| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៤. គិលានសុត្តំ
4. Gilānasuttaṃ
១០៥០. ឯកំ សមយំ ភគវា សក្កេសុ វិហរតិ កបិលវត្ថុស្មិំ និគ្រោធារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – ‘‘និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’’តិ។ អស្សោសិ ខោ មហានាមោ សក្កោ – ‘‘សម្ពហុលា កិរ ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – ‘និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’’’តិ ។ អថ ខោ មហានាមោ សក្កោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ មហានាមោ សក្កោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘សុតមេតំ, ភន្តេ – ‘សម្ពហុលា កិរ ភិក្ខូ ភគវតោ ចីវរកម្មំ ករោន្តិ – និដ្ឋិតចីវរោ ភគវា តេមាសច្ចយេន ចារិកំ បក្កមិស្សតី’តិ។ ន ខោ នេតំ 1, ភន្តេ, ភគវតោ សម្មុខា សុតំ សម្មុខា បដិគ្គហិតំ សប្បញ្ញេន ឧបាសកេន សប្បញ្ញោ ឧបាសកោ អាពាធិកោ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ ឱវទិតព្ពោ’’តិ។
1050. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’ti. Assosi kho mahānāmo sakko – ‘‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’’ti . Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutametaṃ, bhante – ‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’ti. Na kho netaṃ 2, bhante, bhagavato sammukhā sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ sappaññena upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno ovaditabbo’’ti.
‘‘សប្បញ្ញេន មហានាម, ឧបាសកេន សប្បញ្ញោ ឧបាសកោ អាពាធិកោ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ ចតូហិ អស្សាសនីយេហិ ធម្មេហិ អស្សាសេតព្ពោ – ‘អស្សាសតាយស្មា – អត្ថាយស្មតោ ពុទ្ធេ អវេច្ចប្បសាទោ ឥតិបិ សោ ភគវា…បេ.… សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាតិ ។ អស្សាសតាយស្មា – អត្ថាយស្មតោ ធម្មេ…បេ.… សង្ឃេ…បេ.… អរិយកន្តានិ សីលានិ អខណ្ឌានិ…បេ.… សមាធិសំវត្តនិកានី’’’តិ។
‘‘Sappaññena mahānāma, upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno catūhi assāsanīyehi dhammehi assāsetabbo – ‘assāsatāyasmā – atthāyasmato buddhe aveccappasādo itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti . Assāsatāyasmā – atthāyasmato dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantāni sīlāni akhaṇḍāni…pe… samādhisaṃvattanikānī’’’ti.
‘‘សប្បញ្ញេន , មហានាម, ឧបាសកេន សប្បញ្ញោ ឧបាសកោ អាពាធិកោ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ ឥមេហិ ចតូហិ អស្សាសនីយេហិ ធម្មេហិ អស្សាសេត្វា ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘អត្ថាយស្មតោ មាតាបិតូសុ អបេក្ខា’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘អត្ថិ មេ មាតាបិតូសុ អបេក្ខា’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘អាយស្មា ខោ មារិសោ មរណធម្មោ។ សចេ បាយស្មា មាតាបិតូសុ អបេក្ខំ ករិស្សតិ, មរិស្សតេវ; នោ ចេ បាយស្មា មាតាបិតូសុ អបេក្ខំ ករិស្សតិ, មរិស្សតេវ។ សាធាយស្មា, យា តេ មាតាបិតូសុ អបេក្ខា តំ បជហា’’’តិ។
‘‘Sappaññena , mahānāma, upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno imehi catūhi assāsanīyehi dhammehi assāsetvā evamassa vacanīyo – ‘atthāyasmato mātāpitūsu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me mātāpitūsu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘āyasmā kho māriso maraṇadhammo. Sace pāyasmā mātāpitūsu apekkhaṃ karissati, marissateva; no ce pāyasmā mātāpitūsu apekkhaṃ karissati, marissateva. Sādhāyasmā, yā te mātāpitūsu apekkhā taṃ pajahā’’’ti.
‘‘សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘យា មេ មាតាបិតូសុ អបេក្ខា សា បហីនា’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘អត្ថិ បនាយស្មតោ បុត្តទារេសុ អបេក្ខា’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘អត្ថិ មេ បុត្តទារេសុ អបេក្ខា’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘អាយស្មា ខោ មារិសោ មរណធម្មោ។ សចេ បាយស្មា បុត្តទារេសុ អបេក្ខំ ករិស្សតិ, មរិស្សតេវ; នោ ចេ បាយស្មា បុត្តទារេសុ អបេក្ខំ ករិស្សតិ, មរិស្សតេវ។ សាធាយស្មា, យា តេ បុត្តទារេសុ អបេក្ខា តំ បជហា’’’តិ។
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘yā me mātāpitūsu apekkhā sā pahīnā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘atthi panāyasmato puttadāresu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me puttadāresu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘āyasmā kho māriso maraṇadhammo. Sace pāyasmā puttadāresu apekkhaṃ karissati, marissateva; no ce pāyasmā puttadāresu apekkhaṃ karissati, marissateva. Sādhāyasmā, yā te puttadāresu apekkhā taṃ pajahā’’’ti.
‘‘សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘យា មេ បុត្តទារេសុ អបេក្ខា សា បហីនា’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘អត្ថិ បនាយស្មតោ មានុសកេសុ បញ្ចសុ កាមគុណេសុ អបេក្ខា’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘អត្ថិ មេ មានុសកេសុ បញ្ចសុ កាមគុណេសុ អបេក្ខា’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘មានុសកេហិ ខោ, អាវុសោ, កាមេហិ ទិព្ពា កាមា អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ច។ សាធាយស្មា, មានុសកេហិ កាមេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋាបេត្វា ចាតុមហារាជិកេសុ 3 ទេវេសុ ចិត្តំ អធិមោចេហី’’’តិ។
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘yā me puttadāresu apekkhā sā pahīnā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘atthi panāyasmato mānusakesu pañcasu kāmaguṇesu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me mānusakesu pañcasu kāmaguṇesu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘mānusakehi kho, āvuso, kāmehi dibbā kāmā abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Sādhāyasmā, mānusakehi kāmehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā cātumahārājikesu 4 devesu cittaṃ adhimocehī’’’ti.
‘‘សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘មានុសកេហិ មេ កាមេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋិតំ, ចាតុមហារាជិកេសុ ទេវេសុ ចិត្តំ អធិមោចិត’ន្តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘ចាតុមហារាជិកេហិ ខោ, អាវុសោ , ទេវេហិ តាវតិំសា ទេវា អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ច។ សាធាយស្មា, ចាតុមហារាជិកេហិ ទេវេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋាបេត្វា តាវតិំសេសុ ទេវេសុ ចិត្តំ អធិមោចេហី’’’តិ។
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘mānusakehi me kāmehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, cātumahārājikesu devesu cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘cātumahārājikehi kho, āvuso , devehi tāvatiṃsā devā abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Sādhāyasmā, cātumahārājikehi devehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā tāvatiṃsesu devesu cittaṃ adhimocehī’’’ti.
‘‘សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘ចាតុមហារាជិកេហិ មេ ទេវេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋិតំ, តាវតិំសេសុ ទេវេសុ ចិត្តំ អធិមោចិត’ន្តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘តាវតិំសេហិ ខោ, អាវុសោ, ទេវេហិ យាមា ទេវា…បេ.… តុសិតា ទេវា…បេ.… និម្មានរតី ទេវា…បេ.… បរនិម្មិតវសវត្តី ទេវា…បេ.… បរនិម្មិតវសវត្តីហិ ខោ, អាវុសោ, ទេវេហិ ព្រហ្មលោកោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ សាធាយស្មា, បរនិម្មិតវសវត្តីហិ ទេវេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋាបេត្វា ព្រហ្មលោកេ ចិត្តំ អធិមោចេហី’តិ។ សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘បរនិម្មិតវសវត្តីហិ មេ ទេវេហិ ចិត្តំ វុដ្ឋិតំ, ព្រហ្មលោកេ ចិត្តំ អធិមោចិត’ន្តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘ព្រហ្មលោកោបិ ខោ, អាវុសោ, អនិច្ចោ អទ្ធុវោ សក្កាយបរិយាបន្នោ។ សាធាយស្មា, ព្រហ្មលោកា ចិត្តំ វុដ្ឋាបេត្វា សក្កាយនិរោធេ ចិត្តំ ឧបសំហរាហី’’’តិ។
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘cātumahārājikehi me devehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, tāvatiṃsesu devesu cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘tāvatiṃsehi kho, āvuso, devehi yāmā devā…pe… tusitā devā…pe… nimmānaratī devā…pe… paranimmitavasavattī devā…pe… paranimmitavasavattīhi kho, āvuso, devehi brahmaloko abhikkantataro ca paṇītataro ca. Sādhāyasmā, paranimmitavasavattīhi devehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā brahmaloke cittaṃ adhimocehī’ti. So ce evaṃ vadeyya – ‘paranimmitavasavattīhi me devehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, brahmaloke cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘brahmalokopi kho, āvuso, anicco addhuvo sakkāyapariyāpanno. Sādhāyasmā, brahmalokā cittaṃ vuṭṭhāpetvā sakkāyanirodhe cittaṃ upasaṃharāhī’’’ti.
‘‘សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘ព្រហ្មលោកា មេ ចិត្តំ វុដ្ឋិតំ, សក្កាយនិរោធេ ចិត្តំ ឧបសំហរាមី’តិ; ឯវំ វិមុត្តចិត្តស្ស ខោ, មហានាម, ឧបាសកស្ស អាសវា 5 វិមុត្តចិត្តេន ភិក្ខុនា ន កិញ្ចិ នានាករណំ វទាមិ, យទិទំ – វិមុត្តិយា វិមុត្ត’’ន្តិ។ ចតុត្ថំ។
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘brahmalokā me cittaṃ vuṭṭhitaṃ, sakkāyanirodhe cittaṃ upasaṃharāmī’ti; evaṃ vimuttacittassa kho, mahānāma, upāsakassa āsavā 6 vimuttacittena bhikkhunā na kiñci nānākaraṇaṃ vadāmi, yadidaṃ – vimuttiyā vimutta’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. គិលានសុត្តវណ្ណនា • 4. Gilānasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. គិលានសុត្តវណ្ណនា • 4. Gilānasuttavaṇṇanā
