Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi |
๒๗. โคตมพุทฺธวํโส
27. Gotamabuddhavaṃso
๑.
1.
ปธานํ ปทหิตฺวาน, ปโตฺต สโมฺพธิมุตฺตมํฯ
Padhānaṃ padahitvāna, patto sambodhimuttamaṃ.
๒.
2.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิํ;
Brahmunā yācito santo, dhammacakkaṃ pavattayiṃ;
อฎฺฐารสนฺนํ โกฎีนํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ
Aṭṭhārasannaṃ koṭīnaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
๓.
3.
ตโต ปรญฺจ เทเสเนฺต, นรเทวสมาคเม;
Tato parañca desente, naradevasamāgame;
คณนาย น วตฺตโพฺพ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ
Gaṇanāya na vattabbo, dutiyābhisamayo ahu.
๔.
4.
อิเธวาหํ เอตรหิ, โอวทิํ มม อตฺรชํ;
Idhevāhaṃ etarahi, ovadiṃ mama atrajaṃ;
คณนาย น วตฺตโพฺพ, ตติยาภิสมโย อหุฯ
Gaṇanāya na vattabbo, tatiyābhisamayo ahu.
๕.
5.
เอโกสิ สนฺนิปาโต เม, สาวกานํ มเหสินํ;
Ekosi sannipāto me, sāvakānaṃ mahesinaṃ;
อฑฺฒเตฬสสตานํ, ภิกฺขูนาสิ สมาคโมฯ
Aḍḍhateḷasasatānaṃ, bhikkhūnāsi samāgamo.
๖.
6.
วิโรจมาโน วิมโล, ภิกฺขุสงฺฆสฺส มชฺฌโค;
Virocamāno vimalo, bhikkhusaṅghassa majjhago;
ททามิ ปตฺถิตํ สพฺพํ, มณีว สพฺพกามโทฯ
Dadāmi patthitaṃ sabbaṃ, maṇīva sabbakāmado.
๗.
7.
ผลมากงฺขมานานํ , ภวจฺฉนฺทชเหสินํ;
Phalamākaṅkhamānānaṃ , bhavacchandajahesinaṃ;
จตุสจฺจํ ปกาเสมิ, อนุกมฺปาย ปาณินํฯ
Catusaccaṃ pakāsemi, anukampāya pāṇinaṃ.
๘.
8.
ทสวีสสหสฺสานํ, ธมฺมาภิสมโย อหุ;
Dasavīsasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu;
เอกทฺวินฺนํ อภิสมโย, คณนาโต อสงฺขิโยฯ
Ekadvinnaṃ abhisamayo, gaṇanāto asaṅkhiyo.
๙.
9.
วิตฺถาริกํ พาหุชญฺญํ, อิทฺธํ ผีตํ สุผุลฺลิตํ;
Vitthārikaṃ bāhujaññaṃ, iddhaṃ phītaṃ suphullitaṃ;
อิธ มยฺหํ สกฺยมุนิโน, สาสนํ สุวิโสธิตํฯ
Idha mayhaṃ sakyamunino, sāsanaṃ suvisodhitaṃ.
๑๐.
10.
อนาสวา วีตราคา, สนฺตจิตฺตา สมาหิตา;
Anāsavā vītarāgā, santacittā samāhitā;
ภิกฺขูเนกสตา สเพฺพ, ปริวาเรนฺติ มํ สทาฯ
Bhikkhūnekasatā sabbe, parivārenti maṃ sadā.
๑๑.
11.
อิทานิ เย เอตรหิ, ชหนฺติ มานุสํ ภวํ;
Idāni ye etarahi, jahanti mānusaṃ bhavaṃ;
อปฺปตฺตมานสา เสขา, เต ภิกฺขู วิญฺญุครหิตาฯ
Appattamānasā sekhā, te bhikkhū viññugarahitā.
๑๒.
12.
อริยญฺจ สํโถมยนฺตา, สทา ธมฺมรตา ชนา;
Ariyañca saṃthomayantā, sadā dhammaratā janā;
พุชฺฌิสฺสนฺติ สติมโนฺต, สํสารสริตํ คตาฯ
Bujjhissanti satimanto, saṃsārasaritaṃ gatā.
๑๓.
13.
นครํ กปิลวตฺถุ เม, ราชา สุโทฺธทโน ปิตา;
Nagaraṃ kapilavatthu me, rājā suddhodano pitā;
มยฺหํ ชเนตฺติกา มาตา, มายาเทวีติ วุจฺจติฯ
Mayhaṃ janettikā mātā, māyādevīti vuccati.
๑๔.
14.
เอกูนติํสวสฺสานิ , อคารํ อชฺฌหํ วสิํ;
Ekūnatiṃsavassāni , agāraṃ ajjhahaṃ vasiṃ;
รโมฺม สุรโมฺม สุภโก, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ
Rammo surammo subhako, tayo pāsādamuttamā.
๑๕.
15.
จตฺตารีสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;
Cattārīsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ภทฺทกญฺจนา นาม นารี, ราหุโล นาม อตฺรโชฯ
Bhaddakañcanā nāma nārī, rāhulo nāma atrajo.
๑๖.
16.
นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, อสฺสยาเนน นิกฺขมิํ;
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhamiṃ;
ฉพฺพสฺสํ ปธานจารํ, อจริํ ทุกฺกรํ อหํฯ
Chabbassaṃ padhānacāraṃ, acariṃ dukkaraṃ ahaṃ.
๑๗.
17.
พาราณสิยํ อิสิปตเน, จกฺกํ ปวตฺติตํ มยา;
Bārāṇasiyaṃ isipatane, cakkaṃ pavattitaṃ mayā;
อหํ โคตมสมฺพุโทฺธ, สรณํ สพฺพปาณินํฯ
Ahaṃ gotamasambuddho, saraṇaṃ sabbapāṇinaṃ.
๑๘.
18.
โกลิโต อุปติโสฺส จ, เทฺว ภิกฺขู อคฺคสาวกา;
Kolito upatisso ca, dve bhikkhū aggasāvakā;
อานโนฺท นามุปฎฺฐาโก, สนฺติกาวจโร มม;
Ānando nāmupaṭṭhāko, santikāvacaro mama;
เขมา อุปฺปลวณฺณา จ, ภิกฺขุนี อคฺคสาวิกาฯ
Khemā uppalavaṇṇā ca, bhikkhunī aggasāvikā.
๑๙.
19.
จิโตฺต หตฺถาฬวโก จ, อคฺคุปฎฺฐากุปาสกา;
Citto hatthāḷavako ca, aggupaṭṭhākupāsakā;
นนฺทมาตา จ อุตฺตรา, อคฺคุปฎฺฐิกุปาสิกาฯ
Nandamātā ca uttarā, aggupaṭṭhikupāsikā.
๒๐.
20.
อหํ อสฺสตฺถมูลมฺหิ, ปโตฺต สโมฺพธิมุตฺตมํ;
Ahaṃ assatthamūlamhi, patto sambodhimuttamaṃ;
พฺยามปฺปภา สทา มยฺหํ, โสฬสหตฺถมุคฺคตาฯ
Byāmappabhā sadā mayhaṃ, soḷasahatthamuggatā.
๒๑.
21.
อปฺปํ วสฺสสตํ อายุ, อิทาเนตรหิ วิชฺชติ;
Appaṃ vassasataṃ āyu, idānetarahi vijjati;
ตาวตา ติฎฺฐมาโนหํ, ตาเรมิ ชนตํ พหุํฯ
Tāvatā tiṭṭhamānohaṃ, tāremi janataṃ bahuṃ.
๒๒.
22.
ฐปยิตฺวาน ธมฺมุกฺกํ, ปจฺฉิมํ ชนโพธนํ;
Ṭhapayitvāna dhammukkaṃ, pacchimaṃ janabodhanaṃ;
อหมฺปิ นจิรเสฺสว, สทฺธิํ สาวกสงฺฆโต;
Ahampi nacirasseva, saddhiṃ sāvakasaṅghato;
อิเธว ปรินิพฺพิสฺสํ, อคฺคี วาหารสงฺขยาฯ
Idheva parinibbissaṃ, aggī vāhārasaṅkhayā.
๒๓.
23.
อยญฺจ คุณธารโณ เทโห, ทฺวตฺติํสวรลกฺขณวิจิโตฺตฯ
Ayañca guṇadhāraṇo deho, dvattiṃsavaralakkhaṇavicitto.
๒๔.
24.
ทส ทิสา ปภาเสตฺวา, สตรํสีว ฉปฺปภา;
Dasa disā pabhāsetvā, sataraṃsīva chappabhā;
สพฺพํ ตมนฺตรหิสฺสนฺติ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราติฯ
Sabbaṃ tamantarahissanti, nanu rittā sabbasaṅkhārāti.
โคตมสฺส ภควโต วํโส ปญฺจวีสติโมฯ
Gotamassa bhagavato vaṃso pañcavīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๒๗. โคตมพุทฺธวํสวณฺณนา • 27. Gotamabuddhavaṃsavaṇṇanā