Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ගොත්‌තෙන අනුස්‌සාවනානුජානනකථාවණ්‌ණනා

    Gottena anussāvanānujānanakathāvaṇṇanā

    122. ‘‘ඉත්‌ථන්‌නාමො ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස ආයස්‌මතො’’ති නාමකිත්‌තනස්‌ස අනුස්‌සාවනාය ආගතත්‌තා ‘‘නාහං උස්‌සහාමි ථෙරස්‌ස නාමං ගහෙතු’’න්‌ති වුත්‌තං, ‘‘ආයස්‌මතො පිප්‌පලිස්‌ස උපසම්‌පදාපෙක්‌ඛො’’ති එවං නාමං ගහෙතුං න උස්‌සහාමීති අත්‌ථො. ‘‘ගොත්‌තෙනපි අනුස්‌සාවෙතු’’න්‌ති වචනතො යෙන වොහාරෙන වොහරති, තෙන වට්‌ටතීති සිද්‌ධං. ‘‘කොනාමො තෙ උපජ්‌ඣායො’’ති පුට්‌ඨෙනපි ගොත්‌තමෙව නාමං කත්‌වා වත්‌තබ්‌බන්‌ති සිද්‌ධං හොති, තස්‌මා චතුබ්‌බිධෙසු නාමෙසු යෙන කෙනචි නාමෙන අනුස්‌සාවනා කාතබ්‌බාති වදන්‌ති. එකස්‌ස බහූනි නාමානි හොන්‌ති, තත්‌ථ එකං නාමං ඤත්‌තියා, එකං අනුස්‌සාවනාය කාතුං න වට්‌ටති, අත්‌ථතො බ්‍යඤ්‌ජනතො ච අභින්‌නාහි අනුස්‌සාවනාහි භවිතබ්‌බන්‌ති. කිඤ්‌චාපි ‘‘ඉත්‌ථන්‌නාමො ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස ආයස්‌මතො’’ති පාළියං ‘‘ආයස්‌මතො’’ති පදං පච්‌ඡා වුත්‌තං, කම්‌මවාචාපාළියං පන ‘‘අයං බුද්‌ධරක්‌ඛිතො ආයස්‌මතො ධම්‌මරක්‌ඛිතස්‌සා’’ති පඨමං ලිඛිතන්‌ති තං උප්‌පටිපාටියා වුත්‌තන්‌ති න පච්‌චෙතබ්‌බං. පාළියඤ්‌හි ‘‘ඉත්‌ථන්‌නාමො ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස ආයස්‌මතො’’ති අත්‌ථමත්‌තං දස්‌සිතං, තස්‌මා පාළියං අවුත්‌තොපි ‘‘අයං බුද්‌ධරක්‌ඛිතො ආයස්‌මතො ධම්‌මරක්‌ඛිතස්‌සා’’ති කම්‌මවාචාපාළියං පයොගො දස්‌සිතො. ‘‘න මෙ දිට්‌ඨො ඉතො පුබ්‌බෙ ඉච්‌චායස්‌මා සාරිපුත්‌තො’’ති ච ‘‘ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො අත්‌ථකුසලො’’ති ච පඨමං ‘‘ආයස්‌මා’’ති පයොගස්‌ස දස්‌සනතොති වදන්‌ති. කත්‌ථචි ‘‘ආයස්‌මතො බුද්‌ධරක්‌ඛිතත්‌ථෙරස්‌සා’’ති වත්‌වා කත්‌ථචි කෙවලං ‘‘බුද්‌ධරක්‌ඛිතස්‌සා’’ති සාවෙති, සාවනං හාපෙතීති න වුච්‌චති නාමස්‌ස අහාපිතත්‌තාති එකෙ. සචෙ කත්‌ථචි ‘‘ආයස්‌මතො බුද්‌ධරක්‌ඛිතස්‌සා’’ති වත්‌වා කත්‌ථචි ‘‘බුද්‌ධරඅඛතස්‌සායස්‌මතො’’ති සාවෙති, පාඨානුරූපත්‌තා ඛෙත්‌තමෙව ඔතිණ්‌ණන්‌තිපි එකෙ. බ්‍යඤ්‌ජනභෙදප්‌පසඞ්‌ගතො අනුස්‌සාවනානං තං න වට්‌ටතීති වදන්‌ති. සචෙ පන සබ්‌බට්‌ඨානෙපි එතෙනෙව පකාරෙන වදති, වට්‌ටති.

    122. ‘‘Itthannāmo itthannāmassa āyasmato’’ti nāmakittanassa anussāvanāya āgatattā ‘‘nāhaṃ ussahāmi therassa nāmaṃ gahetu’’nti vuttaṃ, ‘‘āyasmato pippalissa upasampadāpekkho’’ti evaṃ nāmaṃ gahetuṃ na ussahāmīti attho. ‘‘Gottenapi anussāvetu’’nti vacanato yena vohārena voharati, tena vaṭṭatīti siddhaṃ. ‘‘Konāmo te upajjhāyo’’ti puṭṭhenapi gottameva nāmaṃ katvā vattabbanti siddhaṃ hoti, tasmā catubbidhesu nāmesu yena kenaci nāmena anussāvanā kātabbāti vadanti. Ekassa bahūni nāmāni honti, tattha ekaṃ nāmaṃ ñattiyā, ekaṃ anussāvanāya kātuṃ na vaṭṭati, atthato byañjanato ca abhinnāhi anussāvanāhi bhavitabbanti. Kiñcāpi ‘‘itthannāmo itthannāmassa āyasmato’’ti pāḷiyaṃ ‘‘āyasmato’’ti padaṃ pacchā vuttaṃ, kammavācāpāḷiyaṃ pana ‘‘ayaṃ buddharakkhito āyasmato dhammarakkhitassā’’ti paṭhamaṃ likhitanti taṃ uppaṭipāṭiyā vuttanti na paccetabbaṃ. Pāḷiyañhi ‘‘itthannāmo itthannāmassa āyasmato’’ti atthamattaṃ dassitaṃ, tasmā pāḷiyaṃ avuttopi ‘‘ayaṃ buddharakkhito āyasmato dhammarakkhitassā’’ti kammavācāpāḷiyaṃ payogo dassito. ‘‘Na me diṭṭho ito pubbe iccāyasmā sāriputto’’ti ca ‘‘āyasmā sāriputto atthakusalo’’ti ca paṭhamaṃ ‘‘āyasmā’’ti payogassa dassanatoti vadanti. Katthaci ‘‘āyasmato buddharakkhitattherassā’’ti vatvā katthaci kevalaṃ ‘‘buddharakkhitassā’’ti sāveti, sāvanaṃ hāpetīti na vuccati nāmassa ahāpitattāti eke. Sace katthaci ‘‘āyasmato buddharakkhitassā’’ti vatvā katthaci ‘‘buddharaakhatassāyasmato’’ti sāveti, pāṭhānurūpattā khettameva otiṇṇantipi eke. Byañjanabhedappasaṅgato anussāvanānaṃ taṃ na vaṭṭatīti vadanti. Sace pana sabbaṭṭhānepi eteneva pakārena vadati, vaṭṭati.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 60. ගොත්‌තෙන අනුස්‌සාවනානුජානනා • 60. Gottena anussāvanānujānanā

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ගමිකාදිනිස්‌සයවත්‌ථුකථා • Gamikādinissayavatthukathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ගමිකාදිනිස්‌සයවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Gamikādinissayavatthukathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / ගමිකාදිනිස්‌සයවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Gamikādinissayavatthukathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 59. ගමිකාදිනිස්‌සයවත්‌ථුකථා • 59. Gamikādinissayavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact