| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੯. ਗਿਲਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
9. Gilānasuttaṃ
੩੭੫. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ વੇਸਾਲਿਯਂ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਗਾਮਕੇ 1। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਨ੍ਤਾ વੇਸਾਲਿਯਾ ਯਥਾਮਿਤ੍ਤਂ ਯਥਾਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾਸਮ੍ਭਤ੍ਤਂ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਥ। ਇਧੇવਾਹਂ વੇਲ਼ੁવਗਾਮਕੇ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਸਮਨ੍ਤਾ વੇਸਾਲਿਯਾ ਯਥਾਮਿਤ੍ਤਂ ਯਥਾਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾਸਮ੍ਭਤ੍ਤਂ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛੁਂ। ਭਗવਾ ਪਨ ਤਤ੍ਥੇવ વੇਲ਼ੁવਗਾਮਕੇ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਿ 2।
375. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati veḷuvagāmake 3. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘etha tumhe, bhikkhave, samantā vesāliyā yathāmittaṃ yathāsandiṭṭhaṃ yathāsambhattaṃ vassaṃ upetha. Idhevāhaṃ veḷuvagāmake vassaṃ upagacchāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā samantā vesāliyā yathāmittaṃ yathāsandiṭṭhaṃ yathāsambhattaṃ vassaṃ upagacchuṃ. Bhagavā pana tattheva veḷuvagāmake vassaṃ upagacchi 4.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ વਸ੍ਸੂਪਗਤਸ੍ਸ ਖਰੋ ਆਬਾਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਬਾਲ਼੍ਹਾ વੇਦਨਾ વਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਾਰਣਨ੍ਤਿਕਾ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਭਗવਾ ਸਤੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਅવਿਹਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਨ ਖੋ ਮੇ ਤਂ ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯੋਹਂ ਅਨਾਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਅਨਪਲੋਕੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯਂ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਂ ਆਬਾਧਂ વੀਰਿਯੇਨ ਪਟਿਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਜੀવਿਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਂ ਆਬਾਧਂ વੀਰਿਯੇਨ ਪਟਿਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਜੀવਿਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ વਿਹਾਸਿ। (ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਸੋ ਆਬਾਧੋ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿ) 5।
Atha kho bhagavato vassūpagatassa kharo ābādho uppajji, bāḷhā vedanā vattanti māraṇantikā. Tatra sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāsesi avihaññamāno. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘na kho me taṃ patirūpaṃ, yohaṃ anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ parinibbāyeyyaṃ. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ ābādhaṃ vīriyena paṭipaṇāmetvā jīvitasaṅkhāraṃ adhiṭṭhāya vihareyya’’nti. Atha kho bhagavā taṃ ābādhaṃ vīriyena paṭipaṇāmetvā jīvitasaṅkhāraṃ adhiṭṭhāya vihāsi. (Atha kho bhagavato so ābādho paṭippassambhi) 6.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਗਿਲਾਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ 7 ਅਚਿਰવੁਟ੍ਠਿਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞਾ વਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ વਿਹਾਰਪਚ੍ਛਾਯਾਯਂ 8 ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਫਾਸੁ; ਦਿਟ੍ਠਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਖਮਨੀਯਂ; ਦਿਟ੍ਠਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਅਪਿ ਚ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਧੁਰਕਜਾਤੋ વਿਯ ਕਾਯੋ, ਦਿਸਾਪਿ ਮੇ ਨ ਪਕ੍ਖਾਯਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਾਪਿ ਮਂ ਨਪ੍ਪਟਿਭਨ੍ਤਿ ਭਗવਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞੇਨ। ਅਪਿ ਚ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹੋਸਿ ਕਾਚਿਦੇવ ਅਸ੍ਸਾਸਮਤ੍ਤਾ – ‘ਨ ਤਾવ ਭਗવਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਯਾવ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਉਦਾਹਰਤੀ’’’ਤਿ।
Atha kho bhagavā gilānā vuṭṭhito 9 aciravuṭṭhito gelaññā vihārā nikkhamitvā vihārapacchāyāyaṃ 10 paññatte āsane nisīdi. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘diṭṭho me, bhante, bhagavato phāsu; diṭṭhaṃ, bhante, bhagavato khamanīyaṃ; diṭṭhaṃ, bhante, bhagavato yāpanīyaṃ. Api ca me, bhante, madhurakajāto viya kāyo, disāpi me na pakkhāyanti, dhammāpi maṃ nappaṭibhanti bhagavato gelaññena. Api ca me, bhante, ahosi kācideva assāsamattā – ‘na tāva bhagavā parinibbāyissati, na yāva bhagavā bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāharatī’’’ti.
‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਦਾਨਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਮਯਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ 11? ਦੇਸਿਤੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਯਾ ਧਮ੍ਮੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਅਬਾਹਿਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ। ਨਤ੍ਥਾਨਨ੍ਦ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਆਚਰਿਯਮੁਟ੍ਠਿ। ਯਸ੍ਸ ਨੂਨ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ વਾ, ‘ਮਮੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ’ਤਿ વਾ, ਸੋ ਨੂਨ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਉਦਾਹਰੇਯ੍ਯ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ વਾ , ‘ਮਮੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ’ਤਿ વਾ। ਸ ਕਿਂ 12, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਥਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਉਦਾਹਰਿਸ੍ਸਤਿ! ਏਤਰਹਿ ਖੋ ਪਨਾਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਜਿਣ੍ਣੋ વੁਦ੍ਧੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਆਸੀਤਿਕੋ ਮੇ વਯੋ વਤ੍ਤਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਜਜ੍ਜਰਸਕਟਂ 13 વੇਲ਼ਮਿਸ੍ਸਕੇਨ 14 ਯਾਪੇਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, વੇਧਮਿਸ੍ਸਕੇਨ ਮਞ੍ਞੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਯਾਪੇਤਿ।
‘‘Kiṃ pana dāni, ānanda, bhikkhusaṅgho mayi paccāsīsati 15? Desito, ānanda, mayā dhammo anantaraṃ abāhiraṃ karitvā. Natthānanda, tathāgatassa dhammesu ācariyamuṭṭhi. Yassa nūna, ānanda, evamassa – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti vā, ‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’ti vā, so nūna, ānanda, bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāhareyya. Tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti vā , ‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’ti vā. Sa kiṃ 16, ānanda, tathāgato bhikkhusaṅghaṃ ārabbha kiñcideva udāharissati! Etarahi kho panāhaṃ, ānanda, jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto. Āsītiko me vayo vattati. Seyyathāpi, ānanda, jajjarasakaṭaṃ 17 veḷamissakena 18 yāpeti; evameva kho, ānanda, vedhamissakena maññe tathāgatassa kāyo yāpeti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਤਦੀਪੋ વਿਹਰਤਿ ਅਤ੍ਤਸਰਣੋ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣੋ, ਧਮ੍ਮਦੀਪੋ ਧਮ੍ਮਸਰਣੋ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣੋ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ, વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ; વੇਦਨਾਸੁ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ, વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਤਦੀਪੋ વਿਹਰਤਿ ਅਤ੍ਤਸਰਣੋ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣੋ, ਧਮ੍ਮਦੀਪੋ ਧਮ੍ਮਸਰਣੋ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣੋ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ વਾ ਮਮਚ੍ਚਯੇ વਾ ਅਤ੍ਤਦੀਪਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਸਰਣਾ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣਾ, ਧਮ੍ਮਦੀਪਾ ਧਮ੍ਮਸਰਣਾ ਅਨਞ੍ਞਸਰਣਾ ; ਤਮਤਗ੍ਗੇ ਮੇਤੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਾ’’ਤਿ। ਨવਮਂ।
‘‘Kathañcānanda, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idhānanda, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho, ānanda, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo. Ye hi keci, ānanda, etarahi vā mamaccaye vā attadīpā viharissanti attasaraṇā anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā anaññasaraṇā ; tamatagge mete, ānanda, bhikkhū bhavissanti ye keci sikkhākāmā’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. ਗਿਲਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Gilānasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੯. ਗਿਲਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Gilānasuttavaṇṇanā
