Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya

    ၇. ဂောပာလသုတ္တံ

    7. Gopālasuttaṃ

    ၁၇. ‘‘ဧကာဒသဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဂောပာလကော အဘဗ္ဗော ဂောဂဏံ ပရိဟရိတုံ ဖာတိံ ကာတုံ 1။ ကတမေဟိ ဧကာဒသဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဂောပာလကော န ရူပညူ ဟောတိ, န လက္ခဏကုသလော ဟောတိ, န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ 2 ဟောတိ, န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ, န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ, န တိတ္ထံ ဇာနာတိ, န ပီတံ ဇာနာတိ, န ဝီထိံ ဇာနာတိ, န ဂောစရကုသလော ဟောတိ, အနဝသေသဒောဟီ စ ဟောတိ, ယေ တေ ဥသဘာ ဂောပိတရော ဂောပရိဏာယကာ တေ န အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ ။ ဣမေဟိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဂောပာလကော အဘဗ္ဗော ဂောဂဏံ ပရိဟရိတုံ ဖာတိံ ကာတုံ။

    17. ‘‘Ekādasahi, bhikkhave, aṅgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaṇaṃ pariharituṃ phātiṃ kātuṃ 3. Katamehi ekādasahi? Idha, bhikkhave, gopālako na rūpaññū hoti, na lakkhaṇakusalo hoti, na āsāṭikaṃ hāretā 4 hoti, na vaṇaṃ paṭicchādetā hoti, na dhūmaṃ kattā hoti, na titthaṃ jānāti, na pītaṃ jānāti, na vīthiṃ jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohī ca hoti, ye te usabhā gopitaro gopariṇāyakā te na atirekapūjāya pūjetā hoti . Imehi kho, bhikkhave, ekādasahi aṅgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaṇaṃ pariharituṃ phātiṃ kātuṃ.

    ‘‘ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဘဗ္ဗော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရူဠ္ဟိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇိတုံ။ ကတမေဟိ ဧကာဒသဟိ? ဣဓ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ရူပညူ ဟောတိ, န လက္ခဏကုသလော ဟောတိ, န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ, န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ, န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ, န တိတ္ထံ ဇာနာတိ, န ပီတံ ဇာနာတိ, န ဝီထိံ ဇာနာတိ, န ဂောစရကုသလော ဟောတိ, အနဝသေသဒောဟီ စ ဟောတိ, ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ တေ န အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Katamehi ekādasahi? Idha , bhikkhave, bhikkhu na rūpaññū hoti, na lakkhaṇakusalo hoti, na āsāṭikaṃ hāretā hoti, na vaṇaṃ paṭicchādetā hoti, na dhūmaṃ kattā hoti, na titthaṃ jānāti, na pītaṃ jānāti, na vīthiṃ jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohī ca hoti, ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā te na atirekapūjāya pūjetā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ရူပညူ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယံ ကိဉ္စိ ရူပံ ( ) 5 ‘စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ, စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပာဒာယရူပ’န္တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ရူပညူ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na rūpaññū hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu yaṃ kiñci rūpaṃ ( ) 6 ‘cattāri mahābhūtāni, catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na rūpaññū hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န လက္ခဏကုသလော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘ကမ္မလက္ခဏော ဗာလော, ကမ္မလက္ခဏော ပဏ္ဍိတော’တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န လက္ခဏကုသလော ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na lakkhaṇakusalo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘kammalakkhaṇo bālo, kammalakkhaṇo paṇḍito’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na lakkhaṇakusalo hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥပ္ပန္နံ ကာမဝိတက္ကံ အဓိဝာသေတိ နပ္ပဇဟတိ န ဝိနောဒေတိ န ဗ္ယန္တီကရောတိ န အနဘာဝံ ဂမေတိ, ဥပ္ပန္နံ ဗ္ယာပာဒဝိတက္ကံ။ ဥပ္ပန္နံ ဝိဟိံသာဝိတက္ကံ။ ဥပ္ပန္နုပ္ပန္နေ ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ အဓိဝာသေတိ နပ္ပဇဟတိ န ဝိနောဒေတိ န ဗ္ယန္တီကရောတိ န အနဘာဝံ ဂမေတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na āsāṭikaṃ hāretā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu uppannaṃ kāmavitakkaṃ adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantīkaroti na anabhāvaṃ gameti, uppannaṃ byāpādavitakkaṃ… uppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ… uppannuppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantīkaroti na anabhāvaṃ gameti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na āsāṭikaṃ hāretā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသ္ဝာ နိမိတ္တဂ္ဂာဟီ ဟောတိ အနုဗ္ယဉ္ဇနဂ္ဂာဟီ; ယတ္ဝာဓိကရဏမေနံ စက္ခုန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒောမနသ္သာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အန္ဝာသ္သဝေယ္ယုံ, တသ္သ သံဝရာယ န ပဋိပဇ္ဇတိ; န ရက္ခတိ စက္ခုန္ဒ္ရိယံ, စက္ခုန္ဒ္ရိယေ သံဝရံ နာပဇ္ဇတိ။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတ္ဝာ။ ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယိတ္ဝာ။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတ္ဝာ။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ နိမိတ္တဂ္ဂာဟီ ဟောတိ အနုဗ္ယဉ္ဇနဂ္ဂာဟီ; ယတ္ဝာဓိကရဏမေနံ မနိန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒောမနသ္သာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အန္ဝာသ္သဝေယ္ယုံ, တသ္သ သံဝရာယ န ပဋိပဇ္ဇတိ; န ရက္ခတိ မနိန္ဒ္ရိယံ, မနိန္ဒ္ရိယေ သံဝရံ နာပဇ္ဇတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na vaṇaṃ paṭicchādetā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā nimittaggāhī hoti anubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya na paṭipajjati; na rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ nāpajjati. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya nimittaggāhī hoti anubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya na paṭipajjati; na rakkhati manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ nāpajjati. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na vaṇaṃ paṭicchādetā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န 7 ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ ဝိတ္ထာရေန ပရေသံ ဒေသေတာ ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na dhūmaṃ kattā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu na 8 yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ vitthārena paresaṃ desetā hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na dhūmaṃ kattā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န တိတ္ထံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ဗဟုသ္သုတာ အာဂတာဂမာ ဓမ္မဓရာ ဝိနယဓရာ မာတိကာဓရာ, တေ ကာလေန ကာလံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ န ပရိပုစ္ဆတိ န ပရိပဉ္ဟတိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, ကထံ, ဣမသ္သ ကော အတ္ထော’တိ? တသ္သ တေ အာယသ္မန္တော အဝိဝဋဉ္စေဝ န ဝိဝရန္တိ, အနုတ္တာနီကတဉ္စ န ဥတ္တာနီကရောန္တိ, အနေကဝိဟိတေသု စ ကင္ခာဌာနိယေသု ဓမ္မေသု ကင္ခံ န ပဋိဝိနောဒေန္တိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န တိတ္ထံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na titthaṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā na paripucchati na paripañhati – ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti? Tassa te āyasmanto avivaṭañceva na vivaranti, anuttānīkatañca na uttānīkaronti, anekavihitesu ca kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu kaṅkhaṃ na paṭivinodenti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na titthaṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ပီတံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ဒေသိယမာနေ န လဘတိ အတ္ထဝေဒံ, န လဘတိ ဓမ္မဝေဒံ , န လဘတိ ဓမ္မူပသံဟိတံ ပာမောဇ္ဇံ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ပီတံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na pītaṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaṃ, na labhati dhammavedaṃ , na labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na pītaṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဝီထိံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယံ အဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဝီထိံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na vīthiṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na vīthiṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဂောစရကုသလော ဟောတိ? ဣဓ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န ဂောစရကုသလော ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na gocarakusalo hoti? Idha , bhikkhave, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na gocarakusalo hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အနဝသေသဒောဟီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုံ သဒ္ဓာ ဂဟပတိကာ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝာရေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေဟိ။ တတ္ရ ဘိက္ခု မတ္တံ န ဇာနာတိ ပဋိဂ္ဂဟဏာယ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အနဝသေသဒောဟီ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu anavasesadohī hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuṃ saddhā gahapatikā abhihaṭṭhuṃ pavārenti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārehi. Tatra bhikkhu mattaṃ na jānāti paṭiggahaṇāya. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu anavasesadohī hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, တေ န အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, တေသု န မေတ္တံ ကာယကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ, န မေတ္တံ ဝစီကမ္မံ။ န မေတ္တံ မနောကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, န တေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, te na atirekapūjāya pūjetā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, tesu na mettaṃ kāyakammaṃ paccupaṭṭhāpeti āvi ceva raho ca, na mettaṃ vacīkammaṃ… na mettaṃ manokammaṃ paccupaṭṭhāpeti āvi ceva raho ca. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, na te atirekapūjāya pūjetā hoti.

    ‘‘ဣမေဟိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဘဗ္ဗော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရူဠ္ဟိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇိတုံ။

    ‘‘Imehi kho, bhikkhave, ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ.

    ‘‘ဧကာဒသဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဂောပာလကော ဘဗ္ဗော ဂောဂဏံ ပရိဟရိတုံ ဖာတိံ ကာတုံ။ ကတမေဟိ ဧကာဒသဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဂောပာလကော ရူပညူ ဟောတိ, လက္ခဏကုသလော ဟောတိ, အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ, ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ, ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ, တိတ္ထံ ဇာနာတိ, ပီတံ ဇာနာတိ, ဝီထိံ ဇာနာတိ, ဂောစရကုသလော ဟောတိ, သာဝသေသဒောဟီ စ ဟောတိ, ယေ တေ ဥသဘာ ဂောပိတရော ဂောပရိဏာယကာ တေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဂောပာလကော ဘဗ္ဗော ဂောဂဏံ ပရိဟရိတုံ ဖာတိံ ကာတုံ။

    ‘‘Ekādasahi, bhikkhave, aṅgehi samannāgato gopālako bhabbo gogaṇaṃ pariharituṃ phātiṃ kātuṃ. Katamehi ekādasahi? Idha, bhikkhave, gopālako rūpaññū hoti, lakkhaṇakusalo hoti, āsāṭikaṃ hāretā hoti, vaṇaṃ paṭicchādetā hoti, dhūmaṃ kattā hoti, titthaṃ jānāti, pītaṃ jānāti, vīthiṃ jānāti, gocarakusalo hoti, sāvasesadohī ca hoti, ye te usabhā gopitaro gopariṇāyakā te atirekapūjāya pūjetā hoti – imehi kho, bhikkhave, ekādasahi aṅgehi samannāgato gopālako bhabbo gogaṇaṃ pariharituṃ phātiṃ kātuṃ.

    ‘‘ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဘဗ္ဗော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရူဠ္ဟိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇိတုံ။ ကတမေဟိ ဧကာဒသဟိ? ဣဓ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ရူပညူ ဟောတိ, လက္ခဏကုသလော ဟောတိ, အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ, ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ, ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ, တိတ္ထံ ဇာနာတိ, ပီတံ ဇာနာတိ, ဝီထိံ ဇာနာတိ, ဂောစရကုသလော ဟောတိ, သာဝသေသဒောဟီ စ ဟောတိ, ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ တေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Katamehi ekādasahi? Idha , bhikkhave, bhikkhu rūpaññū hoti, lakkhaṇakusalo hoti, āsāṭikaṃ hāretā hoti, vaṇaṃ paṭicchādetā hoti, dhūmaṃ kattā hoti, titthaṃ jānāti, pītaṃ jānāti, vīthiṃ jānāti, gocarakusalo hoti, sāvasesadohī ca hoti, ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā te atirekapūjāya pūjetā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ရူပညူ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယံ ကိဉ္စိ ရူပံ ‘စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ, စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပာဒာယရူပ’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ရူပညူ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu rūpaññū hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu yaṃ kiñci rūpaṃ ‘cattāri mahābhūtāni, catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu rūpaññū hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု လက္ခဏကုသလော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘ကမ္မလက္ခဏော ဗာလော, ကမ္မလက္ခဏော ပဏ္ဍိတော’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု လက္ခဏကုသလော ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu lakkhaṇakusalo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘kammalakkhaṇo bālo, kammalakkhaṇo paṇḍito’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu lakkhaṇakusalo hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥပ္ပန္နံ ကာမဝိတက္ကံ နာဓိဝာသေတိ ပဇဟတိ ဝိနောဒေတိ ဗ္ယန္တီကရောတိ အနဘာဝံ ဂမေတိ, ဥပ္ပန္နံ ဗ္ယာပာဒဝိတက္ကံ။ ဥပ္ပန္နံ ဝိဟိံသာဝိတက္ကံ။ ဥပ္ပန္နုပ္ပန္နေ ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ နာဓိဝာသေတိ ပဇဟတိ ဝိနောဒေတိ ဗ္ယန္တီကရောတိ အနဘာဝံ ဂမေတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu āsāṭikaṃ hāretā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti, uppannaṃ byāpādavitakkaṃ… uppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ… uppannuppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu āsāṭikaṃ hāretā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသ္ဝာ န နိမိတ္တဂ္ဂာဟီ ဟောတိ နာနုဗ္ယဉ္ဇနဂ္ဂာဟီ; ယတ္ဝာဓိကရဏမေနံ စက္ခုန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒောမနသ္သာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အန္ဝာသ္သဝေယ္ယုံ, တသ္သ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇတိ; ရက္ခတိ စက္ခုန္ဒ္ရိယံ, စက္ခုန္ဒ္ရိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇတိ။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတ္ဝာ။ ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယိတ္ဝာ။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတ္ဝာ။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ န နိမိတ္တဂ္ဂာဟီ ဟောတိ နာနုဗ္ယဉ္ဇနဂ္ဂာဟီ; ယတ္ဝာဓိကရဏမေနံ မနိန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒောမနသ္သာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အန္ဝာသ္သဝေယ္ယုံ, တသ္သ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇတိ; ရက္ခတိ မနိန္ဒ္ရိယံ, မနိန္ဒ္ရိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu vaṇaṃ paṭicchādetā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjati. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vaṇaṃ paṭicchādetā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ ဝိတ္ထာရေန ပရေသံ ဒေသေတာ ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu dhūmaṃ kattā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ vitthārena paresaṃ desetā hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu dhūmaṃ kattā hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တိတ္ထံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ဗဟုသ္သုတာ အာဂတာဂမာ ဓမ္မဓရာ ဝိနယဓရာ မာတိကာဓရာ, တေ ကာလေန ကာလံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပရိပုစ္ဆတိ ပရိပဉ္ဟတိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, ကထံ, ဣမသ္သ ကော အတ္ထော’တိ? တသ္သ တေ အာယသ္မန္တော အဝိဝဋဉ္စေဝ ဝိဝရန္တိ, အနုတ္တာနီကတဉ္စ ဥတ္တာနီကရောန္တိ, အနေကဝိဟိတေသု စ ကင္ခာဌာနိယေသု ဓမ္မေသု ကင္ခံ ပဋိဝိနောဒေန္တိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တိတ္ထံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu titthaṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripucchati paripañhati – ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti? Tassa te āyasmanto avivaṭañceva vivaranti, anuttānīkatañca uttānīkaronti, anekavihitesu ca kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu titthaṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပီတံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ဒေသိယမာနေ လဘတိ အတ္ထဝေဒံ, လဘတိ ဓမ္မဝေဒံ, လဘတိ ဓမ္မူပသံဟိတံ ပာမောဇ္ဇံ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပီတံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pītaṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pītaṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝီထိံ ဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယံ အဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂံ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝီထိံ ဇာနာတိ။

    ‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu vīthiṃ jānāti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vīthiṃ jānāti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဂောစရကုသလော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဂောစရကုသလော ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu gocarakusalo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu gocarakusalo hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သာဝသေသဒောဟီ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုံ သဒ္ဓာ ဂဟပတိကာ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝာရေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေဟိ။ တတ္ရ ဘိက္ခု မတ္တံ ဇာနာတိ ပဋိဂ္ဂဟဏာယ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သာဝသေသဒောဟီ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sāvasesadohī hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuṃ saddhā gahapatikā abhihaṭṭhuṃ pavārenti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārehi. Tatra bhikkhu mattaṃ jānāti paṭiggahaṇāya. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sāvasesadohī hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, တေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, တေသု မေတ္တံ ကာယကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ, မေတ္တံ ဝစီကမ္မံ။ မေတ္တံ မနောကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ ဧဝံ ခော , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေ တေ ဘိက္ခူ ထေရာ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတာ သင္ဃပိတရော သင္ဃပရိဏာယကာ, တေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတိ။

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, te atirekapūjāya pūjetā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, tesu mettaṃ kāyakammaṃ paccupaṭṭhāpeti āvi ceva raho ca, mettaṃ vacīkammaṃ… mettaṃ manokammaṃ paccupaṭṭhāpeti āvi ceva raho ca. Evaṃ kho , bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū therā rattaññū cirapabbajitā saṅghapitaro saṅghapariṇāyakā, te atirekapūjāya pūjetā hoti.

    ‘‘ဣမေဟိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဧကာဒသဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဘဗ္ဗော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရူဠ္ဟိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇိတု’’န္တိ။ သတ္တမံ။

    ‘‘Imehi kho, bhikkhave, ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjitu’’nti. Sattamaṃ.







    Footnotes:
    1. ဖာတိကတ္တုံ (သီ.), ဖာတိကာတုံ (သ္ယာ. ပီ.)
    2. သာဋေတာ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    3. phātikattuṃ (sī.), phātikātuṃ (syā. pī.)
    4. sāṭetā (sī. syā. pī.)
    5. (သဗ္ဗံ ရူပံ) မ. နိ. ၁.၃၄၇ ( ) ကတ္ထစိ ဒိသ္သတိ
    6. (sabbaṃ rūpaṃ) ma. ni. 1.347 ( ) katthaci dissati
    7. မ. နိ. ၁.၃၄၆-၃၄၇ ပန အယံ နကာရော ဓမ္မန္တိပဒသ္သ အနန္တရံ ဒိသ္သတိ
    8. ma. ni. 1.346-347 pana ayaṃ nakāro dhammantipadassa anantaraṃ dissati



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၇. ဂောပာလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Gopālasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၇. ဂောပာလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Gopālasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact