Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൩. ഗോതമകചേതിയസുത്തവണ്ണനാ

    3. Gotamakacetiyasuttavaṇṇanā

    ൧൨൬. തതിയേ സമ്ബഹുലാതി പഞ്ചസതമത്താ. പഞ്ചസതാ കിര ബ്രാഹ്മണാ തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ അപരഭാഗേ ഭഗവതോ ധമ്മദേസനം സുത്വാ കാമേസു ആദീനവം നേക്ഖമ്മേ ച ആനിസംസം പസ്സമാനാ ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജിത്വാ ന ചിരസ്സേവ സബ്ബം ബുദ്ധവചനം ഉഗ്ഗണ്ഹിത്വാ പരിയത്തിം നിസ്സായ മാനം ഉപ്പാദേസും – ‘‘യം യം ഭഗവാ കഥേതി, തം തം മയം ഖിപ്പമേവ ജാനാമ. ഭഗവാ ഹി ഇത്ഥിലിങ്ഗാദീനി തീണി ലിങ്ഗാനി, നാമാദീനി ചത്താരി പദാനി, പഠമാദയോ സത്ത വിഭത്തിയോ മുഞ്ചിത്വാ ന കിഞ്ചി കഥേതി, ഏവം കഥിതേ ച അമ്ഹാകം ഗണ്ഠിപദം നാമ നത്ഥീ’’തി, തേ ഭഗവതി അഗാരവാ ഹുത്വാ തതോ പട്ഠായ ഭഗവതോ ഉപട്ഠാനമ്പി ധമ്മസ്സവനമ്പി അഭിണ്ഹം ന ഗച്ഛന്തി. തേ സന്ധായ വുത്തം ‘‘സമ്ബഹുലാ കിര ബ്രാഹ്മണപബ്ബജിതാ…പേ॰… ധമ്മസ്സവനം ന ഗച്ഛന്തീ’’തി. മുഖപടിഞ്ഞം ഗഹേത്വാതി ‘‘സച്ചം കിര തുമ്ഹേ, ഭിക്ഖവേ’’തിആദിനാ തമത്ഥം പടിപുച്ഛിത്വാ ‘‘സച്ചം ഭഗവാ’’തി തേഹി ഭിക്ഖൂഹി വുത്തം പടിവചനം ഗഹേത്വാ. തഞ്ഹി അത്തനോ മുഖേനേവ പടിഞ്ഞാതത്താ ‘‘മുഖപടിഞ്ഞാ’’തി വുച്ചതി.

    126. Tatiye sambahulāti pañcasatamattā. Pañcasatā kira brāhmaṇā tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū aparabhāge bhagavato dhammadesanaṃ sutvā kāmesu ādīnavaṃ nekkhamme ca ānisaṃsaṃ passamānā bhagavato santike pabbajitvā na cirasseva sabbaṃ buddhavacanaṃ uggaṇhitvā pariyattiṃ nissāya mānaṃ uppādesuṃ – ‘‘yaṃ yaṃ bhagavā katheti, taṃ taṃ mayaṃ khippameva jānāma. Bhagavā hi itthiliṅgādīni tīṇi liṅgāni, nāmādīni cattāri padāni, paṭhamādayo satta vibhattiyo muñcitvā na kiñci katheti, evaṃ kathite ca amhākaṃ gaṇṭhipadaṃ nāma natthī’’ti, te bhagavati agāravā hutvā tato paṭṭhāya bhagavato upaṭṭhānampi dhammassavanampi abhiṇhaṃ na gacchanti. Te sandhāya vuttaṃ ‘‘sambahulā kira brāhmaṇapabbajitā…pe… dhammassavanaṃ na gacchantī’’ti. Mukhapaṭiññaṃ gahetvāti ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave’’tiādinā tamatthaṃ paṭipucchitvā ‘‘saccaṃ bhagavā’’ti tehi bhikkhūhi vuttaṃ paṭivacanaṃ gahetvā. Tañhi attano mukheneva paṭiññātattā ‘‘mukhapaṭiññā’’ti vuccati.

    നേവ ആഗതട്ഠാനം ന ഗതട്ഠാനം അദ്ദസംസു. കസ്മാ? അഞ്ഞാണതോ. തേ കിര തസ്സ സുത്തസ്സ അത്ഥം ന ജാനിംസു. തേസഞ്ഹി തസ്മിം സമയേ വിചിത്രനയം ദേസനാവിലാസയുത്തമ്പി തം സുത്തം ഘനപുഥുലേന ദുസ്സപട്ടേന മുഖം ബദ്ധം കത്വാ പുരതോ ഠപിതമനുഞ്ഞഭോജനം വിയ അഹോസി. നനു ച ഭഗവാ അത്തനാ ദേസിതം ധമ്മം പരേ ഞാപേതും കപ്പസതസഹസ്സാധികാനി ചത്താരി അസങ്ഖേയ്യാനി പാരമിയോ പൂരേത്വാ സബ്ബഞ്ഞുതം പത്തോ, സോ കസ്മാ യഥാ തേ ന ജാനന്തി, തഥാ ദേസേതീതി? തേസം മാനഭഞ്ജനത്ഥം. ഭഗവാ ഹി ‘‘അഭബ്ബാ ഇമേ ഇമം മാനഖിലം അനുപഹച്ച മഗ്ഗം വാ ഫലം വാ സച്ഛികാതു’’ന്തി തേസം സുതപരിയത്തിം നിസ്സായ ഉപ്പന്നം അട്ഠുപ്പത്തിം കത്വാ ദേസനാകുസലോ മാനഭഞ്ജനത്ഥം ‘‘സബ്ബധമ്മമൂലപരിയായ’’ന്തിആദിനാ മൂലപരിയായസുത്തം (മ॰ നി॰ ൧.൧) അഭാസി.

    Nevaāgataṭṭhānaṃ na gataṭṭhānaṃ addasaṃsu. Kasmā? Aññāṇato. Te kira tassa suttassa atthaṃ na jāniṃsu. Tesañhi tasmiṃ samaye vicitranayaṃ desanāvilāsayuttampi taṃ suttaṃ ghanaputhulena dussapaṭṭena mukhaṃ baddhaṃ katvā purato ṭhapitamanuññabhojanaṃ viya ahosi. Nanu ca bhagavā attanā desitaṃ dhammaṃ pare ñāpetuṃ kappasatasahassādhikāni cattāri asaṅkheyyāni pāramiyo pūretvā sabbaññutaṃ patto, so kasmā yathā te na jānanti, tathā desetīti? Tesaṃ mānabhañjanatthaṃ. Bhagavā hi ‘‘abhabbā ime imaṃ mānakhilaṃ anupahacca maggaṃ vā phalaṃ vā sacchikātu’’nti tesaṃ sutapariyattiṃ nissāya uppannaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā desanākusalo mānabhañjanatthaṃ ‘‘sabbadhammamūlapariyāya’’ntiādinā mūlapariyāyasuttaṃ (ma. ni. 1.1) abhāsi.

    സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ‘‘മയ്ഹം കഥാ നിയ്യാതീ’’തി മുഖസമ്പത്തമേവ കഥേതീതി ചിന്തയിംസൂതി ഇദം അങ്ഗുത്തരഭാണകാനം വളഞ്ജനകതന്തിനീഹാരേന വുത്തം. മജ്ഝിമഭാണകാ പന ഏവം വദന്തി – ഏവം മാനഭഞ്ജനത്ഥം ദേസിതഞ്ച പന തം സുത്തം സുത്വാ തേ ഭിക്ഖൂ ‘‘തംയേവ കിര പഥവിം ദിട്ഠിഗതികോ സഞ്ജാനാതി, സേഖോപി അരഹാപി തഥാഗതോപി അഭിജാനാതി, കി നാമിദം കഥം നാമിദ’’ന്തി ചിന്തേന്താ ‘‘പുബ്ബേ മയം ഭഗവതാ കഥിതം യംകിഞ്ചി ഖിപ്പമേവ ജാനാമ, ഇദാനി പനിമസ്സ മൂലപരിയായസ്സ അന്തം വാ കോടിം വാ ന ജാനാമ ന പസ്സാമ, അഹോ ബുദ്ധാ നാമ അപ്പമേയ്യാ അതുലാ’’തി ഉദ്ധതദാഠാ വിയ സപ്പാ നിമ്മദാ ഹുത്വാ ബുദ്ധൂപട്ഠാനഞ്ച ധമ്മസ്സവനഞ്ച സക്കച്ചം അഗമംസു. തേന സമയേന ധമ്മസഭായം സന്നിസിന്നാ ഭിക്ഖൂ ‘‘അഹോ ബുദ്ധാനം ആനുഭാവോ, തേ നാമബ്രാഹ്മണപബ്ബജിതാ തഥാ മാനമദമത്താ ഭഗവതാ മൂലപരിയായദേസനായ നിഹതമാനാ കതാ’’തി കഥം സമുട്ഠാപേസും. തം സുത്വാ ഭഗവാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപി അഹം ഏവം ഇമേ മാനപഗ്ഗഹിതസീസേ ചരന്തേ നിഹതമാനേ അകാസി’’ന്തി വത്വാ അതീതം ആഹരന്തോ ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞതരോ ദിസാപാമോക്ഖോ ബ്രാഹ്മണോ ബാരാണസിയം പടിവസതി തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ സനിഘണ്ടുകേടുഭാനം സാക്ഖരപ്പഭേദാനം ഇതിഹാസപഞ്ചമാനം പദകോ വേയ്യാകരണോ ലോകായതമഹാപുരിസലക്ഖണേസു അനവയോ, സോ പഞ്ചമത്താനി മാണവകസതാനി മന്തേ വാചേതി. പണ്ഡിതമാണവകാ ബഹുഞ്ച ഗണ്ഹന്തി ലഹുഞ്ച, സുട്ഠു ച ഉപധാരേന്തീ’’തിആദിനാ ജാതകം കഥേസി.

    Sammāsambuddho‘‘mayhaṃ kathā niyyātī’’ti mukhasampattameva kathetīti cintayiṃsūti idaṃ aṅguttarabhāṇakānaṃ vaḷañjanakatantinīhārena vuttaṃ. Majjhimabhāṇakā pana evaṃ vadanti – evaṃ mānabhañjanatthaṃ desitañca pana taṃ suttaṃ sutvā te bhikkhū ‘‘taṃyeva kira pathaviṃ diṭṭhigatiko sañjānāti, sekhopi arahāpi tathāgatopi abhijānāti, ki nāmidaṃ kathaṃ nāmida’’nti cintentā ‘‘pubbe mayaṃ bhagavatā kathitaṃ yaṃkiñci khippameva jānāma, idāni panimassa mūlapariyāyassa antaṃ vā koṭiṃ vā na jānāma na passāma, aho buddhā nāma appameyyā atulā’’ti uddhatadāṭhā viya sappā nimmadā hutvā buddhūpaṭṭhānañca dhammassavanañca sakkaccaṃ agamaṃsu. Tena samayena dhammasabhāyaṃ sannisinnā bhikkhū ‘‘aho buddhānaṃ ānubhāvo, te nāmabrāhmaṇapabbajitā tathā mānamadamattā bhagavatā mūlapariyāyadesanāya nihatamānā katā’’ti kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ. Taṃ sutvā bhagavā ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepi ahaṃ evaṃ ime mānapaggahitasīse carante nihatamāne akāsi’’nti vatvā atītaṃ āharanto ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, aññataro disāpāmokkho brāhmaṇo bārāṇasiyaṃ paṭivasati tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇṭukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo, so pañcamattāni māṇavakasatāni mante vāceti. Paṇḍitamāṇavakā bahuñca gaṇhanti lahuñca, suṭṭhu ca upadhārentī’’tiādinā jātakaṃ kathesi.

    തം സുത്വാ തേ ഭിക്ഖൂ ‘‘പുബ്ബേപി മയം മാനേനേവ ഉപഹതാ’’തി ഭിയ്യോസോമത്തായ നിഹതമാനാ ഹുത്വാ അത്തനോ ഉപകാരകമ്മട്ഠാനപരായണാ അഹേസും. തതോ ഭഗവാ ഏകം സമയം ജനപദചാരികം ചരന്തോ വേസാലിം പത്വാ ഗോതമകേ ചേതിയേ വിഹരന്തോ ഇമേസം പഞ്ചസതാനം ഭിക്ഖൂനം ഞാണപരിപാകം വിദിത്വാ ഇദം ഗോതമകസുത്തം കഥേസി. ഇദഞ്ച സുത്തം സുത്വാ തേ പഞ്ചസതാ ഭിക്ഖൂ തസ്മിംയേവ ആസനേ സഹ പടിസമ്ഭിദാഹി അരഹത്തം പാപുണിംസൂതി.

    Taṃ sutvā te bhikkhū ‘‘pubbepi mayaṃ māneneva upahatā’’ti bhiyyosomattāya nihatamānā hutvā attano upakārakammaṭṭhānaparāyaṇā ahesuṃ. Tato bhagavā ekaṃ samayaṃ janapadacārikaṃ caranto vesāliṃ patvā gotamake cetiye viharanto imesaṃ pañcasatānaṃ bhikkhūnaṃ ñāṇaparipākaṃ viditvā idaṃ gotamakasuttaṃ kathesi. Idañca suttaṃ sutvā te pañcasatā bhikkhū tasmiṃyeva āsane saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇiṃsūti.

    അഭിഞ്ഞായാതി കുസലാദിഭേദം ഖന്ധാദിഭേദഞ്ച ദേസേതബ്ബം ധമ്മം, വേനേയ്യാനഞ്ച ആസയാനുസയചരിയാധിമുത്തിആദിഭേദം, തസ്സ ച നേസം ദേസേതബ്ബപ്പകാരം യാഥാവതോ അഭിജാനിത്വാതി അത്ഥോ. ഇമേ പഞ്ചക്ഖന്ധാ ദ്വാദസായതനാനീതിആദി പനേത്ഥ നിദസ്സനമത്തം വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം. സപ്പച്ചയന്തി സകാരണം, വേനേയ്യാനം അജ്ഝാസയേന വാ പുച്ഛായ വാ അട്ഠുപ്പത്തിയാ വാ സനിമിത്തം ഹേതൂദാഹരണസഹിതഞ്ചാതി അത്ഥോ. രാഗാദീനം പടിഹരണം പടിഹാരിയം, തദേവ പാടിഹാരിയം, സഹ പാടിഹാരിയേനാതി സപ്പാടിഹാരിയം. രാഗാദിപ്പടിസേധനവസേനേവ ഹി സത്ഥാ ധമ്മം ദേസേതി. തേനാഹ ‘‘പച്ചനീകപടിഹരണേന സപ്പാടിഹാരിയമേവ കത്വാ’’തി. അപരേ പന ‘‘യഥാരഹം ഇദ്ധിആദേസനാനുസാസനിപാടിഹാരിയസഹിത’’ന്തി വദന്തി അനുസാസനിപാടിഹാരിയരഹിതാ ദേസനാ നത്ഥീതി കത്വാ. സേസമേത്ഥ ഉത്താനമേവ.

    Abhiññāyāti kusalādibhedaṃ khandhādibhedañca desetabbaṃ dhammaṃ, veneyyānañca āsayānusayacariyādhimuttiādibhedaṃ, tassa ca nesaṃ desetabbappakāraṃ yāthāvato abhijānitvāti attho. Ime pañcakkhandhā dvādasāyatanānītiādi panettha nidassanamattaṃ vuttanti veditabbaṃ. Sappaccayanti sakāraṇaṃ, veneyyānaṃ ajjhāsayena vā pucchāya vā aṭṭhuppattiyā vā sanimittaṃ hetūdāharaṇasahitañcāti attho. Rāgādīnaṃ paṭiharaṇaṃ paṭihāriyaṃ, tadeva pāṭihāriyaṃ, saha pāṭihāriyenāti sappāṭihāriyaṃ. Rāgādippaṭisedhanavaseneva hi satthā dhammaṃ deseti. Tenāha ‘‘paccanīkapaṭiharaṇena sappāṭihāriyameva katvā’’ti. Apare pana ‘‘yathārahaṃ iddhiādesanānusāsanipāṭihāriyasahita’’nti vadanti anusāsanipāṭihāriyarahitā desanā natthīti katvā. Sesamettha uttānameva.

    ഗോതമകചേതിയസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Gotamakacetiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൩. ഗോതമകചേതിയസുത്തം • 3. Gotamakacetiyasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൩. ഗോതമകചേതിയസുത്തവണ്ണനാ • 3. Gotamakacetiyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact