| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៤-៦. គោមយបិណ្ឌសុត្តាទិវណ្ណនា
4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
៩៦-៩៨. ចតុត្ថេ សស្សតិសមន្តិ សិនេរុមហាបថវីចន្ទិមសូរិយាទីហិ សស្សតីហិ សមំ។ បរិត្តំ គោមយបិណ្ឌន្តិ អប្បមត្តកំ មធុកបុប្ផប្បមាណំ គោមយខណ្ឌំ។ កុតោ បនានេនេតំ លទ្ធន្តិ។ បរិភណ្ឌករណត្ថាយ អាភតតោ គហិតន្តិ ឯកេ។ អត្ថស្ស បន វិញ្ញាបនត្ថំ ឥទ្ធិយា អភិសង្ខរិត្វា ហត្ថារុឡ្ហំ កតន្តិ វេទិតព្ពន្តិ។ អត្តភាវបដិលាភោតិ បដិលទ្ធអត្តភាវោ។ ន យិទំ ព្រហ្មចរិយវាសោ បញ្ញាយេថាតិ អយំ មគ្គព្រហ្មចរិយវាសោ នាម ន បញ្ញាយេយ្យ។ មគ្គោ ហិ តេភូមកសង្ខារេ វិវដ្ដេន្តោ ឧប្បជ្ជតិ។ យទិ ច ឯត្តកោ អត្តភាវោ និច្ចោ ភវេយ្យ, មគ្គោ ឧប្បជ្ជិត្វាបិ សង្ខារវដ្ដំ វិវដ្ដេតុំ ន សក្កុណេយ្យាតិ ព្រហ្មចរិយវាសោ ន បញ្ញាយេថ។
96-98. Catutthe sassatisamanti sinerumahāpathavīcandimasūriyādīhi sassatīhi samaṃ. Parittaṃ gomayapiṇḍanti appamattakaṃ madhukapupphappamāṇaṃ gomayakhaṇḍaṃ. Kuto panānenetaṃ laddhanti. Paribhaṇḍakaraṇatthāya ābhatato gahitanti eke. Atthassa pana viññāpanatthaṃ iddhiyā abhisaṅkharitvā hatthāruḷhaṃ katanti veditabbanti. Attabhāvapaṭilābhoti paṭiladdhaattabhāvo. Na yidaṃ brahmacariyavāso paññāyethāti ayaṃ maggabrahmacariyavāso nāma na paññāyeyya. Maggo hi tebhūmakasaṅkhāre vivaṭṭento uppajjati. Yadi ca ettako attabhāvo nicco bhaveyya, maggo uppajjitvāpi saṅkhāravaṭṭaṃ vivaṭṭetuṃ na sakkuṇeyyāti brahmacariyavāso na paññāyetha.
ឥទានិ សចេ កោចិ សង្ខារោ និច្ចោ ភវេយ្យ, មយា មហាសុទស្សនរាជកាលេ អនុភូតា សម្បត្តិ និច្ចា ភវេយ្យ, សាបិ ច អនិច្ចាតិ តំ ទស្សេតុំ ភូតបុព្ពាហំ ភិក្ខុ រាជា អហោសិន្តិអាទិមាហ។ តត្ថ កុសាវតីរាជធានិប្បមុខានីតិ កុសាវតីរាជធានី តេសំ នគរានំ បមុខា, សព្ពសេដ្ឋាតិ អត្ថោ។ សារមយានីតិ រត្តចន្ទនសារមយានិ។ ឧបធានំ បន សព្ពេសំ សុត្តមយមេវ។ គោណកត្ថតានីតិ ចតុរង្គុលាធិកលោមេន កាឡកោជវេន អត្ថតានិ, យំ មហាបិដ្ឋិយកោជវោតិ វទន្តិ។ បដកត្ថតានីតិ ឧភតោលោមេន ឧណ្ណាមយេន សេតកម្ពលេន អត្ថតានិ។ បដលិកត្ថតានីតិ ឃនបុប្ផេន ឧណ្ណាមយអត្ថរណេន អត្ថតានិ។ កទលិមិគបវរបច្ចត្ថរណានីតិ កទលិមិគចម្មមយេន ឧត្តមបច្ចត្ថរណេន អត្ថតានិ។ តំ កិរ បច្ចត្ថរណំ សេតវត្ថស្ស ឧបរិ កទលិមិគចម្មំ អត្ថរិត្វា សិព្ពេត្វា ករោន្តិ។ សឧត្តរច្ឆទានីតិ សហ ឧត្តរច្ឆទេន, ឧបរិ ពទ្ធេន រត្តវិតានេន សទ្ធិន្តិ អត្ថោ។ ឧភតោលោហិតកូបធានីតិ សីសូបធានញ្ច បាទូបធានញ្ចាតិ បល្លង្កានំ ឧភតោលោហិតកូបធានានិ។ វេជយន្តរថប្បមុខានីតិ ឯត្ថ វេជយន្តោ នាម តស្ស រញ្ញោ រថោ, យស្ស ចក្កានំ ឥន្ទនីលមណិមយា នាភិ, សត្តរតនមយា អរា, បវាឡមយា នេមិ, រជតមយោ អក្ខោ, ឥន្ទនីលមណិមយំ ឧបក្ខរំ, រជតមយំ កុព្ពរំ។ សោ តេសំ រថានំ បមុខោ អគ្គោ។ ទុកូលសន្ទានានីតិ ទុកូលសន្ថរានិ។ កំសូបធារណានីតិ រជតមយទោហភាជនានិ។ វត្ថកោដិសហស្សានីតិ យថារុចិតំ បរិភុញ្ជិស្សតីតិ ន្ហត្វា ឋិតកាលេ ឧបនីតវត្ថានេវ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ ភត្តាភិហារោតិ អភិហរិតព្ពភត្តំ។
Idāni sace koci saṅkhāro nicco bhaveyya, mayā mahāsudassanarājakāle anubhūtā sampatti niccā bhaveyya, sāpi ca aniccāti taṃ dassetuṃ bhūtapubbāhaṃ bhikkhu rājā ahosintiādimāha. Tattha kusāvatīrājadhānippamukhānīti kusāvatīrājadhānī tesaṃ nagarānaṃ pamukhā, sabbaseṭṭhāti attho. Sāramayānīti rattacandanasāramayāni. Upadhānaṃ pana sabbesaṃ suttamayameva. Goṇakatthatānīti caturaṅgulādhikalomena kāḷakojavena atthatāni, yaṃ mahāpiṭṭhiyakojavoti vadanti. Paṭakatthatānīti ubhatolomena uṇṇāmayena setakambalena atthatāni. Paṭalikatthatānīti ghanapupphena uṇṇāmayaattharaṇena atthatāni. Kadalimigapavarapaccattharaṇānīti kadalimigacammamayena uttamapaccattharaṇena atthatāni. Taṃ kira paccattharaṇaṃ setavatthassa upari kadalimigacammaṃ attharitvā sibbetvā karonti. Sauttaracchadānīti saha uttaracchadena, upari baddhena rattavitānena saddhinti attho. Ubhatolohitakūpadhānīti sīsūpadhānañca pādūpadhānañcāti pallaṅkānaṃ ubhatolohitakūpadhānāni. Vejayantarathappamukhānīti ettha vejayanto nāma tassa rañño ratho, yassa cakkānaṃ indanīlamaṇimayā nābhi, sattaratanamayā arā, pavāḷamayā nemi, rajatamayo akkho, indanīlamaṇimayaṃ upakkharaṃ, rajatamayaṃ kubbaraṃ. So tesaṃ rathānaṃ pamukho aggo. Dukūlasandānānīti dukūlasantharāni. Kaṃsūpadhāraṇānīti rajatamayadohabhājanāni. Vatthakoṭisahassānīti yathārucitaṃ paribhuñjissatīti nhatvā ṭhitakāle upanītavatthāneva sandhāyetaṃ vuttaṃ. Bhattābhihāroti abhiharitabbabhattaṃ.
យមហំ តេន សមយេន អជ្ឈាវសាមីតិ យត្ថ វសាមិ, តំ ឯកញ្ញេវ នគរំ ហោតិ, អវសេសេសុ បុត្តធីតាទយោ ចេវ ទាសមនុស្សា ច វសិំសុ។ បាសាទកូដាគារាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ បល្លង្កាទីសុ ឯកំយេវ សយំ បរិភុញ្ជតិ, សេសា បុត្តាទីនំ បរិភោគា ហោន្តិ។ ឥត្ថីសុ ឯកាវ បច្ចុបដ្ឋាតិ, សេសា បរិវារមត្តា ហោន្តិ។ វេលាមិកាតិ ខត្តិយស្ស វា ព្រាហ្មណិយា, ព្រាហ្មណស្ស វា ខត្តិយានិយា កុច្ឆិស្មិំ ជាតា។ បរិទហាមីតិ ឯកំយេវ ទុស្សយុគំ និវាសេមិ, សេសានិ បរិវារេត្វា វិចរន្តានំ អសីតិសហស្សាធិកានំ សោឡសន្នំ បុរិសសតសហស្សានំ ហោន្តីតិ ទស្សេតិ។ ភុញ្ជាមីតិ បរមប្បមាណេន នាឡិកោទនមត្តំ ភុញ្ជាមិ, សេសំ បរិវារេត្វា វិចរន្តានំ ចត្តាលីសសហស្សាធិកានំ អដ្ឋន្នំ បុរិសសតសហស្សានំ ហោតីតិ ទស្សេតិ។ ឯកថាលិបាកោ ហិ ទសន្នំ ជនានំ បហោតិ។
Yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmīti yattha vasāmi, taṃ ekaññeva nagaraṃ hoti, avasesesu puttadhītādayo ceva dāsamanussā ca vasiṃsu. Pāsādakūṭāgārādīsupi eseva nayo. Pallaṅkādīsu ekaṃyeva sayaṃ paribhuñjati, sesā puttādīnaṃ paribhogā honti. Itthīsu ekāva paccupaṭṭhāti, sesā parivāramattā honti. Velāmikāti khattiyassa vā brāhmaṇiyā, brāhmaṇassa vā khattiyāniyā kucchismiṃ jātā. Paridahāmīti ekaṃyeva dussayugaṃ nivāsemi, sesāni parivāretvā vicarantānaṃ asītisahassādhikānaṃ soḷasannaṃ purisasatasahassānaṃ hontīti dasseti. Bhuñjāmīti paramappamāṇena nāḷikodanamattaṃ bhuñjāmi, sesaṃ parivāretvā vicarantānaṃ cattālīsasahassādhikānaṃ aṭṭhannaṃ purisasatasahassānaṃ hotīti dasseti. Ekathālipāko hi dasannaṃ janānaṃ pahoti.
ឥតិ ឥមំ មហាសុទស្សនកាលេ សម្បត្តិំ ទស្សេត្វា ឥទានិ តស្សា អនិច្ចតំ ទស្សេន្តោ ឥតិ ខោ ភិក្ខូតិអាទិមាហ។ តត្ថ វិបរិណតាតិ បកតិជហនេន និព្ពុតបទីបោ វិយ អបណ្ណត្តិកភាវំ គតា។ ឯវំ អនិច្ចា ខោ ភិក្ខុ សង្ខារាតិ ឯវំ ហុត្វាអភាវដ្ឋេន អនិច្ចា។ ឯត្តាវតា ភគវា យថា នាម បុរិសោ សតហត្ថុព្ពេធេ ចម្បករុក្ខេ និស្សេណិំ ពន្ធិត្វា អភិរុហិត្វា ចម្បកបុប្ផំ អាទាយ និស្សេណិំ មុញ្ចន្តោ ឱតរេយ្យ, ឯវមេវំ និស្សេណិំ ពន្ធន្តោ វិយ អនេកវស្សកោដិសតសហស្សុព្ពេធំ មហាសុទស្សនសម្បត្តិំ អារុយ្ហ សម្បត្តិមត្ថកេ ឋិតំ អនិច្ចលក្ខណំ អាទាយ និស្សេណិំ មុញ្ចន្តោ វិយ ឱតិណ្ណោ។ ឯវំ អទ្ធុវាតិ ឯវំ ឧទកបុព្ពុឡាទយោ វិយ ធុវភាវរហិតា។ ឯវំ អនស្សាសិកាតិ ឯវំ សុបិនកេ បីតបានីយំ វិយ អនុលិត្តចន្ទនំ វិយ ច អស្សាសវិរហិតា។ ឥតិ ឥមស្មិំ សុត្តេ អនិច្ចលក្ខណំ កថិតំ។ បញ្ចមេ សព្ពំ វុត្តនយមេវ។ ឆដ្ឋំ តថា ពុជ្ឈនកស្ស អជ្ឈាសយេន វុត្តំ។ ចតុត្ថាទីនិ។
Iti imaṃ mahāsudassanakāle sampattiṃ dassetvā idāni tassā aniccataṃ dassento iti kho bhikkhūtiādimāha. Tattha vipariṇatāti pakatijahanena nibbutapadīpo viya apaṇṇattikabhāvaṃ gatā. Evaṃ aniccā kho bhikkhu saṅkhārāti evaṃ hutvāabhāvaṭṭhena aniccā. Ettāvatā bhagavā yathā nāma puriso satahatthubbedhe campakarukkhe nisseṇiṃ bandhitvā abhiruhitvā campakapupphaṃ ādāya nisseṇiṃ muñcanto otareyya, evamevaṃ nisseṇiṃ bandhanto viya anekavassakoṭisatasahassubbedhaṃ mahāsudassanasampattiṃ āruyha sampattimatthake ṭhitaṃ aniccalakkhaṇaṃ ādāya nisseṇiṃ muñcanto viya otiṇṇo. Evaṃ addhuvāti evaṃ udakapubbuḷādayo viya dhuvabhāvarahitā. Evaṃ anassāsikāti evaṃ supinake pītapānīyaṃ viya anulittacandanaṃ viya ca assāsavirahitā. Iti imasmiṃ sutte aniccalakkhaṇaṃ kathitaṃ. Pañcame sabbaṃ vuttanayameva. Chaṭṭhaṃ tathā bujjhanakassa ajjhāsayena vuttaṃ. Catutthādīni.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya
៤. គោមយបិណ្ឌសុត្តំ • 4. Gomayapiṇḍasuttaṃ
៥. នខសិខាសុត្តំ • 5. Nakhasikhāsuttaṃ
៦. សុទ្ធិកសុត្តំ • 6. Suddhikasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤-៦. គោមយបិណ្ឌសុត្តាទិវណ្ណនា • 4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
