Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
16. கோ³சரனானத்தஞாணனித்³தே³ஸோ
16. Gocaranānattañāṇaniddeso
67. கத²ங் ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தா²னே பஞ்ஞா கோ³சரனானத்தே ஞாணங்? கத²ங் ப³ஹித்³தா⁴ த⁴ம்மே வவத்தே²தி? ரூபே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி, ஸத்³தே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி, க³ந்தே⁴ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி, ரஸே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி, பொ²ட்ட²ப்³பே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி, த⁴ம்மே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி .
67. Kathaṃ bahiddhā vavatthāne paññā gocaranānatte ñāṇaṃ? Kathaṃ bahiddhā dhamme vavattheti? Rūpe bahiddhā vavattheti, sadde bahiddhā vavattheti, gandhe bahiddhā vavattheti, rase bahiddhā vavattheti, phoṭṭhabbe bahiddhā vavattheti, dhamme bahiddhā vavattheti .
கத²ங் ரூபே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? ரூபா அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி ரூபா தண்ஹாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, ரூபா கம்மஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, ரூபா ஆஹாரஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, ரூபா சதுன்னங் மஹாபூ⁴தானங் உபாதா³யாதி வவத்தே²தி, ரூபா உப்பன்னாதி வவத்தே²தி, ரூபா ஸமுதா³க³தாதி வவத்தே²தி. ரூபா அஹுத்வா ஸம்பூ⁴தா, ஹுத்வா ந ப⁴விஸ்ஸந்தீதி வவத்தே²தி. ரூபே அந்தவந்ததோ வவத்தே²தி, ரூபா அத்³து⁴வா அஸஸ்ஸதா விபரிணாமத⁴ம்மாதி வவத்தே²தி . ரூபா அனிச்சா ஸங்க²தா படிச்சஸமுப்பன்னா க²யத⁴ம்மா வயத⁴ம்மா விராக³த⁴ம்மா நிரோத⁴த⁴ம்மாதி வவத்தே²தி. ரூபே அனிச்சதோ வவத்தே²தி, நோ நிச்சதோ; து³க்க²தோ வவத்தே²தி, நோ ஸுக²தோ; அனத்ததோ வவத்தே²தி, நோ அத்ததோ; நிப்³பி³ந்த³தி, நோ நந்த³தி ; விரஜ்ஜதி, நோ ரஜ்ஜதி; நிரோதே⁴தி, நோ ஸமுதே³தி; படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, நோ ஆதி³யதி. அனிச்சதோ வவத்தெ²ந்தோ நிச்சஸஞ்ஞங் பஜஹதி, து³க்க²தோ வவத்தெ²ந்தோ ஸுக²ஸஞ்ஞங் பஜஹதி, அனத்ததோ வவத்தெ²ந்தோ அத்தஸஞ்ஞங் பஜஹதி, நிப்³பி³ந்த³ந்தோ நந்தி³ங் பஜஹதி, விரஜ்ஜந்தோ ராக³ங் பஜஹதி, நிரோதெ⁴ந்தோ ஸமுத³யங் பஜஹதி, படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தோ ஆதா³னங் பஜஹதி. ஏவங் ரூபே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி.
Kathaṃ rūpe bahiddhā vavattheti? Rūpā avijjāsambhūtāti vavattheti rūpā taṇhāsambhūtāti vavattheti, rūpā kammasambhūtāti vavattheti, rūpā āhārasambhūtāti vavattheti, rūpā catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti vavattheti, rūpā uppannāti vavattheti, rūpā samudāgatāti vavattheti. Rūpā ahutvā sambhūtā, hutvā na bhavissantīti vavattheti. Rūpe antavantato vavattheti, rūpā addhuvā asassatā vipariṇāmadhammāti vavattheti . Rūpā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā khayadhammā vayadhammā virāgadhammā nirodhadhammāti vavattheti. Rūpe aniccato vavattheti, no niccato; dukkhato vavattheti, no sukhato; anattato vavattheti, no attato; nibbindati, no nandati ; virajjati, no rajjati; nirodheti, no samudeti; paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato vavatthento niccasaññaṃ pajahati, dukkhato vavatthento sukhasaññaṃ pajahati, anattato vavatthento attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Evaṃ rūpe bahiddhā vavattheti.
கத²ங் ஸத்³தே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? ஸத்³தா³ அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி…பே॰… ஸத்³தா³ சதுன்னங் மஹாபூ⁴தானங் உபாதா³யாதி வவத்தே²தி, ஸத்³தா³ உப்பன்னாதி வவத்தே²தி, ஸத்³தா³ ஸமுதா³க³தாதி வவத்தே²தி. ஸத்³தா³ அஹுத்வா ஸம்பூ⁴தா, ஹுத்வா ந ப⁴விஸ்ஸந்தீதி வவத்தே²தி. ஸத்³தே³ அந்தவந்ததோ வவத்தே²தி, ஸத்³தா³ அத்³து⁴வா அஸஸ்ஸதா விபரிணாமத⁴ம்மாதி வவத்தே²தி, ஸத்³தா³ அனிச்சா ஸங்க²தா படிச்சஸமுப்பன்னா க²யத⁴ம்மா வயத⁴ம்மா விராக³த⁴ம்மா நிரோத⁴த⁴ம்மாதி வவத்தே²தி. ஸத்³தே³ அனிச்சதோ வவத்தே²தி, நோ நிச்சதோ…பே॰… ஏவங் ஸத்³தே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி.
Kathaṃ sadde bahiddhā vavattheti? Saddā avijjāsambhūtāti vavattheti…pe… saddā catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti vavattheti, saddā uppannāti vavattheti, saddā samudāgatāti vavattheti. Saddā ahutvā sambhūtā, hutvā na bhavissantīti vavattheti. Sadde antavantato vavattheti, saddā addhuvā asassatā vipariṇāmadhammāti vavattheti, saddā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā khayadhammā vayadhammā virāgadhammā nirodhadhammāti vavattheti. Sadde aniccato vavattheti, no niccato…pe… evaṃ sadde bahiddhā vavattheti.
கத²ங் க³ந்தே⁴ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? க³ந்தா⁴ அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, க³ந்தா⁴ தண்ஹாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி…பே॰… ஏவங் க³ந்தே⁴ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி. கத²ங் ரஸே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? ரஸா அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, ரஸா தண்ஹாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி…பே॰… ஏவங் ரஸே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி. கத²ங் பொ²ட்ட²ப்³பே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? பொ²ட்ட²ப்³பா³ அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, பொ²ட்ட²ப்³பா³ தண்ஹாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, பொ²ட்ட²ப்³பா³ கம்மஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, பொ²ட்ட²ப்³பா³ ஆஹாரஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, பொ²ட்ட²ப்³பா³ உப்பன்னாதி வவத்தே²தி. பொ²ட்ட²ப்³பா³ ஸமுதா³க³தாதி வவத்தே²தி…பே॰… ஏவங் பொ²ட்ட²ப்³பே³ ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி.
Kathaṃ gandhe bahiddhā vavattheti? Gandhā avijjāsambhūtāti vavattheti, gandhā taṇhāsambhūtāti vavattheti…pe… evaṃ gandhe bahiddhā vavattheti. Kathaṃ rase bahiddhā vavattheti? Rasā avijjāsambhūtāti vavattheti, rasā taṇhāsambhūtāti vavattheti…pe… evaṃ rase bahiddhā vavattheti. Kathaṃ phoṭṭhabbe bahiddhā vavattheti? Phoṭṭhabbā avijjāsambhūtāti vavattheti, phoṭṭhabbā taṇhāsambhūtāti vavattheti, phoṭṭhabbā kammasambhūtāti vavattheti, phoṭṭhabbā āhārasambhūtāti vavattheti, phoṭṭhabbā uppannāti vavattheti. Phoṭṭhabbā samudāgatāti vavattheti…pe… evaṃ phoṭṭhabbe bahiddhā vavattheti.
கத²ங் த⁴ம்மே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி? த⁴ம்மா அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா தண்ஹாஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா கம்மஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா ஆஹாரஸம்பூ⁴தாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா உப்பன்னாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா ஸமுதா³க³தாதி வவத்தே²தி. த⁴ம்மா அஹுத்வா ஸம்பூ⁴தா , ஹுத்வா ந ப⁴விஸ்ஸந்தீதி வவத்தே²தி. த⁴ம்மே அந்தவந்ததோ வவத்தே²தி, த⁴ம்மா அத்³து⁴வா அஸஸ்ஸதா விபரிணாமத⁴ம்மாதி வவத்தே²தி, த⁴ம்மா அனிச்சா ஸங்க²தா படிச்சஸமுப்பன்னா க²யத⁴ம்மா வயத⁴ம்மா விராக³த⁴ம்மா நிரோத⁴த⁴ம்மாதி வவத்தே²தி. த⁴ம்மே அனிச்சதோ வவத்தே²தி, நோ நிச்சதோ; து³க்க²தோ வவத்தே²தி, நோ ஸுக²தோ; அனத்ததோ வவத்தே²தி, நோ அத்ததோ; நிப்³பி³ந்த³தி, நோ நந்த³தி; விரஜ்ஜதி, நோ ரஜ்ஜதி; நிரோதே⁴தி, நோ ஸமுதே³தி; படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, நோ ஆதி³யதி…பே॰… அனிச்சதோ வவத்தெ²ந்தோ நிச்சஸஞ்ஞங் பஜஹதி, து³க்க²தோ வவத்தெ²ந்தோ ஸுக²ஸஞ்ஞங் பஜஹதி, அனத்ததோ வவத்தெ²ந்தோ அத்தஸஞ்ஞங் பஜஹதி, நிப்³பி³ந்த³ந்தோ நந்தி³ங் பஜஹதி, விரஜ்ஜந்தோ ராக³ங் பஜஹதி, நிரோதெ⁴ந்தோ ஸமுத³யங் பஜஹதி, படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தோ ஆதா³னங் பஜஹதி. ஏவங் த⁴ம்மே ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தே²தி. தங் ஞாதட்டே²ன ஞாணங், பஜானநட்டே²ன பஞ்ஞா. தேன வுச்சதி – ‘‘ப³ஹித்³தா⁴ வவத்தா²னே பஞ்ஞா கோ³சரனானத்தே ஞாணங்’’.
Kathaṃ dhamme bahiddhā vavattheti? Dhammā avijjāsambhūtāti vavattheti, dhammā taṇhāsambhūtāti vavattheti, dhammā kammasambhūtāti vavattheti, dhammā āhārasambhūtāti vavattheti, dhammā uppannāti vavattheti, dhammā samudāgatāti vavattheti. Dhammā ahutvā sambhūtā , hutvā na bhavissantīti vavattheti. Dhamme antavantato vavattheti, dhammā addhuvā asassatā vipariṇāmadhammāti vavattheti, dhammā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā khayadhammā vayadhammā virāgadhammā nirodhadhammāti vavattheti. Dhamme aniccato vavattheti, no niccato; dukkhato vavattheti, no sukhato; anattato vavattheti, no attato; nibbindati, no nandati; virajjati, no rajjati; nirodheti, no samudeti; paṭinissajjati, no ādiyati…pe… aniccato vavatthento niccasaññaṃ pajahati, dukkhato vavatthento sukhasaññaṃ pajahati, anattato vavatthento attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Evaṃ dhamme bahiddhā vavattheti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘bahiddhā vavatthāne paññā gocaranānatte ñāṇaṃ’’.
கோ³சரனானத்தஞாணனித்³தே³ஸோ ஸோளஸமோ.
Gocaranānattañāṇaniddeso soḷasamo.
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 16. கோ³சரனானத்தஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா • 16. Gocaranānattañāṇaniddesavaṇṇanā