| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
೧೧೯. ಅಜಪದಕೇತಿ ಅಜಪದಸಣ್ಠಾನೇ ಪದೇಸೇ। ಬ್ರಹ್ಮುಜುಗತ್ತೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಯ ಉಜುಗತ್ತೋ। ಅವಸೇಸೋ ಸತ್ತೋತಿ ಇಮಿನಾ ಲಕ್ಖಣೇನ ರಹಿತಸತ್ತೋ। ಏತೇನ ಠಪೇತ್ವಾ ಮಹಾಪುರಿಸಂ ಚಕ್ಕವತ್ತಿಞ್ಚ ಇತರೇ ಸತ್ತಾ ಖುಜ್ಜಪಕ್ಖಿಕಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಹಿ ಸತ್ತಾ ಖನ್ಧೇ ಕಟಿಯಂ ಜಾಣೂಸೂತಿ ತೀಸು ಠಾನೇಸು ನಮನ್ತಿ। ತೇ ಕಟಿಯಂ ನಮನ್ತಾ ಪಚ್ಛತೋ ನಮನ್ತಿ, ಇತರೇಸು ದ್ವೀಸು ಠಾನೇಸು ನಮನ್ತಾ ಪುರತೋ ನಮನ್ತಿ। ದೀಘಸರೀರಾ ಪನ ಏಕೇನ ಪಸ್ಸೇನ ವಙ್ಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕೇ ಮುಖಂ ಉನ್ನಾಮೇತ್ವಾ ನಕ್ಖತ್ತಾನಿ ಗಣಯನ್ತಾ ವಿಯ ಚರನ್ತಿ, ಏಕೇ ಅಪ್ಪಮಂಸಲೋಹಿತಾ ಸೂಲಸದಿಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕೇ ಪುರತೋ ಪಬ್ಭಾರಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪವೇಧಮಾನಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಪರಿವಟುಮೋತಿ ಸಮನ್ತತೋ ವಟ್ಟಲೋ।
119.Ajapadaketi ajapadasaṇṭhāne padese. Brahmujugattoti brahmā viya ujugatto. Avaseso sattoti iminā lakkhaṇena rahitasatto. Etena ṭhapetvā mahāpurisaṃ cakkavattiñca itare sattā khujjapakkhikāti dasseti. Yebhuyyena hi sattā khandhe kaṭiyaṃ jāṇūsūti tīsu ṭhānesu namanti. Te kaṭiyaṃ namantā pacchato namanti, itaresu dvīsu ṭhānesu namantā purato namanti. Dīghasarīrā pana ekena passena vaṅkā honti, eke mukhaṃ unnāmetvā nakkhattāni gaṇayantā viya caranti, eke appamaṃsalohitā sūlasadisā honti, eke purato pabbhārā honti, pavedhamānā gacchanti. Parivaṭumoti samantato vaṭṭalo.
ಅಟ್ಠಿಸಿರಾಚಮ್ಮಸರೀರೋತಿ ಅಟ್ಠಿಸಿರಾಚಮ್ಮಮತ್ತಸರೀರೋ। ಕಪ್ಪಸೀಸೋತಿ ದ್ವಿಧಾಭೂತಸೀಸೋ। ಕೇಕರೋತಿ ತಿರಿಯಂ ಪಸ್ಸನ್ತೋ। ‘‘ಉದಕತಾರಕಾ ನಾಮ ಉದಕಪುಬ್ಬುಳ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ವುತ್ತಂ। ಅಕ್ಖಿತಾರಕಾತಿ ಅಕ್ಖಿಭಣ್ಡಕಾ। ನಿಪ್ಪಖುಮಕ್ಖೀತಿ ಅಕ್ಖಿದಲಲೋಮೇಹಿ ವಿರಹಿತಅಕ್ಖಿಕೋ। ಪಖುಮ-ಸದ್ದೋ ಹಿ ಲೋಕೇ ಅಕ್ಖಿದಲಲೋಮೇಸು ನಿರುಳ್ಹೋ। ಪಟಙ್ಗಮಣ್ಡೂಕೋ ನಾಮ ಮಹಾಮುಖಮಣ್ಡೂಕೋ। ಏಳಮುಖೋತಿ ನಿಚ್ಚಪಗ್ಘರಣಕಲಾಲಮುಖೋ। ಸಬ್ಬಞ್ಚೇತನ್ತಿ ‘‘ಕಚ್ಛುಗತ್ತೋ ವಾ’’ತಿಆದಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ವಾತಣ್ಡಿಕೋತಿ ಅಣ್ಡಕೇಸು ವುದ್ಧಿರೋಗೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ವಿಕಟೋತಿ ತಿರಿಯಂ ಗಮನಪಾದೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಯಸ್ಸ ಚ ಚಙ್ಕಮತೋ ಜಾಣುಕಾ ಬಹಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಪಣ್ಹೋತಿ ಪಚ್ಛತೋ ಪರಿವತ್ತಪಾದೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಯಸ್ಸ ಚಙ್ಕಮತೋ ಜಾಣುಕಾ ಅನ್ತೋ ಪವಿಸನ್ತಿ।
Aṭṭhisirācammasarīroti aṭṭhisirācammamattasarīro. Kappasīsoti dvidhābhūtasīso. Kekaroti tiriyaṃ passanto. ‘‘Udakatārakā nāma udakapubbuḷa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Akkhitārakāti akkhibhaṇḍakā. Nippakhumakkhīti akkhidalalomehi virahitaakkhiko. Pakhuma-saddo hi loke akkhidalalomesu niruḷho. Paṭaṅgamaṇḍūko nāma mahāmukhamaṇḍūko. Eḷamukhoti niccapaggharaṇakalālamukho. Sabbañcetanti ‘‘kacchugatto vā’’tiādiṃ sandhāya vadati. Vātaṇḍikoti aṇḍakesu vuddhirogena samannāgato. Vikaṭoti tiriyaṃ gamanapādehi samannāgato, yassa ca caṅkamato jāṇukā bahi gacchanti. Paṇhoti pacchato parivattapādehi samannāgato, yassa caṅkamato jāṇukā anto pavisanti.
ಕುದಣ್ಡಪಾದತಾಯ ಕಾರಣಂ ವಿಭಾವೇತಿ ‘‘ಮಜ್ಝೇ ಸಙ್ಕುಟಿತಪಾದತ್ತಾ’’ತಿ। ಅಗ್ಗೇ ಸಙ್ಕುಟಿತಪಾದತ್ತಾತಿ ಕುಣ್ಡಪಾದತಾಯ ಕಾರಣನಿದಸ್ಸನಂ। ಕುಣ್ಡಪಾದಸ್ಸೇವ ಗಮನಸಭಾವಂ ವಿಭಾವೇತಿ ‘‘ಪಿಟ್ಠಿಪಾದಗ್ಗೇನ ಚಙ್ಕಮನ್ತೋ’’ತಿ। ಮಮ್ಮನನ್ತಿ ಖಲಿತವಚನಂ। ಯೋ ಏಕಮೇವ ಅಕ್ಖರಂ ಚತುಪಞ್ಚಕ್ಖತ್ತುಂ ವದತಿ, ತಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ।
Kudaṇḍapādatāya kāraṇaṃ vibhāveti ‘‘majjhe saṅkuṭitapādattā’’ti. Agge saṅkuṭitapādattāti kuṇḍapādatāya kāraṇanidassanaṃ. Kuṇḍapādasseva gamanasabhāvaṃ vibhāveti ‘‘piṭṭhipādaggena caṅkamanto’’ti. Mammananti khalitavacanaṃ. Yo ekameva akkharaṃ catupañcakkhattuṃ vadati, tassetaṃ adhivacanaṃ.
ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೫೭. ನಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬದ್ವತ್ತಿಂಸವಾರೋ • 57. Napabbājetabbadvattiṃsavāro
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ • Hatthacchinnādivatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Hatthacchinnādivatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೫೭. ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ • 57. Hatthacchinnādivatthukathā
