Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya

    ੩. ਗੋਧਿਕਸੁਤ੍ਤਂ

    3. Godhikasuttaṃ

    ੧੫੯. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਇਸਿਗਿਲਿਪਸ੍ਸੇ વਿਹਰਤਿ ਕਾਲ਼ਸਿਲਾਯਂ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਯਿਕਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ ਸਾਮਯਿਕਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯਿ । ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਯਿਕਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ ਸਾਮਯਿਕਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਯਿਕਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ…ਪੇ॰… ਪਰਿਹਾਯਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ…ਪੇ॰… વਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ । ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ…ਪੇ॰… ਪਰਿਹਾਯਿ। ਪਞ੍ਚਮਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ…ਪੇ॰… ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ। ਪਞ੍ਚਮਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ…ਪੇ॰… વਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯਿ। ਛਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਯਿਕਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ। ਛਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ ਸਾਮਯਿਕਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯਿ। ਸਤ੍ਤਮਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਯਿਕਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿ।

    159. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā godhiko isigilipasse viharati kāḷasilāyaṃ. Atha kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Atha kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi . Dutiyampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Dutiyampi kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi. Tatiyampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Tatiyampi kho āyasmā godhiko tamhā…pe… parihāyi. Catutthampi kho āyasmā godhiko appamatto…pe… vimuttiṃ phusi . Catutthampi kho āyasmā godhiko tamhā…pe… parihāyi. Pañcamampi kho āyasmā godhiko…pe… cetovimuttiṃ phusi. Pañcamampi kho āyasmā…pe… vimuttiyā parihāyi. Chaṭṭhampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Chaṭṭhampi kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi. Sattamampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi.

    ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਯਾવ ਛਟ੍ਠਂ ਖ੍વਾਹਂ ਸਾਮਯਿਕਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹੀਨੋ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਹਿ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

    Atha kho āyasmato godhikassa etadahosi – ‘‘yāva chaṭṭhaṃ khvāhaṃ sāmayikāya cetovimuttiyā parihīno. Yaṃnūnāhaṃ satthaṃ āhareyya’’nti. Atha kho māro pāpimā āyasmato godhikassa cetasā cetoparivitakkamaññāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –

    ‘‘ਮਹਾવੀਰ ਮਹਾਪਞ੍ਞ, ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਯਸਸਾ ਜਲ।

    ‘‘Mahāvīra mahāpañña, iddhiyā yasasā jala;

    ਸਬ੍ਬવੇਰਭਯਾਤੀਤ, ਪਾਦੇ વਨ੍ਦਾਮਿ ਚਕ੍ਖੁਮ॥

    Sabbaverabhayātīta, pāde vandāmi cakkhuma.

    ‘‘ਸਾવਕੋ ਤੇ ਮਹਾવੀਰ, ਮਰਣਂ ਮਰਣਾਭਿਭੂ।

    ‘‘Sāvako te mahāvīra, maraṇaṃ maraṇābhibhū;

    ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਚੇਤਯਤਿ, ਤਂ ਨਿਸੇਧ ਜੁਤਿਨ੍ਧਰ॥

    Ākaṅkhati cetayati, taṃ nisedha jutindhara.

    ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਭਗવਾ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਸਾવਕੋ ਸਾਸਨੇ ਰਤੋ।

    ‘‘Kathañhi bhagavā tuyhaṃ, sāvako sāsane rato;

    ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਮਾਨਸੋ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਕਾਲਂ ਕਯਿਰਾ ਜਨੇਸੁਤਾ’’ਤਿ॥

    Appattamānaso sekkho, kālaṃ kayirā janesutā’’ti.

    ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਗੋਧਿਕੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ‘‘ਮਾਰੋ ਅਯਂ ਪਾਪਿਮਾ’’ ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਾਰਂ ਪਾਪਿਮਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

    Tena kho pana samayena āyasmato godhikena satthaṃ āharitaṃ hoti. Atha kho bhagavā ‘‘māro ayaṃ pāpimā’’ iti viditvā māraṃ pāpimantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

    ‘‘ਏવਞ੍ਹਿ ਧੀਰਾ ਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ, ਨਾવਕਙ੍ਖਨ੍ਤਿ ਜੀવਿਤਂ।

    ‘‘Evañhi dhīrā kubbanti, nāvakaṅkhanti jīvitaṃ;

    ਸਮੂਲਂ ਤਣ੍ਹਮਬ੍ਬੁਯ੍ਹ, ਗੋਧਿਕੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ॥

    Samūlaṃ taṇhamabbuyha, godhiko parinibbuto’’ti.

    ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆਯਾਮ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇਨ ਇਸਿਗਿਲਿਪਸ੍ਸਂ ਕਾਲ਼ਸਿਲਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮ ਯਤ੍ਥ ਗੋਧਿਕੇਨ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ।

    Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘āyāma, bhikkhave, yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkamissāma yattha godhikena kulaputtena satthaṃ āharita’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.

    ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਇਸਿਗਿਲਿਪਸ੍ਸਂ ਕਾਲ਼ਸਿਲਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਗੋਧਿਕਂ ਦੂਰਤੋવ ਮਞ੍ਚਕੇ વਿવਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਸੇਮਾਨਂ 1। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਧੂਮਾਯਿਤਤ੍ਤਂ ਤਿਮਿਰਾਯਿਤਤ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤੇવ ਪੁਰਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਦ੍ਧਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਧੋ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਨੁਦਿਸਂ।

    Atha kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkami. Addasā kho bhagavā āyasmantaṃ godhikaṃ dūratova mañcake vivattakkhandhaṃ semānaṃ 2. Tena kho pana samayena dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ, gacchati adho, gacchati anudisaṃ.

    ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਂ ਧੂਮਾਯਿਤਤ੍ਤਂ ਤਿਮਿਰਾਯਿਤਤ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤੇવ ਪੁਰਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਦਿਸਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਉਦ੍ਧਂ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਧੋ, ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਨੁਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਏਸੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਮਨ੍વੇਸਤਿ – ‘ਕਤ੍ਥ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’ਨ੍ਤਿ? ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਗੋਧਿਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਬੇਲੁવਪਣ੍ਡੁવੀਣਂ ਆਦਾਯ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

    Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, etaṃ dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ, gacchati adho, gacchati anudisa’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Eso kho, bhikkhave, māro pāpimā godhikassa kulaputtassa viññāṇaṃ samanvesati – ‘kattha godhikassa kulaputtassa viññāṇaṃ patiṭṭhita’nti? Appatiṭṭhitena ca, bhikkhave, viññāṇena godhiko kulaputto parinibbuto’’ti. Atha kho māro pāpimā beluvapaṇḍuvīṇaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

    ‘‘ਉਦ੍ਧਂ ਅਧੋ ਚ ਤਿਰਿਯਂ, ਦਿਸਾ ਅਨੁਦਿਸਾ ਸ੍વਹਂ।

    ‘‘Uddhaṃ adho ca tiriyaṃ, disā anudisā svahaṃ;

    ਅਨ੍વੇਸਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਗੋਧਿਕੋ ਸੋ ਕੁਹਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ॥

    Anvesaṃ nādhigacchāmi, godhiko so kuhiṃ gato’’ti.

    ‘‘ਯੋ 3 ਧੀਰੋ ਧਿਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਝਾਯੀ ਝਾਨਰਤੋ ਸਦਾ।

    ‘‘Yo 4 dhīro dhitisampanno, jhāyī jhānarato sadā;

    ਅਹੋਰਤ੍ਤਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਂ, ਜੀવਿਤਂ ਅਨਿਕਾਮਯਂ॥

    Ahorattaṃ anuyuñjaṃ, jīvitaṃ anikāmayaṃ.

    ‘‘ਜੇਤ੍વਾਨ ਮਚ੍ਚੁਨੋ 5 ਸੇਨਂ, ਅਨਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਨਬ੍ਭવਂ।

    ‘‘Jetvāna maccuno 6 senaṃ, anāgantvā punabbhavaṃ;

    ਸਮੂਲਂ ਤਣ੍ਹਮਬ੍ਬੁਯ੍ਹ, ਗੋਧਿਕੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ॥

    Samūlaṃ taṇhamabbuyha, godhiko parinibbuto’’ti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, વੀਣਾ ਕਚ੍ਛਾ ਅਭਸ੍ਸਥ।

    ‘‘Tassa sokaparetassa, vīṇā kacchā abhassatha;

    ਤਤੋ ਸੋ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਯਕ੍ਖੋ, ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਥਾ’’ਤਿ 7

    Tato so dummano yakkho, tatthevantaradhāyathā’’ti 8.







    Footnotes:
    1. ਸੇਯ੍ਯਮਾਨਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰), ਸੋਪ੍ਪਮਾਨਂ (ਕ॰)
    2. seyyamānaṃ (syā. kaṃ.), soppamānaṃ (ka.)
    3. ਸੋ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    4. so (sī. pī.)
    5. ਭੇਤ੍વਾ ਨਮੁਚਿਨੋ (ਸੀ॰)
    6. bhetvā namucino (sī.)
    7. ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਿਥਾਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰), ਤਤ੍ਥੇવ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯੀਤਿ (ਕ॰)
    8. tatthevantaradhāyithāti (syā. kaṃ.), tattheva antaradhāyīti (ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਗੋਧਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Godhikasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੩. ਗੋਧਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Godhikasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact