| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೪. ಗಿಲಾನಸುತ್ತಂ
4. Gilānasuttaṃ
೧೦೫೦. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ – ‘‘ನಿಟ್ಠಿತಚೀವರೋ ಭಗವಾ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ – ‘‘ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಕಿರ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ – ‘ನಿಟ್ಠಿತಚೀವರೋ ಭಗವಾ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’’’ತಿ । ಅಥ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸುತಮೇತಂ, ಭನ್ತೇ – ‘ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಕಿರ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ – ನಿಟ್ಠಿತಚೀವರೋ ಭಗವಾ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ನೇತಂ 1, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖಾ ಸುತಂ ಸಮ್ಮುಖಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಸಪ್ಪಞ್ಞೇನ ಉಪಾಸಕೇನ ಸಪ್ಪಞ್ಞೋ ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ ಓವದಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
1050. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’ti. Assosi kho mahānāmo sakko – ‘‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’’ti . Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutametaṃ, bhante – ‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’ti. Na kho netaṃ 2, bhante, bhagavato sammukhā sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ sappaññena upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno ovaditabbo’’ti.
‘‘ಸಪ್ಪಞ್ಞೇನ ಮಹಾನಾಮ, ಉಪಾಸಕೇನ ಸಪ್ಪಞ್ಞೋ ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ ಚತೂಹಿ ಅಸ್ಸಾಸನೀಯೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಅಸ್ಸಾಸೇತಬ್ಬೋ – ‘ಅಸ್ಸಾಸತಾಯಸ್ಮಾ – ಅತ್ಥಾಯಸ್ಮತೋ ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೋ ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ । ಅಸ್ಸಾಸತಾಯಸ್ಮಾ – ಅತ್ಥಾಯಸ್ಮತೋ ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ಅರಿಯಕನ್ತಾನಿ ಸೀಲಾನಿ ಅಖಣ್ಡಾನಿ…ಪೇ॰… ಸಮಾಧಿಸಂವತ್ತನಿಕಾನೀ’’’ತಿ।
‘‘Sappaññena mahānāma, upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno catūhi assāsanīyehi dhammehi assāsetabbo – ‘assāsatāyasmā – atthāyasmato buddhe aveccappasādo itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti . Assāsatāyasmā – atthāyasmato dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantāni sīlāni akhaṇḍāni…pe… samādhisaṃvattanikānī’’’ti.
‘‘ಸಪ್ಪಞ್ಞೇನ , ಮಹಾನಾಮ, ಉಪಾಸಕೇನ ಸಪ್ಪಞ್ಞೋ ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಅಸ್ಸಾಸನೀಯೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಅಸ್ಸಾಸೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅತ್ಥಾಯಸ್ಮತೋ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ? ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಅತ್ಥಿ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಆಯಸ್ಮಾ ಖೋ ಮಾರಿಸೋ ಮರಣಧಮ್ಮೋ। ಸಚೇ ಪಾಯಸ್ಮಾ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮರಿಸ್ಸತೇವ; ನೋ ಚೇ ಪಾಯಸ್ಮಾ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮರಿಸ್ಸತೇವ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಯಾ ತೇ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ ತಂ ಪಜಹಾ’’’ತಿ।
‘‘Sappaññena , mahānāma, upāsakena sappañño upāsako ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno imehi catūhi assāsanīyehi dhammehi assāsetvā evamassa vacanīyo – ‘atthāyasmato mātāpitūsu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me mātāpitūsu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘āyasmā kho māriso maraṇadhammo. Sace pāyasmā mātāpitūsu apekkhaṃ karissati, marissateva; no ce pāyasmā mātāpitūsu apekkhaṃ karissati, marissateva. Sādhāyasmā, yā te mātāpitūsu apekkhā taṃ pajahā’’’ti.
‘‘ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಯಾ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ ಸಾ ಪಹೀನಾ’ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅತ್ಥಿ ಪನಾಯಸ್ಮತೋ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ? ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಅತ್ಥಿ ಮೇ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಆಯಸ್ಮಾ ಖೋ ಮಾರಿಸೋ ಮರಣಧಮ್ಮೋ। ಸಚೇ ಪಾಯಸ್ಮಾ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮರಿಸ್ಸತೇವ; ನೋ ಚೇ ಪಾಯಸ್ಮಾ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮರಿಸ್ಸತೇವ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಯಾ ತೇ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ ತಂ ಪಜಹಾ’’’ತಿ।
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘yā me mātāpitūsu apekkhā sā pahīnā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘atthi panāyasmato puttadāresu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me puttadāresu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘āyasmā kho māriso maraṇadhammo. Sace pāyasmā puttadāresu apekkhaṃ karissati, marissateva; no ce pāyasmā puttadāresu apekkhaṃ karissati, marissateva. Sādhāyasmā, yā te puttadāresu apekkhā taṃ pajahā’’’ti.
‘‘ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಯಾ ಮೇ ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ ಸಾ ಪಹೀನಾ’ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅತ್ಥಿ ಪನಾಯಸ್ಮತೋ ಮಾನುಸಕೇಸು ಪಞ್ಚಸು ಕಾಮಗುಣೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ? ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಅತ್ಥಿ ಮೇ ಮಾನುಸಕೇಸು ಪಞ್ಚಸು ಕಾಮಗುಣೇಸು ಅಪೇಕ್ಖಾ’ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಮಾನುಸಕೇಹಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಕಾಮೇಹಿ ದಿಬ್ಬಾ ಕಾಮಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ ಚ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಮಾನುಸಕೇಹಿ ಕಾಮೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕೇಸು 3 ದೇವೇಸು ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚೇಹೀ’’’ತಿ।
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘yā me puttadāresu apekkhā sā pahīnā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘atthi panāyasmato mānusakesu pañcasu kāmaguṇesu apekkhā’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘atthi me mānusakesu pañcasu kāmaguṇesu apekkhā’ti, so evamassa vacanīyo – ‘mānusakehi kho, āvuso, kāmehi dibbā kāmā abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Sādhāyasmā, mānusakehi kāmehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā cātumahārājikesu 4 devesu cittaṃ adhimocehī’’’ti.
‘‘ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಮಾನುಸಕೇಹಿ ಮೇ ಕಾಮೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ, ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕೇಸು ದೇವೇಸು ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚಿತ’ನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕೇಹಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ , ದೇವೇಹಿ ತಾವತಿಂಸಾ ದೇವಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ ಚ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕೇಹಿ ದೇವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸೇಸು ದೇವೇಸು ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚೇಹೀ’’’ತಿ।
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘mānusakehi me kāmehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, cātumahārājikesu devesu cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘cātumahārājikehi kho, āvuso , devehi tāvatiṃsā devā abhikkantatarā ca paṇītatarā ca. Sādhāyasmā, cātumahārājikehi devehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā tāvatiṃsesu devesu cittaṃ adhimocehī’’’ti.
‘‘ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕೇಹಿ ಮೇ ದೇವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ, ತಾವತಿಂಸೇಸು ದೇವೇಸು ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚಿತ’ನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ತಾವತಿಂಸೇಹಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ದೇವೇಹಿ ಯಾಮಾ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ತುಸಿತಾ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ನಿಮ್ಮಾನರತೀ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀಹಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ದೇವೇಹಿ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀಹಿ ದೇವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚೇಹೀ’ತಿ। ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀಹಿ ಮೇ ದೇವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ, ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಚಿತ್ತಂ ಅಧಿಮೋಚಿತ’ನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೋಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅನಿಚ್ಚೋ ಅದ್ಧುವೋ ಸಕ್ಕಾಯಪರಿಯಾಪನ್ನೋ। ಸಾಧಾಯಸ್ಮಾ, ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಾಯನಿರೋಧೇ ಚಿತ್ತಂ ಉಪಸಂಹರಾಹೀ’’’ತಿ।
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘cātumahārājikehi me devehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, tāvatiṃsesu devesu cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘tāvatiṃsehi kho, āvuso, devehi yāmā devā…pe… tusitā devā…pe… nimmānaratī devā…pe… paranimmitavasavattī devā…pe… paranimmitavasavattīhi kho, āvuso, devehi brahmaloko abhikkantataro ca paṇītataro ca. Sādhāyasmā, paranimmitavasavattīhi devehi cittaṃ vuṭṭhāpetvā brahmaloke cittaṃ adhimocehī’ti. So ce evaṃ vadeyya – ‘paranimmitavasavattīhi me devehi cittaṃ vuṭṭhitaṃ, brahmaloke cittaṃ adhimocita’nti, so evamassa vacanīyo – ‘brahmalokopi kho, āvuso, anicco addhuvo sakkāyapariyāpanno. Sādhāyasmā, brahmalokā cittaṃ vuṭṭhāpetvā sakkāyanirodhe cittaṃ upasaṃharāhī’’’ti.
‘‘ಸೋ ಚೇ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಮೇ ಚಿತ್ತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ, ಸಕ್ಕಾಯನಿರೋಧೇ ಚಿತ್ತಂ ಉಪಸಂಹರಾಮೀ’ತಿ; ಏವಂ ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತಸ್ಸ ಖೋ, ಮಹಾನಾಮ, ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ಆಸವಾ 5 ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ನಾನಾಕರಣಂ ವದಾಮಿ, ಯದಿದಂ – ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ವಿಮುತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
‘‘So ce evaṃ vadeyya – ‘brahmalokā me cittaṃ vuṭṭhitaṃ, sakkāyanirodhe cittaṃ upasaṃharāmī’ti; evaṃ vimuttacittassa kho, mahānāma, upāsakassa āsavā 6 vimuttacittena bhikkhunā na kiñci nānākaraṇaṃ vadāmi, yadidaṃ – vimuttiyā vimutta’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಗಿಲಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Gilānasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಗಿಲಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Gilānasuttavaṇṇanā
