Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
၉. ဂောလိယာနိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
9. Goliyānisuttavaṇṇanā
၁၇၃. ပဒသမာစာရောတိ တံတံပစ္စယဘေဒဒသ္သနာယ ဝိဂတတ္တာ ပကာရေဟိ ဒလိဒ္ဒသမာစာရော သိထိလသမာစာရောတိ အတ္ထော။ ယသ္မာ ပန တာဒိသော သမာစာရော ထိရော ဒဠ္ဟော နာမ န ဟောတိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘ဒုဗ္ဗလသမာစာရော’’တိ။ ‘‘သာခသမာစာရော’’တိ ဝာ ပာဌော, တတ္ထ တတ္ထ လဂ္ဂနဋ္ဌေန သာခာသဒိသသီလောတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဩဠာရိကာစာရော’’တိ။ ပစ္စယေသု သာပေက္ခောတိ ပစ္စယေသု သာပေက္ခတာယ ဧဝ ဟိသ္သ ဩဠာရိကာစာရတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဂရုနာ ကိသ္မိဉ္စိ ဝုတ္တေ ဂာရဝဝသေန ပတိသ္သဝနံ ပတိသ္သော, ပတိသ္သဝစနဘူတံ တံသဘာဂဉ္စ ယံ ကိဉ္စိ ဂာရဝန္တိ အတ္ထော။ သဟ ပတိသ္သေနာတိ သပ္ပတိသ္သေန, သပ္ပတိသ္သဝေန ဩဝာဒသမ္ပဋိစ္ဆနေန။ ပတိသ္သီယတီတိ ဝာ ပတိသ္သော, ဂရုကာတဗ္ဗော, တေန သဟ ပတိသ္သေနာတိ သဗ္ဗံ ပုဗ္ဗေ ဝိယ။ တေနာဟ ‘‘သဇေဋ္ဌကေနာ’’တိ။ သေရိဝိဟာရော နာမ အတ္တပ္ပဓာနဝာသော။ တေနာဟ ‘‘နိရင္ကုသဝိဟာရေနာ’’တိ။
173.Padasamācāroti taṃtaṃpaccayabhedadassanāya vigatattā pakārehi daliddasamācāro sithilasamācāroti attho. Yasmā pana tādiso samācāro thiro daḷho nāma na hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘dubbalasamācāro’’ti. ‘‘Sākhasamācāro’’ti vā pāṭho, tattha tattha lagganaṭṭhena sākhāsadisasīloti attho. Tenāha ‘‘oḷārikācāro’’ti. Paccayesu sāpekkhoti paccayesu sāpekkhatāya eva hissa oḷārikācāratā veditabbā. Garunā kismiñci vutte gāravavasena patissavanaṃ patisso, patissavacanabhūtaṃ taṃsabhāgañca yaṃ kiñci gāravanti attho. Saha patissenāti sappatissena, sappatissavena ovādasampaṭicchanena. Patissīyatīti vā patisso, garukātabbo, tena saha patissenāti sabbaṃ pubbe viya. Tenāha ‘‘sajeṭṭhakenā’’ti. Serivihāro nāma attappadhānavāso. Tenāha ‘‘niraṅkusavihārenā’’ti.
အနုပခဇ္ဇာတိ အနုပကဍ္ဎိတ္ဝာ။ ဂရုဋ္ဌာနိယာနံ အန္တရံ အနာပုစ္ဆာ အနုပဝိသိတ္ဝာတိ ဣမမတ္ထံ ဒသ္သေတုံ ‘‘တတ္ထ ယော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။
Anupakhajjāti anupakaḍḍhitvā. Garuṭṭhāniyānaṃ antaraṃ anāpucchā anupavisitvāti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘tattha yo’’tiādi vuttaṃ.
အာဘိသမာစာရိကန္တိ အဘိသမာစာရေ ဘဝံ။ ကိံ ပန တန္တိ အာဟ ‘‘ဝတ္တပဋိပတ္တိမတ္တမ္ပီ’’တိ။ နာတိကာလသ္သေဝ သင္ဃသ္သ ပုရတော ပဝိသိတဗ္ဗံ, န ပစ္ဆာ ပဋိက္ကမိတဗ္ဗန္တိ အဓိပ္ပာယေန အတိကာလေ စ ဂာမပ္ပဝေသော အတိဒိဝာ ပဋိက္ကမနဉ္စ နိဝာရိတံ, တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘န အတိပာတော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ဥဒ္ဓစ္စပကတိကောတိ ဝိဗ္ဘန္တစိတ္တော။ အဝစာပလ္ယေနာတိ ဒဠ္ဟဝာတာပဟတပလ္လဝသဒိသေန လောလဘာဝေန။
Ābhisamācārikanti abhisamācāre bhavaṃ. Kiṃ pana tanti āha ‘‘vattapaṭipattimattampī’’ti. Nātikālasseva saṅghassa purato pavisitabbaṃ, na pacchā paṭikkamitabbanti adhippāyena atikāle ca gāmappaveso atidivā paṭikkamanañca nivāritaṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘na atipāto’’tiādi vuttaṃ. Uddhaccapakatikoti vibbhantacitto. Avacāpalyenāti daḷhavātāpahatapallavasadisena lolabhāvena.
ပညဝတာတိ ဣမိနာ ဘိက္ခုသာရုပ္ပေသု ဣတိကတ္တဗ္ဗေသု ဥပာယပညာ အဓိပ္ပေတာ, န သုတမယပညာ။ အဘိဓမ္မေ အဘိဝိနယေ ယောဂောတိ ဣမိနာ ဘာဝနာပညာဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မေ ယောဂော ပကာသိတော။ ယောဂောတိ စ ပရိစယော ဥဂ္ဂဏ္ဟဝသေန။
Paññavatāti iminā bhikkhusāruppesu itikattabbesu upāyapaññā adhippetā, na sutamayapaññā. Abhidhamme abhivinaye yogoti iminā bhāvanāpaññāuttarimanussadhamme yogo pakāsito. Yogoti ca paricayo uggaṇhavasena.
အာရုပ္ပာတိ ဣမိနာ စတသ္သောပိ အရူပသမာပတ္တိယော ဂဟိတာ, တာ ပန စတူဟိ ရူပသမာပတ္တီဟိ ဝိနာ န သမ္ပဇ္ဇန္တီတိ အာဟ – ‘‘အာရုပ္ပာတိ ဧတ္တာဝတာ အဋ္ဌပိ သမာပတ္တိယော ဝုတ္တာ ဟောန္တီ’’တိ။ ကသိဏေတိ ဒသဝိဓေ ကသိဏေ။ ဧကံ ပရိကမ္မကမ္မဋ္ဌာနန္တိ ယံ ကိဉ္စိ ဧကဘာဝနာ ပရိကမ္မဒီပနံ ခန္ဓကမ္မဋ္ဌာနံ။ တေနာဟ ‘‘ပဂုဏံ ကတ္ဝာ’’တိ။ ကသိဏပရိကမ္မံ ပန တဂ္ဂဟဏေနေဝ ဂဟိတံ ဟောတိ, လောကိယာ ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မာ ဟေဋ္ဌာ ဂဟိတာတိ အာဟ ‘‘ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မေတိ ဣမိနာ သဗ္ဗေပိ လောကုတ္တရဓမ္မေ ဒသ္သေတီ’’တိ။ နေယ္ယပုဂ္ဂလသ္သ ဝသေနာတိ ဇာနိတ္ဝာ ဝိတ္ထာရေတ္ဝာ ဉာတဗ္ဗပုဂ္ဂလသ္သ ဝသေနာတိ။
Āruppāti iminā catassopi arūpasamāpattiyo gahitā, tā pana catūhi rūpasamāpattīhi vinā na sampajjantīti āha – ‘‘āruppāti ettāvatā aṭṭhapi samāpattiyo vuttā hontī’’ti. Kasiṇeti dasavidhe kasiṇe. Ekaṃ parikammakammaṭṭhānanti yaṃ kiñci ekabhāvanā parikammadīpanaṃ khandhakammaṭṭhānaṃ. Tenāha ‘‘paguṇaṃ katvā’’ti. Kasiṇaparikammaṃ pana taggahaṇeneva gahitaṃ hoti, lokiyā uttarimanussadhammā heṭṭhā gahitāti āha ‘‘uttarimanussadhammeti iminā sabbepi lokuttaradhamme dassetī’’ti. Neyyapuggalassa vasenāti jānitvā vitthāretvā ñātabbapuggalassa vasenāti.
ဂောလိယာနိသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။
Goliyānisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၉. ဂောလိယာနိသုတ္တံ • 9. Goliyānisuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၉. ဂောလိယာနိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Goliyānisuttavaṇṇanā