Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
੯. ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
9. Goliyānisuttavaṇṇanā
੧੭੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਦਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲਸਮਾਚਾਰੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਚਾਰੋ, ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਸਾਪੇਕ੍ਖੋ ਮਹਾਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ વਿਯ। ਤਂ ਕਿਰ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਆਹ ‘‘ਅਸੁਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚੀવਰਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਸਾਧੁ ਤੇ ਕਤਂ ਤਂਯੇવ ਤਕ੍ਕੇਤ੍વਾ વਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚੀવਰਂ ਦੇਨ੍ਤੇਨਾਤਿ। ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ। ਸਾਧੁ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ ਤਂਯੇવ ਤਕ੍ਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਏવਰੂਪੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਚਾਰੋ ਅਹੋਸਿ। ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਸਜੇਟ੍ਠਕੇਨ, ਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਕਤ੍વਾ વਿਹਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਰਿવਿਹਾਰੇਨਾਤਿ ਸਚ੍ਛਨ੍ਦવਿਹਾਰੇਨ ਨਿਰਙ੍ਕੁਸવਿਹਾਰੇਨ।
173.Evaṃme sutanti goliyānisuttaṃ. Tattha padasamācāroti dubbalasamācāro oḷārikācāro, paccayesu sāpekkho mahārakkhitatthero viya. Taṃ kira upaṭṭhākakule nisinnaṃ upaṭṭhāko āha ‘‘asukattherassa me, bhante, cīvaraṃ dinna’’nti. Sādhu te kataṃ taṃyeva takketvā viharantassa cīvaraṃ dentenāti. Tumhākampi, bhante, dassāmīti. Sādhu karissasi taṃyeva takkentassāti āha. Ayampi evarūpo oḷārikācāro ahosi. Sappatissenāti sajeṭṭhakena, na attānaṃ jeṭṭhakaṃ katvā viharitabbaṃ. Serivihārenāti sacchandavihārena niraṅkusavihārena.
ਨਾਨੂਪਖਜ੍ਜਾਤਿ ਨ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਨ ਅਨੁਪવਿਸਿਤ੍વਾ। ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਦ੍વੀਸੁ ਮਹਾਥੇਰੇਸੁ ਉਭਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਤੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾવ ਚੀવਰੇਨ વਾ ਜਾਣੁਨਾ વਾ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਅਯਂ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਨਿਸੀਦਤਿ ਨਾਮ। ਏવਂ ਅਕਤ੍વਾ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਆਸਨਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਾવੁਸੋਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਨ વਦਨ੍ਤਿ, ਨਿਸੀਦਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਸੀਦਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅવੁਤ੍ਤੇਪਿ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਨ ਪਟਿਬਾਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਾਸਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਨવਕਾਨਂ ਪਾਪੁਣਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਅਯਂ ਨવੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਸਨੇਨ ਪਟਿਬਾਹਤਿ ਨਾਮ। ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਤਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ વਾ ਆਸਨਂ વਾ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਾਸਨੇਯੇવ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਨ ਪਟਿਬਾਹਤਿ ਨਾਮ।
Nānūpakhajjāti na anupakhajja na anupavisitvā. Tattha yo dvīsu mahātheresu ubhato nisinnesu te anāpucchitvāva cīvarena vā jāṇunā vā ghaṭṭento nisīdati, ayaṃ anupakhajja nisīdati nāma. Evaṃ akatvā pana attano pattaāsanasantike ṭhatvā nisīdāvusoti vutte nisīditabbaṃ. Sace na vadanti, nisīdāmi, bhanteti āpucchitvā nisīditabbaṃ āpucchitakālato paṭṭhāya nisīdāti vuttepi avuttepi nisīdituṃ vaṭṭatiyeva. Na paṭibāhissāmīti ettha yo attano pattāsanaṃ atikkamitvā navakānaṃ pāpuṇanaṭṭhāne nisīdati, ayaṃ nave bhikkhū āsanena paṭibāhati nāma. Tasmiñhi tathā nisinne navā bhikkhū ‘‘amhākaṃ nisīdituṃ na detī’’ti ujjhāyantā tiṭṭhanti vā āsanaṃ vā pariyesantā āhiṇḍanti. Tasmā attano pattāsaneyeva nisīditabbaṃ. Evaṃ na paṭibāhati nāma.
ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ વਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ। ਨਾਤਿਕਾਲੇਨਾਤਿ ਨ ਅਤਿਪਾਤੋ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਅਤਿਦਿવਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇવ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਞ੍ਚ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤਬ੍ਬਞ੍ਚ। ਅਤਿਪਾਤੋ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅਤਿਦਿવਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣવਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਕਾਲਸ੍ਸੇવ ਮੁਖਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਮਕ੍ਕਟਕਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੇਨ ਉਸ੍ਸਾવਬਿਨ੍ਦੂ ਨਿਪਾਤੇਨ੍ਤੇਨ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਯਾਗੁਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਯਾવ ਭਿਕ੍ਖਾਕਾਲਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇਯੇવ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍વਾ ਦਿવਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਾਦਧੋવਨવੇਲਾਯ વਿਹਾਰਂ ਪਚ੍ਚਾਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ। ਨ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਕੁਲੇਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ ਸਭਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ વਾ ਕੁਲੇਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸਮਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੨੯੯) ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ વਿਭਙ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਞ੍ਚ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਉਦ੍ਧਤੋ ਹੋਤਿ ਚਪਲੋਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਪਕਤਿਕੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਚੀવਰਮਣ੍ਡਨ-ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਨ-ਸੇਨਾਸਨਮਣ੍ਡਨਾ ਇਮਸ੍ਸ વਾ ਪੂਤਿਕਾਯਸ੍ਸ ਕੇਲਾਯਨਾ ਮਣ੍ਡਨਾਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਨ ਚ ਤਰੁਣਦਾਰਕਾવਚਾਪਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ।
Ābhisamācārikampi dhammanti abhisamācārikaṃ vattapaṭipattimattampi. Nātikālenāti na atipāto pavisitabbaṃ, na atidivā paṭikkamitabbaṃ, bhikkhusaṅghena saddhiṃyeva pavisitabbañca nikkhamitabbañca. Atipāto pavisitvā atidivā nikkhamantassa hi cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇavattādīni parihāyanti. Kālasseva mukhaṃ dhovitvā makkaṭakasuttāni chindantena ussāvabindū nipātentena gāmaṃ pavisitvā yāguṃ pariyesitvā yāva bhikkhākālā antogāmeyeva nānappakāraṃ tiracchānakathaṃ kathentena nisīditvā bhattakiccaṃ katvā divā nikkhamma bhikkhūnaṃ pādadhovanavelāya vihāraṃ paccāgantabbaṃ hoti. Na purebhattaṃ pacchābhattaṃ kulesu cārittaṃ āpajjitabbanti ‘‘yo pana bhikkhu nimantito sabhatto samāno santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā kulesu cārittaṃ āpajjeyya, aññatra samayā pācittiya’’nti (pāci. 299) imaṃ sikkhāpadaṃ rakkhantena tassa vibhaṅge vuttaṃ purebhattañca pacchābhattañca cārittaṃ na āpajjitabbaṃ. Uddhato hoti capaloti uddhaccapakatiko ceva hoti cīvaramaṇḍana-pattamaṇḍana-senāsanamaṇḍanā imassa vā pūtikāyassa kelāyanā maṇḍanāti evaṃ vuttena ca taruṇadārakāvacāpalyena samannāgato.
ਪਞ੍ਞવਤਾ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਉਪਾਯਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿવਿਨਯੇਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ ਚੇવ વਿਨਯਪਿਟਕੇ ਚ ਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ਚੇવ ਅਟ੍ਠਕਥਾવਸੇਨ ਚ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ। ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਹਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕਤਿਕਮਾਤਿਕਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਧਮ੍ਮਹਦਯવਿਭਙ੍ਗਂ વਿਨਾ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। વਿਨਯੇ ਪਨ ਕਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮવਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁવਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਨਿ વਿਨਾ ਨ વਟ੍ਟਤਿ।
Paññavatābhavitabbanti cīvarakammādīsu itikattabbesu upāyapaññāya samannāgatena bhavitabbaṃ. Abhidhamme abhivinayeti abhidhammapiṭake ceva vinayapiṭake ca pāḷivasena ceva aṭṭhakathāvasena ca yogo karaṇīyo. Sabbantimena hi paricchedena abhidhamme dukatikamātikāhi saddhiṃ dhammahadayavibhaṅgaṃ vinā na vaṭṭati. Vinaye pana kammākammavinicchayena saddhiṃ suvinicchitāni dve pātimokkhāni vinā na vaṭṭati.
ਆਰੁਪ੍ਪਾਤਿ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਅਟ੍ਠਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਸਤ੍ਤਸੁਪਿ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ, ਛਸੁਪਿ…ਪੇ॰… ਪਞ੍ਚਸੁਪਿ। ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਏਕਂ ਕਸਿਣੇ ਪਰਿਕਮ੍ਮਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਆਦਾਯ વਿਚਰਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ વਿਨਾ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਰਹਨ੍ਤੇਨ ਹੁਤ੍વਾ વਿਹਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਨ੍ਤੇਨ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ વਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ। ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਏਕਂ વਿਪਸ੍ਸਨਾਮੁਖਂ ਯਾવ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਆਦਾਯ વਿਚਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਇਮਂ ਪਨ ਦੇਸਨਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕવਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸੀਤਿ।
Āruppāti ettāvatā aṭṭhapi samāpattiyo vuttā honti. Tā pana sabbena sabbaṃ asakkontena sattasupi yogo karaṇīyo, chasupi…pe… pañcasupi. Sabbantimena paricchedena ekaṃ kasiṇe parikammakammaṭṭhānaṃ paguṇaṃ katvā ādāya vicaritabbaṃ, ettakaṃ vinā na vaṭṭati. Uttarimanussadhammeti iminā sabbepi lokuttaradhamme dasseti. Tasmā arahantena hutvā vihātabbaṃ, arahattaṃ anabhisambhuṇantena anāgāmiphale sakadāgāmiphale sotāpattiphale vā patiṭṭhātabbaṃ. Sabbantimena pariyāyena ekaṃ vipassanāmukhaṃ yāva arahattā paguṇaṃ katvā ādāya vicaritabbaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Imaṃ pana desanaṃ āyasmā sāriputto neyyapuggalassa vasena ābhisamācārikavattato paṭṭhāya anupubbena arahattaṃ pāpetvā niṭṭhāpesīti.
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Goliyānisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੯. ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Goliyānisuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੯. ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Goliyānisuttavaṇṇanā