Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౧౩౮] ౮. గోధాజాతకవణ్ణనా

    [138] 8. Godhājātakavaṇṇanā

    కిం తే జటాహి దుమ్మేధాతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో ఏకం కుహకభిక్ఖుం ఆరబ్భ కథేసి. పచ్చుప్పన్నవత్థు హేట్ఠా కథితసదిసమేవ.

    Kiṃ te jaṭāhi dummedhāti idaṃ satthā jetavane viharanto ekaṃ kuhakabhikkhuṃ ārabbha kathesi. Paccuppannavatthu heṭṭhā kathitasadisameva.

    అతీతే పన బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో గోధాయోనియం పటిసన్ధిం గణ్హి. తదా ఏకో పఞ్చాభిఞ్ఞో ఉగ్గతపో తాపసో ఏకం పచ్చన్తగామం నిస్సాయ అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణసాలాయం వసతి, గామవాసినో తాపసం సక్కచ్చం ఉపట్ఠహన్తి. బోధిసత్తో తస్స చఙ్కమనకోటియం ఏకస్మిం వమ్మికే వసతి, వసన్తో చ పన దివసే దివసే ద్వే తయో వారే తాపసం ఉపసఙ్కమిత్వా ధమ్మూపసంహితం అత్థూపసంహితఞ్చ వచనం సుత్వా తాపసం వన్దిత్వా వసనట్ఠానమేవ గచ్ఛతి. అపరభాగే తాపసో గామవాసినో ఆపుచ్ఛిత్వా పక్కామి. పక్కమన్తే చ పన తస్మిం సీలవతసమ్పన్నే తాపసే అఞ్ఞో కూటతాపసో ఆగన్త్వా తస్మిం అస్సమపదే వాసం కప్పేసి. బోధిసత్తో ‘‘అయమ్పి సీలవా’’తి సల్లక్ఖేత్వా పురిమనయేనేవ తస్స సన్తికం అగమాసి.

    Atīte pana bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto godhāyoniyaṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Tadā eko pañcābhiñño uggatapo tāpaso ekaṃ paccantagāmaṃ nissāya araññāyatane paṇṇasālāyaṃ vasati, gāmavāsino tāpasaṃ sakkaccaṃ upaṭṭhahanti. Bodhisatto tassa caṅkamanakoṭiyaṃ ekasmiṃ vammike vasati, vasanto ca pana divase divase dve tayo vāre tāpasaṃ upasaṅkamitvā dhammūpasaṃhitaṃ atthūpasaṃhitañca vacanaṃ sutvā tāpasaṃ vanditvā vasanaṭṭhānameva gacchati. Aparabhāge tāpaso gāmavāsino āpucchitvā pakkāmi. Pakkamante ca pana tasmiṃ sīlavatasampanne tāpase añño kūṭatāpaso āgantvā tasmiṃ assamapade vāsaṃ kappesi. Bodhisatto ‘‘ayampi sīlavā’’ti sallakkhetvā purimanayeneva tassa santikaṃ agamāsi.

    అథేకదివసం నిదాఘసమయే అకాలమేఘే వుట్ఠే వమ్మికేహి మక్ఖికా నిక్ఖమింసు, తాసం ఖాదనత్థం గోధా ఆహిణ్డింసు. గామవాసినో నిక్ఖమిత్వా మక్ఖికాఖాదకా గోధా గహేత్వా సినిద్ధసమ్భారసంయుత్తం అమ్బిలానమ్బిలం గోధామంసం సమ్పాదేత్వా తాపసస్స అదంసు. తాపసో గోధామంసం ఖాదిత్వా రసతణ్హాయ బద్ధో ‘‘ఇదం మంసం అతిమధురం, కిస్స మంసం నామేత’’న్తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘గోధామంస’’న్తి సుత్వా ‘‘మమ సన్తికం మహాగోధా ఆగచ్ఛతి, తం మారేత్వా మంసం ఖాదిస్సామీ’’తి చిన్తేసి. చిన్తేత్వా చ పన భాజనఞ్చ సప్పిలోణాదీని చ ఆహరాపేత్వా ఏకమన్తే ఠపేత్వా ముగ్గరమాదాయ కాసావేన పటిచ్ఛాదేత్వా పణ్ణసాలాద్వారే బోధిసత్తస్స ఆగమనం ఓలోకయమానో ఉపసన్తూపసన్తో వియ హుత్వా నిసీది బోధిసత్తో సాయన్హసమయే ‘‘తాపసస్స సన్తికం గమిస్సామీ’’తి నిక్ఖమిత్వా ఉపసఙ్కమన్తోవ తస్స ఇన్ద్రియవిప్పకారం దిస్వా చిన్తేసి ‘‘నాయం తాపసో అఞ్ఞేసు దివసేసు నిసీదనాకారేన నిసిన్నో, అజ్జేస మం ఓలోకేన్తోపి దుట్ఠిన్ద్రియో హుత్వా ఓలోకేతి, పరిగ్గణ్హిస్సామి న’’న్తి. సో తాపసస్స హేట్ఠావాతే ఠత్వా గోధామంసగన్ధం ఘాయిత్వా ‘‘ఇమినా కూటతాపసేన అజ్జ గోధామంసం ఖాదితం భవిస్సతి, తేనేస రసతణ్హాయ బద్ధో అజ్జ మం అత్తనో సన్తికం ఉపసఙ్కమన్తం ముగ్గరేన పహరిత్వా మంసం పచిత్వా ఖాదితుకామో భవిస్సతీ’’తి తస్స సన్తికం అనుపగన్త్వావ పటిక్కమిత్వా విచరతి.

    Athekadivasaṃ nidāghasamaye akālameghe vuṭṭhe vammikehi makkhikā nikkhamiṃsu, tāsaṃ khādanatthaṃ godhā āhiṇḍiṃsu. Gāmavāsino nikkhamitvā makkhikākhādakā godhā gahetvā siniddhasambhārasaṃyuttaṃ ambilānambilaṃ godhāmaṃsaṃ sampādetvā tāpasassa adaṃsu. Tāpaso godhāmaṃsaṃ khāditvā rasataṇhāya baddho ‘‘idaṃ maṃsaṃ atimadhuraṃ, kissa maṃsaṃ nāmeta’’nti pucchitvā ‘‘godhāmaṃsa’’nti sutvā ‘‘mama santikaṃ mahāgodhā āgacchati, taṃ māretvā maṃsaṃ khādissāmī’’ti cintesi. Cintetvā ca pana bhājanañca sappiloṇādīni ca āharāpetvā ekamante ṭhapetvā muggaramādāya kāsāvena paṭicchādetvā paṇṇasālādvāre bodhisattassa āgamanaṃ olokayamāno upasantūpasanto viya hutvā nisīdi bodhisatto sāyanhasamaye ‘‘tāpasassa santikaṃ gamissāmī’’ti nikkhamitvā upasaṅkamantova tassa indriyavippakāraṃ disvā cintesi ‘‘nāyaṃ tāpaso aññesu divasesu nisīdanākārena nisinno, ajjesa maṃ olokentopi duṭṭhindriyo hutvā oloketi, pariggaṇhissāmi na’’nti. So tāpasassa heṭṭhāvāte ṭhatvā godhāmaṃsagandhaṃ ghāyitvā ‘‘iminā kūṭatāpasena ajja godhāmaṃsaṃ khāditaṃ bhavissati, tenesa rasataṇhāya baddho ajja maṃ attano santikaṃ upasaṅkamantaṃ muggarena paharitvā maṃsaṃ pacitvā khāditukāmo bhavissatī’’ti tassa santikaṃ anupagantvāva paṭikkamitvā vicarati.

    తాపసో బోధిసత్తస్స అనాగమనభావం ఞత్వా ‘‘ఇమినా ‘అయం మం పహరితుకామో’తి ఞాతం భవిస్సతి, తేన కారణేన నాగచ్ఛతి, అనాగచ్ఛన్తస్సాపిస్స కుతో ముత్తీ’’తి ముగ్గరం నీహరిత్వా ఖిపి. సో తస్స అగ్గనఙ్గుట్ఠమేవ ఆసాదేసి. బోధిసత్తో వేగేన వమ్మికం పవిసిత్వా అఞ్ఞేన ఛిద్దేన సీసం ఉక్ఖిపిత్వా ‘‘అమ్భో కూటజటిల, అహం తవ సన్తికం ఉపసఙ్కమన్తో ‘సీలవా’తి సఞ్ఞాయ ఉపసఙ్కమిం, ఇదాని పన తే మయా కూటభావో ఞాతో, తాదిసస్స మహాచోరస్స కిం ఇమినా పబ్బజ్జాలిఙ్గేనా’’తి వత్వా తం గరహన్తో ఇమం గాథమాహ –

    Tāpaso bodhisattassa anāgamanabhāvaṃ ñatvā ‘‘iminā ‘ayaṃ maṃ paharitukāmo’ti ñātaṃ bhavissati, tena kāraṇena nāgacchati, anāgacchantassāpissa kuto muttī’’ti muggaraṃ nīharitvā khipi. So tassa agganaṅguṭṭhameva āsādesi. Bodhisatto vegena vammikaṃ pavisitvā aññena chiddena sīsaṃ ukkhipitvā ‘‘ambho kūṭajaṭila, ahaṃ tava santikaṃ upasaṅkamanto ‘sīlavā’ti saññāya upasaṅkamiṃ, idāni pana te mayā kūṭabhāvo ñāto, tādisassa mahācorassa kiṃ iminā pabbajjāliṅgenā’’ti vatvā taṃ garahanto imaṃ gāthamāha –

    ౧౩౮.

    138.

    ‘‘కిం తే జటాహి దుమ్మేధ, కిం తే అజినసాటియా;

    ‘‘Kiṃ te jaṭāhi dummedha, kiṃ te ajinasāṭiyā;

    అబ్భన్తరం తే గహనం, బాహిరం పరిమజ్జసీ’’తి.

    Abbhantaraṃ te gahanaṃ, bāhiraṃ parimajjasī’’ti.

    తత్థ కిం తే జటాహి దుమ్మేధాతి అమ్భో దుమ్మేధ, నిప్పఞ్ఞ ఏతా పబ్బజితేన ధారేతబ్బా జటా, పబ్బజ్జాగుణరహితస్స కిం తే తాహి జటాహీతి అత్థో. కిం తే అజినసాటియాతి అజినసాటియా అనుచ్ఛవికస్స సంవరస్స అభావకాలతో పట్ఠాయ కిం తే అజినసాటియా. అబ్భన్తరం తే గహనన్తి తవ అబ్భన్తరం హదయం రాగదోసమోహగహనేన గహనం పటిచ్ఛన్నం. బాహిరం పరిమజ్జసీతి సో త్వం అబ్భన్తరే గహనే న్హానాదీహి చేవ లిఙ్గగహనేన చ బాహిరం పరిమజ్జసి, తం పరిమజ్జన్తో కఞ్జికపూరితలాబు వియ విసపూరితచాటి వియ ఆసీవిసపూరితవమ్మికో వియ గూథపూరితచిత్తఘటో వియ చ బహిమట్ఠోవ హోసి, కిం తయా చోరేన ఇధ వసన్తేన, సీఘం ఇతో పలాయాహి, నో చే పలాయసి, గామవాసీనం తే ఆచిక్ఖిత్వా నిగ్గహం కారాపేస్సామీతి.

    Tattha kiṃ te jaṭāhi dummedhāti ambho dummedha, nippañña etā pabbajitena dhāretabbā jaṭā, pabbajjāguṇarahitassa kiṃ te tāhi jaṭāhīti attho. Kiṃ te ajinasāṭiyāti ajinasāṭiyā anucchavikassa saṃvarassa abhāvakālato paṭṭhāya kiṃ te ajinasāṭiyā. Abbhantaraṃ te gahananti tava abbhantaraṃ hadayaṃ rāgadosamohagahanena gahanaṃ paṭicchannaṃ. Bāhiraṃ parimajjasīti so tvaṃ abbhantare gahane nhānādīhi ceva liṅgagahanena ca bāhiraṃ parimajjasi, taṃ parimajjanto kañjikapūritalābu viya visapūritacāṭi viya āsīvisapūritavammiko viya gūthapūritacittaghaṭo viya ca bahimaṭṭhova hosi, kiṃ tayā corena idha vasantena, sīghaṃ ito palāyāhi, no ce palāyasi, gāmavāsīnaṃ te ācikkhitvā niggahaṃ kārāpessāmīti.

    ఏవం బోధిసత్తో కూటతాపసం తజ్జేత్వా వమ్మికమేవ పావిసి, కూటతాపసోపి తతో పక్కామి.

    Evaṃ bodhisatto kūṭatāpasaṃ tajjetvā vammikameva pāvisi, kūṭatāpasopi tato pakkāmi.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘తదా కూటతాపసో అయం కుహకో అహోసి, పురిమో సీలవన్తతాపసో సారిపుత్తో, గోధాపణ్డితో పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā kūṭatāpaso ayaṃ kuhako ahosi, purimo sīlavantatāpaso sāriputto, godhāpaṇḍito pana ahameva ahosi’’nti.

    గోధాజాతకవణ్ణనా అట్ఠమా.

    Godhājātakavaṇṇanā aṭṭhamā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౧౩౮. గోధజాతకం • 138. Godhajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact