| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮಾನವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
೬. ಗೋಪಾಲವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ
6. Gopālavimānavaṇṇanā
ದಿಸ್ವಾನ ದೇವಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಗೋಪಾಲವಿಮಾನಂ। ತಸ್ಸ ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ। ತೇನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹವಾಸೀ ಅಞ್ಞತರೋ ಗೋಪಾಲಕೋ ಪಾತರಾಸತ್ಥಾಯ ಪಿಲೋತಿಕಾಯ ಪುಟಬದ್ಧಂ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನಗರತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಗಾವೀನಂ ಚರಣಟ್ಠಾನಭೂತಂ ಗೋಚರಭೂಮಿಂ ಸಮ್ಪಾಪುಣಿ। ತಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ‘‘ಅಯಂ ಇದಾನೇವ ಕಾಲಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮಯ್ಹಞ್ಚ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ದತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸೇಸು ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಚ ಞತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಸಮೀಪಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಸೋ ವೇಲಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ದಾತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇನ ಚ ಸಮಯೇನ ಗಾವಿಯೋ ಮಾಸಕ್ಖೇತ್ತಂ ಪವಿಸನ್ತಿ। ಅಥ ಸೋ ಗೋಪಾಲೋ ಚಿನ್ತೇಸಿ ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ಥೇರಸ್ಸ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ದದೇಯ್ಯಂ, ಉದಾಹು ಗಾವಿಯೋ ಮಾಸಕ್ಖೇತ್ತತೋ ನೀಹರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ ‘‘ಮಾಸಸಾಮಿಕಾ ಮಂ ಯಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ತಂ ಕರೋನ್ತು, ಥೇರೇ ಪನ ಗತೇ ಕುಮ್ಮಾಸದಾನನ್ತರಾಯೋ ಮೇ ಸಿಯಾ, ಹನ್ದಾಹಂ ಪಠಮಂ ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ದಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ತಂ ಥೇರಸ್ಸ ಉಪನೇಸಿ। ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ ಥೇರೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯ।
Disvānadevaṃ paṭipucchi bhikkhūti gopālavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena rājagahavāsī aññataro gopālako pātarāsatthāya pilotikāya puṭabaddhaṃ kummāsaṃ gahetvā nagarato nikkhamitvā gāvīnaṃ caraṇaṭṭhānabhūtaṃ gocarabhūmiṃ sampāpuṇi. Taṃ āyasmā mahāmoggallāno ‘‘ayaṃ idāneva kālaṃ karissati, mayhañca kummāsaṃ datvā tāvatiṃsesu uppajjissatī’’ti ca ñatvā tassa samīpaṃ agamāsi. So velaṃ oloketvā therassa kummāsaṃ dātukāmo ahosi. Tena ca samayena gāviyo māsakkhettaṃ pavisanti. Atha so gopālo cintesi ‘‘kiṃ nu kho therassa kummāsaṃ dadeyyaṃ, udāhu gāviyo māsakkhettato nīhareyya’’nti. Athassa etadahosi ‘‘māsasāmikā maṃ yaṃ icchanti, taṃ karontu, there pana gate kummāsadānantarāyo me siyā, handāhaṃ paṭhamaṃ ayyassa kummāsaṃ dassāmī’’ti taṃ therassa upanesi. Paṭiggahesi thero anukampaṃ upādāya.
ಅಥ ನಂ ಗಾವಿಯೋ ನಿವತ್ತೇತುಂ ಪರಿಸ್ಸಯಂ ಅನೋಲೋಕೇತ್ವಾ ವೇಗೇನ ಉಪಧಾವನ್ತಂ ಪಾದೇನ ಫುಟ್ಠೋ ಆಸೀವಿಸೋ ಡಂಸಿ। ಥೇರೋಪಿ ತಂ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೋ ತಂ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಆರಭಿ। ಗೋಪಾಲಕೋಪಿ ಗಾವಿಯೋ ನಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಆಗತೋ ಥೇರಂ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಉಳಾರಂ ಪೀತಿಸೋಮನಸ್ಸಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇನ್ತೋ ನಿಸೀದಿ। ತಾವದೇವಸ್ಸ ಸಕಲಸರೀರಂ ವಿಸಂ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರಿ। ಮುಹುತ್ತಮೇವ ವೇಗೇ ಮುದ್ಧಪತ್ತೇ ಕಾಲಮಕಾಸಿ, ಕಾಲಕತೋ ಚ ತಾವತಿಂಸೇಸು ದ್ವಾದಸಯೋಜನಿಕೇ ಕನಕವಿಮಾನೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ದಿಸ್ವಾ ಇಮಾಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ –
Atha naṃ gāviyo nivattetuṃ parissayaṃ anoloketvā vegena upadhāvantaṃ pādena phuṭṭho āsīviso ḍaṃsi. Theropi taṃ anukampamāno taṃ kummāsaṃ paribhuñjituṃ ārabhi. Gopālakopi gāviyo nivattetvā āgato theraṃ kummāsaṃ paribhuñjantaṃ disvā pasannacitto uḷāraṃ pītisomanassaṃ paṭisaṃvedento nisīdi. Tāvadevassa sakalasarīraṃ visaṃ ajjhotthari. Muhuttameva vege muddhapatte kālamakāsi, kālakato ca tāvatiṃsesu dvādasayojanike kanakavimāne nibbatti. Taṃ āyasmā mahāmoggallāno disvā imāhi gāthāhi paṭipucchi –
೧೧೫೯.
1159.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ದೇವಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ ಭಿಕ್ಖು, ಉಚ್ಚೇ ವಿಮಾನಮ್ಹಿ ಚಿರಟ್ಠಿತಿಕೇ।
‘‘Disvāna devaṃ paṭipucchi bhikkhu, ucce vimānamhi ciraṭṭhitike;
ಆಮುತ್ತಹತ್ಥಾಭರಣಂ ಯಸಸ್ಸಿಂ, ದಿಬ್ಬೇ ವಿಮಾನಮ್ಹಿ ಯಥಾಪಿ ಚನ್ದಿಮಾ॥
Āmuttahatthābharaṇaṃ yasassiṃ, dibbe vimānamhi yathāpi candimā.
೧೧೬೦.
1160.
‘‘ಅಲಙ್ಕತೋ ಮಲ್ಯಧರೋ ಸುವತ್ಥೋ, ಸುಕುಣ್ಡಲೀ ಕಪ್ಪಿತಕೇಸಮಸ್ಸು।
‘‘Alaṅkato malyadharo suvattho, sukuṇḍalī kappitakesamassu;
ಆಮುತ್ತಹತ್ಥಾಭರಣೋ ಯಸಸ್ಸೀ, ದಿಬ್ಬೇ ವಿಮಾನಮ್ಹಿ ಯಥಾಪಿ ಚನ್ದಿಮಾ॥
Āmuttahatthābharaṇo yasassī, dibbe vimānamhi yathāpi candimā.
೧೧೬೧.
1161.
‘‘ದಿಬ್ಬಾ ಚ ವೀಣಾ ಪವದನ್ತಿ ವಗ್ಗುಂ। ಅಟ್ಠಟ್ಠಕಾ ಸಿಕ್ಖಿತಾ ಸಾಧುರೂಪಾ।
‘‘Dibbā ca vīṇā pavadanti vagguṃ; Aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā;
ದಿಬ್ಬಾ ಚ ಕಞ್ಞಾ ತಿದಸಚರಾ ಉಳಾರಾ, ನಚ್ಚನ್ತಿ ಗಾಯನ್ತಿ ಪಮೋದಯನ್ತಿ॥
Dibbā ca kaññā tidasacarā uḷārā, naccanti gāyanti pamodayanti.
೧೧೬೨.
1162.
‘‘ದೇವಿದ್ಧಿಪತ್ತೋಸಿ ಮಹಾನುಭಾವೋ…ಪೇ॰…
‘‘Deviddhipattosi mahānubhāvo…pe…
ವಣ್ಣೋ ಚ ತೇ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪಭಾಸತೀ’’ತಿ॥
Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
ಸೋಪಿ ತಸ್ಸ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ –
Sopi tassa byākāsi –
೧೧೬೩. ‘‘ಸೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅತ್ತಮನೋ…ಪೇ॰…ಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ’’॥
1163. ‘‘So devaputto attamano…pe…yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
೧೧೬೪.
1164.
‘‘ಅಹಂ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ, ಸಙ್ಗಮ್ಮ ರಕ್ಖಿಸ್ಸಂ ಪರೇಸಂ ಧೇನುಯೋ।
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūto, saṅgamma rakkhissaṃ paresaṃ dhenuyo;
ತತೋ ಚ ಆಗಾ ಸಮಣೋ ಮಮನ್ತಿಕೇ, ಗಾವೋ ಚ ಮಾಸೇ ಅಗಮಂಸು ಖಾದಿತುಂ॥
Tato ca āgā samaṇo mamantike, gāvo ca māse agamaṃsu khādituṃ.
೧೧೬೫.
1165.
‘‘ದ್ವಯಜ್ಜ ಕಿಚ್ಚಂ ಉಭಯಞ್ಚ ಕಾರಿಯಂ, ಇಚ್ಚೇವಹಂ ಭನ್ತೇ ತದಾ ವಿಚಿನ್ತಯಿಂ।
‘‘Dvayajja kiccaṃ ubhayañca kāriyaṃ, iccevahaṃ bhante tadā vicintayiṃ;
ತತೋ ಚ ಸಞ್ಞಂ ಪಟಿಲದ್ಧ ಯೋನಿಸೋ, ‘ದದಾಮಿ ಭನ್ತೇ’ತಿ ಖಿಪಿಂ ಅನನ್ತಕಂ॥
Tato ca saññaṃ paṭiladdha yoniso, ‘dadāmi bhante’ti khipiṃ anantakaṃ.
೧೧೬೬.
1166.
‘‘ಸೋ ಮಾಸಖೇತ್ತಂ ತುರಿತೋ ಅವಾಸರಿಂ, ಪುರಾ ಅಯಂ ಭಞ್ಜತಿ ಯಸ್ಸಿದಂ ಧನಂ।
‘‘So māsakhettaṃ turito avāsariṃ, purā ayaṃ bhañjati yassidaṃ dhanaṃ;
ತತೋ ಚ ಕಣ್ಹೋ ಉರಗೋ ಮಹಾವಿಸೋ, ಅಡಂಸಿ ಪಾದೇ ತುರಿತಸ್ಸ ಮೇ ಸತೋ॥
Tato ca kaṇho urago mahāviso, aḍaṃsi pāde turitassa me sato.
೧೧೬೭.
1167.
‘‘ಸ್ವಾಹಂ ಅಟ್ಟೋಮ್ಹಿ ದುಕ್ಖೇನ ಪೀಳಿತೋ, ಭಿಕ್ಖು ಚ ತಂ ಸಾಮಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾನನ್ತಕಂ।
‘‘Svāhaṃ aṭṭomhi dukkhena pīḷito, bhikkhu ca taṃ sāmaṃ muñcitvānantakaṃ;
ಅಹಾಸಿ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಮಮಾನುಕಮ್ಪಯಾ, ತತೋ ಚುತೋ ಕಾಲಕತೋಮ್ಹಿ ದೇವತಾ॥
Ahāsi kummāsaṃ mamānukampayā, tato cuto kālakatomhi devatā.
೧೧೬೮.
1168.
‘‘ತದೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕುಸಲಂ ಕತಂ ಮಯಾ, ಸುಖಞ್ಚ ಕಮ್ಮಂ ಅನುಭೋಮಿ ಅತ್ತನಾ।
‘‘Tadeva kammaṃ kusalaṃ kataṃ mayā, sukhañca kammaṃ anubhomi attanā;
ತಯಾ ಹಿ ಭನ್ತೇ ಅನುಕಮ್ಪಿತೋ ಭುಸಂ, ಕತಞ್ಞುತಾಯ ಅಭಿವಾದಯಾಮಿ ತಂ॥
Tayā hi bhante anukampito bhusaṃ, kataññutāya abhivādayāmi taṃ.
೧೧೬೯.
1169.
‘‘ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಚ, ಅಞ್ಞೋ ಮುನಿ ನತ್ಥಿ ತಯಾನುಕಮ್ಪಕೋ।
‘‘Sadevake loke samārake ca, añño muni natthi tayānukampako;
ತಯಾ ಹಿ ಭನ್ತೇ ಅನುಕಮ್ಪಿತೋ ಭುಸಂ, ಕತಞ್ಞುತಾಯ ಅಭಿವಾದಯಾಮಿ ತಂ॥
Tayā hi bhante anukampito bhusaṃ, kataññutāya abhivādayāmi taṃ.
೧೧೭೦.
1170.
‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ಲೋಕೇ ಪರಸ್ಮಿಂ ವಾ ಪನ, ಅಞ್ಞೋ ಮುನೀ ನತ್ಥಿ ತಯಾನುಕಮ್ಪಕೋ।
‘‘Imasmiṃ loke parasmiṃ vā pana, añño munī natthi tayānukampako;
ತಯಾ ಹಿ ಭನ್ತೇ ಅನುಕಮ್ಪಿತೋ ಭುಸಂ, ಕತಞ್ಞುತಾಯ ಅಭಿವಾದಯಾಮಿ ತ’’ನ್ತಿ॥
Tayā hi bhante anukampito bhusaṃ, kataññutāya abhivādayāmi ta’’nti.
ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಅತ್ತನಾ ಚ ದೇವತಾಯ ಚ ಕಥಿತನಿಯಾಮೇನೇವ ತಂ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸಿ। ಸತ್ಥಾ ತಮತ್ಥಂ ಪಚ್ಚನುಭಾಸಿತ್ವಾ ತಂ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿಂ ಕತ್ವಾ ಸಮ್ಪತ್ತಪರಿಸಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತುಂ ‘‘ದಿಸ್ವಾನ ದೇವಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿಆದಿಮಾಹ।
Athāyasmā mahāmoggallāno attanā ca devatāya ca kathitaniyāmeneva taṃ bhagavato ārocesi. Satthā tamatthaṃ paccanubhāsitvā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā sampattaparisāya dhammaṃ desetuṃ ‘‘disvāna devaṃ paṭipucchi bhikkhū’’tiādimāha.
೧೧೫೯. ತತ್ಥ ದೇವನ್ತಿ ಗೋಪಾಲದೇವಪುತ್ತಂ। ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಸನ್ಧಾಯ ಸತ್ಥಾ ವದತಿ। ಸೋ ಹಿ ಸಬ್ಬಸೋ ಭಿನ್ನಕಿಲೇಸತಾಯ ಭಿಕ್ಖು। ವಿಮಾನಸ್ಸ ಬಹುಕಾಲಾವಟ್ಠಾಯಿತಾಯ ಕಪ್ಪಟ್ಠಿತಿಕತಾಯ ಏವ ವಾ ‘‘ಚಿರಟ್ಠಿತಿಕೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ‘‘ಚಿರಟ್ಠಿತಿಕ’’ನ್ತಿಪಿ ಕೇಚಿ ಪಠನ್ತಿ। ತಞ್ಹಿ ‘‘ದೇವ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ಸೋಪಿ ಹಿ ಸಟ್ಠಿಸತಸಹಸ್ಸಾಧಿಕಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಸ್ಸಕೋಟಿಯೋ ತತ್ಥ ಅವಟ್ಠಾನತೋ ‘‘ಚಿರಟ್ಠಿತಿಕೇ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬತಂ ಲಭತಿ। ಯಥಾಪಿ ಚನ್ದಿಮಾತಿ ಯಥಾ ಚನ್ದಿಮಾ ದೇವಪುತ್ತೋ ಕನ್ತಸೀತಲಮನೋಹರಕಿರಣಜಾಲಸಮುಜ್ಜಲೇ ಅತ್ತನೋ ದಿಬ್ಬೇ ವಿಮಾನಮ್ಹಿ ವಿರೋಚತಿ, ಏವಂ ವಿರೋಚಮಾನನ್ತಿ ವಚನಸೇಸಾ।
1159. Tattha devanti gopāladevaputtaṃ. Bhikkhūti āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ sandhāya satthā vadati. So hi sabbaso bhinnakilesatāya bhikkhu. Vimānassa bahukālāvaṭṭhāyitāya kappaṭṭhitikatāya eva vā ‘‘ciraṭṭhitike’’ti vuttaṃ, ‘‘ciraṭṭhitika’’ntipi keci paṭhanti. Tañhi ‘‘deva’’nti iminā sambandhitabbaṃ. Sopi hi saṭṭhisatasahassādhikā tisso vassakoṭiyo tattha avaṭṭhānato ‘‘ciraṭṭhitike’’ti vattabbataṃ labhati. Yathāpi candimāti yathā candimā devaputto kantasītalamanoharakiraṇajālasamujjale attano dibbe vimānamhi virocati, evaṃ virocamānanti vacanasesā.
೧೧೬೦. ಅಲಙ್ಕತೋತಿಆದಿ ತಸ್ಸ ದೇವಪುತ್ತಸ್ಸ ಥೇರೇನ ಪುಚ್ಛಿತಾಕಾರದಸ್ಸನಂ, ತಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತತ್ಥಮೇವ।
1160.Alaṅkatotiādi tassa devaputtassa therena pucchitākāradassanaṃ, taṃ heṭṭhā vuttatthameva.
೧೧೬೪. ಸಙ್ಗಮ್ಮಾತಿ ಸಙ್ಗಮೇತ್ವಾ, ಸಙ್ಗಮ್ಮಾತಿ ವಾ ಸಙ್ಗಹೇತ್ವಾ। ಹೇತ್ವತ್ಥೋಪಿ ಹಿ ಇಧ ಅನ್ತೋನೀತೋ, ಬಹೂ ಏಕತೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆಗಾತಿ ಆಗಞ್ಛಿ। ಮಾಸೇತಿ ಮಾಸಸಸ್ಸಾನಿ।
1164.Saṅgammāti saṅgametvā, saṅgammāti vā saṅgahetvā. Hetvatthopi hi idha antonīto, bahū ekato hutvāti attho. Āgāti āgañchi. Māseti māsasassāni.
೧೧೬೫. ದ್ವಯಜ್ಜಾತಿ ದ್ವಯಂ ಅಜ್ಜ ಏತರಹಿ ಕಿಚ್ಚಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಉಭಯಞ್ಚ ಕಾರಿಯನ್ತಿ ವುತ್ತಸ್ಸೇವತ್ಥಸ್ಸ ಪರಿಯಾಯವಚನಂ। ಸಞ್ಞನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸಞ್ಞಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಯೋನಿಸೋ’’ತಿ ಪಟಿಲದ್ಧಾತಿ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ। ಖಿಪಿನ್ತಿ ಪನಿಗ್ಗಾಹಾಪನವಸೇನ ಹತ್ಥೇ ಖಿಪಿಂ। ಅನನ್ತಕನ್ತಿ ನನ್ತಕಂ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಠಪಿತಂ ಪಿಲೋತಿಕಂ। ಅ-ಕಾರೋ ಚೇತ್ಥ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ।
1165.Dvayajjāti dvayaṃ ajja etarahi kiccaṃ kātabbaṃ. Ubhayañca kāriyanti vuttassevatthassa pariyāyavacanaṃ. Saññanti dhammasaññaṃ. Tenāha ‘‘yoniso’’ti paṭiladdhāti paṭilabhitvā. Khipinti paniggāhāpanavasena hatthe khipiṃ. Anantakanti nantakaṃ kummāsaṃ pakkhipitvā bandhitvā ṭhapitaṃ pilotikaṃ. A-kāro cettha nipātamattaṃ.
೧೧೬೬. ಸೋತಿ ಸೋ ಅಹಂ। ತುರಿತೋತಿ ತುರಿತೋ ಸಮ್ಭಮನ್ತೋ। ಅವಾಸರಿನ್ತಿ ಉಪಗಚ್ಛಿ, ಪಾವಿಸಿಂ ವಾ। ಪುರಾ ಅಯಂ ಭಞ್ಜತಿ ಯಸ್ಸಿದಂ ಧನನ್ತಿ ಯಸ್ಸ ಖೇತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಇದಂ ಮಾಸಸಸ್ಸಂ ಧನಂ, ತಂ ಅಯಂ ಗೋಗಣೋ ಭಞ್ಜತಿ ಪುರಾ ತಸ್ಸ ಭಞ್ಜನತೋ, ಆಮದ್ದನತೋ ಪುರೇತರಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತೋತಿ ತತ್ಥ। ತುರಿತಸ್ಸ ಮೇ ಸತೋತಿ ಸಮ್ಭಮನ್ತಸ್ಸ ಮೇ ಸಮಾನಸ್ಸ, ಸಹಸಾ ಗಮನೇನ ಮಗ್ಗೇ ಕಣ್ಹಸಪ್ಪಂ ಅನೋಲೋಕೇತ್ವಾ ಗತಸ್ಸಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
1166.Soti so ahaṃ. Turitoti turito sambhamanto. Avāsarinti upagacchi, pāvisiṃ vā. Purā ayaṃ bhañjati yassidaṃ dhananti yassa khettasāmikassa idaṃ māsasassaṃ dhanaṃ, taṃ ayaṃ gogaṇo bhañjati purā tassa bhañjanato, āmaddanato puretaramevāti attho. Tatoti tattha. Turitassa me satoti sambhamantassa me samānassa, sahasā gamanena magge kaṇhasappaṃ anoloketvā gatassāti adhippāyo.
೧೧೬೭. ಅಟ್ಟೋಮ್ಹಿ ದುಕ್ಖೇನ ಪೀಳಿತೋತಿ ತೇನ ಆಸೀವಿಸಡಂಸನೇನ ಅಟ್ಟೋ ಅಟ್ಟಿತೋ ಉಪದ್ದುತೋ ಮರಣದುಕ್ಖೇನ ಬಾಧಿತೋ ಭವಾಮಿ। ಅಹಾಸೀತಿ ಅಜ್ಝೋಹರಿ, ಪರಿಭುಞ್ಜೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತೋ ಚುತೋ ಕಾಲಕತೋಮ್ಹಿ ದೇವತಾತಿ ತತೋ ಮನುಸ್ಸತ್ತಭಾವತೋ ಚುತೋ ಮರಣಕಾಲಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ತತ್ಥ ವಾ ಆಯುಸಙ್ಖಾರಸ್ಸ ಖೇಪನಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಕಾಲಸ್ಸ ಕತತ್ತಾ ಕಾಲಕತೋ, ತದನನ್ತರಮೇವ ಚ ಅಮ್ಹಿ ದೇವತಾ ದೇವತ್ತಭಾವಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ದೇವತಾ ಹೋಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
1167.Aṭṭomhi dukkhena pīḷitoti tena āsīvisaḍaṃsanena aṭṭo aṭṭito upadduto maraṇadukkhena bādhito bhavāmi. Ahāsīti ajjhohari, paribhuñjīti attho. Tato cuto kālakatomhi devatāti tato manussattabhāvato cuto maraṇakālappattiyā, tattha vā āyusaṅkhārassa khepanasaṅkhātassa kālassa katattā kālakato, tadanantarameva ca amhi devatā devattabhāvappattiyā devatā homīti attho.
೧೧೬೯. ತಯಾತಿ ತಯಾ ಸದಿಸೋ ಅಞ್ಞೋ ಮುನಿ ಮೋನೇಯ್ಯಗುಣಯುತ್ತೋ ಇಸಿ ನತ್ಥಿ। ತಯಾತಿ ವಾ ನಿಸ್ಸಕ್ಕೇ ಇದಂ ಕರಣವಚನಂ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
1169.Tayāti tayā sadiso añño muni moneyyaguṇayutto isi natthi. Tayāti vā nissakke idaṃ karaṇavacanaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
ಗೋಪಾಲವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Gopālavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ವಿಮಾನವತ್ಥುಪಾಳಿ • Vimānavatthupāḷi / ೬. ಗೋಪಾಲವಿಮಾನವತ್ಥು • 6. Gopālavimānavatthu
