Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ഗുളാദിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ
Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
൨൭൪. സാമം പക്കം സമപക്കന്തി ദുവിധം വിയ ദീപേതി, തസ്മാ ഖീരാദീസു ഉണ്ഹമത്തമേവ പാകോ. തേന ഉത്തണ്ഡുലാദിസമാനാ ഹോന്തി.
274. Sāmaṃ pakkaṃ samapakkanti duvidhaṃ viya dīpeti, tasmā khīrādīsu uṇhamattameva pāko. Tena uttaṇḍulādisamānā honti.
൨൭൬-൮. ‘‘ബുദ്ധപ്പമുഖ’ന്തി ആഗതട്ഠാനേ ‘ഭിക്ഖുസങ്ഘോ’തി അവത്വാ ‘സങ്ഘോ’തി വുച്ചതി ഭഗവന്തമ്പി സങ്ഗഹേതു’’ന്തി വദന്തി. നാഗോതി ഹത്ഥീ.
276-8. ‘‘Buddhappamukha’nti āgataṭṭhāne ‘bhikkhusaṅgho’ti avatvā ‘saṅgho’ti vuccati bhagavantampi saṅgahetu’’nti vadanti. Nāgoti hatthī.
൨൭൯. സമ്ബാധേതി വച്ചമഗ്ഗേ ഭിക്ഖുസ്സ ഭിക്ഖുനിയാ ച പസ്സാവമഗ്ഗേപി അനുലോമതോ. ദഹനം പടിക്ഖേപാഭാവാ വട്ടതി. സത്ഥവത്തികമ്മാനുലോമതോ ന വട്ടതീതി ചേ? ന, പടിക്ഖിത്തപടിക്ഖേപാ, പടിക്ഖിപിതബ്ബസ്സ തപ്പരമതാദീപനതോ, കിം വുത്തം ഹോതി? പുബ്ബേ പടിക്ഖിത്തമ്പി സത്ഥകമ്മം സമ്പിണ്ഡേത്വാ പച്ഛാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ…പേ॰… ഥുല്ലച്ചയസ്സാ’’തി ദ്വിക്ഖത്തും സത്ഥകമ്മസ്സ പടിക്ഖേപോ കതോ. തേന സമ്ബാധസ്സ സാമന്താ ദ്വങ്ഗുലം പടിക്ഖിപിതബ്ബം നാമ. സത്ഥവത്തികമ്മതോ ഉദ്ധം നത്ഥീതി ദീപേതി. കിഞ്ച ഭിയ്യോ പുബ്ബേ സമ്ബാധേയേവ സത്ഥകമ്മം പടിക്ഖിത്തം, പച്ഛാ സമ്ബാധസ്സ സാമന്താ ദ്വങ്ഗുലമ്പി പടിക്ഖിത്തം, തസ്മാ തസ്സേവ പടിക്ഖേപോ, നേതരസ്സാതി സിദ്ധം. ഏത്ഥ ‘‘സത്ഥം നാമ സത്ഥഹാരകം വാസ്സ പരിയേസേയ്യാ’’തിആദീസു വിയ യേന ഛിന്ദതി, തം സബ്ബം. തേന വുത്തം ‘‘കണ്ടകേന വാ’’തിആദി. ഖാരദാനം പനേത്ഥ ഭിക്ഖുനിവിഭങ്ഗേ പസാഖേ ലേപമുഖേന അനുഞ്ഞാതന്തി വേദിതബ്ബം. ഏകേ പന ‘‘സത്ഥകമ്മം വാ’’തി പാഠം വികപ്പേത്വാ വത്ഥികമ്മം കരോന്തി. ‘‘വത്ഥീ’’തി കിര അഗ്ഘികാ വുച്ചതി. തായ ഛിന്ദനം വത്ഥികമ്മം നാമാതി ച അത്ഥം വണ്ണയന്തി, തേ ‘‘സത്ഥഹാരകം വാസ്സ പരിയേസേയ്യാ’’തി ഇമസ്സ പദഭാജനീയം ദസ്സേത്വാ പടിക്ഖിപിതബ്ബാ. അണ്ഡവുഡ്ഢീതി വാതണ്ഡകോ. ആദാനവത്തീതി ആനഹവത്തി.
279.Sambādheti vaccamagge bhikkhussa bhikkhuniyā ca passāvamaggepi anulomato. Dahanaṃ paṭikkhepābhāvā vaṭṭati. Satthavattikammānulomato na vaṭṭatīti ce? Na, paṭikkhittapaṭikkhepā, paṭikkhipitabbassa tapparamatādīpanato, kiṃ vuttaṃ hoti? Pubbe paṭikkhittampi satthakammaṃ sampiṇḍetvā pacchā ‘‘na, bhikkhave…pe… thullaccayassā’’ti dvikkhattuṃ satthakammassa paṭikkhepo kato. Tena sambādhassa sāmantā dvaṅgulaṃ paṭikkhipitabbaṃ nāma. Satthavattikammato uddhaṃ natthīti dīpeti. Kiñca bhiyyo pubbe sambādheyeva satthakammaṃ paṭikkhittaṃ, pacchā sambādhassa sāmantā dvaṅgulampi paṭikkhittaṃ, tasmā tasseva paṭikkhepo, netarassāti siddhaṃ. Ettha ‘‘satthaṃ nāma satthahārakaṃ vāssa pariyeseyyā’’tiādīsu viya yena chindati, taṃ sabbaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘kaṇṭakena vā’’tiādi. Khāradānaṃ panettha bhikkhunivibhaṅge pasākhe lepamukhena anuññātanti veditabbaṃ. Eke pana ‘‘satthakammaṃ vā’’ti pāṭhaṃ vikappetvā vatthikammaṃ karonti. ‘‘Vatthī’’ti kira agghikā vuccati. Tāya chindanaṃ vatthikammaṃ nāmāti ca atthaṃ vaṇṇayanti, te ‘‘satthahārakaṃ vāssa pariyeseyyā’’ti imassa padabhājanīyaṃ dassetvā paṭikkhipitabbā. Aṇḍavuḍḍhīti vātaṇḍako. Ādānavattīti ānahavatti.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
൧൬൪. അന്തോവുട്ഠാദിപടിക്ഖേപകഥാ • 164. Antovuṭṭhādipaṭikkhepakathā
൧൬൫. ഉഗ്ഗഹിതപടിഗ്ഗഹണാ • 165. Uggahitapaṭiggahaṇā
൧൬൬. പടിഗ്ഗഹിതാദിഅനുജാനനാ • 166. Paṭiggahitādianujānanā
൧൬൭. സത്ഥകമ്മപടിക്ഖേപകഥാ • 167. Satthakammapaṭikkhepakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ഗുളാദിഅനുജാനനകഥാ • Guḷādianujānanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ഗുളാദിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഗുളാദിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi
൧൬൩. ഗുളാദിഅനുജാനനകഥാ • 163. Guḷādianujānanakathā
൧൬൭. സത്ഥകമ്മപടിക്ഖേപകഥാ • 167. Satthakammapaṭikkhepakathā