| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
4. ගොමයපිණ්‌ඩසුත්‌තං
4. Gomayapiṇḍasuttaṃ
96. සාවත්‌ථිනිදානං . එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සො භික්‌ඛු භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අත්‌ථි නු ඛො, භන්‌තෙ, කිඤ්‌චි රූපං යං රූපං නිච්‌චං ධුවං සස්‌සතං අවිපරිණාමධම්‌මං සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සති? අත්‌ථි නු ඛො, භන්‌තෙ, කාචි වෙදනා යා වෙදනා නිච්‌චා ධුවා සස්‌සතා අවිපරිණාමධම්‌මා සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සති? අත්‌ථි නු ඛො, භන්‌තෙ, කාචි සඤ්‌ඤා යා සඤ්‌ඤා…පෙ.… අත්‌ථි නු ඛො, භන්‌තෙ, කෙචි සඞ්‌ඛාරා යෙ සඞ්‌ඛාරා නිච්‌චා ධුවා සස්‌සතා අවිපරිණාමධම්‌මා සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සන්‌ති? අත්‌ථි නු ඛො, භන්‌තෙ, කිඤ්‌චි විඤ්‌ඤාණං, යං විඤ්‌ඤාණං නිච්‌චං ධුවං සස්‌සතං අවිපරිණාමධම්‌මං සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සතී’’ති? ‘‘නත්‌ථි ඛො, භික්‌ඛු, කිඤ්‌චි රූපං, යං රූපං නිච්‌චං ධුවං සස්‌සතං අවිපරිණාමධම්‌මං සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සති. නත්‌ථි ඛො, භික්‌ඛු, කාචි වෙදනා… කාචි සඤ්‌ඤා… කෙචි සඞ්‌ඛාරා… කිඤ්‌චි විඤ්‌ඤාණං , යං විඤ්‌ඤාණං නිච්‌චං ධුවං සස්‌සතං අවිපරිණාමධම්‌මං සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සතී’’ති.
96. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante, kiñci rūpaṃ yaṃ rūpaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassati? Atthi nu kho, bhante, kāci vedanā yā vedanā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassati? Atthi nu kho, bhante, kāci saññā yā saññā…pe… atthi nu kho, bhante, keci saṅkhārā ye saṅkhārā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti? Atthi nu kho, bhante, kiñci viññāṇaṃ, yaṃ viññāṇaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’’ti? ‘‘Natthi kho, bhikkhu, kiñci rūpaṃ, yaṃ rūpaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Natthi kho, bhikkhu, kāci vedanā… kāci saññā… keci saṅkhārā… kiñci viññāṇaṃ , yaṃ viññāṇaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’’ti.
අථ ඛො භගවා පරිත්‌තං ගොමයපිණ්‌ඩං පාණිනා ගහෙත්‌වා තං භික්‌ඛුං එතදවොච – ‘‘එත්‌තකොපි ඛො, භික්‌ඛු, අත්‌තභාවපටිලාභො නත්‌ථි නිච්‌චො ධුවො සස්‌සතො අවිපරිණාමධම්‌මො සස්‌සතිසමං තථෙව ඨස්‌සති. එත්‌තකො චෙපි, භික්‌ඛු, අත්‌තභාවපටිලාභො අභවිස්‌ස නිච්‌චො ධුවො සස්‌සතො අවිපරිණාමධම්‌මො, නයිදං බ්‍රහ්‌මචරියවාසො පඤ්‌ඤායෙථ සම්‌මා දුක්‌ඛක්‌ඛයාය. යස්‌මා ච ඛො, භික්‌ඛු, එත්‌තකොපි අත්‌තභාවපටිලාභො නත්‌ථි නිච්‌චො ධුවො සස්‌සතො අවිපරිණාමධම්‌මො, තස්‌මා බ්‍රහ්‌මචරියවාසො පඤ්‌ඤායති සම්‌මා දුක්‌ඛක්‌ඛයාය.
Atha kho bhagavā parittaṃ gomayapiṇḍaṃ pāṇinā gahetvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘ettakopi kho, bhikkhu, attabhāvapaṭilābho natthi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Ettako cepi, bhikkhu, attabhāvapaṭilābho abhavissa nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, nayidaṃ brahmacariyavāso paññāyetha sammā dukkhakkhayāya. Yasmā ca kho, bhikkhu, ettakopi attabhāvapaṭilābho natthi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, tasmā brahmacariyavāso paññāyati sammā dukkhakkhayāya.
‘‘භූතපුබ්‌බාහං, භික්‌ඛු, රාජා අහොසිං ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිනගරසහස්‌සානි අහෙසුං කුසාවතී රාජධානිප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිපාසාදසහස්‌සානි අහෙසුං ධම්‌මපාසාදප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිකූටාගාරසහස්‌සානි අහෙසුං මහාබ්‍යූහකූටාගාරප්‌පමුඛානි 1. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිපල්‌ලඞ්‌කසහස්‌සානි අහෙසුං දන්‌තමයානි සාරමයානි සොවණ්‌ණමයානි ගොණකත්‌ථතානි පටිකත්‌ථතානි පටලිකත්‌ථතානි කදලිමිගපවරපච්‌චත්‌ථරණානි 2 සඋත්‌තරච්‌ඡදානි උභතොලොහිතකූපධානානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිනාගසහස්‌සානි අහෙසුං සොවණ්‌ණාලඞ්‌කාරානි සොවණ්‌ණද්‌ධජානි හෙමජාලපටිච්‌ඡන්‌නානි උපොසථනාගරාජප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිඅස්‌සසහස්‌සානි අහෙසුං සොවණ්‌ණාලඞ්‌කාරානි සොවණ්‌ණද්‌ධජානි හෙමජාලපටිච්‌ඡන්‌නානි වලාහකඅස්‌සරාජප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිරථසහස්‌සානි අහෙසුං සොවණ්‌ණාලඞ්‌කාරානි සොවණ්‌ණද්‌ධජානි හෙමජාලපටිච්‌ඡන්‌නානි වෙජයන්‌තරථප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු, රඤ්‌ඤො සතො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස චතුරාසීතිමණිසහස්‌සානි අහෙසුං මණිරතනප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු…පෙ.… චතුරාසීතිඉත්‌ථිසහස්‌සානි අහෙසුං සුභද්‌දාදෙවිප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු…පෙ.… චතුරාසීතිඛත්‌තියසහස්‌සානි අහෙසුං අනුයන්‌තානි පරිණායකරතනප්‌පමුඛානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු…පෙ.… චතුරාසීතිධෙනුසහස්‌සානි අහෙසුං දුකූලසන්‌දනානි කංසූපධාරණානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු…පෙ.… චතුරාසීතිවත්‌ථකොටිසහස්‌සානි අහෙසුං ඛොමසුඛුමානි කොසෙය්‍යසුඛුමානි කම්‌බලසුඛුමානි කප්‌පාසිකසුඛුමානි. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛු…පෙ.… චතුරාසීතිථාලිපාකසහස්‌සානි අහෙසුං; සායං පාතං භත්‌තාභිහාරො අභිහරියිත්‌ථ.
‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhikkhu, rājā ahosiṃ khattiyo muddhāvasitto. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītinagarasahassāni ahesuṃ kusāvatī rājadhānippamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītipāsādasahassāni ahesuṃ dhammapāsādappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītikūṭāgārasahassāni ahesuṃ mahābyūhakūṭāgārappamukhāni 3. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītipallaṅkasahassāni ahesuṃ dantamayāni sāramayāni sovaṇṇamayāni goṇakatthatāni paṭikatthatāni paṭalikatthatāni kadalimigapavarapaccattharaṇāni 4 sauttaracchadāni ubhatolohitakūpadhānāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītināgasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni uposathanāgarājappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītiassasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni valāhakaassarājappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītirathasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni vejayantarathappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītimaṇisahassāni ahesuṃ maṇiratanappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītiitthisahassāni ahesuṃ subhaddādevippamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītikhattiyasahassāni ahesuṃ anuyantāni pariṇāyakaratanappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītidhenusahassāni ahesuṃ dukūlasandanāni kaṃsūpadhāraṇāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītivatthakoṭisahassāni ahesuṃ khomasukhumāni koseyyasukhumāni kambalasukhumāni kappāsikasukhumāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītithālipākasahassāni ahesuṃ; sāyaṃ pātaṃ bhattābhihāro abhihariyittha.
‘‘තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා නගරසහස්‌සානං එකඤ්‌ඤෙව තං නගරං හොති යමහං තෙන සමයෙන අජ්‌ඣාවසාමි – කුසාවතී රාජධානී. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා පාසාදසහස්‌සානං එකොයෙව සො පාසාදො හොති යමහං තෙන සමයෙන අජ්‌ඣාවසාමි – ධම්‌මො පාසාදො. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා කූටාගාරසහස්‌සානං එකඤ්‌ඤෙව තං කූටාගාරං හොති යමහං තෙන සමයෙන අජ්‌ඣාවසාමි – මහාබ්‍යූහං කූටාගාරං. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා පල්‌ලඞ්‌කසහස්‌සානං එකොයෙව සො පල්‌ලඞ්‌කො හොති යමහං තෙන සමයෙන පරිභුඤ්‌ජාමි – දන්‌තමයො වා සාරමයො වා සොවණ්‌ණමයො වා රූපියමයො වා. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා නාගසහස්‌සානං එකොයෙව සො නාගො හොති යමහං තෙන සමයෙන අභිරුහාමි – උපොසථො නාගරාජා. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා අස්‌සසහස්‌සානං එකොයෙව සො අස්‌සො හොති යමහං තෙන සමයෙන අභිරුහාමි – වලාහකො අස්‌සරාජා. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා රථසහස්‌සානං එකොයෙව සො රථො හොති යමහං තෙන සමයෙන අභිරුහාමි – වෙජයන්‌තො රථො. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා ඉත්‌ථිසහස්‌සානං එකායෙව සා ඉත්‌ථී හොති යා මං තෙන සමයෙන පච්‌චුපට්‌ඨාති – ඛත්‌තියානී වා වෙලාමිකා වා. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා වත්‌ථකොටිසහස්‌සානං එකඤ්‌ඤෙව තං වත්‌ථයුගං හොති යමහං තෙන සමයෙන පරිදහාමි – ඛොමසුඛුමං වා කොසෙය්‍යසුඛුමං වා කම්‌බලසුඛුමං වා කප්‌පාසිකසුඛුමං වා. තෙසං ඛො පන, භික්‌ඛු, චතුරාසීතියා ථාලිපාකසහස්‌සානං එකොයෙව සො ථාලිපාකො හොති යතො නාළිකොදනපරමං භුඤ්‌ජාමි තදුපියඤ්‌ච සූපෙය්‍යං 5. ඉති ඛො, භික්‌ඛු, සබ්‌බෙ තෙ සඞ්‌ඛාරා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා. එවං අනිච්‌චා ඛො, භික්‌ඛු, සඞ්‌ඛාරා. එවං අද්‌ධුවා ඛො, භික්‌ඛු, සඞ්‌ඛාරා. එවං අනස්‌සාසිකා ඛො, භික්‌ඛු, සඞ්‌ඛාරා. යාවඤ්‌චිදං , භික්‌ඛු, අලමෙව සබ්‌බසඞ්‌ඛාරෙසු නිබ්‌බින්‌දිතුං, අලං විරජ්‌ජිතුං, අලං විමුච්‌චිතු’’න්‌ති. චතුත්‌ථං.
‘‘Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā nagarasahassānaṃ ekaññeva taṃ nagaraṃ hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – kusāvatī rājadhānī. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā pāsādasahassānaṃ ekoyeva so pāsādo hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – dhammo pāsādo. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā kūṭāgārasahassānaṃ ekaññeva taṃ kūṭāgāraṃ hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – mahābyūhaṃ kūṭāgāraṃ. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā pallaṅkasahassānaṃ ekoyeva so pallaṅko hoti yamahaṃ tena samayena paribhuñjāmi – dantamayo vā sāramayo vā sovaṇṇamayo vā rūpiyamayo vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā nāgasahassānaṃ ekoyeva so nāgo hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – uposatho nāgarājā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā assasahassānaṃ ekoyeva so asso hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – valāhako assarājā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā rathasahassānaṃ ekoyeva so ratho hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – vejayanto ratho. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā itthisahassānaṃ ekāyeva sā itthī hoti yā maṃ tena samayena paccupaṭṭhāti – khattiyānī vā velāmikā vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā vatthakoṭisahassānaṃ ekaññeva taṃ vatthayugaṃ hoti yamahaṃ tena samayena paridahāmi – khomasukhumaṃ vā koseyyasukhumaṃ vā kambalasukhumaṃ vā kappāsikasukhumaṃ vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā thālipākasahassānaṃ ekoyeva so thālipāko hoti yato nāḷikodanaparamaṃ bhuñjāmi tadupiyañca sūpeyyaṃ 6. Iti kho, bhikkhu, sabbe te saṅkhārā atītā niruddhā vipariṇatā. Evaṃ aniccā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Evaṃ addhuvā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Evaṃ anassāsikā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ , bhikkhu, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccitu’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 4-6. ගොමයපිණ්‌ඩසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 4-6. ගොමයපිණ්‌ඩසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
