘‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’nti. Evaṃ vutte, cittassa gahapatino mittāmaccā ñātisālohitā cittaṃ gahapatiṃ etadavocuṃ – ‘‘satiṃ, ayyaputta, upaṭṭhapehi, mā vippalapī’’ti. ‘‘Kiṃ tāhaṃ vadāmi yaṃ maṃ tumhe evaṃ vadetha – ‘satiṃ, ayyaputta, upaṭṭhapehi, mā vippalapī’’’ti? ‘‘Evaṃ kho tvaṃ, ayyaputta, vadesi – ‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’’nti. ‘‘Tathā hi pana maṃ ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti. Tāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘tampi aniccaṃ…pe… tampi pahāya gamanīya’’’nti. ‘‘Kiṃ pana tā, ayyaputta, ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā atthavasaṃ sampassamānā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’’’ti? ‘‘Tāsaṃ kho ārāmadevatānaṃ vanadevatānaṃ rukkhadevatānaṃ osadhitiṇavanappatīsu adhivatthānaṃ devatānaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho citto gahapati, sīlavā 2 kalyāṇadhammo. Sace paṇidahissati – anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti, ‘tassa kho ayaṃ ijjhissati, sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā dhammiko dhammikaṃ phalaṃ anupassatī’ti. Imaṃ kho tā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā atthavasaṃ sampassamānā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti. Tāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’’nti.
‘‘តេន ហិ, អយ្យបុត្ត, អម្ហេបិ ឱវទាហី’’តិ។ ‘‘តស្មា ហិ វោ ឯវំ សិក្ខិតព្ពំ – ពុទ្ធេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតា ភវិស្សាម – ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា’តិ។ ធម្មេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតា ភវិស្សាម – ‘ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សន្ទិដ្ឋិកោ អកាលិកោ ឯហិបស្សិកោ ឱបនេយ្យិកោ បច្ចត្តំ វេទិតព្ពោ វិញ្ញូហី’តិ។ សង្ឃេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតា ភវិស្សាម – ‘សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, ឧជុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, ញាយប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, សាមីចិប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, យទិទំ ចត្តារិ បុរិសយុគានិ អដ្ឋ បុរិសបុគ្គលា ឯស ភគវតោ សាវកសង្ឃោ អាហុនេយ្យោ បាហុនេយ្យោ ទក្ខិណេយ្យោ អញ្ជលិករណីយោ អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្សា’តិ។ យំ ខោ បន កិញ្ចិ កុលេ ទេយ្យធម្មំ សព្ពំ តំ អប្បដិវិភត្តំ ភវិស្សតិ សីលវន្តេហិ កល្យាណធម្មេហីតិ ឯវញ្ហិ វោ សិក្ខិតព្ព’’ន្តិ។ អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ មិត្តាមច្ចេ ញាតិសាលោហិតេ ពុទ្ធេ ច ធម្មេ ច សង្ឃេ ច ចាគេ ច សមាទបេត្វា កាលមកាសីតិ។ ទសមំ។
‘‘Tena hi, ayyaputta, amhepi ovadāhī’’ti. ‘‘Tasmā hi vo evaṃ sikkhitabbaṃ – buddhe aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Dhamme aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti. Saṅghe aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ujuppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ñāyappaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, sāmīcippaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, yadidaṃ cattāri purisayugāni aṭṭha purisapuggalā esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’ti. Yaṃ kho pana kiñci kule deyyadhammaṃ sabbaṃ taṃ appaṭivibhattaṃ bhavissati sīlavantehi kalyāṇadhammehīti evañhi vo sikkhitabba’’nti. Atha kho citto gahapati mittāmacce ñātisālohite buddhe ca dhamme ca saṅghe ca cāge ca samādapetvā kālamakāsīti. Dasamaṃ.
ចិត្តសំយុត្តំ សមត្តំ។
Cittasaṃyuttaṃ samattaṃ.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
សំយោជនំ ទ្វេ ឥសិទត្តា, មហកោ កាមភូបិ ច;
Saṃyojanaṃ dve isidattā, mahako kāmabhūpi ca;
គោទត្តោ ច និគណ្ឋោ ច, អចេលេន គិលានទស្សនន្តិ។
Godatto ca nigaṇṭho ca, acelena gilānadassananti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. គិលានទស្សនសុត្តវណ្ណនា • 10. Gilānadassanasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. គិលានទស្សនសុត្តវណ្ណនា • 10. Gilānadassanasuttavaṇṇanā
