| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. ගොතමසුත්‌තං
10. Gotamasuttaṃ
10. ‘‘පුබ්‌බෙව මෙ, භික්‌ඛවෙ, සම්‌බොධා අනභිසම්‌බුද්‌ධස්‌ස බොධිසත්‌තස්‌සෙව සතො එතදහොසි – ‘කිච්‌ඡං වතායං ලොකො ආපන්‌නො ජායති ච ජීයති ච මීයති ච චවති ච උපපජ්‌ජති ච. අථ ච පනිමස්‌ස දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං නප්‌පජානාති ජරාමරණස්‌ස. කුදාස්‌සු නාම ඉමස්‌ස දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං පඤ්‌ඤායිස්‌සති ජරාමරණස්‌සා’’’ති?
10. ‘‘Pubbeva me, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘kicchaṃ vatāyaṃ loko āpanno jāyati ca jīyati ca mīyati ca cavati ca upapajjati ca. Atha ca panimassa dukkhassa nissaraṇaṃ nappajānāti jarāmaraṇassa. Kudāssu nāma imassa dukkhassa nissaraṇaṃ paññāyissati jarāmaraṇassā’’’ti?
‘‘තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘කිම්‌හි නු ඛො සති ජරාමරණං හොති, කිංපච්‌චයා ජරාමරණ’න්‌ති ? තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, යොනිසො මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයො – ‘ජාතියා ඛො සති ජරාමරණං හොති, ජාතිපච්‌චයා ජරාමරණ’’’න්‌ති.
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘kimhi nu kho sati jarāmaraṇaṃ hoti, kiṃpaccayā jarāmaraṇa’nti ? Tassa mayhaṃ, bhikkhave, yoniso manasikārā ahu paññāya abhisamayo – ‘jātiyā kho sati jarāmaraṇaṃ hoti, jātipaccayā jarāmaraṇa’’’nti.
‘‘තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘කිම්‌හි නු ඛො සති ජාති හොති…පෙ.… භවො… උපාදානං… තණ්‌හා… වෙදනා… ඵස්‌සො… සළායතනං… නාමරූපං… විඤ්‌ඤාණං… සඞ්‌ඛාරා හොන්‌ති, කිංපච්‌චයා සඞ්‌ඛාරා’ති? තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ , යොනිසො මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයො – ‘අවිජ්‌ජාය ඛො සති සඞ්‌ඛාරා හොන්‌ති, අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සඞ්‌ඛාරා’’’ති.
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘kimhi nu kho sati jāti hoti…pe… bhavo… upādānaṃ… taṇhā… vedanā… phasso… saḷāyatanaṃ… nāmarūpaṃ… viññāṇaṃ… saṅkhārā honti, kiṃpaccayā saṅkhārā’ti? Tassa mayhaṃ, bhikkhave , yoniso manasikārā ahu paññāya abhisamayo – ‘avijjāya kho sati saṅkhārā honti, avijjāpaccayā saṅkhārā’’’ti.
‘‘ඉති හිදං අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සඞ්‌ඛාරා; සඞ්‌ඛාරපච්‌චයා විඤ්‌ඤාණං…පෙ.… එවමෙතස්‌ස කෙවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස සමුදයො හොති. ‘සමුදයො, සමුදයො’ති ඛො මෙ, භික්‌ඛවෙ, පුබ්‌බෙ අනනුස්‌සුතෙසු ධම්‌මෙසු චක්‌ඛුං උදපාදි, ඤාණං උදපාදි, පඤ්‌ඤා උදපාදි, විජ්‌ජා උදපාදි, ආලොකො උදපාදි.
‘‘Iti hidaṃ avijjāpaccayā saṅkhārā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. ‘Samudayo, samudayo’ti kho me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
‘‘තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘කිම්‌හි නු ඛො අසති ජරාමරණං න හොති, කිස්‌ස නිරොධා ජරාමරණනිරොධො’ති? තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, යොනිසො මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයො – ‘ජාතියා ඛො අසති ජරාමරණං න හොති, ජාතිනිරොධා ජරාමරණනිරොධො’’’ති.
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘kimhi nu kho asati jarāmaraṇaṃ na hoti, kissa nirodhā jarāmaraṇanirodho’ti? Tassa mayhaṃ, bhikkhave, yoniso manasikārā ahu paññāya abhisamayo – ‘jātiyā kho asati jarāmaraṇaṃ na hoti, jātinirodhā jarāmaraṇanirodho’’’ti.
‘‘තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘කිම්‌හි නු ඛො අසති ජාති න හොති…පෙ.… භවො… උපාදානං… තණ්‌හා… වෙදනා… ඵස්‌සො… සළායතනං… නාමරූපං… විඤ්‌ඤාණං… සඞ්‌ඛාරා න හොන්‌ති, කිස්‌ස නිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධො’ති? තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, යොනිසො මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයො – ‘අවිජ්‌ජාය ඛො අසති සඞ්‌ඛාරා න හොන්‌ති, අවිජ්‌ජානිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධො’’’ති.
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘kimhi nu kho asati jāti na hoti…pe… bhavo… upādānaṃ… taṇhā… vedanā… phasso… saḷāyatanaṃ… nāmarūpaṃ… viññāṇaṃ… saṅkhārā na honti, kissa nirodhā saṅkhāranirodho’ti? Tassa mayhaṃ, bhikkhave, yoniso manasikārā ahu paññāya abhisamayo – ‘avijjāya kho asati saṅkhārā na honti, avijjānirodhā saṅkhāranirodho’’’ti.
‘‘ඉති හිදං අවිජ්‌ජානිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධො; සඞ්‌ඛාරනිරොධා විඤ්‌ඤාණනිරොධො…පෙ.… එවමෙතස්‌ස කෙවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස නිරොධො හොති. ‘නිරොධො, නිරොධො’ති ඛො මෙ, භික්‌ඛවෙ, පුබ්‌බෙ අනනුස්‌සුතෙසු ධම්‌මෙසු චක්‌ඛුං උදපාදි, ඤාණං උදපාදි, පඤ්‌ඤා උදපාදි, විජ්‌ජා උදපාදි, ආලොකො උදපාදී’’ති. දසමො.
‘‘Iti hidaṃ avijjānirodhā saṅkhāranirodho; saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. ‘Nirodho, nirodho’ti kho me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādī’’ti. Dasamo.
බුද්‌ධවග්‌ගො පඨමො.
Buddhavaggo paṭhamo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
දෙසනා විභඞ්‌ගපටිපදා ච,
Desanā vibhaṅgapaṭipadā ca,
විපස්‌සී සිඛී ච වෙස්‌සභූ;
Vipassī sikhī ca vessabhū;
කකුසන්‌ධො කොණාගමනො කස්‌සපො,
Kakusandho koṇāgamano kassapo,
මහාසක්‍යමුනි ච ගොතමොති.
Mahāsakyamuni ca gotamoti.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5-10. සිඛීසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-10. Sikhīsuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5-10. සිඛීසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-10. Sikhīsuttādivaṇṇanā
