| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៩. គិលានសុត្តវណ្ណនា
9. Gilānasuttavaṇṇanā
៣៧៥. បាទគាមោតិ នគរស្ស បទសទិសោ មហន្តគាមោ។ តេនេវាហ ‘‘វេសាលិយំ វិហរតិ វេឡុវគាមកេ’’តិ។ អហិតនិសេធន-ហិតនិយោជន-ព្យសនបរិច្ចជន-លក្ខណោ មិត្តភាវោ យេសុ អត្ថិ, តេ មិត្តា។ យេ បន ទិដ្ឋមត្តសហាយា, តេ សន្ទិដ្ឋា។ យេ សវិសេសំ ភត្តិមន្តោ, តេ សម្ភត្តាតិ ទស្សេន្តោ ‘‘មិត្តាតិ មិត្តាវា’’តិអាទិមាហ។ អស្សាតិ ភគវតោ។ បញ្ចមិយំ អដ្ឋមិយំ ចាតុទ្ទសិយំ បញ្ចទសិយន្តិ ឯកេកស្មិំ បក្ខេ ចត្តារោ វារេ កត្វា មាសស្ស អដ្ឋវារេ។
375.Pādagāmoti nagarassa padasadiso mahantagāmo. Tenevāha ‘‘vesāliyaṃ viharati veḷuvagāmake’’ti. Ahitanisedhana-hitaniyojana-byasanapariccajana-lakkhaṇo mittabhāvo yesu atthi, te mittā. Ye pana diṭṭhamattasahāyā, te sandiṭṭhā. Ye savisesaṃ bhattimanto, te sambhattāti dassento ‘‘mittāti mittāvā’’tiādimāha. Assāti bhagavato. Pañcamiyaṃ aṭṭhamiyaṃ cātuddasiyaṃ pañcadasiyanti ekekasmiṃ pakkhe cattāro vāre katvā māsassa aṭṭhavāre.
វេទនានំ ពលវភាវេន ខរោ ផរុសោ កក្ខឡោ។ អាពាធោតិ បុព្ពកម្មហេតុតាយ កម្មសមុដ្ឋានោ អាពាធោ សង្ខារទុក្ខតាសង្ខាតោ សព្ពកាលិកត្តា សរីរស្ស សភាគរោគោ នាម។ នាយមីទិសោ អាពាធោ, អយំ បន ពហលតរព្យាធិតាយ ‘‘វិសភាគរោគោ’’តិ វុត្តោ។ អន្ត-សទ្ទោ សមីបបវត្តោតិ អាហ – ‘‘មរណន្តំ មរណសន្តិក’’ន្តិ។ វេទនា…បេ.… អករោន្តោ ឧក្កំសគតភាវិតកាយាទិតាយ។ អបីឡិយមានោតិ អបីឡិយមានោ វិយ។ ឱវាទមេវ ភិក្ខុសង្ឃស្ស អបលោកនន្តិ អាហ – ‘‘ឱវាទានុសាសនិំ អទត្វាតិ វុត្តំ ហោតី’’តិ។ បុព្ពភាគវីរិយំ នាម ផលសមាបត្តិយា បរិកម្មភូតវិបស្សនាវីរិយំ។ ជីវិតម្បិ ជីវិតសង្ខារោ បតិតុំ អទត្វា អត្តភាវស្ស អភិសង្ខរណតោ។
Vedanānaṃ balavabhāvena kharo pharuso kakkhaḷo. Ābādhoti pubbakammahetutāya kammasamuṭṭhāno ābādho saṅkhāradukkhatāsaṅkhāto sabbakālikattā sarīrassa sabhāgarogo nāma. Nāyamīdiso ābādho, ayaṃ pana bahalatarabyādhitāya ‘‘visabhāgarogo’’ti vutto. Anta-saddo samīpapavattoti āha – ‘‘maraṇantaṃ maraṇasantika’’nti. Vedanā…pe… akaronto ukkaṃsagatabhāvitakāyāditāya. Apīḷiyamānoti apīḷiyamāno viya. Ovādameva bhikkhusaṅghassa apalokananti āha – ‘‘ovādānusāsaniṃ adatvāti vuttaṃ hotī’’ti. Pubbabhāgavīriyaṃ nāma phalasamāpattiyā parikammabhūtavipassanāvīriyaṃ. Jīvitampi jīvitasaṅkhāro patituṃ adatvā attabhāvassa abhisaṅkharaṇato.
‘‘ឯត្តកំ កាលំ អតិក្កមិត្វា វុដ្ឋហិស្សាមី’’តិ ខណបរិច្ឆេទវតី សមាបត្តិ ខណិកសមាបត្តិ។ និគ្គុម្ពំ និជ្ជដំ កត្វាតិ រូបសត្តការូបសត្តកវសេន បវត្តិយមានំ វិបស្សនាភាវនំ សព្ពសោ ខិលវិរហេន និគ្គុម្ពំ, អព្យាកុលតាយ និជ្ជដំ កត្វា។ មហាវិបស្សនាវសេនាតិ បច្ចេកំ សវិសេសំ វិត្ថារិតានំ អដ្ឋារសាទីនំ មហាវិបស្សនានំ វសេន វិបស្សិត្វា សមាបន្នា យា សមាបត្តិ, សា សុដ្ឋុ វិក្ខម្ភេតិ វេទនំ មហាពលវតាយ បុព្ពារម្មណស្ស, មហានុភាវតាយ តថាបវត្តិតវិបស្សនាវីរិយស្ស។ យថា នាមាតិអាទិនា តស្ស និទស្សនំ ទស្សេតិ។ វេទនាតិ ទុក្ខវេទនា។ ចុទ្ទសហាការេហីតិ តស្សេវ សត្តកទ្វយស្ស វសេន វទតិ។ សន្នេត្វាតិ អន្តរន្តរា សមាបន្នជ្ឈានសមាបត្តិសម្ភូតេន វិបស្សនាបីតិសិនេហេន តេមេត្វា។ សមាបត្តីតិ ផលសមាបត្តិ។
‘‘Ettakaṃ kālaṃ atikkamitvā vuṭṭhahissāmī’’ti khaṇaparicchedavatī samāpatti khaṇikasamāpatti. Niggumbaṃ nijjaṭaṃ katvāti rūpasattakārūpasattakavasena pavattiyamānaṃ vipassanābhāvanaṃ sabbaso khilavirahena niggumbaṃ, abyākulatāya nijjaṭaṃ katvā. Mahāvipassanāvasenāti paccekaṃ savisesaṃ vitthāritānaṃ aṭṭhārasādīnaṃ mahāvipassanānaṃ vasena vipassitvā samāpannā yā samāpatti, sā suṭṭhu vikkhambheti vedanaṃ mahābalavatāya pubbārammaṇassa, mahānubhāvatāya tathāpavattitavipassanāvīriyassa. Yathānāmātiādinā tassa nidassanaṃ dasseti. Vedanāti dukkhavedanā. Cuddasahākārehīti tasseva sattakadvayassa vasena vadati. Sannetvāti antarantarā samāpannajjhānasamāpattisambhūtena vipassanāpītisinehena temetvā. Samāpattīti phalasamāpatti.
គិលានា វុដ្ឋិតោតិ គិលានភាវតោ វុដ្ឋិតោ។ សរីរស្ស គរុថទ្ធភាវប្បត្តិ មធុរកតាតិ អាហ – ‘‘សញ្ជាតគរុភាវោ សញ្ជាតថទ្ធភាវោ’’តិ។ នានាការតោតិ បុរត្ថិមាទិភេទតោ។ សតិបដ្ឋានធម្មាតិ បុព្ពេ អត្តនា ភាវិយមានា សតិបដ្ឋានធម្មា។ បាកដា ន ហោន្តិ កាយចិត្តានំ អកម្មញ្ញតាយ។ តន្តិ ធម្មាតិ បរិយត្តិធម្មា ន ញាយន្តិ។
Gilānā vuṭṭhitoti gilānabhāvato vuṭṭhito. Sarīrassa garuthaddhabhāvappatti madhurakatāti āha – ‘‘sañjātagarubhāvo sañjātathaddhabhāvo’’ti. Nānākāratoti puratthimādibhedato. Satipaṭṭhānadhammāti pubbe attanā bhāviyamānā satipaṭṭhānadhammā. Pākaṭā na honti kāyacittānaṃ akammaññatāya. Tanti dhammāti pariyattidhammā na ñāyanti.
អនន្តរំ អពាហិរន្តិ ធម្មវសេន បុគ្គលវសេន ច អន្តរពាហិរំ អកត្វា។ ឯត្តកន្តិអាទិនា វុត្តមេវត្ថំ វិវរតិ។ ទហរកាលេតិ អត្តនោ ទហរកាលេ។ ន ឯវំ ហោតីតិ ‘‘អហំ ភិក្ខុសង្ឃំ បរិហរិស្សាមី’’តិអាទិកោ មានតណ្ហាមូលកោ ឥស្សាមច្ឆរិយានំ បវត្តិអាការោ តថាគតស្ស ន ហោតិ, នត្ថេវ បគេវ តេសំ សមុច្ឆិន្នត្តាតិ អាហ – ‘‘ពោធិបល្លង្កេយេវា’’តិអាទិ។ បដិសង្ខរណេន វេឋេន មិស្សកេន។ មញ្ញេតិ យថាវុត្តំ បដិសង្ខរណសញ្ញិតេន វេឋមិស្សកេន វិយ ជរសកដំ។ អរហត្តផលវេឋេនាតិ អរហត្តផលសមាបត្តិសញ្ញិតេន អត្ថភាវវេឋេន។
Anantaraṃ abāhiranti dhammavasena puggalavasena ca antarabāhiraṃ akatvā. Ettakantiādinā vuttamevatthaṃ vivarati. Daharakāleti attano daharakāle. Na evaṃ hotīti ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’tiādiko mānataṇhāmūlako issāmacchariyānaṃ pavattiākāro tathāgatassa na hoti, nattheva pageva tesaṃ samucchinnattāti āha – ‘‘bodhipallaṅkeyevā’’tiādi. Paṭisaṅkharaṇena veṭhena missakena. Maññeti yathāvuttaṃ paṭisaṅkharaṇasaññitena veṭhamissakena viya jarasakaṭaṃ. Arahattaphalaveṭhenāti arahattaphalasamāpattisaññitena atthabhāvaveṭhena.
ផលសមាបត្តិយា អធិប្បេតត្តា ‘‘ឯកច្ចានំ វេទនានន្តិ លោកិយានំ វេទនាន’’ន្តិ វុត្តំ។ អត្តទីបាតិ ឯត្ថ អត្ត-សទ្ទេន ធម្មោ ឯវ វុត្តោ, ស្វាយមត្ថោ ហេដ្ឋា វិភាវិតោ ឯវ។ នវវិធោ លោកុត្តរធម្មោ វេទិតព្ពោ។ សោ ហិ ចតូហិ ឱឃេហិ អនជ្ឈោត្ថរណីយតោ ‘‘ទីបោ’’តិ វុត្តោ។ តមអគ្គេតិ តមយោគាភាវេន សទេវកស្ស លោកស្ស អគ្គេ។ សព្ពេសន្តិ សព្ពេសំ សិក្ខាកាមានំ។ តេ ‘‘ធម្មទីបា វិហរថា’’តិ វុត្តា ចតុសតិបដ្ឋានគោចរាវ ភិក្ខូ អគ្គេ ភវិស្សន្តិ។
Phalasamāpattiyā adhippetattā ‘‘ekaccānaṃ vedanānanti lokiyānaṃ vedanāna’’nti vuttaṃ. Attadīpāti ettha atta-saddena dhammo eva vutto, svāyamattho heṭṭhā vibhāvito eva. Navavidho lokuttaradhammo veditabbo. So hi catūhi oghehi anajjhottharaṇīyato ‘‘dīpo’’ti vutto. Tamaaggeti tamayogābhāvena sadevakassa lokassa agge. Sabbesanti sabbesaṃ sikkhākāmānaṃ. Te ‘‘dhammadīpā viharathā’’ti vuttā catusatipaṭṭhānagocarāva bhikkhū agge bhavissanti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. គិលានសុត្តំ • 9. Gilānasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩. គិលានសុត្តវណ្ណនា • 9. Gilānasuttavaṇṇanā
