Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೩. ಗೋಧಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Godhikasuttavaṇṇanā
೧೫೯. ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಪಸ್ಸೇತಿ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ಉಪಚ್ಚಕಾಯಂ। ಸಮಯೇ ಸಮಯೇ ಲದ್ಧತ್ತಾ ಸಾಮಯಿಕಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿತಕ್ಖಣೇ ಪಚ್ಚನೀಕಧಮ್ಮೇಹಿ ವಿಮುಚ್ಚತೀ’’ತಿ। ಲೋಕಿಯವಿಮುತ್ತಿ ಹಿ ಅನಚ್ಚನ್ತಪಹಾಯಿತಾಯ ಸಮಯವಿಮುತ್ತಿ ನಾಮ, ಲೋಕುತ್ತರವಿಮುತ್ತಿ ಅಚ್ಚನ್ತಪಹಾಯಿತಾಯ ಅಸಮಯವಿಮುತ್ತಿ। ತಾಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ‘‘ಸಮಯವಿಮುತ್ತಾ, ಅಸಮಯವಿಮುತ್ತಾ’’ತಿ ಚ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಯಾವ ಪಠಮಜ್ಝಾನನಿಬ್ಬತ್ತನಂ, ತಾವ ಕಸ್ಮಾ ಪರಿಹಾಯೀತಿ ಅತ್ಥೋ? ಸಾಬಾಧತ್ತಾತಿ ಸರೋಗತ್ತಾ। ವಾತಪಿತ್ತಸೇಮ್ಹವಸೇನಾತಿ ಕದಾಚಿ ವಾತಪಿತ್ತವಸೇನ, ಕದಾಚಿ ವಾತಸೇಮ್ಹವಸೇನ, ಉಭಿನ್ನಮ್ಪಿ ಸನ್ನಿಪಾತವಸೇನ। ಅನುಸಾಯಿಕೋತಿ ಕಾಯಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ಸಯಿತೋ, ಯಾಪ್ಯಾಮಯಭಾವೇನ ಠಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮಾಧಿಸ್ಸಾತಿ ಸಮಾಧಿಭಾವನಾಯ। ಉಪಕಾರಕಧಮ್ಮೇ ಉತುಭೋಜನಾದಿಕೇ। ಪೂರೇತುನ್ತಿ ಸಮೋಧಾನೇತುಂ। ಪರಿಹಾಯೀತಿ ಸರೀರಸ್ಸ ಅಕಲ್ಲಭಾವತೋ।
159.Pabbatassa passeti pabbatapāde upaccakāyaṃ. Samaye samaye laddhattā sāmayikaṃ. Tenāha ‘‘appitappitakkhaṇe paccanīkadhammehi vimuccatī’’ti. Lokiyavimutti hi anaccantapahāyitāya samayavimutti nāma, lokuttaravimutti accantapahāyitāya asamayavimutti. Tāhi samannāgatā ‘‘samayavimuttā, asamayavimuttā’’ti ca vuccanti. Yāva paṭhamajjhānanibbattanaṃ, tāva kasmā parihāyīti attho? Sābādhattāti sarogattā. Vātapittasemhavasenāti kadāci vātapittavasena, kadāci vātasemhavasena, ubhinnampi sannipātavasena. Anusāyikoti kāyaṃ anugantvā sayito, yāpyāmayabhāvena ṭhitoti attho. Samādhissāti samādhibhāvanāya. Upakārakadhamme utubhojanādike. Pūretunti samodhānetuṃ. Parihāyīti sarīrassa akallabhāvato.
ಆಹರೇಯ್ಯನ್ತಿ ಜೀವಿತಹರಣತ್ಥಾಯ ಉಪನೇಯ್ಯಂ। ನಿಬದ್ಧಾ ಗತಿ ಹೋತಿ ಕೇವಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೂಪಪತ್ತಿತೋ, ನ ಸೋತಾಪನ್ನಾದೀನಂ ವಿಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಭಾವೇನ। ತೇನಾಹ ‘‘ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ’’ತಿ।
Āhareyyanti jīvitaharaṇatthāya upaneyyaṃ. Nibaddhā gati hoti kevalaṃ brahmalokūpapattito, na sotāpannādīnaṃ viya paricchinnabhāvena. Tenāha ‘‘brahmaloke nibbattatī’’ti.
ಜಲಮಾನಾತಿ ಸಮುಟ್ಠಿತನಿಯತಇದ್ಧಿಯಾ ಅನಞ್ಞಸಾಧಾರಣಪರಿವಾರಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಚ ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಜಲಮಾನಾ। ಮಂಸಚಕ್ಖು ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ಧಮ್ಮಚಕ್ಖು ಪಞ್ಞಾಚಕ್ಖು ಸಮನ್ತಚಕ್ಖೂತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಚಕ್ಖುಮಾ। ಆನುಭಾವಧರಾತಿ ಅಚಿನ್ತೇಯ್ಯಾಪರಿಮೇಯ್ಯಬುದ್ಧಾನುಭಾವಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಆನುಭಾವಪರಿಯಾಯೋಪಿ ಹಿ ಜುತಿ-ಸದ್ದೋ ಹೋತಿ ‘‘ಇದ್ಧಿಜುತಿಬಲವೀರಿಯೂಪಪತ್ತೀ’’ತಿಆದೀಸು (ಜಾ॰ ೨.೨೨.೧೫೮೯, ೧೫೯೫) ವಿಯ। ಅನವಸೇಸತೋ ಮಾನಂ ಸಿಯತಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದತೀತಿ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗೋ ಮಾನಸಂ। ತನ್ನಿಬ್ಬತ್ತನಾ ಪನ ಅರಹತ್ತಸ್ಸ ಮಾನಸತಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ಸೀಲಾದೀನೀತಿ ಅನುತ್ತರಸೀಲಾದೀನಿ। ಸಿಕ್ಖಮಾನೋತಿ ಸಿಕ್ಖಾನಿ ಭಾವೇನ್ತೋ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಾನೇ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತೋ। ನ ಚಿತ್ತಭಾವನಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಕರಣೀಯೋ’’ತಿ। ಜನೇತಿ ಸತ್ತಸ್ಸ ಕಾಯೇ, ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿಸ್ಸುತಾತಿ ಅನಞ್ಞಸಾಧಾರಣೇಹಿ ಸೀಲಾದಿಗುಣೇಹಿ ವಿಸ್ಸುತಾ।
Jalamānāti samuṭṭhitaniyataiddhiyā anaññasādhāraṇaparivārasampattiyā ca sadevake loke jalamānā. Maṃsacakkhu dibbacakkhu dhammacakkhu paññācakkhu samantacakkhūti pañcahi cakkhūhi cakkhumā. Ānubhāvadharāti acinteyyāparimeyyabuddhānubhāvasampannā. Ānubhāvapariyāyopi hi juti-saddo hoti ‘‘iddhijutibalavīriyūpapattī’’tiādīsu (jā. 2.22.1589, 1595) viya. Anavasesato mānaṃ siyati samucchindatīti aggamaggo mānasaṃ. Tannibbattanā pana arahattassa mānasatā daṭṭhabbā. Sīlādīnīti anuttarasīlādīni. Sikkhamānoti sikkhāni bhāvento attano santāne uppādento. Na cittabhāvanā. Tenāha ‘‘sakaraṇīyo’’ti. Janeti sattassa kāye, sadevake loketi attho. Vissutāti anaññasādhāraṇehi sīlādiguṇehi vissutā.
ವೇದನಂ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ದುಕ್ಖವೇದನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪನ್ನಅತ್ತಕಿಲಮಥಂ ಅನುಪ್ಪಾದನವಸೇನ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ತಂಯೇವ ವೇದನಂ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪವತ್ತವಿಪಸ್ಸನಾ ವೀಥಿಮೇವ ಓತರತೀತಿ ಕತ್ವಾ ಮೂಲಕಮ್ಮಟ್ಠಾನನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಸಮಸೀಸೀ ಹುತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಪಭೇದಂ ವಿಭಜಿತ್ವಾ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸಮಸೀಸೀ ನಾಮ ತಿವಿಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಇರಿಯಾಪಥವಸೇನ ಸಮಸೀಸೀ ಇರಿಯಾಪಥಸಮಸೀಸೀ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ।
Vedanaṃ vikkhambhetvāti uppannaṃ dukkhavedanaṃ paṭicca uppannaattakilamathaṃ anuppādanavasena vikkhambhetvā taṃyeva vedanaṃ pariggahetvā pavattavipassanā vīthimeva otaratīti katvā mūlakammaṭṭhānanti vuttaṃ. ‘‘Samasīsī hutvā parinibbāyī’’ti vatvā tassa pabhedaṃ vibhajitvā idhādhippetaṃ dassetuṃ ‘‘samasīsī nāma tividho hotī’’tiādimāha. Iriyāpathavasena samasīsī iriyāpathasamasīsī. Esa nayo sesadvayepi.
ಇರಿಯಾಪಥಕೋಪನಞ್ಚಾತಿ ಇರಿಯಾಪಥೇಹಿ ಅಸಮಾಯೋಗೋ। ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವಾತಿ ಏಕವೇಲಾಯಮೇವ। ಪರಿನಿಬ್ಬಾನವಸೇನಾತಿ ಅನುಪಾದಿಸೇಸಪರಿನಿಬ್ಬಾನವಸೇನ, ನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತೇನ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತೇಸು ದ್ವೀಸು ನಯೇಸು। ಏವಂ ಸತಿ ತೇನೇವ ಇರಿಯಾಪಥೇನ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ತೇನೇವ ಇರಿಯಾಪಥೇನ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಅನ್ತೋರೋಗೇಯೇವ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ತೇನೇವ ರೋಗೇನ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯನ್ತಾ ಖೀಣಾಸವಾ ಬಹವೋಪಿ ಸಮಸೀಸಿನೋ ಏವ ಸಮ್ಭವೇಯ್ಯುಂ। ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Iriyāpathakopanañcāti iriyāpathehi asamāyogo. Ekappahārenevāti ekavelāyameva. Parinibbānavasenāti anupādisesaparinibbānavasena, na kilesakkhayamattena. Etthāti etesu dvīsu nayesu. Evaṃ sati teneva iriyāpathena vipassanaṃ paṭṭhapetvā teneva iriyāpathena, ekasmiṃ antorogeyeva vipassanaṃ paṭṭhapetvā arahattaṃ patvā teneva rogena parinibbāyantā khīṇāsavā bahavopi samasīsino eva sambhaveyyuṃ. Tasmā vuttanayeneva attho veditabbo.
ಸೀಸಞ್ಚೇತ್ಥ ತೇರಸ – ಪಲಿಬೋಧಸೀಸಂ ತಣ್ಹಾ, ಬನ್ಧನಸೀಸಂ ಮಾನೋ, ಪರಾಮಾಸಸೀಸಂ ದಿಟ್ಠಿ, ವಿಕ್ಖೇಪಸೀಸಂ ಉದ್ಧಚ್ಚಂ, ಕಿಲೇಸಸೀಸಂ ಅವಿಜ್ಜಾ, ಅಧಿಮೋಕ್ಖಸೀಸಂ ಸದ್ಧಾ, ಪಗ್ಗಹಸೀಸಂ ವೀರಿಯಂ, ಉಪಟ್ಠಾನಸೀಸಂ ಸತಿ, ಅವಿಕ್ಖೇಪಸೀಸಂ ಸಮಾಧಿ, ದಸ್ಸನಸೀಸಂ ಪಞ್ಞಾ, ಪವತ್ತಿಸೀಸಂ ಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯಂ, ಗೋಚರಸೀಸಂ ವಿಮೋಕ್ಖೋ, ಸಙ್ಖಾರಸೀಸಂ ನಿರೋಧೋತಿ। ಇಮೇಸು ತೇರಸಸು ಸೀಸೇಸು ಪಲಿಬೋಧಸೀಸಾದೀನಿ ಪವತ್ತಿಸೀಸಞ್ಚ ಪರಿಯಾದಿಯಿತಬ್ಬಾನಿ, ಅಧಿಮೋಕ್ಖಸೀಸಾದೀನಿ ಪರಿಯಾದಾಯಕಾನಿ, ಪರಿಯಾದಾಯಕಫಲಂ ಗೋಚರಸೀಸಂ। ತಞ್ಹಿ ವಿಸಯಜ್ಝತ್ತಂ ಫಲಂ ವಿಮೋಕ್ಖೋ, ಪರಿಯಾದಾಯಕಸ್ಸ ಮಗ್ಗಸ್ಸ ಫಲಸ್ಸ ಚ ಆರಮ್ಮಣಂ ಸಙ್ಖಾರಸೀಸಂ ಸಙ್ಖಾರವಿವೇಕಭೂತೋ ನಿರೋಧೋತಿ ಪರಿಯಾದಿಯಿತಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯಾದಾಯಕಫಲಾರಮ್ಮಣಾನಂ ಸಹ ವಿಯ ಸಂಸಿದ್ಧಂ ದಸ್ಸನೇನ ಸಮಸೀಸಿಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಯಂ ತೇರಸ ಸೀಸಾನಿ ವುತ್ತಾನಿ। ಇಧ ಪನ ‘‘ಅಪುಬ್ಬಂ ಅಚರಿಮಂ ಆಸವಪರಿಯಾದಾನಞ್ಚ ಹೋತಿ ಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಞ್ಚಾ’’ತಿ (ಪು॰ ಪ॰ ೧೬) ವಚನತೋ ತೇಸು ಕಿಲೇಸಪವತ್ತಸೀಸಾನಮೇವ ವಸೇನ ಯೋಜನಂ ಕರೋನ್ತೋ ‘‘ಏತ್ಥ ಚ ಪವತ್ತಿಸೀಸ’’ನ್ತಿಆದಿಮಾಹ।
Sīsañcettha terasa – palibodhasīsaṃ taṇhā, bandhanasīsaṃ māno, parāmāsasīsaṃ diṭṭhi, vikkhepasīsaṃ uddhaccaṃ, kilesasīsaṃ avijjā, adhimokkhasīsaṃ saddhā, paggahasīsaṃ vīriyaṃ, upaṭṭhānasīsaṃ sati, avikkhepasīsaṃ samādhi, dassanasīsaṃ paññā, pavattisīsaṃ jīvitindriyaṃ, gocarasīsaṃ vimokkho, saṅkhārasīsaṃ nirodhoti. Imesu terasasu sīsesu palibodhasīsādīni pavattisīsañca pariyādiyitabbāni, adhimokkhasīsādīni pariyādāyakāni, pariyādāyakaphalaṃ gocarasīsaṃ. Tañhi visayajjhattaṃ phalaṃ vimokkho, pariyādāyakassa maggassa phalassa ca ārammaṇaṃ saṅkhārasīsaṃ saṅkhāravivekabhūto nirodhoti pariyādiyitabbānaṃ pariyādāyakaphalārammaṇānaṃ saha viya saṃsiddhaṃ dassanena samasīsibhāvaṃ dassetuṃ paṭisambhidāyaṃ terasa sīsāni vuttāni. Idha pana ‘‘apubbaṃ acarimaṃ āsavapariyādānañca hoti jīvitapariyādānañcā’’ti (pu. pa. 16) vacanato tesu kilesapavattasīsānameva vasena yojanaṃ karonto ‘‘ettha ca pavattisīsa’’ntiādimāha.
ತತ್ಥ ಪವತ್ತಿಸೀಸಂ ಪವತ್ತತೋ ವುಟ್ಠಹನ್ತೋ ಮಗ್ಗೋ ಚುತಿತೋ ಉದ್ಧಂ ಅಪ್ಪವತ್ತಿಕರಣವಸೇನ ಯದಿಪಿ ಪರಿಯಾದೀಯತಿ, ಯಾವ ಪನ ಚುತಿ, ತಾವ ಪವತ್ತಿಸಬ್ಭಾವತೋ ‘‘ಪವತ್ತಿಸೀಸಂ ಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಚುತಿಚಿತ್ತಂ ಖೇಪೇತೀ’’ತಿ ಆಹ। ಕಿಲೇಸಪರಿಯಾದಾನೇನ ಪನ ಮಗ್ಗಚಿತ್ತೇನ ಅತ್ತನೋ ಅನನ್ತರಂ ವಿಯ ನಿಪ್ಫಾದೇತಬ್ಬಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣವಾರಾ ಚ ಕಿಲೇಸಪರಿಯಾದಾನಸ್ಸೇವ ವಾರಾತಿ ವತ್ತಬ್ಬತಂ ಅರಹನ್ತಿ। ‘‘ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೭೮; ಸಂ॰ ನಿ॰ ೩.೧೨) ವಚನತೋ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಪರಿಸಮಾಪನೇನ ಕಿಲೇಸಪರಿಯಾದಾನಂ ಸಮಾಪಿತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಂ ಪನ ಪರಿಸಮಾಪನಂ ಯದಿ ಚುತಿಚಿತ್ತೇನ ಹೋತಿ, ತೇನೇವ ಜೀವಿತಪರಿಸಮಾಪನಞ್ಚ ಹೋತೀತಿ ಇಮಾಯ ವಾರಚುತಿಸಮತಾಯ ಕಿಲೇಸಪರಿಯಾದಾನಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಾನಂ ಅಪುಬ್ಬಾಚರಿಮತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ದ್ವಿನ್ನಂ ಚಿತ್ತಾನಂ ಏಕತೋ ಉಪ್ಪಾದೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಚಿತ್ತಾನನ್ತಿ ಚುತಿಚಿತ್ತಮಗ್ಗಚಿತ್ತಾನಂ। ತನ್ತಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಜವನಚಿತ್ತಾನಂ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಂ ಪವತ್ತಿಯಾ, ಅಪರಿಪುಣ್ಣಾನಂ ವಾ ಪಞ್ಚಕ್ಖತ್ತುಂ ಪವತ್ತಿಯಾ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ‘‘ಏಕೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ ಯಥಾ ‘‘ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ತದಾರಮ್ಮಣಚಿತ್ತಾನೀ’’ತಿ, ಹೇಟ್ಠಿಮನ್ತೇನ ಪನ ದ್ವೇ ಪವತ್ತನ್ತಿ।
Tattha pavattisīsaṃ pavattato vuṭṭhahanto maggo cutito uddhaṃ appavattikaraṇavasena yadipi pariyādīyati, yāva pana cuti, tāva pavattisabbhāvato ‘‘pavattisīsaṃ jīvitindriyaṃ cuticittaṃ khepetī’’ti āha. Kilesapariyādānena pana maggacittena attano anantaraṃ viya nipphādetabbā paccavekkhaṇavārā ca kilesapariyādānasseva vārāti vattabbataṃ arahanti. ‘‘Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hotī’’ti (ma. ni. 1.78; saṃ. ni. 3.12) vacanato paccavekkhaṇaparisamāpanena kilesapariyādānaṃ samāpitaṃ nāma hoti, taṃ pana parisamāpanaṃ yadi cuticittena hoti, teneva jīvitaparisamāpanañca hotīti imāya vāracutisamatāya kilesapariyādānajīvitapariyādānānaṃ apubbācarimatā veditabbāti dassento ‘‘dvinnaṃ cittānaṃ ekato uppādo natthī’’tiādimāha. Dvinnaṃ cittānanti cuticittamaggacittānaṃ. Tanti paccavekkhaṇaṃ paripuṇṇajavanacittānaṃ sattakkhattuṃ pavattiyā, aparipuṇṇānaṃ vā pañcakkhattuṃ pavattiyā. Kiñcāpi ‘‘eko vā dve vā’’ti vuttaṃ yathā ‘‘ekaṃ vā dve vā tadārammaṇacittānī’’ti, heṭṭhimantena pana dve pavattanti.
ಉಪ್ಪಾಟೇತ್ವಾತಿ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನುಪಾದಿಸೇಸೇನಾತಿ ಅನುಪಾದಿಸೇಸನಿಬ್ಬಾನೇನ।
Uppāṭetvāti uddharitvāti attho. Anupādisesenāti anupādisesanibbānena.
ಧೂಮಾಯಿತತ್ತನ್ತಿ ಧೂಮಸ್ಸ ವಿಯ ಅಯಿತಭಾವಂ ಪವತ್ತಿಆಕಾರಂ। ಧೂಮಸದಿಸಾ ವಲಾಹಕಾ ಧೂಮವಲಾಹಕಾ, ತಿಮಿರವಲಾಹಕಾ, ಯೇ ಮಹಿಕಾ ‘‘ತಿಮಿರ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತೇನಾತಿ ಪತಿಟ್ಠಂ ಅಲಭನ್ತೇನ। ಇತ್ಥಮ್ಭೂತಲಕ್ಖಣೇ ಏತಂ ಕರಣವಚನಂ, ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಧಮ್ಮೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸತಿ ಹಿ ಉಪ್ಪಾದೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ ನಾಮ ಸಿಯಾ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ಯದೇವ ತಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಾನಕಾರಣಂ, ತದೇವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಕಾರಣನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಕಾರಣಾ’’ತಿ।
Dhūmāyitattanti dhūmassa viya ayitabhāvaṃ pavattiākāraṃ. Dhūmasadisā valāhakā dhūmavalāhakā, timiravalāhakā, ye mahikā ‘‘timira’’nti vuccanti. Appatiṭṭhitenāti patiṭṭhaṃ alabhantena. Itthambhūtalakkhaṇe etaṃ karaṇavacanaṃ, anuppattidhammenāti attho. Sati hi uppāde patiṭṭhitaṃ nāma siyā, aṭṭhakathāyaṃ pana yadeva tassa viññāṇassa appatiṭṭhānakāraṇaṃ, tadeva parinibbānakāraṇanti vuttaṃ ‘‘appatiṭṭhitakāraṇā’’ti.
ಸೋಕೇನ ಫುಟ್ಠಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಅಫಲೋ ವತ ಮೇ ವಾಯಾಮೋ ಜಾತೋ’’ತಿ ಸೋಕೇನ ಅಭಿಭೂತಸ್ಸ। ಅಭಸ್ಸಥಾತಿ ಬಲವಸೋಕಾಭಿತುನ್ನಸ್ಸ ಸತಿಸಮ್ಮೋಸಾ ಸಿಥಿಲಂ ಗಹಿತಾ ಭಸ್ಸಿ ಪತಿತಾ ಸಾ ಕಚ್ಛಾ।
Sokena phuṭṭhassāti ‘‘aphalo vata me vāyāmo jāto’’ti sokena abhibhūtassa. Abhassathāti balavasokābhitunnassa satisammosā sithilaṃ gahitā bhassi patitā sā kacchā.
ಗೋಧಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Godhikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೩. ಗೋಧಿಕಸುತ್ತಂ • 3. Godhikasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ಗೋಧಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Godhikasuttavaṇṇanā