| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
७. गिरिमानन्दत्थेरअपदानवण्णना
7. Girimānandattheraapadānavaṇṇanā
सत्तमापदाने भरिया मे कालङ्कतातिआदिकं आयस्मतो गिरिमानन्दत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो सुमेधस्स भगवतो काले कुलगेहे निब्बत्तो वयप्पत्तो घरावासं सण्ठपेत्वा वसन्तो अत्तनो भरियाय च पुत्ते च कालङ्कते सोकसल्लसमप्पितो अरञ्ञं पविसित्वा पवत्तफलभोजनो रुक्खमूले विहासि। तदा सुमेधो भगवा तस्सानुकम्पाय तत्थ गन्त्वा धम्मं देसेत्वा सोकसल्लं अब्बूळ्हेसि । सो धम्मं सुत्वा पसन्नमानसो सुगन्धपुप्फेहि भगवन्तं पूजेत्वा पञ्चपतिट्ठितेन वन्दित्वा सिरसि अञ्जलिं कत्वा अभित्थवि।
Sattamāpadāne bhariyā me kālaṅkatātiādikaṃ āyasmato girimānandattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sumedhassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vayappatto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā vasanto attano bhariyāya ca putte ca kālaṅkate sokasallasamappito araññaṃ pavisitvā pavattaphalabhojano rukkhamūle vihāsi. Tadā sumedho bhagavā tassānukampāya tattha gantvā dhammaṃ desetvā sokasallaṃ abbūḷhesi . So dhammaṃ sutvā pasannamānaso sugandhapupphehi bhagavantaṃ pūjetvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā sirasi añjaliṃ katvā abhitthavi.
सो तेन पुञ्ञेन देवमनुस्सेसु संसरन्तो उभयत्थ सुखं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे राजगहे बिम्बिसाररञ्ञो पुरोहितस्स पुत्तो हुत्वा निब्बत्ति, गिरिमानन्दोतिस्स नामं अहोसि। सो विञ्ञुतं पत्वा सत्थु राजगहागमने बुद्धानुभावं दिस्वा पटिलद्धसद्धो पब्बजित्वा समणधम्मं करोन्तो कतिपयं दिवसं गामकावासे वसित्वा सत्थारं वन्दितुं राजगहं अगमासि। बिम्बिसारमहाराजा तस्स आगमनं सुत्वा तं उपसङ्कमित्वा ‘‘इधेव, भन्ते, वसथ, अहं चतूहि पच्चयेहि उपट्ठहामी’’ति सम्पवारेत्वा गतोपि बहुकिच्चत्ता तं न सरि। ‘‘थेरो अब्भोकासेयेव वसती’’ति। देवता थेरस्स तेमनभयेन वस्सधारं वारेसुं। राजा अवस्सनकारणं उपधारेत्वा ञत्वा थेरस्स कुटिकं कारापेसि। थेरो कुटिकायं वसन्तो सेनासनसप्पायलाभेन चित्तसमाधानं लभित्वा वीरियसमतं योजेत्वा विपस्सनं उस्सुक्कापेत्वा अरहत्तं पापुणि।
So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayattha sukhaṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahe bimbisārarañño purohitassa putto hutvā nibbatti, girimānandotissa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patvā satthu rājagahāgamane buddhānubhāvaṃ disvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā samaṇadhammaṃ karonto katipayaṃ divasaṃ gāmakāvāse vasitvā satthāraṃ vandituṃ rājagahaṃ agamāsi. Bimbisāramahārājā tassa āgamanaṃ sutvā taṃ upasaṅkamitvā ‘‘idheva, bhante, vasatha, ahaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahāmī’’ti sampavāretvā gatopi bahukiccattā taṃ na sari. ‘‘Thero abbhokāseyeva vasatī’’ti. Devatā therassa temanabhayena vassadhāraṃ vāresuṃ. Rājā avassanakāraṇaṃ upadhāretvā ñatvā therassa kuṭikaṃ kārāpesi. Thero kuṭikāyaṃ vasanto senāsanasappāyalābhena cittasamādhānaṃ labhitvā vīriyasamataṃ yojetvā vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattaṃ pāpuṇi.
४१९. सो अरहत्तं पत्वा अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सञ्जातसोमनस्सो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो भरिया मे कालङ्कतातिआदिमाह। तं भगवतो निवेदनञ्च भगवता कतानुसासनञ्च मग्गं फलाधिगमापदानञ्च पाठानुसारेन सुविञ्ञेय्यमेवाति।
419. So arahattaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā sañjātasomanasso pubbacaritāpadānaṃ pakāsento bhariyā me kālaṅkatātiādimāha. Taṃ bhagavato nivedanañca bhagavatā katānusāsanañca maggaṃ phalādhigamāpadānañca pāṭhānusārena suviññeyyamevāti.
गिरिमानन्दत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Girimānandattheraapadānavaṇṇanā samattā.
अट्ठमनवमदसमापदानानि उत्तानत्थानेवाति।
Aṭṭhamanavamadasamāpadānāni uttānatthānevāti.
चत्तालीसमवग्गवण्णना समत्ता।
Cattālīsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ७. गिरिमानन्दत्थेरअपदानं • 7. Girimānandattheraapadānaṃ
