Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    ౧౬. గోచరనానత్తఞాణనిద్దేసవణ్ణనా

    16. Gocaranānattañāṇaniddesavaṇṇanā

    ౬౭. గోచరనానత్తఞాణనిద్దేసే రూపే బహిద్ధా వవత్థేతీతి అజ్ఝత్తతో బహిద్ధాభూతే రూపాయతనధమ్మే వవత్థపేతీతి అత్థో. అవిజ్జాసమ్భూతాతిఆది అత్తభావపరియాపన్నకమ్మజరూపత్తా వుత్తం. ఆహారోపి హి కమ్మజరూపస్స ఉపత్థమ్భకపచ్చయో హోతి. సద్దస్స పన ఉతుచిత్తసముట్ఠానత్తా అవిజ్జాసమ్భూతాదిచతుక్కం న వుత్తం. ఫోట్ఠబ్బానం సయం మహాభూతత్తా ‘‘చతున్నం మహాభూతానం ఉపాదాయా’’తి న వుత్తం. ధమ్మాతి చేత్థ భవఙ్గమనోసమ్పయుత్తా తయో అరూపినో ఖన్ధా, ధమ్మాయతనపరియాపన్నాని సుఖుమరూపాని చ కమ్మసముట్ఠానాని, సబ్బానిపి రూపాదీని చ. అపిచ యాని యాని యేన యేన సముట్ఠహన్తి, తాని తాని తేన తేన వేదితబ్బాని. ఇతరథా హి సకసన్తానపరియాపన్నాపి రూపాదయో ధమ్మా సబ్బే న సఙ్గణ్హేయ్యుం. యస్మా అనిన్ద్రియబద్ధరూపాదయోపి విపస్సనూపగా, తస్మా తేసం కమ్మసమ్భూతపదేన సఙ్గహో వేదితబ్బో. తేపి హి సబ్బసత్తసాధారణకమ్మపచ్చయఉతుసముట్ఠానా. అఞ్ఞే పన ‘‘అనిన్ద్రియబద్ధా రూపాదయో అవిపస్సనూపగా’’తి వదన్తి. తం పన –

    67. Gocaranānattañāṇaniddese rūpe bahiddhā vavatthetīti ajjhattato bahiddhābhūte rūpāyatanadhamme vavatthapetīti attho. Avijjāsambhūtātiādi attabhāvapariyāpannakammajarūpattā vuttaṃ. Āhāropi hi kammajarūpassa upatthambhakapaccayo hoti. Saddassa pana utucittasamuṭṭhānattā avijjāsambhūtādicatukkaṃ na vuttaṃ. Phoṭṭhabbānaṃ sayaṃ mahābhūtattā ‘‘catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāyā’’ti na vuttaṃ. Dhammāti cettha bhavaṅgamanosampayuttā tayo arūpino khandhā, dhammāyatanapariyāpannāni sukhumarūpāni ca kammasamuṭṭhānāni, sabbānipi rūpādīni ca. Apica yāni yāni yena yena samuṭṭhahanti, tāni tāni tena tena veditabbāni. Itarathā hi sakasantānapariyāpannāpi rūpādayo dhammā sabbe na saṅgaṇheyyuṃ. Yasmā anindriyabaddharūpādayopi vipassanūpagā, tasmā tesaṃ kammasambhūtapadena saṅgaho veditabbo. Tepi hi sabbasattasādhāraṇakammapaccayautusamuṭṭhānā. Aññe pana ‘‘anindriyabaddhā rūpādayo avipassanūpagā’’ti vadanti. Taṃ pana –

    ‘‘సబ్బే సఙ్ఖారా అనిచ్చాతి, యదా పఞ్ఞాయ పస్సతి;

    ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccāti, yadā paññāya passati;

    అథ నిబ్బిన్దతి దుక్ఖే, ఏస మగ్గో విసుద్ధియా’’తి. (ధ॰ ప॰ ౨౭౭) –

    Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā’’ti. (dha. pa. 277) –

    ఆదికాయ పాళియా విరుజ్ఝతి. వుత్తఞ్చ విసుద్ధిమగ్గే – ‘‘ఇధేకచ్చో ఆదితోవ అజ్ఝత్తసఙ్ఖారే అభినివిసిత్వా విపస్సతి, యస్మా పన న సుద్ధఅజ్ఝత్తదస్సనమత్తేనేవ మగ్గవుట్ఠానం హోతి, బహిద్ధాపి దట్ఠబ్బమేవ, తస్మా పరస్స ఖన్ధేపి అనుపాదిన్నసఙ్ఖారేపి అనిచ్చం దుక్ఖమనత్తాతి విపస్సతీ’’తి (విసుద్ధి॰ ౨.౭౮౪). తస్మా పరేసం చక్ఖాదివవత్థానమ్పి అనిన్ద్రియబద్ధరూపాదివవత్థానమ్పి ఇచ్ఛితబ్బమేవ, తస్మా తేభూమకసఙ్ఖారా అవిపస్సనూపగా నామ నత్థి.

    Ādikāya pāḷiyā virujjhati. Vuttañca visuddhimagge – ‘‘idhekacco āditova ajjhattasaṅkhāre abhinivisitvā vipassati, yasmā pana na suddhaajjhattadassanamatteneva maggavuṭṭhānaṃ hoti, bahiddhāpi daṭṭhabbameva, tasmā parassa khandhepi anupādinnasaṅkhārepi aniccaṃ dukkhamanattāti vipassatī’’ti (visuddhi. 2.784). Tasmā paresaṃ cakkhādivavatthānampi anindriyabaddharūpādivavatthānampi icchitabbameva, tasmā tebhūmakasaṅkhārā avipassanūpagā nāma natthi.

    గోచరనానత్తఞాణనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Gocaranānattañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౧౬. గోచరనానత్తఞాణనిద్దేసో • 16. Gocaranānattañāṇaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact