Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
7. ගිරිමානන්දත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
7. Girimānandattheraapadānavaṇṇanā
සත්තමාපදානෙ භරියා මෙ කාලඞ්කතාතිආදිකං ආයස්මතො ගිරිමානන්දත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො සුමෙධස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වයප්පත්තො ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා වසන්තො අත්තනො භරියාය ච පුත්තෙ ච කාලඞ්කතෙ සොකසල්ලසමප්පිතො අරඤ්ඤං පවිසිත්වා පවත්තඵලභොජනො රුක්ඛමූලෙ විහාසි. තදා සුමෙධො භගවා තස්සානුකම්පාය තත්ථ ගන්ත්වා ධම්මං දෙසෙත්වා සොකසල්ලං අබ්බූළ්හෙසි . සො ධම්මං සුත්වා පසන්නමානසො සුගන්ධපුප්ඵෙහි භගවන්තං පූජෙත්වා පඤ්චපතිට්ඨිතෙන වන්දිත්වා සිරසි අඤ්ජලිං කත්වා අභිත්ථවි.
Sattamāpadāne bhariyā me kālaṅkatātiādikaṃ āyasmato girimānandattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sumedhassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vayappatto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā vasanto attano bhariyāya ca putte ca kālaṅkate sokasallasamappito araññaṃ pavisitvā pavattaphalabhojano rukkhamūle vihāsi. Tadā sumedho bhagavā tassānukampāya tattha gantvā dhammaṃ desetvā sokasallaṃ abbūḷhesi . So dhammaṃ sutvā pasannamānaso sugandhapupphehi bhagavantaṃ pūjetvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā sirasi añjaliṃ katvā abhitthavi.
සො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවමනුස්සෙසු සංසරන්තො උභයත්ථ සුඛං අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ රාජගහෙ බිම්බිසාරරඤ්ඤො පුරොහිතස්ස පුත්තො හුත්වා නිබ්බත්ති, ගිරිමානන්දොතිස්ස නාමං අහොසි. සො විඤ්ඤුතං පත්වා සත්ථු රාජගහාගමනෙ බුද්ධානුභාවං දිස්වා පටිලද්ධසද්ධො පබ්බජිත්වා සමණධම්මං කරොන්තො කතිපයං දිවසං ගාමකාවාසෙ වසිත්වා සත්ථාරං වන්දිතුං රාජගහං අගමාසි. බිම්බිසාරමහාරාජා තස්ස ආගමනං සුත්වා තං උපසඞ්කමිත්වා ‘‘ඉධෙව, භන්තෙ, වසථ, අහං චතූහි පච්චයෙහි උපට්ඨහාමී’’ති සම්පවාරෙත්වා ගතොපි බහුකිච්චත්තා තං න සරි. ‘‘ථෙරො අබ්භොකාසෙයෙව වසතී’’ති. දෙවතා ථෙරස්ස තෙමනභයෙන වස්සධාරං වාරෙසුං. රාජා අවස්සනකාරණං උපධාරෙත්වා ඤත්වා ථෙරස්ස කුටිකං කාරාපෙසි. ථෙරො කුටිකායං වසන්තො සෙනාසනසප්පායලාභෙන චිත්තසමාධානං ලභිත්වා වීරියසමතං යොජෙත්වා විපස්සනං උස්සුක්කාපෙත්වා අරහත්තං පාපුණි.
So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayattha sukhaṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahe bimbisārarañño purohitassa putto hutvā nibbatti, girimānandotissa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patvā satthu rājagahāgamane buddhānubhāvaṃ disvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā samaṇadhammaṃ karonto katipayaṃ divasaṃ gāmakāvāse vasitvā satthāraṃ vandituṃ rājagahaṃ agamāsi. Bimbisāramahārājā tassa āgamanaṃ sutvā taṃ upasaṅkamitvā ‘‘idheva, bhante, vasatha, ahaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahāmī’’ti sampavāretvā gatopi bahukiccattā taṃ na sari. ‘‘Thero abbhokāseyeva vasatī’’ti. Devatā therassa temanabhayena vassadhāraṃ vāresuṃ. Rājā avassanakāraṇaṃ upadhāretvā ñatvā therassa kuṭikaṃ kārāpesi. Thero kuṭikāyaṃ vasanto senāsanasappāyalābhena cittasamādhānaṃ labhitvā vīriyasamataṃ yojetvā vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattaṃ pāpuṇi.
419. සො අරහත්තං පත්වා අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සඤ්ජාතසොමනස්සො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො භරියා මෙ කාලඞ්කතාතිආදිමාහ. තං භගවතො නිවෙදනඤ්ච භගවතා කතානුසාසනඤ්ච මග්ගං ඵලාධිගමාපදානඤ්ච පාඨානුසාරෙන සුවිඤ්ඤෙය්යමෙවාති.
419. So arahattaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā sañjātasomanasso pubbacaritāpadānaṃ pakāsento bhariyā me kālaṅkatātiādimāha. Taṃ bhagavato nivedanañca bhagavatā katānusāsanañca maggaṃ phalādhigamāpadānañca pāṭhānusārena suviññeyyamevāti.
ගිරිමානන්දත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
Girimānandattheraapadānavaṇṇanā samattā.
අට්ඨමනවමදසමාපදානානි උත්තානත්ථානෙවාති.
Aṭṭhamanavamadasamāpadānāni uttānatthānevāti.
චත්තාලීසමවග්ගවණ්ණනා සමත්තා.
Cattālīsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 7. ගිරිමානන්දත්ථෙරඅපදානං • 7. Girimānandattheraapadānaṃ