| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
57. ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்து²கதா²
57. Hatthacchinnādivatthukathā
119. ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்தூ²ஸு ஹத்தா² சி²ன்னா யஸ்ஸாதி ஹத்த²ச்சி²ன்னோதிஆதி³வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்ஸா’’திஆதி³. மணிப³ந்தே⁴தி பகொட்ட²ந்தே. ஸோ ஹி யஸ்மா எத்த² மணிஸங்கா²தங் அலங்காரவிகதிங் ப³ந்த⁴தி, தஸ்மா மணிப³ந்தோ⁴தி வுச்சதி. கப்பரேதி கபோணியங். ஸா ஹி பரேஸங் பிட்டீ²ஸு கபதி ஹிங்ஸதி அனேனாதி ‘‘கப்பரோ’’தி வுச்சதி. யஸ்ஸ ஹத்தா² சி²ன்னா ஹொந்தி, அயங் ஹத்த²ச்சி²ன்னோ நாமாதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ ஸேஸேஸுபி. ஏகோ வா பாதோ³தி யோஜனா. ஹெட்டா² ‘‘ஏகோ வா த்³வே வா ஹத்தா²’’தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. சதூஸு ஹத்த²பாதே³ஸு த்³வே வாதி ஏகோ ஹத்தோ², ஏகோ பாதோ³தி த்³வே வா. கண்ணாதி ஸத்³த³க்³க³ஹா. தே ஹி கண்ணதி ஸவதி ஏதேஹீதி கண்ணாதி வுச்சந்தி. கண்ணாப³த்³தே⁴தி கண்ணச்சி²த்³த³ஸ்ஸ ஆப³த்³தே⁴. ஸங்கா⁴டேதுந்தி ஸங்க⁴டனங் காதுங், ஆப³ந்த⁴னங் காதுந்தி அத்தோ². அஜபத³கேதி அஜபத³ஸண்டா²னே டா²னே. நாஸாதி கா⁴னானி. தானி ஹி நாஸதி அப்³யத்தஸத்³த³ங் கரோதி ஏதாஹீதி நாஸாதி வுச்சந்தி. நாஸிகாதி நாஸாயேவ. ஸண்டா²பேதுந்தி ஸுட்டு² ட²பேதுங், பகதியா ட²பேதுந்தி அத்தோ². நக²ஸேஸந்தி நகோ²யேவ ஸேஸோ சி²ன்னங்கு³லிதோதி நக²ஸேஸோ, தங். அக்³கே³ புரே உட்ட²ஹதீதி அங்கு³ட்டோ². ‘‘வுத்தனயேனேவா’’தி இமினா ‘‘நக²ஸேஸங் அத³ஸ்ஸெத்வா’’தி வசனங் அதிதி³ஸதி. கண்ட³ரனாமகாதி மஹாஸிரனாமகா. தே ஹி கங் ஸரீரங் தா⁴ரெந்தீதி கண்ட³ராதி வுச்சந்தி த⁴காரஸ்ஸ ட³காரங் கத்வா. யேஸூதி கண்ட³ரேஸு, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங்.
119. Hatthacchinnādivatthūsu hatthā chinnā yassāti hatthacchinnotiādivacanatthaṃ dassento āha ‘‘yassā’’tiādi. Maṇibandheti pakoṭṭhante. So hi yasmā ettha maṇisaṅkhātaṃ alaṅkāravikatiṃ bandhati, tasmā maṇibandhoti vuccati. Kappareti kapoṇiyaṃ. Sā hi paresaṃ piṭṭhīsu kapati hiṃsati anenāti ‘‘kapparo’’ti vuccati. Yassa hatthā chinnā honti, ayaṃ hatthacchinno nāmāti yojanā. Eseva nayo sesesupi. Eko vā pādoti yojanā. Heṭṭhā ‘‘eko vā dve vā hatthā’’ti etthāpi eseva nayo. Catūsu hatthapādesu dve vāti eko hattho, eko pādoti dve vā. Kaṇṇāti saddaggahā. Te hi kaṇṇati savati etehīti kaṇṇāti vuccanti. Kaṇṇābaddheti kaṇṇacchiddassa ābaddhe. Saṅghāṭetunti saṅghaṭanaṃ kātuṃ, ābandhanaṃ kātunti attho. Ajapadaketi ajapadasaṇṭhāne ṭhāne. Nāsāti ghānāni. Tāni hi nāsati abyattasaddaṃ karoti etāhīti nāsāti vuccanti. Nāsikāti nāsāyeva. Saṇṭhāpetunti suṭṭhu ṭhapetuṃ, pakatiyā ṭhapetunti attho. Nakhasesanti nakhoyeva seso chinnaṅgulitoti nakhaseso, taṃ. Agge pure uṭṭhahatīti aṅguṭṭho. ‘‘Vuttanayenevā’’ti iminā ‘‘nakhasesaṃ adassetvā’’ti vacanaṃ atidisati. Kaṇḍaranāmakāti mahāsiranāmakā. Te hi kaṃ sarīraṃ dhārentīti kaṇḍarāti vuccanti dhakārassa ḍakāraṃ katvā. Yesūti kaṇḍaresu, niddhāraṇe bhummaṃ.
யஸ்ஸ வக்³கு³லிபக்க²கா விய அங்கு³லியோ ஸம்ப³ந்தோ⁴ ஹொந்தி, அயங் ப²ணஹத்த²கோ நாமாதி யோஜனா. ஏதந்தி ப²ணஹத்த²கங். ச²ளங்கு³லாத³யோபி ப²ணஹத்த²கேயேவ ஸங்க³ஹேதப்³பா³தி ஆஹ ‘‘யஸ்ஸபி ச² அங்கு³லியோ’’திஆதி³. யஸ்ஸபி ச² அங்கு³லியோ ஹொந்தி, அயம்பி ப²ணஹத்த²கோ நாம உபசாரேன.
Yassa vaggulipakkhakā viya aṅguliyo sambandho honti, ayaṃ phaṇahatthako nāmāti yojanā. Etanti phaṇahatthakaṃ. Chaḷaṅgulādayopi phaṇahatthakeyeva saṅgahetabbāti āha ‘‘yassapi cha aṅguliyo’’tiādi. Yassapi cha aṅguliyo honti, ayampi phaṇahatthako nāma upacārena.
கு²ஜ்ஜோதி எத்த² கு²ஜ்ஜோ ஸரீரோ யஸ்ஸத்தீ²தி கு²ஜ்ஜோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கு²ஜ்ஜஸரீரோ’’தி. கஸ்மா கு²ஜ்ஜோதி ஆஹ ‘‘உரஸ்ஸ வா’’திஆதி³. யஸ்ஸ பன வங்கங், அயம்பி கு²ஜ்ஜோ நாமாதி யோஜனா. வங்கந்தி ச குடிலங். ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ப்³ரஹ்முஜுக³த்தோதி உஜுங் க³த்தங் உஜுக³த்தங், ப்³ரஹ்முனோ உஜுக³த்தங் விய உஜுக³த்தங் இமஸ்ஸ மஹாபுரிஸஸ்ஸாதி ப்³ரஹ்முஜுக³த்தோ, மஹாபுரிஸோ.
Khujjoti ettha khujjo sarīro yassatthīti khujjoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘khujjasarīro’’ti. Kasmā khujjoti āha ‘‘urassa vā’’tiādi. Yassa pana vaṅkaṃ, ayampi khujjo nāmāti yojanā. Vaṅkanti ca kuṭilaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Brahmujugattoti ujuṃ gattaṃ ujugattaṃ, brahmuno ujugattaṃ viya ujugattaṃ imassa mahāpurisassāti brahmujugatto, mahāpuriso.
ஸங்கே²பேன வுத்தமத்த²ங் வித்தா²ரேன த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஜங்க⁴வாமனஸ்ஸ ஹீ’’திஆதி³. யேஸந்தி உபி⁴ன்னங் காயானங். பூ⁴தானந்தி அமனுஸ்ஸானங் பிஸாசகபேதானங். அத்தபா⁴வோ ஹோதி வியாதி யோஜனா. பரிவடுமோதி பரிஸமந்ததோ வட்டுலஸரீரோ.
Saṃkhepena vuttamatthaṃ vitthārena dassento āha ‘‘jaṅghavāmanassa hī’’tiādi. Yesanti ubhinnaṃ kāyānaṃ. Bhūtānanti amanussānaṃ pisācakapetānaṃ. Attabhāvo hoti viyāti yojanā. Parivaṭumoti parisamantato vaṭṭulasarīro.
க³லக³ண்டீ³தி எத்த² க³லே க³ண்டோ³ யஸ்ஸத்தீ²தி க³லக³ண்டீ³தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்ஸா’’திஆதி³. ஏதந்தி ‘‘க³லக³ண்டீ³’’தி ஏதங் வசனங். தத்தா²தி க³லக³ண்டி³பப்³பா³ஜனே. யந்தி வசனங்.
Galagaṇḍīti ettha gale gaṇḍo yassatthīti galagaṇḍīti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘yassā’’tiādi. Etanti ‘‘galagaṇḍī’’ti etaṃ vacanaṃ. Tatthāti galagaṇḍipabbājane. Yanti vacanaṃ.
ஸிபதீ³தி எத்த² ஸிதி²லங் பத³ங் இமஸ்ஸாதி ஸிபதீ³தி வுத்தே பா⁴ரபாதோ³யேவ க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘பா⁴ரபாதோ³ வுச்சதீ’’தி. பா⁴ரங் பாத³ங் யஸ்ஸாதி பா⁴ரபாதோ³. ஏதே த்³வே தூ²லபாத³ரோகீ³ஸு வத்தந்தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸஞ்ஜாதபிளகோதி ஸஞ்ஜாதபோ²டோ. உபனாஹந்தி பு⁴ஸங் ப³ந்த⁴னங். உத³கஆவாடேதி உத³கேன புண்ணாயங் காஸுயங். உத³கவாலிகாயாதி உத³கதிந்தேன மருனா. யதா² ஸிரா பஞ்ஞாயந்தி, ஏவங் மிலாபேதுந்தி யோஜனா. ஈதி³ஸந்தி ஸிராபஞ்ஞாயனஜங்க⁴தேலனாளிகஸபா⁴வங். ததா²தி யதா² பப்³ப³ஜ்ஜாகாலே கரோதி, ததா² கத்வாதி அத்தோ².
Sipadīti ettha sithilaṃ padaṃ imassāti sipadīti vutte bhārapādoyeva gahetabboti āha ‘‘bhārapādo vuccatī’’ti. Bhāraṃ pādaṃ yassāti bhārapādo. Ete dve thūlapādarogīsu vattantīti daṭṭhabbaṃ. Sañjātapiḷakoti sañjātaphoṭo. Upanāhanti bhusaṃ bandhanaṃ. Udakaāvāṭeti udakena puṇṇāyaṃ kāsuyaṃ. Udakavālikāyāti udakatintena marunā. Yathā sirā paññāyanti, evaṃ milāpetunti yojanā. Īdisanti sirāpaññāyanajaṅghatelanāḷikasabhāvaṃ. Tathāti yathā pabbajjākāle karoti, tathā katvāti attho.
பாபரோகீ³தி எத்த² பாபரோக³ஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அரிஸ’’இதிஆதி³. தத்த² அரிஸோ ச ப⁴க³ந்த³ரோ ச பித்தஞ்ச ஸெம்ஹோ ச காஸோ ச ஸோஸோ சாதி த்³வந்தோ³, தே ஆத³யோ யேஸங் தேதி அரிஸ…பே॰… ஸோஸாத³யோ. ஆதி³ஸத்³தே³ன ஹெட்டா² வுத்தே ஆபா³தே⁴ ஸங்க³ண்ஹாதி. தத்த² பித்தஸெம்ஹஸத்³தே³ஹி தங்ஸமுட்டா²னோ ரோகோ³ க³ஹேதப்³போ³. ‘‘நிச்சாதுரோ’’தி இமினா பாபரோகீ³தி எத்த² மந்துத்தே² பவத்தஸ்ஸ ஈபச்சயஸ்ஸ நிச்சயோக³த்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
Pāparogīti ettha pāparogassa sarūpaṃ dassento āha ‘‘arisa’’itiādi. Tattha ariso ca bhagandaro ca pittañca semho ca kāso ca soso cāti dvando, te ādayo yesaṃ teti arisa…pe… sosādayo. Ādisaddena heṭṭhā vutte ābādhe saṅgaṇhāti. Tattha pittasemhasaddehi taṃsamuṭṭhāno rogo gahetabbo. ‘‘Niccāturo’’ti iminā pāparogīti ettha mantutthe pavattassa īpaccayassa niccayogatthaṃ dasseti.
பரிஸதூ³ஸனோதி எத்த² இதிஸத்³தோ³ நாமபரியாயோ, பரிஸதூ³ஸனோ நாமாதி ஹி அத்தோ². யோ அத்தனோ விரூபதாய பரிஸங் தூ³ஸேதி, அயங் பரிஸதூ³ஸனோ நாமாதி யோஜனா. ச²ஸரீரதோ³ஸங் ஆதி³ங் கத்வா பரிஸதூ³ஸனபா⁴வங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘அதிதீ³கோ⁴ வா’’திஆதி³. அதிதீ³கோ⁴ வாதி எத்த² ந கேவலங் பரேஸங் த்³வங்கு³லாதி³மத்ததீ³கோ⁴, அத² கோ² தி³கு³ணாதி³தீ³கோ⁴வாதி⁴ப்பேதோதி ஆஹ ‘‘அஞ்ஞேஸ’’ந்திஆதி³. நாபி⁴பதே³ஸோதி அத்தனோ நாபி⁴பதே³ஸோ. யதா² ஹி அதிதீ³கே⁴ பரவசனேன அதிதீ³க⁴ஸ்ஸ ஸரூபங் வேதி³தப்³ப³ங், ததா² அதிரஸ்ஸாதீ³ஸுபி அதிரஸ்ஸஸரூபந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். மஹோத³ரோதி மஹாஉத³ரோ. கப்பஸீஸோ வாதி ஹத்தி²ஸீஸோ விய யுக³ஸீஸோ வா. கப்பஸத்³தோ³ ஹெத்த² யுக³த்த²வாசகோ. கண்ணிககேஸோ வாதி கண்ணிகஸதி³ஸேஹி கேஸேஹி ஸமன்னாக³தோ. ‘‘ஜாதிபலிதேஹீ’’தி இமினா ஜராவாதேன பஹதங் பலிதங் நிவத்தேதி. பகதிதம்ப³கேஸோதி எத்த² பகதிஸத்³தே³ன கேனசி பயோகே³ன தம்ப³கேஸங் நிவத்தேதி. ஆவட்டஸீஸோதி புனப்புனங் வட்டதீதி ஆவட்டோ, கேஸாவட்டோ, ஸோ ஏதஸ்ஸ ஸீஸே அத்தீ²தி ஆவட்டஸீஸோ. உத்³த⁴க்³கே³ஹீதி உத்³த⁴ங் கோடீஹி. ஜாலப³த்³தே⁴ன வியாதி ஜாலேன ப³த்³தே⁴ன இவ.
Parisadūsanoti ettha itisaddo nāmapariyāyo, parisadūsano nāmāti hi attho. Yo attano virūpatāya parisaṃ dūseti, ayaṃ parisadūsano nāmāti yojanā. Chasarīradosaṃ ādiṃ katvā parisadūsanabhāvaṃ vitthārento āha ‘‘atidīgho vā’’tiādi. Atidīgho vāti ettha na kevalaṃ paresaṃ dvaṅgulādimattadīgho, atha kho diguṇādidīghovādhippetoti āha ‘‘aññesa’’ntiādi. Nābhipadesoti attano nābhipadeso. Yathā hi atidīghe paravacanena atidīghassa sarūpaṃ veditabbaṃ, tathā atirassādīsupi atirassasarūpanti daṭṭhabbaṃ. Mahodaroti mahāudaro. Kappasīso vāti hatthisīso viya yugasīso vā. Kappasaddo hettha yugatthavācako. Kaṇṇikakeso vāti kaṇṇikasadisehi kesehi samannāgato. ‘‘Jātipalitehī’’ti iminā jarāvātena pahataṃ palitaṃ nivatteti. Pakatitambakesoti ettha pakatisaddena kenaci payogena tambakesaṃ nivatteti. Āvaṭṭasīsoti punappunaṃ vaṭṭatīti āvaṭṭo, kesāvaṭṭo, so etassa sīse atthīti āvaṭṭasīso. Uddhaggehīti uddhaṃ koṭīhi. Jālabaddhena viyāti jālena baddhena iva.
ஸம்ப³த்³த⁴ப⁴முகோ வாதி அஞ்ஞமஞ்ஞஸம்ப³த்³த⁴ப⁴முகோ வா. மக்கடப⁴முகோதி மக்கடஸ்ஸ ப⁴மு விய ப⁴மு ஏதஸ்ஸாதி மக்கடப⁴முகோ. வாஸிகோணேனாதி தச்ச²னீகோடியா. விஸமசக்கலோதி எத்த² சக்காகாரேன லாதி பவத்ததி, சக்காகாரங் வா லாதி க³ண்ஹாதீதி சக்கலோ. கேகரோதி வலிரோ. ஸோ ஹி குச்சி²தங் கரோதீதி கேகரோதி வுச்சதி. கக்கடஸ்ஸேவாதி கக்கடஸ்ஸ இவ. மூஸிககண்ணோதி ஆகு²கண்ணோ. ஜடுககண்ணோதி வக்³கு³லிகண்ணோ. அவித்³த⁴கண்ணோதி அச்சி²த்³த³கண்ணோ. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஸோதி அவித்³த⁴கண்ணோ. கண்ணே ப⁴க³ந்த³ரோ ஏதஸ்ஸாதி கண்ணப⁴க³ந்த³ரோ, ஸோயேவ கண்ணப⁴க³ந்த³ரிகோ. க³ண்டோ³ கண்ணே ஏதஸ்ஸாதி க³ண்ட³கண்ணோ. பக்³க⁴ரிதபுப்³பே³னாதி பக்³க⁴ரிதபூயேன. டங்கிதோ கண்ணோ யஸ்ஸாதி டங்கிதகண்ணோ. கோ³ப⁴த்தனாளிகாயாதி கு³ன்னங் ப⁴த்தபானத்த²ங் கதாய நாளிகாய. பி³ளாரக்கி² விய அதிபிங்க³லங் அக்கி² ஏதஸ்ஸாதி அதிபிங்க³லக்கி². மது⁴வண்ணோ விய பிங்க³லங் அக்கி² ஏதஸ்ஸாதி மது⁴பிங்க³லக்கி². நிப்பகு²மக்கீ²தி எத்த² பகு²மங் வுச்சதி அக்க²ம்ஹி ஜாதங் லோமங். தஞ்ஹி அக்கி²னோ பக்க²த்³வயே ஜாதத்தா பகு²மந்தி வுச்சதி. நத்தி² பகு²மங் அக்கி²ம்ஹி ஏதஸ்ஸாதி நிப்பகு²மக்கி². அஸ்ஸுபக்³க⁴ரணங் அக்கி²ம்ஹா ஏதஸ்ஸாதி அஸ்ஸுபக்³க⁴ரணக்கி². புப்ப²ங் ஸஞ்ஜாதங் யஸ்ஸ அக்கி²னோதி புப்பி²தங். புப்பி²தங் அக்கி² யஸ்ஸாதி புப்பி²தக்கி². அக்கி²பாகேனாதி அக்கி²னோ த³லபரியந்தேஸு பச்சனகேன ரோகே³ன.
Sambaddhabhamuko vāti aññamaññasambaddhabhamuko vā. Makkaṭabhamukoti makkaṭassa bhamu viya bhamu etassāti makkaṭabhamuko. Vāsikoṇenāti tacchanīkoṭiyā. Visamacakkaloti ettha cakkākārena lāti pavattati, cakkākāraṃ vā lāti gaṇhātīti cakkalo. Kekaroti valiro. So hi kucchitaṃ karotīti kekaroti vuccati. Kakkaṭassevāti kakkaṭassa iva. Mūsikakaṇṇoti ākhukaṇṇo. Jaṭukakaṇṇoti vaggulikaṇṇo. Aviddhakaṇṇoti acchiddakaṇṇo. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Soti aviddhakaṇṇo. Kaṇṇe bhagandaro etassāti kaṇṇabhagandaro, soyeva kaṇṇabhagandariko. Gaṇḍo kaṇṇe etassāti gaṇḍakaṇṇo. Paggharitapubbenāti paggharitapūyena. Ṭaṅkito kaṇṇo yassāti ṭaṅkitakaṇṇo. Gobhattanāḷikāyāti gunnaṃ bhattapānatthaṃ katāya nāḷikāya. Biḷārakkhi viya atipiṅgalaṃ akkhi etassāti atipiṅgalakkhi. Madhuvaṇṇo viya piṅgalaṃ akkhi etassāti madhupiṅgalakkhi. Nippakhumakkhīti ettha pakhumaṃ vuccati akkhamhi jātaṃ lomaṃ. Tañhi akkhino pakkhadvaye jātattā pakhumanti vuccati. Natthi pakhumaṃ akkhimhi etassāti nippakhumakkhi. Assupaggharaṇaṃ akkhimhā etassāti assupaggharaṇakkhi. Pupphaṃ sañjātaṃ yassa akkhinoti pupphitaṃ. Pupphitaṃ akkhi yassāti pupphitakkhi. Akkhipākenāti akkhino dalapariyantesu paccanakena rogena.
சிபிடனாஸிகோதி அனுன்னதனாஸிகோ. ஸுகதுண்ட³ஸதி³ஸாயாதி ஸுவானங் முகே²ன ஸதி³ஸாய.
Cipiṭanāsikoti anunnatanāsiko. Sukatuṇḍasadisāyāti suvānaṃ mukhena sadisāya.
படங்க³மண்டூ³கஸ்ஸேவாதி படங்க³னாமகஸ்ஸ மண்டூ³கஸ்ஸ முக²னிமித்தங் இவ முக²னிமித்தங்யேவாதி யோஜனா. உக்க²லிமுக²வட்டிஸதி³ஸேஹீதி உக்க²லியா முக²வட்டினா ஸதி³ஸேஹி. பே⁴ரிசம்மஸதி³ஸேஹீதி பே⁴ரியா முகே² நஹிதசம்மேன ஸதி³ஸேஹி. ஏளமுகோ²தி ஏளாய நிச்சபக்³க⁴ரிதங் முக²மேதஸ்ஸேதி ஏளமுகோ². உப்பக்கமுகோ²தி உப்பக்கங் குதி²கங் முக²மேதஸ்ஸாதி உப்பக்கமுகோ². ஸங்க²துண்ட³கோதி ஸங்க²ஸ்ஸ துண்டே³ன ஸதி³ஸோ ஒட்டோ² ஏதஸ்ஸாதி ஸங்க²துண்ட³கோ.
Paṭaṅgamaṇḍūkassevāti paṭaṅganāmakassa maṇḍūkassa mukhanimittaṃ iva mukhanimittaṃyevāti yojanā. Ukkhalimukhavaṭṭisadisehīti ukkhaliyā mukhavaṭṭinā sadisehi. Bhericammasadisehīti bheriyā mukhe nahitacammena sadisehi. Eḷamukhoti eḷāya niccapaggharitaṃ mukhametasseti eḷamukho. Uppakkamukhoti uppakkaṃ kuthikaṃ mukhametassāti uppakkamukho. Saṅkhatuṇḍakoti saṅkhassa tuṇḍena sadiso oṭṭho etassāti saṅkhatuṇḍako.
அட்ட²கத³ந்தஸதி³ஸேஹீதி அட்ட²கனாமகஸ்ஸ நங்க³லஸ்ஸ த³ந்தேஹி ஸதி³ஸேஹி. த³ந்தே பித³ஹிதுந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த³ந்தந்தரேதி த³ந்தவிவரே, த³ந்தமஜ்ஜே² வா. கலந்த³கத³ந்தோ வியாதி காளகானங் த³ந்தோ விய.
Aṭṭhakadantasadisehīti aṭṭhakanāmakassa naṅgalassa dantehi sadisehi. Dante pidahitunti sambandho. Dantantareti dantavivare, dantamajjhe vā. Kalandakadanto viyāti kāḷakānaṃ danto viya.
மஹாஹனுகோதி மஹந்தோ ஹனு ஏதஸ்ஸாதி மஹாஹனுகோ. சிபிடஹனுகோதி அனுன்னதஹனுகோ. நிம்மஸ்ஸுதா³டி²கோதி நத்தி² மஸ்ஸு ச தா³டி² ச ஏதஸ்ஸாதி நிம்மஸ்ஸுதா³டி²கோ. ப⁴ட்ட²அங்ஸகூடோதி ப⁴ட்டோ² பதிதோ அங்ஸகூடோ இமஸ்ஸாதி ப⁴ட்ட²அங்ஸகூடோ. கோ³தா⁴க³த்தோதி கோ³தா⁴ய க³த்தங் விய க³த்தங் இமஸ்ஸாதி கோ³தா⁴க³த்தோ . ஸப்³ப³ங்பேதந்தி ஸப்³ப³ம்பி ஏதங் ‘‘கச்சு²க³த்தோ’’திஆதி³வசனங். எத்தா²தி ‘‘கச்சு²க³த்தோ’’திஆதி³வசனே. வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா.
Mahāhanukoti mahanto hanu etassāti mahāhanuko. Cipiṭahanukoti anunnatahanuko. Nimmassudāṭhikoti natthi massu ca dāṭhi ca etassāti nimmassudāṭhiko. Bhaṭṭhaaṃsakūṭoti bhaṭṭho patito aṃsakūṭo imassāti bhaṭṭhaaṃsakūṭo. Godhāgattoti godhāya gattaṃ viya gattaṃ imassāti godhāgatto . Sabbaṃpetanti sabbampi etaṃ ‘‘kacchugatto’’tiādivacanaṃ. Etthāti ‘‘kacchugatto’’tiādivacane. Vinicchayo veditabboti yojanā.
ப⁴ட்ட²கடிகோதி ப⁴ட்டா² பன்னா கடி ஏதஸ்ஸாதி ப⁴ட்ட²கடிகோ. அச்சுக்³க³தேஹி ஆனிஸத³மங்ஸேஹீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வாதண்டி³கோதி வாதேன பூரிதோ அண்ட³கோஸோ ஏதஸ்ஸாதி வாதண்டி³கோ. ஸங்க⁴ட்டனஜாணுகோதி அந்தோ நதத்தா அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸங்க⁴ட்டனங் ஜாணு ஏதஸ்ஸாதி ஸங்க⁴ட்டனஜாணுகோ. விகடோதி திரியக³மனபாதோ³. உபட்³ட⁴பிண்டி³கஸ்ஸ அத்த²ங் ஸஹ பே⁴தே³ன த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸோ து³விதோ⁴’’திஆதி³. தத்த² து³விதோ⁴ ஸோ உபட்³ட⁴பிண்டி³கோ ஸமன்னாக³தோதி யோஜனா. அத² வா ஸோ உபட்³ட⁴பிண்டி³கோ ஹெட்டா² ஓரூள்ஹாஹி மஹந்தீஹி ஜங்க⁴பிண்டி³காஹி ஸமன்னாக³தோ வா உபரி ஆரூள்ஹாஹி மஹந்தீஹி ஜங்க⁴பிண்டி³காஹி ஸமன்னாக³தோ வாதி து³விதோ⁴தி யோஜனா. பிட்டி²கபாதோ³தி பிட்டி²யங் உட்டி²தோ பாதோ³ ஏதஸ்ஸாதி பிட்டி²கபாதோ³. க³ண்டி³கங்கு³லி வாதி க³ண்டே³ன உட்டி²தோ அங்கு³லி ஏதஸ்ஸாதி க³ண்டி³கங்கு³லி. ஸப்³போ³பேஸாதி ஏஸ ஸப்³போ³பி ஜனோ. பரிஸங் தூ³ஸேதீதி பரிஸதூ³ஸனோ.
Bhaṭṭhakaṭikoti bhaṭṭhā pannā kaṭi etassāti bhaṭṭhakaṭiko. Accuggatehi ānisadamaṃsehīti sambandho. Vātaṇḍikoti vātena pūrito aṇḍakoso etassāti vātaṇḍiko. Saṅghaṭṭanajāṇukoti anto natattā aññamaññaṃ saṅghaṭṭanaṃ jāṇu etassāti saṅghaṭṭanajāṇuko. Vikaṭoti tiriyagamanapādo. Upaḍḍhapiṇḍikassa atthaṃ saha bhedena dassento āha ‘‘so duvidho’’tiādi. Tattha duvidho so upaḍḍhapiṇḍiko samannāgatoti yojanā. Atha vā so upaḍḍhapiṇḍiko heṭṭhā orūḷhāhi mahantīhi jaṅghapiṇḍikāhi samannāgato vā upari ārūḷhāhi mahantīhi jaṅghapiṇḍikāhi samannāgato vāti duvidhoti yojanā. Piṭṭhikapādoti piṭṭhiyaṃ uṭṭhito pādo etassāti piṭṭhikapādo. Gaṇḍikaṅguli vāti gaṇḍena uṭṭhito aṅguli etassāti gaṇḍikaṅguli. Sabbopesāti esa sabbopi jano. Parisaṃ dūsetīti parisadūsano.
புப்³பா³தீ³ஹீதிஆதி³ஸத்³தே³ன சக்கு²பஸாத³ஸ்ஸ அந்தராயகரானி அஞ்ஞானிபி வத்தூ²னி க³ஹேதப்³பா³னி. த்³வீஹி வா அக்கீ²ஹி, ஏகேன வா அக்கி²னாதி யோஜனா. உப⁴யம்பீதி த்³வின்னங் அட்ட²கதா²சரியானங் உப⁴யம்பி வசனங். பாளியங் ‘‘அந்த⁴ங் பப்³பா³ஜெந்தீ’’தி அவத்வா ‘‘காணங் பப்³பா³ஜெந்தீ’’தி வுத்தத்தா ‘‘பரியாயேனா’’தி வுத்தங். மஹாஅட்ட²கதா²யஞ்ஹி ‘‘ஜச்சந்தோ⁴’’தி இமினா த்³வேஅக்கி²காணங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். குணீதி குணனங் ஸங்கோசனங் குணங், தமேதஸ்ஸத்தீ²தி குணீ. க²ஞ்ஜோதி க²ஞ்ஜதி க³திவேகல்லபா⁴வேன பவத்ததீதி க²ஞ்ஜோ. குண்ட³பாத³கோதி எத்த² குண்டோ³தி க²ஞ்ஜஸ்ஸேவ நாமங். க²ஞ்ஜோ ஹி குட³தி க³மனங் படிஹனதீதி குண்டோ³தி வுச்சதி. கஸ்மா குண்ட³பாத³கோ? கஸ்மா பிட்டி²பாத³மஜ்ஜே²ன சங்கமந்தோதி ஆஹ ‘‘மஜ்ஜே² ஸங்குடிதபாத³த்தா’’தி. இமினா ஹி குண்ட³பாத³ஸ்ஸ ச பிட்டி²பாத³மஜ்ஜே²ன சங்கமனஸ்ஸ ச ஹேதுங் த³ஸ்ஸேதி. ஏஸேவ நயோ அனந்தரவாக்யேபி. ஸப்³போ³பேஸாதி ஏஸ ஸப்³போ³பி ஜனோ.
Pubbādīhītiādisaddena cakkhupasādassa antarāyakarāni aññānipi vatthūni gahetabbāni. Dvīhi vā akkhīhi, ekena vā akkhināti yojanā. Ubhayampīti dvinnaṃ aṭṭhakathācariyānaṃ ubhayampi vacanaṃ. Pāḷiyaṃ ‘‘andhaṃ pabbājentī’’ti avatvā ‘‘kāṇaṃ pabbājentī’’ti vuttattā ‘‘pariyāyenā’’ti vuttaṃ. Mahāaṭṭhakathāyañhi ‘‘jaccandho’’ti iminā dveakkhikāṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Kuṇīti kuṇanaṃ saṃkocanaṃ kuṇaṃ, tametassatthīti kuṇī. Khañjoti khañjati gativekallabhāvena pavattatīti khañjo. Kuṇḍapādakoti ettha kuṇḍoti khañjasseva nāmaṃ. Khañjo hi kuḍati gamanaṃ paṭihanatīti kuṇḍoti vuccati. Kasmā kuṇḍapādako? Kasmā piṭṭhipādamajjhena caṅkamantoti āha ‘‘majjhe saṃkuṭitapādattā’’ti. Iminā hi kuṇḍapādassa ca piṭṭhipādamajjhena caṅkamanassa ca hetuṃ dasseti. Eseva nayo anantaravākyepi. Sabbopesāti esa sabbopi jano.
பக்க²ஹதோதி எத்த² ஏகோ பக்கோ² ஹதோ வினாஸோ ஏதஸ்ஸாதி பக்க²ஹதோதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஏகோ ஹத்தோ² வா’’திஆதி³. ‘‘பக்க²பாதோ’’திபி பாடோ², ஸோ அபாடோ²யேவ. பக்க²ஸத்³தோ³ ஹி கொட்டா²ஸவாசகோ, ந பங்கு³லபரியாயோ, பீட²ஸப்³பீ³ வுச்சதீதி பீடே²ன ஸப்³ப³தி க³ச்ச²தி ஸீலேனாதி பீட²ஸப்³பீ³ வுச்சதி. ‘‘ஜிண்ணபா⁴வேன து³ப்³ப³லோ’’தி இமினா ஜீரணங் ஜரா, தாய து³ப்³ப³லோ ஜராது³ப்³ப³லோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ப³லவா ஹோதீதி ஆக³ந்துகரோகா³னமபா⁴வேன ப³லவா ஹோதி, ‘‘வசீபே⁴தோ³ நப்பவத்ததீ’’தி இமினா முக²மத்தமேவ க³ச்ச²தி பவத்ததி, ந வசீபே⁴தோ³ எத்த² ஜனேதி மூகோ³தி த³ஸ்ஸேதி. யஸ்ஸ வசீபே⁴தோ³ ந பவத்ததி, அயங் மூகோ³ நாமாதி யோஜனா. மம்மனந்தி க²லிதவசனங். யோ ஏகமேவ அக்க²ரங் சதுபஞ்சக்க²த்துங் வத³தி, தஸ்ஸேதமதி⁴வசனங்.
Pakkhahatoti ettha eko pakkho hato vināso etassāti pakkhahatoti atthaṃ dassento āha ‘‘eko hattho vā’’tiādi. ‘‘Pakkhapāto’’tipi pāṭho, so apāṭhoyeva. Pakkhasaddo hi koṭṭhāsavācako, na paṅgulapariyāyo, pīṭhasabbī vuccatīti pīṭhena sabbati gacchati sīlenāti pīṭhasabbī vuccati. ‘‘Jiṇṇabhāvena dubbalo’’ti iminā jīraṇaṃ jarā, tāya dubbalo jarādubbaloti vacanatthaṃ dasseti. Balavā hotīti āgantukarogānamabhāvena balavā hoti, ‘‘vacībhedo nappavattatī’’ti iminā mukhamattameva gacchati pavattati, na vacībhedo ettha janeti mūgoti dasseti. Yassa vacībhedo na pavattati, ayaṃ mūgo nāmāti yojanā. Mammananti khalitavacanaṃ. Yo ekameva akkharaṃ catupañcakkhattuṃ vadati, tassetamadhivacanaṃ.
ப³தீ⁴ரோதி ஸுதிஹீனோ. ஸோ ஹி ஹனநங் ஸோதபஸாத³ஸ்ஸ நாஸனங் வதோ⁴, தங் ஈரதி க³ச்ச²தீதி ப³தீ⁴ரோதி வுச்சதி. யோ ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் ந ஸுணாதி, அயங் ப³தீ⁴ரோ நாமாதி யோஜனா. இமினா நட்ட²பஸாத³தங் த³ஸ்ஸேதி . உப⁴யதோ³ஸவஸேனாதி உபலக்க²ணவஸேன வுத்தங் அந்த⁴மூக³ப³தி⁴ரபப்³பா³ஜனே திதோ³ஸவஸேனபி வுத்தத்தா. தேதி ஹத்த²ச்சி²ன்னாத³யோ த்³வத்திங்ஸஜனே. ஓஸாரணங் அபத்தோ புக்³க³லோ அத்தி², தங் புக்³க³லங் ஸங்கோ⁴ ஓஸாரேதி சேதி யோஜனா. ஓஸாரேதீதி ஸங்கே⁴ பவேஸேதி.
Badhīroti sutihīno. So hi hananaṃ sotapasādassa nāsanaṃ vadho, taṃ īrati gacchatīti badhīroti vuccati. Yo sabbena sabbaṃ na suṇāti, ayaṃ badhīro nāmāti yojanā. Iminā naṭṭhapasādataṃ dasseti . Ubhayadosavasenāti upalakkhaṇavasena vuttaṃ andhamūgabadhirapabbājane tidosavasenapi vuttattā. Teti hatthacchinnādayo dvattiṃsajane. Osāraṇaṃ apatto puggalo atthi, taṃ puggalaṃ saṅgho osāreti ceti yojanā. Osāretīti saṅghe paveseti.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 57. நபப்³பா³ஜேதப்³ப³த்³வத்திங்ஸவாரோ • 57. Napabbājetabbadvattiṃsavāro
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்து²கதா² • Hatthacchinnādivatthukathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்து²கதா²வண்ணனா • Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்து²கதா²வண்ணனா • Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / ஹத்த²ச்சி²ன்னாதி³வத்து²கதா²வண்ணனா • Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
