| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೧೦. ಗಿಲಾನದಸ್ಸನಸುತ್ತಂ
10. Gilānadassanasuttaṃ
೩೫೨. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಚಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ ಆಬಾಧಿಕೋ ಹೋತಿ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಚಿತ್ತಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಪಣಿಧೇಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ರಾಜಾ ಅಸ್ಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ’’ತಿ।
352. Tena kho pana samayena citto gahapati ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho sambahulā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā saṅgamma samāgamma cittaṃ gahapatiṃ etadavocuṃ – ‘‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಚಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ ತಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಮ್ಪಿ ಅನಿಚ್ಚಂ, ತಮ್ಪಿ ಅದ್ಧುವಂ, ತಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಗಮನೀಯ’’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಗಹಪತಿನೋ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚಾ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ ಚಿತ್ತಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಸತಿಂ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಉಪಟ್ಠಪೇಹಿ, ಮಾ ವಿಪ್ಪಲಪೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಂ ತಾಹಂ ವದಾಮಿ ಯಂ ಮಂ ತುಮ್ಹೇ ಏವಂ ವದೇಥ – ‘ಸತಿಂ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಉಪಟ್ಠಪೇಹಿ, ಮಾ ವಿಪ್ಪಲಪೀ’’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ ಖೋ ತ್ವಂ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ವದೇಸಿ – ‘ತಮ್ಪಿ ಅನಿಚ್ಚಂ, ತಮ್ಪಿ ಅದ್ಧುವಂ, ತಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಗಮನೀಯ’’’ನ್ತಿ। ‘‘ತಥಾ ಹಿ ಪನ ಮಂ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಪಣಿಧೇಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ರಾಜಾ ಅಸ್ಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ’ತಿ। ತಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ತಮ್ಪಿ ಅನಿಚ್ಚಂ…ಪೇ॰… ತಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಗಮನೀಯ’’’ನ್ತಿ। ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತಾ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಅತ್ಥವಸಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಪಣಿಧೇಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ರಾಜಾ ಅಸ್ಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ’’’ತಿ? ‘‘ತಾಸಂ ಖೋ ಆರಾಮದೇವತಾನಂ ವನದೇವತಾನಂ ರುಕ್ಖದೇವತಾನಂ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾನಂ ದೇವತಾನಂ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅಯಂ ಖೋ ಚಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ, ಸೀಲವಾ 1 ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ। ಸಚೇ ಪಣಿದಹಿಸ್ಸತಿ – ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ರಾಜಾ ಅಸ್ಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ’ತಿ, ‘ತಸ್ಸ ಖೋ ಅಯಂ ಇಜ್ಝಿಸ್ಸತಿ, ಸೀಲವತೋ ಚೇತೋಪಣಿಧಿ ವಿಸುದ್ಧತ್ತಾ ಧಮ್ಮಿಕೋ ಧಮ್ಮಿಕಂ ಫಲಂ ಅನುಪಸ್ಸತೀ’ತಿ। ಇಮಂ ಖೋ ತಾ ಆರಾಮದೇವತಾ ವನದೇವತಾ ರುಕ್ಖದೇವತಾ ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತೀಸು ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಅತ್ಥವಸಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಪಣಿಧೇಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನಂ ರಾಜಾ ಅಸ್ಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ’ತಿ। ತಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ತಮ್ಪಿ ಅನಿಚ್ಚಂ, ತಮ್ಪಿ ಅದ್ಧುವಂ, ತಮ್ಪಿ ಪಹಾಯ ಗಮನೀಯ’’’ನ್ತಿ।
Evaṃ vutte, citto gahapati tā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā etadavoca – ‘‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’nti. Evaṃ vutte, cittassa gahapatino mittāmaccā ñātisālohitā cittaṃ gahapatiṃ etadavocuṃ – ‘‘satiṃ, ayyaputta, upaṭṭhapehi, mā vippalapī’’ti. ‘‘Kiṃ tāhaṃ vadāmi yaṃ maṃ tumhe evaṃ vadetha – ‘satiṃ, ayyaputta, upaṭṭhapehi, mā vippalapī’’’ti? ‘‘Evaṃ kho tvaṃ, ayyaputta, vadesi – ‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’’nti. ‘‘Tathā hi pana maṃ ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti. Tāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘tampi aniccaṃ…pe… tampi pahāya gamanīya’’’nti. ‘‘Kiṃ pana tā, ayyaputta, ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā atthavasaṃ sampassamānā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’’’ti? ‘‘Tāsaṃ kho ārāmadevatānaṃ vanadevatānaṃ rukkhadevatānaṃ osadhitiṇavanappatīsu adhivatthānaṃ devatānaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho citto gahapati, sīlavā 2 kalyāṇadhammo. Sace paṇidahissati – anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti, ‘tassa kho ayaṃ ijjhissati, sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā dhammiko dhammikaṃ phalaṃ anupassatī’ti. Imaṃ kho tā ārāmadevatā vanadevatā rukkhadevatā osadhitiṇavanappatīsu adhivatthā devatā atthavasaṃ sampassamānā evamāhaṃsu – ‘paṇidhehi, gahapati, anāgatamaddhānaṃ rājā assaṃ cakkavattī’ti. Tāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘tampi aniccaṃ, tampi addhuvaṃ, tampi pahāya gamanīya’’’nti.
‘‘ತೇನ ಹಿ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಅಮ್ಹೇಪಿ ಓವದಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ತಸ್ಮಾ ಹಿ ವೋ ಏವಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮ – ‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ತಿ। ಧಮ್ಮೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮ – ‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕೋ ಅಕಾಲಿಕೋ ಏಹಿಪಸ್ಸಿಕೋ ಓಪನೇಯ್ಯಿಕೋ ಪಚ್ಚತ್ತಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ವಿಞ್ಞೂಹೀ’ತಿ। ಸಙ್ಘೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮ – ‘ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಉಜುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಞಾಯಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಸಾಮೀಚಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಯದಿದಂ ಚತ್ತಾರಿ ಪುರಿಸಯುಗಾನಿ ಅಟ್ಠ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಾ ಏಸ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ ಆಹುನೇಯ್ಯೋ ಪಾಹುನೇಯ್ಯೋ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯೋ ಅಞ್ಜಲಿಕರಣೀಯೋ ಅನುತ್ತರಂ ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸಾ’ತಿ। ಯಂ ಖೋ ಪನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕುಲೇ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ಅಪ್ಪಟಿವಿಭತ್ತಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಸೀಲವನ್ತೇಹಿ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೇಹೀತಿ ಏವಞ್ಹಿ ವೋ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಚಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚೇ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತೇ ಬುದ್ಧೇ ಚ ಧಮ್ಮೇ ಚ ಸಙ್ಘೇ ಚ ಚಾಗೇ ಚ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಕಾಲಮಕಾಸೀತಿ। ದಸಮಂ।
‘‘Tena hi, ayyaputta, amhepi ovadāhī’’ti. ‘‘Tasmā hi vo evaṃ sikkhitabbaṃ – buddhe aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Dhamme aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti. Saṅghe aveccappasādena samannāgatā bhavissāma – ‘suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ujuppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ñāyappaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, sāmīcippaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, yadidaṃ cattāri purisayugāni aṭṭha purisapuggalā esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’ti. Yaṃ kho pana kiñci kule deyyadhammaṃ sabbaṃ taṃ appaṭivibhattaṃ bhavissati sīlavantehi kalyāṇadhammehīti evañhi vo sikkhitabba’’nti. Atha kho citto gahapati mittāmacce ñātisālohite buddhe ca dhamme ca saṅghe ca cāge ca samādapetvā kālamakāsīti. Dasamaṃ.
ಚಿತ್ತಸಂಯುತ್ತಂ ಸಮತ್ತಂ।
Cittasaṃyuttaṃ samattaṃ.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಸಂಯೋಜನಂ ದ್ವೇ ಇಸಿದತ್ತಾ, ಮಹಕೋ ಕಾಮಭೂಪಿ ಚ।
Saṃyojanaṃ dve isidattā, mahako kāmabhūpi ca;
ಗೋದತ್ತೋ ಚ ನಿಗಣ್ಠೋ ಚ, ಅಚೇಲೇನ ಗಿಲಾನದಸ್ಸನನ್ತಿ॥
Godatto ca nigaṇṭho ca, acelena gilānadassananti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಗಿಲಾನದಸ್ಸನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Gilānadassanasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಗಿಲಾನದಸ್ಸನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Gilānadassanasuttavaṇṇanā
