| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
9. ගිලානසුත්‌තං
9. Gilānasuttaṃ
375. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති වෙළුවගාමකෙ 1. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘එථ තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, සමන්‌තා වෙසාලියා යථාමිත්‌තං යථාසන්‌දිට්‌ඨං යථාසම්‌භත්‌තං වස්‌සං උපෙථ. ඉධෙවාහං වෙළුවගාමකෙ වස්‌සං උපගච්‌ඡාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා සමන්‌තා වෙසාලියා යථාමිත්‌තං යථාසන්‌දිට්‌ඨං යථාසම්‌භත්‌තං වස්‌සං උපගච්‌ඡුං. භගවා පන තත්‌ථෙව වෙළුවගාමකෙ වස්‌සං උපගච්‌ඡි 2.
375. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati veḷuvagāmake 3. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘etha tumhe, bhikkhave, samantā vesāliyā yathāmittaṃ yathāsandiṭṭhaṃ yathāsambhattaṃ vassaṃ upetha. Idhevāhaṃ veḷuvagāmake vassaṃ upagacchāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā samantā vesāliyā yathāmittaṃ yathāsandiṭṭhaṃ yathāsambhattaṃ vassaṃ upagacchuṃ. Bhagavā pana tattheva veḷuvagāmake vassaṃ upagacchi 4.
අථ ඛො භගවතො වස්‌සූපගතස්‌ස ඛරො ආබාධො උප්‌පජ්‌ජි, බාළ්‌හා වෙදනා වත්‌තන්‌ති මාරණන්‌තිකා. තත්‍ර සුදං භගවා සතො සම්‌පජානො අධිවාසෙසි අවිහඤ්‌ඤමානො. අථ ඛො භගවතො එතදහොසි – ‘‘න ඛො මෙ තං පතිරූපං, යොහං අනාමන්‌තෙත්‌වා උපට්‌ඨාකෙ අනපලොකෙත්‌වා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං පරිනිබ්‌බායෙය්‍යං. යංනූනාහං ඉමං ආබාධං වීරියෙන පටිපණාමෙත්‌වා ජීවිතසඞ්‌ඛාරං අධිට්‌ඨාය විහරෙය්‍ය’’න්‌ති. අථ ඛො භගවා තං ආබාධං වීරියෙන පටිපණාමෙත්‌වා ජීවිතසඞ්‌ඛාරං අධිට්‌ඨාය විහාසි. (අථ ඛො භගවතො සො ආබාධො පටිප්‌පස්‌සම්‌භි) 5.
Atha kho bhagavato vassūpagatassa kharo ābādho uppajji, bāḷhā vedanā vattanti māraṇantikā. Tatra sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāsesi avihaññamāno. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘na kho me taṃ patirūpaṃ, yohaṃ anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ parinibbāyeyyaṃ. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ ābādhaṃ vīriyena paṭipaṇāmetvā jīvitasaṅkhāraṃ adhiṭṭhāya vihareyya’’nti. Atha kho bhagavā taṃ ābādhaṃ vīriyena paṭipaṇāmetvā jīvitasaṅkhāraṃ adhiṭṭhāya vihāsi. (Atha kho bhagavato so ābādho paṭippassambhi) 6.
අථ ඛො භගවා ගිලානා වුට්‌ඨිතො 7 අචිරවුට්‌ඨිතො ගෙලඤ්‌ඤා විහාරා නික්‌ඛමිත්‌වා විහාරපච්‌ඡායායං 8 පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘දිට්‌ඨො මෙ, භන්‌තෙ, භගවතො ඵාසු; දිට්‌ඨං, භන්‌තෙ, භගවතො ඛමනීයං; දිට්‌ඨං, භන්‌තෙ, භගවතො යාපනීයං. අපි ච මෙ, භන්‌තෙ, මධුරකජාතො විය කායො, දිසාපි මෙ න පක්‌ඛායන්‌ති, ධම්‌මාපි මං නප්‌පටිභන්‌ති භගවතො ගෙලඤ්‌ඤෙන. අපි ච මෙ, භන්‌තෙ, අහොසි කාචිදෙව අස්‌සාසමත්‌තා – ‘න තාව භගවා පරිනිබ්‌බායිස්‌සති, න යාව භගවා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං ආරබ්‌භ කිඤ්‌චිදෙව උදාහරතී’’’ති.
Atha kho bhagavā gilānā vuṭṭhito 9 aciravuṭṭhito gelaññā vihārā nikkhamitvā vihārapacchāyāyaṃ 10 paññatte āsane nisīdi. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘diṭṭho me, bhante, bhagavato phāsu; diṭṭhaṃ, bhante, bhagavato khamanīyaṃ; diṭṭhaṃ, bhante, bhagavato yāpanīyaṃ. Api ca me, bhante, madhurakajāto viya kāyo, disāpi me na pakkhāyanti, dhammāpi maṃ nappaṭibhanti bhagavato gelaññena. Api ca me, bhante, ahosi kācideva assāsamattā – ‘na tāva bhagavā parinibbāyissati, na yāva bhagavā bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāharatī’’’ti.
‘‘කිං පන දානි, ආනන්‌ද, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො මයි පච්‌චාසීසති 11? දෙසිතො, ආනන්‌ද, මයා ධම්‌මො අනන්‌තරං අබාහිරං කරිත්‌වා. නත්‌ථානන්‌ද, තථාගතස්‌ස ධම්‌මෙසු ආචරියමුට්‌ඨි. යස්‌ස නූන, ආනන්‌ද, එවමස්‌ස – ‘අහං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං පරිහරිස්‌සාමී’ති වා, ‘මමුද්‌දෙසිකො භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො’ති වා, සො නූන, ආනන්‌ද, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං ආරබ්‌භ කිඤ්‌චිදෙව උදාහරෙය්‍ය. තථාගතස්‌ස ඛො, ආනන්‌ද, න එවං හොති – ‘අහං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං පරිහරිස්‌සාමී’ති වා , ‘මමුද්‌දෙසිකො භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො’ති වා. ස කිං 12, ආනන්‌ද, තථාගතො භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං ආරබ්‌භ කිඤ්‌චිදෙව උදාහරිස්‌සති! එතරහි ඛො පනාහං, ආනන්‌ද, ජිණ්‌ණො වුද්‌ධො මහල්‌ලකො අද්‌ධගතො වයොඅනුප්‌පත්‌තො. ආසීතිකො මෙ වයො වත්‌තති. සෙය්‍යථාපි, ආනන්‌ද, ජජ්‌ජරසකටං 13 වෙළමිස්‌සකෙන 14 යාපෙති; එවමෙව ඛො, ආනන්‌ද, වෙධමිස්‌සකෙන මඤ්‌ඤෙ තථාගතස්‌ස කායො යාපෙති.
‘‘Kiṃ pana dāni, ānanda, bhikkhusaṅgho mayi paccāsīsati 15? Desito, ānanda, mayā dhammo anantaraṃ abāhiraṃ karitvā. Natthānanda, tathāgatassa dhammesu ācariyamuṭṭhi. Yassa nūna, ānanda, evamassa – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti vā, ‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’ti vā, so nūna, ānanda, bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāhareyya. Tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti vā , ‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’ti vā. Sa kiṃ 16, ānanda, tathāgato bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāharissati! Etarahi kho panāhaṃ, ānanda, jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto. Āsītiko me vayo vattati. Seyyathāpi, ānanda, jajjarasakaṭaṃ 17 veḷamissakena 18 yāpeti; evameva kho, ānanda, vedhamissakena maññe tathāgatassa kāyo yāpeti.
‘‘කථඤ්‌චානන්‌ද, භික්‌ඛු අත්‌තදීපො විහරති අත්‌තසරණො අනඤ්‌ඤසරණො, ධම්‌මදීපො ධම්‌මසරණො අනඤ්‌ඤසරණො? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා, විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං; වෙදනාසු…පෙ.… චිත්‌තෙ…පෙ.… ධම්‌මෙසු ධම්‌මානුපස්‌සී විහරති ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා, විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං. එවං ඛො, ආනන්‌ද, භික්‌ඛු අත්‌තදීපො විහරති අත්‌තසරණො අනඤ්‌ඤසරණො, ධම්‌මදීපො ධම්‌මසරණො අනඤ්‌ඤසරණො. යෙ හි කෙචි, ආනන්‌ද, එතරහි වා මමච්‌චයෙ වා අත්‌තදීපා විහරිස්‌සන්‌ති අත්‌තසරණා අනඤ්‌ඤසරණා, ධම්‌මදීපා ධම්‌මසරණා අනඤ්‌ඤසරණා ; තමතග්‌ගෙ මෙතෙ, ආනන්‌ද, භික්‌ඛූ භවිස්‌සන්‌ති යෙ කෙචි සික්‌ඛාකාමා’’ති. නවමං.
‘‘Kathañcānanda, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idhānanda, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho, ānanda, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo. Ye hi keci, ānanda, etarahi vā mamaccaye vā attadīpā viharissanti attasaraṇā anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā anaññasaraṇā ; tamatagge mete, ānanda, bhikkhū bhavissanti ye keci sikkhākāmā’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 9. ගිලානසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Gilānasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 9. ගිලානසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Gilānasuttavaṇṇanā
