| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๒๔. คิลานวตฺถุกถา
224. Gilānavatthukathā
๓๖๕. มญฺจเก นิปาเตสุนฺติ เอตฺถ มญฺจเก นิปาตนํ นาม มญฺจเก นิปชฺชาปนนฺติ อาห ‘‘มญฺจเก นิปชฺชาเปสุ’’นฺติฯ มุตฺตกรีสกิลิฎฺฐนฺติ มุตฺตกรีเสหิ กิลิฎฺฐํฯ โยติ โย โกจิฯ มนฺติ มมฯ ตมตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘โอวาทานุสาสนีกรเณนา’’ติฯ มม โอวาทสฺส จ อนุสาสนิยา จ กรเณนาติ อโตฺถฯ เอตฺถาติ ‘‘โย ภิกฺขเว มํ อุปฎฺฐเหยฺยา’’ติอาทิปาเฐฯ สุตฺตสฺส เนยฺยตฺถตฺตา อคเหตพฺพตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ภควโต จา’’ติอาทิฯ ยสฺสาติ คิลานสฺสฯ อุปชฺฌายาทโยติ เอตฺถ อาทิสเทฺทน อาจริยสทฺธิวิหาริกอเนฺตวาสิกสมานุปชฺฌายกสมานาจริยกสงฺขาเต ปญฺจ ชเน สงฺคณฺหาติฯ เอกจาริโก วา โหตีติ สมฺพโนฺธฯ สงฺฆเตฺถโรปีติ ปิสโทฺท ปเคว อเญฺญสนฺติ ทเสฺสติฯ
365.Mañcake nipātesunti ettha mañcake nipātanaṃ nāma mañcake nipajjāpananti āha ‘‘mañcake nipajjāpesu’’nti. Muttakarīsakiliṭṭhanti muttakarīsehi kiliṭṭhaṃ. Yoti yo koci. Manti mama. Tamatthaṃ dassento āha ‘‘ovādānusāsanīkaraṇenā’’ti. Mama ovādassa ca anusāsaniyā ca karaṇenāti attho. Etthāti ‘‘yo bhikkhave maṃ upaṭṭhaheyyā’’tiādipāṭhe. Suttassa neyyatthattā agahetabbatthaṃ dassento āha ‘‘bhagavato cā’’tiādi. Yassāti gilānassa. Upajjhāyādayoti ettha ādisaddena ācariyasaddhivihārikaantevāsikasamānupajjhāyakasamānācariyakasaṅkhāte pañca jane saṅgaṇhāti. Ekacāriko vā hotīti sambandho. Saṅghattheropīti pisaddo pageva aññesanti dasseti.
๓๖๖. อภิกฺกมนฺตํ วาติ เอตฺถ อภิมุขํ กมตีติ อภิกฺกมโนฺตติ วุเตฺต วฑฺฒนโตฺถติ อาห ‘‘วฑฺฒนฺตํ วา’’ติฯ อาพาธํ นาวิกโรตีติ สมฺพโนฺธฯ อิมินา อนฺตปจฺจยสฺส สรูปํ ทเสฺสติฯ อิทํ นาม โภชนนฺติ สมฺพโนฺธฯ สํวิธาตุนฺติ เอตฺถ สํวิปุโพฺพ ธาธาตุ กรธาตฺวโตฺถ, กรธาตุ จ สพฺพธาตฺวโตฺถ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘เภสชฺชํ โยเชตุ’’นฺติ ฯ อสฺสาติ คิลานุปฎฺฐากสฺสฯ อนฺตรสทฺทสฺส มชฺฌตฺถาทโย ปฎิกฺขิปโนฺต อาห ‘‘การณํ วุจฺจตี’’ติฯ
366.Abhikkamantaṃ vāti ettha abhimukhaṃ kamatīti abhikkamantoti vutte vaḍḍhanatthoti āha ‘‘vaḍḍhantaṃ vā’’ti. Ābādhaṃ nāvikarotīti sambandho. Iminā antapaccayassa sarūpaṃ dasseti. Idaṃ nāma bhojananti sambandho. Saṃvidhātunti ettha saṃvipubbo dhādhātu karadhātvattho, karadhātu ca sabbadhātvattho, tasmā vuttaṃ ‘‘bhesajjaṃ yojetu’’nti . Assāti gilānupaṭṭhākassa. Antarasaddassa majjhatthādayo paṭikkhipanto āha ‘‘kāraṇaṃ vuccatī’’ti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๒๔. คิลานวตฺถุกถา • 224. Gilānavatthukathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / คิลานวตฺถุกถา • Gilānavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / คิลานวตฺถุกถาวณฺณนา • Gilānavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / คิลานวตฺถุกถาวณฺณนา • Gilānavatthukathāvaṇṇanā
